UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 5 września 2012 r., sygn. akt IV U 380/12, oddalił odwołania F. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 23 lutego 2012 r. i z dnia 24 kwietnia 2012 r., którymi to decyzjami organ rentowy odmówił wnioskodawcy F. B. przyznania wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, uzasadniając to tym, że nie rozwiązał stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem ustalania prawa do emerytury (decyzja z dnia 23 lutego 2012 r.), jak również tym, że wnioskodawca nie wykazał co najmniej 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych (decyzja z dnia 24 kwietnia 2012 r.).

Sąd Okręgowy ustalił, że F. B., ur. (...), ukończył 60 lat. Posiada na dzień 1.01.1999 r. łączny staż zatrudnienia wynoszący ponad 27 lat. W zaskarżonych decyzjach organ rentowy zaliczył wnioskodawcy jako pracę
w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia w Zakładach (...) w T. M.: od 5.07.1971 r. do 22.04.1972 r. na stanowisku aparatowego, od 7.05.1974 r. do 31.03.1977 r. na stanowisku montera obchodowego urządzeń gospodarki wodnej, od 1.04.1977 r. do 31.05.1978 r. na stanowisku mistrza zmianowego, tj. łącznie 4 lata, 10 miesięcy i 14 dni. Wnioskodawca w okresie od 27.04.1972 r. do 11.04.1974 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. W okresie od 1.06.1978 r. do 31.12.1982 r. F. B. pracował w Zakładach (...)
w T. M. na stanowisku kierownika zmianowego. Praca ta odbywała się w zakładzie energetycznym, zajmującym się produkcją mediów energetycznych, ich dystrybucją oraz gospodarką ściekową. Najważniejsza działalność zakładu polegała na dostarczaniu wody do zakładów produkcyjnych, ciepła w parze,
w wodzie gorącej, gazów technicznych i eksploatacja oczyszczalni ścieków. Kierownik zmianowy przejmował nadzór nad pracą całego zakładu na drugiej
i trzeciej zmianie oraz w dni wolne od pracy w czasie nieobecności kierownika zakładu energetycznego. Kierownikowi zmianowemu podlegali mistrzowie na poszczególnych wydziałach. Bezpośredni nadzór nad pracownikami pełnili brygadziści, a w hierarchii stanowisk ich przełożonymi byli mistrzowie, następnie właśnie kierownik zmianowy i kierownik zakładu. Kierownik zmianowy oceniał stan instalacji, urządzeń, odczytywał parametry, decydował o pracy podległych mu pracowników na zmianie również wówczas, gdy występowały awarie, miał bezpośredni nadzór nad pogotowiem energetycznym, gazowym, pary, wody, central chłodniczych, systemu ścieków. Zakład energetyczny miał swój oddzielny budynek, gdzie znajdowało się kierownictwo i miejsce pracy nie tylko kierowników zmianowych, ale również zespołu technologicznego. Większość czasu wnioskodawca spędzał na terenie zakładu, przy instalacjach. Następnie w okresie od 1.09.1986 r. do 30.11.1986 r. F. B. pracował na stanowisku kierownika zespołu technologicznego. Zespół technologiczny przygotowywał plany remontowe, usprawnienie instalacji, zestawienia bilansowe oraz wszelkie rzeczy potrzebne do sprawozdań na zewnątrz. Był to zespół inżynierski, którego zadaniem było opracowanie norm jakościowych, ich wdrażanie, bezpośrednia kontrola procesów, udział w usuwaniu awarii, wysuwanie wniosków rozwojowych na przyszłość. Praca ta również wykonywana była często przy instalacjach, „w terenie” jednak w mniejszym stopniu, niż praca kierownika zmianowego. W kolejnym okresie od 16.11.1989 r. do 30.09.1991 r. wnioskodawca pełnił funkcję specjalisty technologa, czyli również wchodził w skład opisanego wyżej zespołu technologicznego i zajmował się np. chłodnictwem lub gospodarka cieplną. Zatem ubezpieczony pracując jako specjalista technolog zajmował się wąską, ale bardzo specjalistyczną dziedziną, a kierownik zespołu technologicznego wykonywał czynności kierownicze w stosunku do technologów. W okresie od 1.10.1991 r. do 14.12.1993 r. wnioskodawca ponownie pełnił funkcję kierownika zespołu technologicznego oraz specjalisty technologa. Następnie w okresie od 15.12.1993 r. do 31.12.1998 r. F. B. zajmował stanowisko kierownika technicznego. Był on wówczas bezpośrednim zastępcą kierownika całego zakładu energetycznego. Odpowiadał za remonty, konserwację, modernizację wszystkich urządzeń na terenie zakładu. W tym zakresie jego podwładnymi byli kierownicy wydziału, mistrzowie, brygadziści itp., a więc cały niższy personel. Praca ta również w większości wykonywana była na terenie zakładu, związana z kwestiami awaryjno-remontowymi, a nie bezpośrednią produkcją. Wnioskodawca będąc zatrudniony w Zakładach (...) w T. M. na powyższych stanowiskach nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy czynności dozoru inżynieryjno-technicznego gdyż ten był wykonywany stale przez pracowników niższego szczebla. Wykonywał szereg czynność niezwiązanych bezpośrednio z dozorem inżynieryjno-technicznym – wymienionych w zakresach czynności na poszczególnych stanowiskach, a dotyczących generalnie planowania, analizy, regulacji, kontroli itp. W świetle powyższych okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie jest nieuzasadnione, odwołując się przy tym do przepisu art. 184 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W ocenie Sądu Okręgowego w rozpoznawanej sprawie zachodzi taka sytuacja, w której nie można przyjąć, aby wnioskodawca w całym spornym okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w T. M. (od 1 czerwca 1978 r. do 31 grudnia 1998 r.) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy sprawował bezpośredni dozór, o jakim jest mowa w wykazie A, Dział XIV, poz. 24. Z akt osobowych wnioskodawcy oraz z zeznań osób przesłuchanych w sprawie wynika, że wnioskodawca na wszystkich stanowiskach pracy zajmowanych w spornym okresie wykonywał szereg czynności niezwiązanych zupełnie ze sprawowaniem bezpośredniego nadzoru inżynieryjno – technicznego,
a to czynności dotyczących planowania, analizy, regulacji, kontroli, itp. W spornym okresie wnioskodawca pełnił przede wszystkim funkcje kierownicze i miał podporządkowanych służbowo pracowników, jak np. mistrzów, brygadzistów, którzy właśnie sprawowali bezpośredni nadzór nad pracownikami wykonującymi pracę
w warunkach szczególnych. Sąd Okręgowy wskazał ponadto, że okres od 27 kwietnia 1972 r. do 11 kwietnia 1974 r., tj. okres odbywania zasadniczej służby wojskowej, podlega zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych, co nie zmienia jednak ogólnych ustaleń, że wnioskodawca nie legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, a zatem nie spełnia przesłanek prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją F. B., zastąpiony przez radcę prawnego, który zarzucił: 1) naruszenie prawa materialnego poprzez jego niewłaściwą wykładnię i zastosowanie poprzez: a) przyjęcie, że kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług nie stanowi prac w szczególnych warunkach wskazanych w wykazie A, Dział XIV, poz. 24; b) przyjęcie, że dozór inżynieryjno – techniczny polega tylko i wyłącznie na bezpośrednim osobistym nadzorze nad pracownikami pracującymi przy produkcji zatrudnionymi na wydziałach i oddziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace w warunkach szczególnych; c) przyjęcie, że ubezpieczony w spornym okresie nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych, o jakiej jest mowa
w wykazie A, Dział XIV, poz. 24, w sytuacji, w której zakład pracy stwierdził, że
w spornym okresie wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych bez uwzględnienia konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych oraz zasady zaufania obywateli do państwa; d) przyjęcie, że ubezpieczony w spornym okresie nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach,
w sytuacji, gdy zakład pracy stwierdził, że wnioskodawca w spornym okresie wykonywał pracę w warunkach szczególnych, bez uwzględnienia prawa do mienia, tj. art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 2 ust. 2 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze w zw. z art. 1 zd. 1 i 2 Protokołu Nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka sporządzonego w Paryżu w dniu 20 marca 1952 r. w zw. z art. 15 b i art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy zaopatrzeniowej; e) przyjęcie, że bez znaczenia jest fakt, iż organ rentowy przyznał świadkom E. H.
i S. P. emeryturę w niższym wieku ze względu na pracę
w warunkach szczególnych, pomimo konstytucyjnej zasady równości wobec prawa
w sytuacji, gdy pracowali on na tych samych pub podobnych stanowiskach, tj. art. 32 ust. 1 Konstytucji RP; 2) naruszenie przepisów postępowania poprzez jego niewłaściwą wykładnię i zastosowanie poprzez: a) przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów przez przyjęcie, że ubezpieczony w spornym okresie nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach, w sytuacji, gdy
z zeznań świadków, którym Sąd niezasadnie odmówił w pewnym zakresie wiarygodności, świadectw pracy ubezpieczonego, zaświadczenia wystawionego przez zakład pracy, wynika, że ubezpieczony taką pracę wykonywał, tj. art. 233 § 1 kpc; b) przyjęcie, że wnioskodawca nie wykonywał pracy w spornym okresie stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach w sytuacji, gdy wynika to z przedłożonych przez wnioskodawcę dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne i nie budzące wątpliwości, a strona przeciwna nie zaprzeczyła ich prawdziwości, ani nie udowodnia, że oświadczenia w nich zawarte nie są zgodne
z prawą, tj. art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 252 kpc i art. 253 kpc; 3) błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że: a) czynności wykonywane przez wnioskodawcę nie stanowiły pracy w warunkach szczególnych ujętej w wykazie
A, Dział XIV, poz. 24; b) zakład energetyczny miał oddzielny budynek, gdzie znajdowało się kierownictwo i miejsce pracy nie tylko dla kierowników zmianowych, ale również zespołu technologicznego, bez uwzględnienia, że był on dzielony
z warsztatem, który znajdował się na parterze oraz znajdował się on bezpośrednio pomiędzy instalacjami Zakładów (...), w strefie bezpośredniego oddziaływania substancji produkowanych przez Zakłady (...); c) wnioskodawca na stanowisku kierownika technicznego wykonywał czynności związane z kwestiami awaryjno – remontowymi, a nie bezpośrednio produkcją. Podnosząc te zarzuty apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania i przyznanie emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna.

W okolicznościach niniejszej sprawy zaskarżony wyrok Sądu I instancji należy ocenić jako trafny i odpowiadający prawu. Orzeczenie to zostało wydane w oparciu
o niewadliwe ustalenia faktyczne, które to ustalenia Sąd Apelacyjny w całości podziela. Słusznie zauważył Sąd I instancji, że skoro wnioskodawca urodził się(...)r., to zgłoszone przez niego żądanie przyznania wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych wymagało rozpatrzenia na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.)
w zw. z art. 32 tej ustawy i w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43). W świetle powołanych przepisów, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, a zatem na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnęli: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury (art. 184 ust. 1 pkt 1) oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, czyli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn (art. 184 ust. 1 pkt 2). Nadto, w myśl art. 184 ust. 2 ustawy emerytalno – rentowej, emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy -
w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. W myśl art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wiek emerytalny,
o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Sąd
I instancji w rozpoznawanej sprawie nie uchybił powołanym przepisom prawa materialnego, ponieważ do niewadliwie ustalonego stanu faktycznego zastosował właściwe przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, dokonując ich prawidłowej wykładni.

W rozpoznawanej sprawie spośród wszystkich przesłanek, od których zależy uzyskanie prawa do emerytury, sporna była jedynie przesłanka polegająca na konieczności legitymowania się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy rozpatrując żądanie wnioskodawcy, uznał na etapie postępowania administracyjnego za udowodniony okres wykonywania pracy
w warunkach szczególnych wynoszący łącznie 4 lata, 10 miesięcy i 14 dni, obejmujący zatrudnienie w Zakładach (...) w T. M.: od 5.07.1971 r. do 22.04.1972 r. na stanowisku aparatowego, od 7.05.1974 r. do 31.03.1977 r. na stanowisku montera obchodowego urządzeń gospodarki wodnej, od 1.04.1977 r. do 31.05.1978 r. na stanowisku mistrza zmianowego.

Sąd I instancji przeprowadził obszerne i wnikliwe postępowanie dowodowe, mające wyjaśnić, jaki był rzeczywisty zakres czynności wykonywanych przez wnioskodawcę w spornym okresie, zarówno zapoznając się z dowodami
z dokumentów w postaci dokumentacji zgromadzonej w aktach organu rentowego,
w aktach osobowych, jak też przesłuchując licznych świadków oraz samego wnioskodawcę na okoliczność tego, jakie czynności wykonywane były przez wnioskodawcę w czasie zatrudnienia w spornym okresie. Analiza tego materiału dowodowego została przeprowadzona w sposób w pełni odpowiadający wymogom
z art. 233 § 1 kpc, tj. zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, Sąd Apelacyjny nie stwierdził w tym zakresie żadnych uchybień po stronie Sądu I instancji. Zgodzić należy się z Sądem I instancji, że z zebranego
w sprawie materiału dowodowego wynika, iż wnioskodawca nie wykazał, że
w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę
w warunkach szczególnych ujętą w wykazie A, Dział XIV „Prace różne”, poz. 24, jako kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Słusznie Sąd I instancji zwrócił uwagę na to, że zarówno z akt osobowych wnioskodawcy, jak i z zeznań osób przesłuchanych
w charakterze świadków wynika, iż wnioskodawca w czasie zatrudnienia w spornym okresie na różnych stanowiskach pracy wykonywał szereg czynności, które w ogóle nie związane były ze sprawowaniem bezpośredniego nadzoru inżynieryjno – technicznego. W okolicznościach niniejszej sprawy trzeba zwrócić uwagę na to, że
w spornym okresie wnioskodawca przede wszystkim pełnił funkcje kierownicze, czego nie można w żaden sposób utożsamiać ze sprawowaniem nadzoru inżynieryjno – technicznego. Przyjmuje się, że za dozór inżynieryjno – techniczny uznać trzeba takie czynności, które sprowadzające się do stałego i bezpośredniego wpływania na przebieg procesu produkcji, połączone z bezpośrednim uczestnictwem w tym procesie i stycznością z robotnikami bezpośrednio wykonującymi określone prace i czynności. To bezpośrednie uczestnictwo w procesie produkcji i styczność
z pracownikami pełniącymi określone funkcje w tym procesie powodować ma dla osoby sprawującej dozór inżynieryjno – techniczny stałe narażenie na szkodliwe dla zdrowia czynniki. W odróżnieniu od tego rodzaju czynności, praca na stanowisku kierowniczym charakteryzuje się natomiast kierowaniem danym zakładem pracy jako całością, bądź też jego wydzielonym oddziałem, zarządzaniem działalnością zakładu, łącznie z wykonywaniem zadań administracyjnych i podejmowaniem decyzji personalnych. Czynności kierownicze mają więc ze swojej istoty charakter organizacyjny i koordynacyjny, ich celem jest zapewnienie należytego funkcjonowania zakładu pracy. W realiach przedmiotowej sprawy wnioskodawca pełniąc rozmaite funkcje kierownicze, miał podporządkowanych sobie w strukturze zakładu innych pracowników, którzy to w istocie rzeczy sprawowali bezpośredni nadzór inżynieryjno – techniczny (np. mistrzów, brygadzistów). Nie sposób jest więc przyjąć, aby czynności wykonywane przez wnioskodawcę na stanowiskach kierownika zmianowego, kierownika zespołu technologicznego, specjalisty technologa, kierownika technicznego miały stanowić bezpośredni nadzór nad procesem produkcji połączony z uczestnictwem w tym procesie. Wyklucza to całościowa analiza materiału dowodowego, z odwołaniem się zwłaszcza do zasad doświadczenia życiowego i reguł logicznego rozumowania.

Nie jest zasadny zarzut apelacji, że Sąd I instancji dopuścił się uchybienia nie rozważając w ogóle, czy czynności wykonywane przez wnioskodawcę w spornym okresie mogłyby zostać zakwalifikowane jako kontrola międzyoperacyjna. Sąd I instancji obszernie wyjaśnił bowiem, jaka jest istota czynności wykonywanych podczas zatrudnienia na stanowisku kierowniczym, a trzeba mieć na względzie, że poczynienie przez Sąd I instancji niewadliwych ustaleń co do tego, że w spornym okresie wnioskodawca pracował kolejno na różnych stanowiskach pracy
o charakterze kierowniczym skutkuje w konsekwencji tym, że nie można przyjąć, aby czynności wnioskodawcy mogły być zakwalifikowane ani jako dozór inżynieryjno – techniczny, ani też jako kontrola międzyoperacyjna, co w oczywisty sposób wynika
z brzmienia poz. 24 zamieszczonej w Dziale XIV Wykazu A będącego załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze.

Nie ma też racji apelujący, że dla uznania danych czynności za nadzór inżynieryjno – techniczny lub kontrolę międzyoperacyjną wystarczające jest przebywanie przez dozorującego na oddziałach i wydziałach, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych. Trzeba mieć na względzie, że pracą w warunkach szczególnych jest tylko taki rodzaj pracy, jaki został wymieniony przez ustawodawcę w wykazie będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
W przedmiotowym wykazie w dziale XIV poz. 24 mowa jest zaś wyłącznie o dozorze inżynieryjno – technicznym i kontroli międzyoperacyjnej, nie zaś o jakimkolwiek „przebywaniu” na oddziałach, w których wykonywane są prace w warunkach szczególnych, zaś w przypadku owego dozoru i kontroli niezbędne jest, jak przyjmuje się to w orzecznictwie, bezpośrednie i osobiste sprawowanie takich czynności. Z całą pewnością nie można uznać za dozór, jak chce tego apelacja, określonych czynności wykonywanych jedynie za pośrednictwem takich pracowników, którzy to mają osobistą styczność z pracownikami wykonującymi prace w warunkach szczególnych.

Niezasadnie apelacja dopatruje się naruszenia zasady ochrony praw nabytych i zasady zaufania obywateli do państwa w tym, że pomimo wydania przez zakład pracy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, wnioskodawca, który przedłożył takie świadectwo, nie uzyskał emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Poza wszelkim sporem pozostaje, że w postępowaniu
z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd nie jest związany ani tym, że ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, ani też tym, że takie świadectwo zostało wystawione. Okoliczności, od których zależy prawo do emerytury, mogą być wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym także zeznaniami świadków czy opiniami biegłych. W ramach postępowania sądowego Sąd ocenia zarówno zasadność odmowy wydania przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, jak i zasadność umieszczenia w świadectwie pracy wzmianki, że pracownik wykonywał pracę w warunkach szczególnych (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1999 r., II UKN 619/98, OSNP 2000 Nr 11, poz. 439). W przypadku wnioskodawcy nie miała nigdy miejsca taka sytuacja, aby jakikolwiek organ państwowy poświadczył, że wykonywana przez niego praca będzie stanowiła podstawę do uzyskania wcześniejszej emerytury. Wprawdzie pracodawca posiada uprawnienie do wystawienia świadectwa wykonywania pracy
w warunkach szczególnych, jednak każdorazowo takie świadectwo jest weryfikowane wstępnie przez organ rentowy, a następnie także przez sąd ubezpieczeń społecznych – po wniesieniu odwołania od decyzji organu rentowego. Ostatecznie więc rolą sądu ubezpieczeń społecznych jest zweryfikowanie, czy istotnie nabył on uprawnienia do wcześniejszej emerytury, powołane zaś przez skarżącego orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego nie przystaje do realiów rozpoznawanej sprawy.

Słusznie też wskazał Sąd I instancji, że dla rozstrzygnięcia sprawy nie ma przesądzającego znaczenia fakt przyznania wcześniejszej emerytury osobom przesłuchanym w niniejszej sprawie w charakterze świadków. Całkowicie niezasadnie zarzuca apelacja, że w takiej sytuacji odmowa przyznania wnioskodawcy spornego świadczenia stanowi naruszenie zasady równości wobec prawa. O przyznaniu emerytury decyduje każdorazowo wyłącznie spełnienie przesłanek prawa do tego świadczenia w realiach danej sprawy, zaś ocena spełnienia tych przesłanek należy do sądu ubezpieczeń społecznych. Tymczasem, jak wskazuje to nawet apelacja, osoby przesłuchane w niniejszej sprawie
w charakterze świadków, były zatrudnione na podobnych lub tych samych stanowiskach pracy. Poza tym apelacja w tym zakresie pomija, że nie jest istotna sama nazwa stanowiska pracy, lecz zakres czynności, jakie były faktycznie wykonywane.

Reasumując stwierdzić należy, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego F. B. nie wykazał co najmniej 15 – letniego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a w konsekwencji nie spełnia on wszystkich przesłanek prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Ponieważ zaskarżony wyrok odpowiada prawu, a wywiedziona apelacja nie zawiera usprawiedliwionych zarzutów, Sąd Apelacyjny orzekł jak
w sentencji na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na zasadzie art. 98 kpc
w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE