UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.05.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w J., po rozpatrzeniu wniosku W. M. z dnia 26.03.2015 r., odmówił przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, iż komisja lekarska orzeczeniem z 15.05.2015 r. ustaliła, że nie jest on niezdolny do pracy.

Na skutek odwołania W. M., po rozpoznaniu sprawy, Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie, zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w J. z dnia 25.05.2015 r. w ten sposób, że przyznał mu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy poczynając od dnia zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego na okres lat dwóch oraz ustalił odpowiedzialność organu rentowego za nie ustalenie okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Wyrok Sądu I instancji opiera się na pełnej i niesprzecznej z obowiązującym orzecznictwem opinii biegłego sądowego ortopedy. Zgromadzony
w sprawie materiał dowodowy – zdaniem tegoż sądu – pozwalał na wydanie merytorycznego rozstrzygnięcia tj. stwierdzenie naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy (spowodowanego schorzeniami stawów biodrowych) oraz powodującego częściową niezdolność do zatrudnienia zgodnego z kwalifikacjami.

Opinia biegłego ortopedy – w ocenie Sądu Okręgowego – nie budzi zastrzeżenia w aspekcie materialnym i formalnym, co do zgodności z obecnym orzecznictwem sądowo – lekarskim w zakresie istnienia u wnioskodawcy częściowej niezdolności do pracy obecnie wykonywanej i zgodnej z kwalifikacjami zawodowymi; wnioskodawca ma wykształcenie średnie ogólne, pracuje nadal od 14.12.1987 r. w (...) K., ostatnio jako kierownik pociągu, w pełnym wymiarze czasu pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego w Rzeszowie niezasadne są zarzuty złożone przez przewodniczącego komisji lekarskich ZUS do w/w opinii, który nie powołał żadnych argumentów wskazujących na błędną ocenę merytoryczną dokonaną przez biegłego ortopedę, czy błędy formalne powstałe przy sporządzaniu opinii. Przedstawiona w zarzutach argumentacja stanowi wyłącznie polemikę
z prawidłowo wydaną i uzasadnioną opinią sądowo – lekarską.

W apelacji od niniejszego wyroku organ rentowy zarzucił naruszenie:

1/ art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U z 2015, poz. 748 ze zm. poprzez ustalenie, iż wnioskodawca spełnia przesłanki do przyznania prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od ukończenia pobierania świadczenia rehabilitacyjnego,

2/ przepisu art. 233 kpc poprzez wybiórcze rozważenie i ocenę zebranego materiału dowodowego, w szczególności przez przyznanie mocy dowodowej przede wszystkim wadliwej opinii biegłego lekarza ortopedy.

Pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w celu uzupełnienia postępowania przez wydanie opinii biegłego lekarza specjalisty medycyny pracy.

Powód wniósł o oddalenie apelacji.

Rozpoznając sprawę Sąd Apelacyjny ustalił i rozważył, co następuje:

Apelacja nie ma usprawiedliwionych podstaw faktyczno-prawnych.

Sąd II instancji w całości podziela i akceptuje ustalenia faktyczne oraz wnioski prawne Sądu I instancji, co zbędnym czyni ich ponawianie w tym miejscu.

Wypadnie jedynie przypomnieć, że biegły sądowy z zakresu ortopedii zdiagnozował występowanie u wnioskodawcy obustronnej zdeklarowanej jałowej martwicy głów kości udowych z przewagą strony lewej z deformacją kostną i zmianami wtórnymi w panewce, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa szyjnego, piersiowego i lędźwiowego z dyskopatią i zespołem bólowym w remisji zasadniczych objawów klinicznych. Biegły uznał, że wnioskodawca prezentuje dolegliwości istotnie uniemożliwiające mu wykonywanie pracy zgodnie z kwalifikacjami z przyczyn ortopedycznych. Z powodu zdeklarowanej jałowej martwicy głów kości udowych z przewagą strony lewej wskazana jest obustronna wymiana stawów biodrowych z implantacją sztucznych stawów biodrowych. Wnioskodawca oczekuje na powyższy zabieg operacyjny, a w chwili obecnej prezentuje istotną niewydolność lokomocyjną i funkcjonalną narządu ruchu. Okres leczenia i rehabilitacji pooperacyjnej biegły ocenił na 2 lata (patrz nadto: wywiady zawodowe znajdujące się w aktach ZUS k. 167-8). Zaś fakt, że ubezpieczony nadal pracuje, kosztem swego zdrowia - z powodów życiowo-finansowych, nie może być interpretowane i oceniane jako ujemna przesłanka do stwierdzenia stanu niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 i 3 ustawy emerytalno-rentowej.

Z zebranego w sprawie, wiarygodnego materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca spełnia warunki określone w treści przepisu art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (a stwierdził to już lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z 24.04.2015 r., które koresponduje z wcześniejszymi orzeczeniami lekarskimi uzasadniającymi przyznanie odwołującemu świadczenie rehabilitacyjne).
Odnosząc się zaś wprost do zarzutów apelacyjnych należy na wstępie odnieść się do zarzutów naruszenia prawa procesowego - stwierdzając;

a/ skarżący w istocie nie kwestionuje sposobu przeprowadzenia dowodów z opinii ortopedycznej, a jedynie ocenę prawną (zarzucając dokonanie ustaleń sprzecznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, co prowadzić ma do wadliwego zastosowania prawa materialnego). A. akcentuje własną ocenę tego dowodu oraz prezentuje subiektywne wnioski faktyczno-prawne. Brak natomiast wykazania błędów logicznego rozumowania, sprzeczności ocen z doświadczeniem życiowym, brak zarzutu wszechstronności oceny, czy też bezzasadnego pominięcia dowodów. A dopóki autor apelacji nie wykaże skutecznie w/w zarzutów, dopóty nie można uznać, że Sąd I instancji naruszył art. 233 § 1 kpc.
Należy przy tym pamiętać, że Sąd II instancji dokonuje - w ramach zarzutów apelacyjnych - kontroli w zakresie oceny dowodów przeprowadzonych przez Sąd I instancji, nie ustala prawdziwości faktów, lecz li tylko sprawdza, czy granice swobodnej oceny dowodów nie zostały przekroczone (tak: uchwała SN (7) z 23.03.1999 r. - III CZP 59/98).

Inaczej rzecz ujmując; pierwszo-instancyjna ocena dowodów nie wykraczająca poza granice zakreślone w art. 233 § 1 kpc i nie stwarza podstawy do zajęcia przez Sąd II instancji odmiennego stanowiska.

Stąd też wywody apelacji to jedynie polemika z oceną dowodów zaprezentowaną przez Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie, która nie może odnieść procesowego skutku, gdy Sąd ten przeprowadzone przez siebie dowody - w tym opinię biegłego ortopedy - ocenił przy zachowaniu ustawowych wymogów, dając temu wyraz w uzasadnieniu orzeczenia (art. 328
§ 2 kpc).

Dodać należy, iż Sąd Okręgowy obdarzył również walorem wiarygodności (lecz w sposób niekorzystny dla odwołującego) opinie biegłych sądowych
z zakresu ortopedii, neurologii, kardiologii i chorób płuc. Zaś dowody z dokumentów lekarsko - chorobowych wnioskodawcy Sąd ten uznał, jako sporządzone przez powołane do tego organy i w przepisowej formie, za w pełni wiarygodne (czego pozwany nie kwestionuje).

b/ w myśl art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wydaje decyzją w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, przy czym w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności, uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego (ust. la).

Jak wynika z analizy przedłożonej w sprawie dokumentacji, już na etapie orzeczniczym, lekarz orzecznik ZUS uznał wnioskodawcę za częściowo niezdolnego do pracy w związku z chorobą narządu ruchu, która w jego ocenie uniemożliwiała badanemu wykonywanie pracy. Stwierdził też brak poprawy
w stanie zdrowia w stosunku do poprzedniego badania orzeczniczego.
Natomiast odmienne orzeczenie komisji lekarskiej nie zawiera żadnego wyjaśnienia powodów, dla których komisja uznała, że wnioskodawca jest zdolny do pracy i dlaczego u wnioskodawcy nastąpiła poprawa powodująca brak długotrwałej niezdolności do pracy - pomimo opiniowania na podstawie tej samej dokumentacji medycznej.

Również, zdaniem Sądu Apelacyjnego, świadczy to o nierzetelnym przeprowadzeniu postępowania i ustaleniu stanu zdrowia wnioskodawcy, co stanowi podstawę do uznania, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Podkreślić należy, że organ rentowy dysponował wówczas pełną dokumentacją medyczną, która pozwalała na dokonanie powyższych ustaleń.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że zawarte w sentencji zaskarżonego wyroku orzeczenie o odpowiedzialności organu rentowego za zwłokę w przyznaniu renty było dopuszczalne
i słuszne (por. a contrario uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 7 X 2004 r.- II UK 485/03). Zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie przyjmuje się bowiem, że błąd lekarzy orzeczników ZUS jest błędem organu rentowego, za który organ ten ponosi odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 57 cytowanej ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3) niezdolność do pracy powstała w okresach wymienionych w przepisie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z art. 58 powołanej ustawy, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 pkt.2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący: 5 lat, jeżeli niezdolność powstała w wieku powyżej 30 lat.

W myśl natomiast art. 58 ust.2 cytowanej ustawy okres, o którym mowa w ust 1 pkt.5., powinien przypadać w ciągu ostatniego 10-lecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Z poczynionych przez Sąd I instancji niewadliwych ustaleń faktyczno- prawnych wynika, że p. W. M. spełnia wymogi ustawowe do przyznania mu okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i tym samym Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie, dokonując zastosowania art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie naruszył prawa materialnego.

Reasumując; skuteczność zarzutów apelacji zależała od wykazania przez apelanta, że ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie nie zasługuje na akceptację ze strony Sądu Apelacyjnego, ponieważ naruszała reguły logicznego rozumowania lub zasady doświadczenia życiowego. Tymczasem skarżący nie tylko nie wykazał powyższego, ale w istocie nie twierdzi nawet żeby ocena Sądu Okręgowego w Rzeszowie wyrażała brak logiki lub sprzeczność z doświadczeniem życiowym. W szczególności, wbrew stanowisku skarżącego, żadna z przytoczonych przez niego (polemicznych) medycznie okoliczności podlegających - jego zdaniem - uwzględnieniu nie świadczyła o tym, że rozstrzygnięcie oparto na błędzie rozumowym lub faktycznym.

Z tych wszystkich względów apelacja podlegała oddaleniu - art. 385 kpc.

	Przewodniczący:	SSA Mirosław Szwagierczak (spr.)
	Sędziowie:	SSA Barbara Gonera del. SSO Alina Basińska
		SSA Barbara Gonera del. SSO Alina Basińska
	Protokolant	st.sekr.sądowy Maria Piekiełek

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE