Sygn. akt I ACa 378/13
Dnia 10 września 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA Hanna Muras
Sędzia SA Roman Dziczek (spr.)
Sędzia SO (del.) Joanna Zaporowska
Protokolant – sekr. sąd. Marta Grabowska
po rozpoznaniu w dniu 10 września 2013 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa A. K., M. K., J. G., J. K. i K. K. (2)
przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.
o uchylenie uchwały
na skutek apelacji powodów
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie
z dnia 28 listopada 2012 r., sygn. akt I C 738/11
1. oddala apelację;
2. zasądza od A. K., M. K., J. G., J. K. i K. K. (2) na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. kwoty po 27 (dwadzieścia siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Sygn. akt I ACa 378/13
Powodowie – A. K., M. K., J. G., J. K. i K. K. (2) wnieśli o uchylenie uchwały nr (...) rady nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. (dalej – Spółdzielnia) w sprawie ostatecznego rozliczenia kosztów inwestycji.
Pozwana Spółdzielnia wnosiła początkowo o odrzucenie pozwu, a następnie o oddalenie powództwa.
Wyrokiem z dnia 28 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania.
Sąd ten ustalił, że powodowie są członkami pozwanej Spółdzielni, która realizowała zadanie inwestycyjne pn. Osiedle (...). Strona pozwana przekazała powodom lokale mieszkalne położone na tym osiedlu na zasadach spółdzielczych własnościowych praw do lokali.
Przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie toczyła się sprawa z powództwa A. i W. C. skierowana przeciwko Spółdzielni, która zakończyła się uchyleniem uchwały Zebrania Przedstawicieli tej Spółdzielni w sprawie ostatecznego rozliczenia kosztów inwestycji Osiedla (...).
W dniu 11 kwietnia 2011 r. rada nadzorcza pozwanej spółdzielni podjęła uchwałę nr(...) w sprawie ostatecznego rozliczenia kosztów inwestycji Osiedla (...). Zgodnie z § 1 tej uchwały rada nadzorcza zatwierdziła rozliczenie kosztów inwestycji na kwotę 51 265 858 zł, a w § 2 ustaliła m.in., że jednostkowy średni koszt budowy lokali mieszkalnych i użytkowych ustalony dla 1m 2 lokalu wyniósł 3 410,86 zł, a średni koszt budowy jednego miejsca postojowego w halach garażowych wyniósł 18 197,38 zł.
W § 3 rada nadzorcza upoważniła zarząd do zróżnicowania kosztów jednostkowych budowy poszczególnych lokali, garaży, innych pomieszczeń w oparciu o przesłanki wskazane w § 21 Regulaminu Planowania i Rozliczania Kosztów Inwestycji.
Statut nie przewiduje zaskarżania uchwał rady nadzorczej do sądu.
Ostatecznego rozliczenia dokonano w oparciu o powołany wyżej Regulamin Planowania i Rozliczania Kosztów Inwestycji uchwalony uchwałą rady nadzorczej z dnia 18 maja 2006 r.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, że roszczenie powodów nie zasługuje na uwzględnienie z tego zasadniczego powodu, że ustawa prawo spółdzielcze nie przewiduje zaskarżania uchwał rady nadzorczej poza przypadkami wyraźnie wskazanymi w ustawie. Przepis art. 42 tego prawa odnosi się do uchwał walnego zgromadzenia.
Prawo do sądu nie oznacza, że powodom przysługuje prawo żądania uchylenia uchwały. Mogą natomiast występować z roszczeniem opartym na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 58 k.c., ale takiego roszczenie powodowie w sprawie nie zgłosili.
Na marginesie Sąd zauważył, że nie dostrzega naruszenia zaskarżoną uchwałą umów z powodami, ani naruszenia ich interesów prawnych lub uprawnień.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 3 k.p.c.
Apelację od tego wyroku wniosła strona powodowa zarzucając Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 58 § 1 k.c. i art. 189 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie.
Powodowie wnieśli o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa w całości ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja nie jest uzasadniona.
Wbrew polemice apelacji powodowie zgłosili żądanie uchylenia uchwały, które im nie przysługiwało, gdy tymczasem przepis ar. 189 k.p.c. przewiduje żądanie ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, w tym stwierdzenia nieważności uchwały rady nadzorczej, a w postępowaniu apelacyjnym zmiana żądania jest co do zasady niedopuszczalna (por. art. 383 zd. 1 k.p.c.), a nie zachodzi przypadek z art. 383 zd. 2 k.p.c.; tego ostatniego żądania powodowie nie zgłosili, a zatem jego rozpoznanie przez Sąd Okręgowy byłoby wyjściem ponad żądanie i naruszeniem art. 321 k.p.c.
W tej sytuacji odnoszenie się zarówno do interesu prawnego – wymaganego przez art. 189 k.p.c. – jak i badanie zaistnienia naruszenia prawa materialnego jest zbędne, albowiem nieprzydatne do wyrokowania w sprawie.
Jedynie na marginesie – skoro apelacja nie podważa prawidłowości wykładni art. 42 § 3 prawa spółdzielczego dokonanej przez Sąd Okręgowy – podkreślić jeszcze raz należy, że w razie sprzeczności uchwały rady nadzorczej z prawem w sytuacji, gdy przepis szczególny nie odsyła do trybu zaskarżania przewidzianego w art. 42 prawa spółdzielczego, osoba zainteresowana może wystąpić z powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały; nie przysługuje jej natomiast roszczenie o jej uchylenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2008 r., V CSK 33/08 (OSNC-ZD 2009, nr 2, poz. 51 - odpowiednio oraz orzeczenia wskazane w uzasadnieniu wyroku Sądu pierwszej instancji).
Z tych względów, na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98, art. 105 i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c. zasądzając na rzecz pozwanej jedno wynagrodzenie adwokackie w stawce minimalnej, rozdzielone po równo na każdego z powodów.