Sygn. akt IV Ca 550/13
Dnia 14 listopada 2013r.
Sąd Okręgowy w Słupsku, Wydział IV Cywilny Odwoławczy,
w składzie następującym:
Przewodniczący SSO Andrzej Jastrzębski
po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2013r. w Słupsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W.
przeciwko R. G.
o zapłatę
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Rejonowego w Lęborku z dnia 18 września 2013r., sygn. akt I C 586/13
1. zmienia zaskarżony wyrok i zasądza od pozwanego R. G. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kwotę 447,52 (czterysta czterdzieści siedem 52/10) złotych wraz z odsetkami ustawowymi, liczonymi od dnia 23 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie,
2. oddala apelację w pozostałym zakresie,
3. zasądza od pozwanego R. G. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kwotę 154 (sto pięćdziesiąt cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.
Sygn. akt IV Ca 550/13
Rozpoznając złożoną przez powódkę (...) spółkę z o.o. we W. apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Lęborku z dnia 18 września 2013r., mocą którego oddalono powództwo o zapłatę kwoty 447,52 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 marca 2009r. do dnia zapłaty od pozwanego R. G., przy uwzględnieniu treści art. 505 13 §2 k.p.c. Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja w przeważającej mierze zasługiwała na uwzględnienie.
Wyjaśnienia w pierwszym rzędzie wymaga, że stan prawny rozpoznawanej sprawy kształtują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych , w brzmieniu sprzed nowelizacji, dokonanej ustawą z dnia 19 sierpnia 2011r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011.205.1210), zgodnie bowiem z art. 6 ustawy nowelizującej, do umów ubezpieczenia zawartych przed dniem jej wejścia w życie, tj. 11 lutego 2012r., stosuje się przepisy dotychczasowe, a przedmiotowa umowa została zawarta na okres od dnia 24 lutego 2008r. do dnia 23 lutego 2009r.
I tak, zgodnie z pierwotnym brzmieniem art. 28 ust. 1 omawianej ustawy, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy (…). Przepis ten zawierał wówczas klauzulę prolongacyjną, która przewidywała milczące zawarcie umowy ubezpieczenia na następny okres 12 miesięcy, z mocy samej ustawy.
Stosownie zaś do poprzedniego brzmienia art. 31 ust. 1 tejże ustawy, w razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. Przepisy art. 28 należało stosować odpowiednio.
Z kolei pierwotny tekst art. 18 ust. 1 ustawy przewidywał, że oświadczenia strony, w tym wypowiedzenie umowy ubezpieczenia, powinny być sporządzone na piśmie i doręczone za potwierdzeniem odbioru lub przesłane listem poleconym. Tak wiec przepis ten, choć nie do końca precyzyjnie, to jednak określał sposób doręczenia oświadczenia, dlatego też odmienne stanowisko Sądu Rejonowego w tym zakresie należy uznać za całkowicie nieuprawnione.
Przenosząc natomiast powyższe regulacje na grunt niniejszej sprawy należy zważyć, że skoro przepis art. 18 ust. 1 omawianej ustawy reguluje sposób powiadomienia zakładu ubezpieczeń o wypowiedzeniu umowy, to spełnienie tego warunku przed upływem terminu rocznego, o jakim mowa w art. 28 ust. 1 ustawy, jest skutecznym wypowiedzeniem umowy, nawet gdyby oświadczenie to doszło do zakładu ubezpieczeń po upływie rocznego terminu.
Niemniej jednak, przyjmując w ślad za Sądem Rejonowym, iż pismo pozwanego, datowane na dzień 18 grudnia 2008r. (k. 37) stanowiło jego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia, zawartej z (...) S.A. w W., należy w dalszej kolejności ocenić je pod względem formalnym, mianowicie, czy dla swej skuteczności zostało nadane za potwierdzeniem odbioru lub listem poleconym. Wobec tego, zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu, zamieszczoną w art. 6 k.c., rzeczą pozwanego było wykazanie, iż wysłał on przedmiotowe pismo ubezpieczycielowi, jak twierdził, listem poleconym przed upływem wspomnianego terminu. Tymczasem pozwany nie przedstawił w toku postępowania przed Sądem I instancji dowodu nadania pisma lisem poleconym, dlatego też nie udowodnił, aby dochował należytej staranności i wysłał wypowiedzenie w terminie umożliwiającym skuteczne dokonanie tej czynności.
W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że pozwany nie wykazał, by skutecznie wypowiedział umowę ubezpieczenia OC, dlatego też należało obciążyć go obowiązkiem zapłaty składki ubezpieczeniowej w zakresie objętym apelacją.
Jednocześnie godzi się zauważyć, że również po stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania, wobec zakwestionowania przez pozwanego zasadności dochodzonego pozwem roszczenia, iż podana data naliczania odsetek ustawowych za zwłokę w spełnieniu świadczenia jest prawidłowa. Co znamienne, dla rozstrzygnięcia początkowej daty biegu roszczenia odsetkowego w niniejszej sprawie istotnym jest ustalenie, kiedy świadczenie przysługujące powódce względem pozwanego, stało się wymagalne. Zdaniem Sądu Okręgowego, zastosowanie znajdzie tu przepis art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c., wobec czego należy przyjąć, że opóźnienie po stronie pozwanej w spełnieniu świadczenia na rzecz powódki mogło nastąpić najwcześniej z upływem terminu, w jakim pozwany zobowiązany był na wezwanie powódki wykonać to świadczenie. Tymczasem powódka, nabywszy wierzytelność dochodzoną pozwem na podstawie umowy cesji, zawartej z (...) S.A w W. w dniu 27 czerwca 2011r. (k.11-16), wezwała pozwanego do spełnienia świadczenia pismem dnia 18 lipca 2011r. (k.18). Powódka jednak nie przedstawiła dowodu potwierdzającego datę odbioru przez pozwanego pisma wzywającego go do zapłaty. Wypada zatem stwierdzić, że powódka nie wykazała w sposób należyty, aby takie wezwanie zostało skutecznie doręczone pozwanemu. Na tej podstawie Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż opóźnienie w spełnieniu świadczenia powinno być datowane na 22 kwietnia 2013 r., to jest dzień następujący po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (k.24).
W tym stanie rzeczy, Sąd II instancji, na mocy art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. orzekł jak w pkt 1 i 2 wyroku.
Orzeczenie o kosztach postępowania, zawarte w pkt 3 sentencji, zapadło w oparciu o przepisy art. art.98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. oraz art. 391 § 1 k.p.c., a więc zgodnie z wynikiem postępowania. Na koszty te składają się dwie opłaty skarbowe od pełnomocnictw w wysokości po 17 zł każda, gdyż powódka reprezentowana była przez innych radców prawnych w obu instancjach, nadto kwota 120 zł, stanowiąca koszty zastępstwa procesowego za obie instancje, wyliczona w oparciu o § 6 pkt 1) oraz § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490).