Sygn. akt VI GC 616/16/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nyga

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. K.

przeciwko: (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 368,99 zł (trzysta sześćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć złotych) z odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

-

270,59 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) od dnia 26 września 2015 r. do dnia zapłaty,

-

98,40 zł (dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 167 zł (sto sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 616/16/3

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 lutego 2016 roku (data stempla pocztowego) powód M. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 368,99 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od poszczególnych kwot i dat wymienionych w pozwie oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wskutek zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2015 r., za które odpowiedzialność ponosi pozwane towarzystwo, uległ uszkodzeniu samochód marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność poszkodowanych E. i W. S.. W dacie wypadku pojazd, którym kierował sprawca szkody, łączyła z pozwaną umowa ubezpieczenia OC. Po przeprowadzeniu przez pozwaną postępowania likwidacyjnego uznała ona, co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę, wypłacając odszkodowanie łącznie w kwocie 3 220,69 zł, w tym kwotę 2 278,69 zł z tyt. naprawy uszkodzonego samochodu oraz kwotę 492,00 zł z tyt. wynajmu samochodu zastępczego. Powód wskazał, że pozwana zweryfikował dostarczoną przez niego fakturę VAT nr (...) obniżając wskazane tam stawki za roboczogodzinę prac lakierniczych i blacharskich, a także ceny użytych części zamiennych. Powód podniósł również, że pozwana zweryfikowała fakturę VAT nr (...) obejmują koszty wynajmu pojazdu zastępczego poprzez obniżenie stawki dobowej za najem z kwoty 120,00 zł netto do kwoty 100,00 zł netto Powód ponadto wskazał, iż w drodze umowy cesji wierzytelności nabył przedmiotową wierzytelność od poszkodowanych.

W dniu 18 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 377/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana (...) S.A. w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana przyznała, że w dacie szkody ubezpieczała w zakresie OC pojazd sprawcy zdarzenia drogowego i w związku z powstałą szkodą przyjęła odpowiedzialność, co do zasady za skutki kolizji drogowej do jakiej doszło w dniu 24 sierpnia 2015 r. a wyniku której uszkodzeniu uległ samochód poszkodowanych. W ocenie pozwanej wypłacone poszkodowanym odszkodowanie pozwalało w pełnym zakresie na likwidację poniesionej szkody. Pozwana zakwestionowała wyliczenia powoda w zakresie wysokości należnego poszkodowanemu odszkodowania stwierdzając zasadność przyjętego w swojej kalkulacji zarówno zakresu szkody, wysokości roboczogodziny, ceny części zamiennych niezbędnych do naprawy pojazdu poszkodowanego oraz kosztów wynajmu pojazdu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 24 sierpnia 2015 roku w zdarzeniu komunikacyjnym uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność poszkodowanych E. i W. S.. Sprawca zdarzenia posiadał umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (OC) właścicieli pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym (...) S.A. Poszkodowani zlecili naprawę samochodu w warsztacie powoda M. K. Firma (...) w T.. Poszkodowani ponadto wynajęli pojazd zastępczy od powoda. Powód po wykonaniu naprawy wystawił poszkodowanym fakturę VAT nr (...) z dnia 4 września 2015 r. na kwotę 2 999,28 zł, natomiast z tytułu najmu pojazdu zastępczego wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 590,40 zł brutto (tj. 120,00 zł netto x 4 dni najmu). Pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego uznała co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę, wypłacając odszkodowanie łącznie w kwocie 3 220,69 zł, w tym kwotę 2 728,69 zł z tyt. naprawy uszkodzonego samochodu oraz kwotę 492,00 zł z tyt. wynajmu samochodu zastępczego. Poszkodowani w dniu 26.08.2015 przelali umową cesji prawo o zapłatę odszkodowania za szkodę w/w pojeździe w związku ze zdarzeniem z dnia 24.08.2015 r., (tj. w zakresie odszkodowania za uszkodzenie samochodu, zwrotu kosztów pomocy drogowej, zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, zwrotu kosztów parkingu, zwrotu kosztów opinii biegłego, utraty wartości), przysługującego poszkodowanym od pozwanej jako ubezpieczyciela sprawcy. Poszkodowani nie byli płatnikami podatku VAT.

Dowód: decyzje (...) (k.9,10), potwierdzenie przelewu (k.11,12,13), kosztorys (k.15-16),umowa cesji (k.17), faktura VAT nr (...) (k.18), kalkulacja naprawy (k.19-23), skorygowana kalkulacja (k.24-26), umowa najmu samochodu zastępczego (k.27), faktura VAT nr (...) (k.28), decyzja (k.29), email (k.30,31), dokumenty z akt szkodowych (k.73-113), akta szkody (...)

Rzeczywisty, uzasadniony koszt naprawy samochodu F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 24 sierpnia 2015 r. za które odpowiedzialność ponosi pozwana - wyniósł kwotę 2 999,28 zł. Przyjęte przez powoda stawki, tj. w kwocie 140,00 zł za roboczogodzinę prac lakierniczych oraz w kwocie 120,00 zł za roboczogodzinę prac blacharskich były adekwatne do poziomu wyposażenia technologii warsztatu. Warsztat powoda został zakwalifikowany przez Stowarzyszenie (...) oraz (...) w K., jako Kompleks Motoryzacyjny I Kategorii o specjalności naprawy powypadkowe.

Dowód: faktura VAT (k.18), kalkulacja naprawy (k.19-23), decyzja (k.29).

Zastosowana przez powoda stawka za wynajęcie pojazdu zastępczego S. (...) należącego (klasa A) tj. 120,00 zł netto mieściła się w zakresie stawek stosowanych przez inne podmioty zajmujące się profesjonalnym wynajmem samochodów.

Dowód: faktura VAT (k.18), decyzja (k.29), cenniki (k. 60-71).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja pomimo iż pochodziła z różnych źródeł przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd oddalił wniosek o dowód z opinii biegłego ze względu na ekonomikę sprawy oraz dokumentację znajdującą się w aktach nie wymagającą wiadomości specjalnych do oceny.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w całości zasadne.

Podstawą prawną roszczenia powódki jest art. 509 k.c. zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego znajduje podstawę w przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 r. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) oraz normach art. 415 k.c., 436 § 2 k.c. i art. 822 k.c. Przy czym przepis art. 19 przywołanej ustawy o ubezpieczeniach, analogicznie do treści art. 822§ 4 k.c. przyznaje poszkodowanemu roszczenie bezpośrednio od ubezpieczyciela odpowiadającego z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy.

Stosownie do treści art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, a naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą. Pozwana nie kwestionowała, że doszło do wypadku objętego umową ubezpieczenia w okresie ochrony ubezpieczeniowej oraz że pomiędzy tym zdarzeniem, a zaistniałą szkodą istnieje związek przyczynowo-skutkowy.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. W przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem sporu, że doszło do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, skutkującego obowiązkiem wypłaty przez pozwaną odszkodowania.

Spornym pomiędzy stronami natomiast okazała się wysokość stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego oraz uzasadniony koszt naprawy samochodu poszkodowanych.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do uzasadnionych kosztów naprawy samochodu F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 24 sierpnia 2015 r. należy wskazać, że szkoda może zostać naprawiona w drodze restytucji, gdy w wyniku prac naprawczych uszkodzony przedmiot doprowadzony zostaje do stanu technicznej używalności odpowiadającej stanowi przed uszkodzeniem.

Zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 §2 k. c.) poszkodowany może domagać się od podmiotu odpowiedzialnego odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Nie można w tej sytuacji przyjąć, że poszkodowany może domagać się jakichkolwiek poniesionych kosztów prac naprawczych. Z oczywistych względów nie mogą to być koszty prac naprawczych, które służyły do poprawienia standardu uszkodzonego przedmiotu, a więc do podniesienia jego stanu technicznego w porównaniu ze stanem przed wyrządzeniem szkody, nawet wówczas, gdy ubezpieczyciel nie kwestionował przedmiotowego zakresu naprawy ani jej metody. Również w sytuacji, w której koszty naprawy poniesione zostały jedynie w celu przywrócenia istniejącego przed uszkodzeniem stanu używalności przedmiotu, powstaje potrzeba odpowiedniej selekcji takich kosztów i ich odpowiedniej weryfikacji na podstawie zobiektywizowanych kryteriów (wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03).

W wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (wyrok Sądu Najwyższego z 1 września 1970 roku., II CR 371/70, wyrok Sądu Najwyższego z 20 lutego 2002 roku, V CKN 903/00). Świadczenie zobowiązanego polegające na przywróceniu stanu poprzedniego lub zapłaceniu kwoty odpowiadającej wartości takiego przywrócenia (kosztów naprawy uszkodzonego przedmiotu) nie powinno przekraczać kosztów celowych, ekonomicznie uzasadnionych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r., II CR 425/72, wyrok Sądu Najwyższego z 3 lutego 1971 roku, III CRN 450/70).

Za "niezbędne" koszty naprawy należy uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego przedmiotu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń. Kosztami natomiast "ekonomicznie uzasadnionymi" są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot dokonujący naprawy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny stosowane przez wybrany podmiot odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego podmiotu mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten podmiot. Przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte przez podmiot dokonujący naprawy były wyższe od przeciętnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03).

Zatem odnosząc się do spornych pomiędzy stronami postępowania stawek roboczogodzin prac blacharskich i lakierniczych, tj. 120,00 zł netto (prac blacharskich) i 140,00 zł netto (prac lakierniczych) w ocenie Sądu były one adekwatne do poziomu wyposażenia technologii warsztatu oraz stawek stosowanych przez inne zakłady naprawcze (o podobnym poziomie wyposażenia) trudniące się tego typu działalnością. Należy również dodać, że warsztat powoda został zakwalifikowany przez Stowarzyszenie (...) oraz (...) w K., jako Kompleks Motoryzacyjny I Kategorii o specjalności naprawy powypadkowe.

Nadto Sąd stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy w pojeździe zabudowane były części fabryczne ‑ oryginalne, to w naprawie powinny być zastosowane takie same części oryginalne. Co więcej należy zauważyć, że chodzi o przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody pojazdu, jako całości. Przywrócenie do stanu poprzedniego oznacza wobec tego, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Konieczność wymiany uszkodzonej części stanowi niewątpliwie normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 §1 K.c.); jeżeli nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, musi zostać zastąpiona inną. Może wydawać się, że zastąpienie części już eksploatowanej, nową częścią powoduje, że poszkodowany zyskuje, gdyż w jego pojeździe pojawiła się część mająca większą wartość niż ta, która uległa zniszczeniu. Nie jest to jednak wniosek trafny, gdyż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana, jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z elementów, które należy brać pod uwagę przy ocenie poniesionej straty. Stratę tę określa się przez porównanie wartości pojazdu przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę i po przywróceniu go do stanu poprzedniego. O tym, że zamontowanie części nowych oryginalnych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego można mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu, jako całości. Poszkodowany może żądać naprawienia szkody przez przywrócenie do stanu poprzedniego, a wtedy ubezpieczyciel powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, jeżeli są one potrzebne do naprawy samochodu W szczególności nie ma podstaw, aby odrębnie oceniać wartość części samochodu i jeżeli części stare były w chwili wypadku częściowo zużyte, obniżać należne odszkodowanie.

Zatem za chybiony należy uznać zarzut, że wysokość odszkodowania winna zostać obliczona biorąc pod uwagę koszt naprawy przy pomocy alternatywnych części zamiennych. Sąd podziela wyrażany w orzecznictwie pogląd, że niezasadne jest stosowanie zamiast części autoryzowanych serwisów części zamiennych nieoryginalnych. Nie ma normy prawnej, która nakazywałby poszkodowanemu naprawę samochodu przy pomocy nieoryginalnych części. Oczywistym jest, że zamienniki nie gwarantują odpowiedniej jakości, która może ujawnić się po pewnym okresie czasu, niemożliwym do przewidzenia

Zdaniem Sądu poszkodowani mieli zatem prawo żądać użycia części oryginalnych. Strona pozwana powinna zaś była udowodnić, że doprowadziło to do wzrostu wartości pojazdu. Czego zdaniem Sądu nie uczyniła. Zatem Sąd przyjął, że rzeczywisty, uzasadniony koszt naprawy samochodu F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 24 sierpnia 2015 r. za które odpowiedzialność ponosi pozwana - wyniósł kwotę 2 999,28 zł.

Zatem zarzut pozwanej w tym zakresie w żaden sposób nie mógł się ostać.

Sąd nie mógł zgodzić się również z zarzutem pozwanej, tj. co do kwestionowania wysokości stawki dobowej za wynajem pojazdu zastępczego należącego do klasy A, przyjętej przez powoda. Z dokumentów zgromadzonych w sprawie jak i z doświadczenia życiowego wynika, iż przyjęta przez powoda stawka za wynajęcie pojazdu zastępczego (należącego do klasy A) tj. 120,00 zł netto odpowiadała stawkom stosowanym na rynku lokalnym właściwym dla miejsca zamieszkania strony poszkodowanej.

Zatem w ocenie Sądu dokonana przez pozwaną korekta nie znajduje odzwierciedlenia w zasadzie pełnego odszkodowania.

Należy również wyjaśnić, iż przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależenie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałyby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte u danego przedsiębiorcy (którego przedmiotem działalności gospodarczej jest wynajem pojazdów) byłyby wyższe od przeciętnych. Nadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1466/99) stwierdził, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi w tymże zakresie najtaniej.

Warto również zwrócić uwagę również na fakt, że samochód został wynajęty bez limitu kilometrów, bez konieczności zapłaty kaucji, co wpłynęło na ukształtowanie stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie.

Tym samym przyjęcie przez pozwaną tezy jakoby stawka 120,00 zł netto za najem pojazdu klasy A była w powyższej sprawie zawyżona w żaden sposób nie mogła się ostać zważywszy na fakt, że zastosowana przez powoda stawka jak najbardziej mieściła się w granicach stawek stosowanych przez podmioty wynajmujące pojazdy zastępcze w tej klasie tj. klasie A na rynku lokalnym (woj. (...)).

Należy zauważyć, że z art. 6 k.c. płynie generalny wniosek, że prawa podmiotowe mogą być skutecznie dochodzone o tyle, o ile strona jest w stanie przekonać sąd co do faktów, z których wyprowadza korzystne dla siebie twierdzenia.

W ocenie Sądu pozwana nie sprostała dyspozycji przywołanego art. 6 k.c.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za w pełni zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powoda 368,99 z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 270,59 zł od dnia 26 września 2015 r. do dnia zapłaty;

- 98,40 zł od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od wyżej wskazanych dat do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zgodnie, z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 30,00 złotych tytułem opłaty od pozwu, 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 120,00 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804), co daje łączną kwotę
167,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk