UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 20 kwietnia 2016 r.

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2014 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), odmówił J. T. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 4 sierpnia 2014 r. uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Odwołanie od tej decyzji wniósł J. T., domagając się jej zmiany
i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że pozostaje w stałym leczeniu i stan zdrowia nie pozwala mu na wykonywanie pracy w zawodzie hutnika szkła, co potwierdza dokumentacja medyczna z poradni leczenia bólu, reumatologicznej, neurologicznej, laryngologicznej, chirurgicznej i inna. Do pisma procesowego z dnia 29 września 2014 r. odwołujący dołączył charakterystykę stanowiska pracy hutnika formowacza wyrobów szklanych ręcznie (k. 10-11).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazał, że odwołanie nie wnosi żadnych nowych okoliczności, które miałyby wpływ na zmianę orzeczenia komisji lekarskiej ZUS.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący J. T., urodzony
(...)z zawodu jest hutnikiem szkła i w zawodzie tym pracował. Był też topiarzem szkła, palaczem c.o., robotnikiem gospodarczym i betoniarzem.

Ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresach od 31 maja 2006 r. do 30 listopada 2008 r. i od 26 stycznia 2009 r. do 30 września 2011 r. Przy wyliczaniu wysokości świadczenia organ rentowy uwzględnił mu 21 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 10 miesięcy okresów nieskładkowych. Wyrokiem z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. akt IV U 1030/11, Sąd Okręgowy w Tarnowie oddalił odwołanie od decyzji ZUS z dnia 25 października 2011 r. odmawiającej ubezpieczonemu przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 1195/12, Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił apelację wnioskodawcy od tego orzeczenia. Od 8 listopada 2011 r. do 7 maja 2012 r. ubezpieczony pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Od 1 czerwca 2015 r. do 31 sierpnia 2015 r. był zaś zatrudniony w Firmie Handlowo- Usługowej (...) C. M., (...) Spółka Jawna w Ż. na stanowisku sprzedawcy- kasjera.

W dniu 21 marca 2014 r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem
o ponowne przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W orzeczeniu z dnia 8 lipca 2014 r. lekarz orzecznik ZUS uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Na skutek sprzeciwu, sprawa przekazana została do rozpatrzenia przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z dnia 4 sierpnia 2014 r. podtrzymała stanowisko wyrażone przez lekarza orzecznika ZUS.

Na tej podstawie, zaskarżoną decyzją z dnia 7 sierpnia 2014 r. (...) Oddział
w T. odmówił J. T. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(okoliczności bezsporne)

Sąd Okręgowy ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Biegły gastroenterolog zdiagnozował u odwołującego:

-: chorobę refluksową przełyku i przepuklinę wślizgową rozworu przełykowego,
-: przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka,
-: guzki krwawnicze I/II stopnia,
-: niespecyficzne zapalenie błony śluzowej jelita grubego,
-: zespół zaburzeń funkcjonalnych jelita grubego.

W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych uznał, że ubezpieczony jest zdolny do pracy.

W uzasadnieniu opinii podał, że choroba refleksowa przełyku przebiega
u wnioskodawcy bez nasilonych objawów. Współistniejąca przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego jest mało zaawansowana, bez powikłań. Z tego powodu, ubezpieczony znajduje się w leczeniu farmakologicznym. Kiedy badany pracował jako hutnik szkła, w trakcie dmuchania przy wyrobie szkła mogło zaistnieć u niego wzmożone ciśnienie w jamie brzusznej
i w następstwie nasilenie objawów refleksowych. W obecnie wykonanej gastroskopii nie stwierdza się zmian zapalnych. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka przebiega bez progresji do choroby wrzodowej. W obrazie klinicznym i kolejnych badaniach endoskopowych brak jest powikłań guzków krwawniczych. Niespecyficzny obraz zapalenia błony śluzowej jelita grubego w końcowym odcinku przebiega bez zdecydowanego potwierdzenia w badaniach morfologicznych dla rozpoznania nieswoistego zapalenia jelita grubego. Zaburzenia czynności jelit mają charakter funkcjonalny. Z przyczyn gastroenterologicznych odwołujący nie jest niezdolny do pracy.

dowód:

-: opinia sądowo- lekarska z dnia 01.10.2014 r.- k. 16-18,
-: opinia uzupełniająca z dnia 17.06.2015 r.- k. 147-148,

Biegły laryngolog rozpoznał u odwołującego:

-: stan po operacji radykalnej ucha środkowego lewego (w 1972 r.),
-: ucho lewe lekko wilgotne,
-: niedosłuch mieszany ucha lewego na granicy średniego i znacznego stopnia,
-: uszkodzenie lewego błędnika.

W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych uznał, że ubezpieczony jest zdolny do pracy.

W uzasadnieniu opinii podał, że stan laryngologiczny czyni wnioskodawcę niezdolnym do pracy na wysokości i w hałasie uszkadzającym słuch. Takie przeciwwskazania istnieją
u niego od dzieciństwa. Z przedłożonej przez odwołującego charakterystyki stanowiska pracy hutnika formowacza szkła i z zapisów w kartach wywiadu zawodowego nie wynika, by musiał on przebywać na wysokości i w narażeniu na hałas uszkadzający słuch, ani też wymóg dobrego obuusznego słyszenia. Wnioskodawca uzyskiwał zaświadczenia lekarskie o zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku hutnika szkła do 2005 r. Potem pobierał rentę, ale z powodu schorzeń narządu ruchu, nie zaś w związku ze stanem laryngologicznym. Wbrew deklaracjom wnioskodawcy i niektórym zapisom o planowanej reoperacji, dokumentacja medyczna laryngologiczna nie potwierdza istotnych zmian, czy pogorszenia się stanu laryngologicznego badanego. W dniu 8 stycznia 2015 r. wykonano wnioskodawcy badanie tak zwanego objawu przetokowego, czyli sprawdzenia, czy istnieje u niego patologiczne połączenie pomiędzy uchem środkowym, a błędnikiem. U odwołującego nie doszło do pogorszenia w stanie narządu słuchu. Dostarczona przez niego dokumentacja medyczna nie wnosi nic nowego do sprawy.

dowód:

-: opinia sądowo- lekarska z dnia 12.01.2015 r.- k. 63,
-: opinia uzupełniająca z dnia 18.01.2016 r.- k. 192,

Biegły reumatolog zdiagnozował u odwołującego:

-: zespół bólowy kręgosłupa i stawów obwodowych bez istotnego upośledzenia funkcji ruchowej,
-: zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,
-: stan po złamaniu kompresyjnym kręgu L1,
-: osteopenię,
-: niedosłuch ucha lewego.

W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych uznał, że ubezpieczony jest zdolny do pracy.

W uzasadnieniu opinii podał, że stopień zaawansowania schorzeń reumatologicznych nie czyni wnioskodawcy niezdolnym do pracy zarobkowej. W badaniu fizykalnym nie stwierdza się u odwołującego żadnych zmian patologicznych w zakresie narządu ruchu. W kręgosłupie, poza pogłębieniem fizjologicznej lordozy, brak jest innych zmian. Napięcie mięśni przykręgosłupowych jest w normie. Po pokonaniu czynnego oporu stwierdza się pełną ruchomość i objawy rozciągowe ujemne. Rozpoznane w badaniu RM zmiany zwyrodnieniowe
i dyskopatyczne są miernie nasilone i nie przekładają się na wynik badania fizykalnego. Mogą okresowo powodować dolegliwości bólowe, ale nie dysfunkcję. W stawach obwodowych obrysy stawowe są zachowane. Ruchomość czynna i bierna jest pełna. Stawy kolanowe są zwarte, rzepka ruchoma, bez obrzęku, bez wysięku i bez ograniczenia ruchomości. Badany ma sprawny chód. W wyniku badania densytometrycznego stwierdza się jedynie osteopenię, wymagającą leczenia substytucyjnego. Zmiany zwyrodnieniowe w zakresie narządu ruchu są u wnioskodawcy miernie nasilone. Nie upośledzają jego sprawności ruchowej i nie powodują niezdolności do pracy. W przypadku odwołującego przeciwwskazana jest jedynie ciężka praca fizyczna, dźwiganie nadmiernych ciężarów oraz długotrwałe przebywanie na wolnym powietrzu w zmiennych warunkach pogodowych. Przeciwwskazana jest też praca na wysokości z uwagi na zgłaszane zawroty głowy do czasu ukończenia diagnostyki neurologicznej. W dniu badania nie występowało u wnioskodawcy takie upośledzenie narządu ruchu, które uniemożliwiałoby mu wykonywanie pracy zarobkowej. W badaniu fizykalnym nie stwierdzono istotnego upośledzenia narządu ruchu.

dowód:

-: opinia sądowo- lekarska z dnia 09.03.2015 r.- k. 73-75,
-: opinia uzupełniająca z dnia 03.02.2016 r.- k. 197,

Biegły neurolog rozpoznał u odwołującego:

-: zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z dyskopatią L4-L5 (niewielką protruzję krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym poziomu C5-C6, bez ucisku na korzenie nerwowe), z okresowym zespołem bólowym, klinicznie bez istotnego upośledzenia funkcji, bez objawów korzeniowych i ubytkowych,
-: stan po przebytym w 2009 r. pourazowym kompresyjnym złamaniu trzonu kręgu L1, bez trwałych następstw i powikłań neurologicznych.

W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych uznał, że ubezpieczony jest zdolny do pracy.

W uzasadnieniu opinii podał, że schorzenia neurologiczne nie naruszają sprawności organizmu wnioskodawcy w stopniu znacznym i nie czynią go niezdolnym do pracy zgodnej
z poziomem posiadanych kwalifikacji i ostatnio wykonywanej (hutnik szkła). Ubezpieczony zgłasza dolegliwości bólowe całego kręgosłupa. Ma cierpnięcia rąk i nóg. Z tego powodu leczy się w poradni neurologicznej. W okresach obostrzeń dolegliwości kręgosłupowozależnych pobiera doraźnie lek przeciwbólowy. Uczęszcza także do poradni bólu przewlekłego
i otrzymuje blokady z leku. Okresowo był też kierowany na rehabilitację w ramach prewencji rentowej ZUS. Badany podaje, że w 2009 r., po poślizgnięciu się i upadku na ziemię, doznał złamania trzonu kręgu L1, które potwierdzone zostało po okresie jednego miesiąca od czasu upadku na konsultacji u neurochirurga. Na badanie odwołujący przyszedł przy pomocy dwóch kul łokciowych z uwagi na przebytą przed dwoma miesiącami operację na kolano lewe. Zgłaszane przez niego w wywiadzie dolegliwości ze strony narządu ruchu nie znajdują istotnej korelacji z wynikami badania przedmiotowego. W układzie narządu ruchu nie stwierdza się istotnego upośledzenia funkcji, czy zespołów bólowych. Ruchomość i funkcja dynamiczna kręgosłupa są zachowane. Brak jest u wnioskodawcy objawów korzeniowych (konfliktu dyskowo- korzeniowego), klinicznie objawów ucisku stożka rdzeniowego, objawów zespołu ogona końskiego (uszkodzenia korzeni nerwowych poniżej poziomu L2) i objawów ubytkowych. Ruchomość w stawach obwodowych jest zachowana poza demonstrowanym ograniczeniem ruchomości w stawie kolanowym lewym po przebytej przed dwoma miesiącami operacji. Brak jest u odwołującego objawów patologicznych, czy cech ogniskowego uszkodzenia OUN. Próba Romberga jest ujemna (bez zaburzeń równowagi), a chód samodzielny. Odwołujący porusza się przy pomocy dwóch kul łokciowych po przebytej operacji kolana lewego. Z uwagi na opisywaną w badaniu MRI odcinka szyjnego niewielką protruzję krążka międzykręgowego (bez kolizji z korzeniem nerwowym), odwołujący powinien być skierowany do ambulatoryjnej konsultacji neurochirurgicznej celem ewentualnego zakwalifikowania do leczenia operacyjnego. Przebyte w 2009 r. kompresyjne złamanie trzonu kręgu L1 nie pozostawiło po sobie trwałych następstw i powikłań neurologicznych. U odwołującego występuje obecnie remisja objawów. Zgłaszane w wywiadzie dolegliwości kręgosłupowe w okresach obostrzenia mogą być leczone zachowawczo i rehabilitacyjnie w ramach czasowej niezdolności do pracy.

dowód:

-: opinia sądowo- lekarska z dnia 18.05.2015 r.- k. 84-89,
-: opinia uzupełniająca z dnia 21.09.2015 r.- k. 173,

Sąd w całości podzielił opinię biegłych gastroenterologa, laryngologa, reumatologa
i neurologa oraz ich uzupełnienia, uznając, że zawierają one kompleksową i wyczerpującą ocenę stanu organizmu odwołującego, a ponadto uwzględniają wpływ rozpoznanych u niego schorzeń na zdolność do pracy. Sąd uznał, iż charakterystyka schorzeń została przez biegłych oceniona prawidłowo z punktu widzenia zasad logiki, przy wykorzystaniu wiedzy specjalistycznej popartej doświadczeniem osób sporządzających opinie. Dlatego też, Sąd podzielił wnioski biegłych sądowych o braku u wnioskodawcy niezdolności do pracy. Zauważyć przy tym trzeba, że opinie wydane zostały przez biegłych sądowych
o specjalnościach adekwatnych do schorzeń zdiagnozowanych u odwołującego. Podkreślić ponadto należy, iż opiniujący w sprawie biegli swoje ustalenia i wnioski wywiedli po szczegółowej analizie całości dokumentacji medycznej oraz badaniu ubezpieczonego.

Opinie zasadnicze biegłych sądowych gastroenterologa, laryngologa, reumatologa
i neurologa zostały zakwestionowane przez odwołującego, który podniósł, że są niepełne, gdyż nie uwzględniają jego faktycznego stanu zdrowia i przedłożonej przez niego dokumentacji medycznej, a przez to nierzetelne. Odwołujący zarzucił też biegłym sądowym pobieżne przeprowadzenie badań i nie wzięcie pod uwagę występujących u niego objawów (k. 43, 99-102). Odwołujący domagał się uzupełnienia opinii przez biegłych sądowych, w tym w szczególności biegłego sądowego laryngologa, a także dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego laryngologa albo instytutu medycznego, uzupełnienia opinii przez biegłego sądowego reumatologa, dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego reumatologa oraz dowodu z opinii lekarza z zakresu medycyny pracy.

Na skutek zarzutów, Sąd przeprowadził w sprawie dowód z opinii uzupełniających biegłych gastroenterologa, laryngologa, reumatologa i neurologa.

W opiniach uzupełniających biegli sądowi ustosunkowali się do podniesionych przez ubezpieczonego zarzutów i odnieśli się do przedłożonej przez niego dokumentacji medycznej, w sposób kategoryczny podtrzymując swoje wnioski wynikające z opinii zasadniczych.

Wydane w sprawie opinie sądowo- lekarskie wraz z ich uzupełnieniami są wyczerpujące. W sposób przejrzysty obrazują stan zdrowia ubezpieczonego. Odpowiadają też na wszystkie istotne pytania, w pełni realizując dyspozycję Sądu wyrażoną w sentencji postanowienia o powołaniu biegłych sądowych. Biegli ci na podstawie osobistych badań wnioskodawcy, które przeprowadzone zostały dokładnie, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie standardami oraz dogłębnej analizy dokumentacji medycznej znajdującej się
w aktach rentowych, w tym wyników badań specjalistycznych, dokonali prawidłowego rozpoznania i sformułowali ostateczne wnioski, które Sąd w pełni podziela. Biegli sądowi dokonali oceny stanu zdrowia ubezpieczonego z punktu widzenia kryteriów określonych dyspozycją art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS- wyraźnie wskazując, że rozpoznane schorzenia nie czynią go osobą niezdolną do pracy zgodnej
z poziomem posiadanych kwalifikacji, tj. do pracy w charakterze hutnika szkła. Z takiego opisu stanu zdrowia ubezpieczonego, na jaki wskazano w opiniach, a który znajduje pokrycie
w wynikach przeprowadzonych przez biegłych badań, istotnie wynika, że rozpoznane
u wnioskodawcy schorzenia nie naruszają sprawności jego organizmu w stopniu znacznym.
W ocenie Sądu, wnioski opinii są prawidłowe. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, ale ocena, jaki wpływ schorzenia te mają na utratę zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, przy czym do przyjęcia częściowej niezdolności do pracy wymaga się znacznego stopnia utraty zdolności do pracy. W orzecznictwie podkreśla się, że istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny stwierdzenia częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich (por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 13 marca 2014 r., III AUa 736/13, LEX nr 1451796, wyrok SA w Lublinie z dnia 28 maja 2013 r., III AUa 366/13, LEX nr 1316227). Nie każda zatem choroba powoduje niezdolność do pracy, a jedynie taka, która niesie ze sobą naruszenie sprawności organizmu ubezpieczonego w stopniu znacznym. Takiego zaś stopnia naruszenia stanu zdrowia u wnioskodawcy biegli sądowi nie stwierdzili. W orzecznictwie przyjmuje się, że w postępowaniu sądowym ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy, w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy- weryfikacja orzeczeń lekarzy orzeczników- wymaga wiadomości specjalnych. W takiej sytuacji, sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych. Dopuszczając tego rodzaju dowód sąd nie może czynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok SN z dnia 27 listopada 1974 r., II CR 748/74, LEX nr 7618; wyroki SA w Szczecinie: z dnia 13 lutego 2014 r., III AUa 670/13, LEX nr 1441549 i z dnia 18 września 2014 r., III AUa 14/14, LEX nr 1527188). Opinie o stanie zdrowia wnioskodawcy wydali biegli sądowi lekarze z zakresu schorzeń, które są u niego wiodące. Stan zdrowia jest kategorią zmienną. Stopień natężenia danej choroby może być różny w poszczególnych okresach. Stan ten może się pogarszać, ale też ulegać poprawie. W sprawach, w których prawo do świadczenia uzależnione jest od niezdolności do pracy, zasadniczych ustaleń w przedmiotowym zakresie dokonać można tylko na podstawie opinii biegłych lekarzy, gdyż to oni posiadają specjalistyczną wiedzę pozwalającą na wyjaśnienie, czy ze względu na naruszenie sprawności organizmu ubezpieczony jest niezdolny do pracy. Oceny tej biegli sądowi dokonują na dzień wydania zaskarżonej decyzji. Tak też było w tej sprawie. W toku postępowania odwołujący przedłożył szereg dokumentów z daty po wydaniu zaskarżonej decyzji i wniesieniu odwołania (k. 26v-27, 50-53, 62, 72, 78, 83, 122-123, 131-132). Jak wynika z opinii uzupełniających biegłych sądowych, nie wniosły one jednak niczego nowego do sprawy. Poza tym pamiętać trzeba, że w postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania. Ocena stanu zdrowia osoby ubezpieczonej może być więc dokonana wyłącznie na dzień wydania decyzji. Jeżeli po tej dacie albo później w stanie zdrowia ubezpieczonego nastąpiło pogorszenie, to zawsze może on złożyć nowy wniosek o prawo do renty na dalszy okres (por. wyroki SA w Szczecinie: z dnia 7 marca 2014 r., III AUa 961/12, Legalis nr 831542 i z dnia 17 stycznia 2013 r., III AUa 669/12, Legalis nr 746445, uzasadnienie wyroku SN z dnia 11 grudnia 2013 r., III UK 20/13, Legalis nr 1121074).

Uwzględniając powyższe, na podstawie wydanych w sprawie opinii, ocenionych pozytywnie, zgodnie z kryteriami zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłych, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w nich wniosków, Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Nie zasługiwały na uwzględnienie wnioski dowodowe odwołującego o dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii innych biegłych tej samej specjalności, w szczególności laryngologa i reumatologa, dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy i dowodu
z opinii instytutu medycznego czy tez kompleksowej opinii wobec wyjaśnienia przez Sąd kwestii spornej w oparciu o przeprowadzone dowody z opinii biegłych gastroenterologa, laryngologa, reumatologa i neurologa oraz opinii uzupełniających tych biegłych. Mając więc na uwadze, że okoliczności sporne zostały w sprawie dostatecznie wyjaśnione w oparciu o przeprowadzone dowody, Sąd oddalił wnioski ubezpieczonego (nie wniesiono zastrzeżeń w trybie art. 162 kpc) uznając, że ich uwzględnienie niczego nowego do sprawy nie wniosłoby, zmierzając jedynie do przewłoki postępowania. Wydane w sprawie opinie wyjaśniają wszystkie kwestie sporne w sposób pełny, powołując się na rzeczowe, konkretne i przekonujące argumenty. Zdaniem Sądu, opinia wydana przez biegłego z zakresu medycyny pracy nie wniosłaby niczego nowego do sprawy. Zasadnicze schorzenia u odwołującego to bowiem schorzenia gastroenterologiczne, laryngologiczne, reumatologiczne i neurologiczne. Ocena wpływu tych schorzeń na zdolność ubezpieczonego do pracy nie należy więc do kompetencji lekarza z zakresu medycyny pracy, który zajmuje się badaniami profilaktycznymi pracowników (wstępnymi, okresowymi, kontrolnymi), prowadzeniem poradni zakładowej dla pracowników z gabinetami specjalistycznymi, przeprowadzaniem badań uczniów, badań kierowców, osób pracujących na morzu (marynarzy, rybaków), nurków i płetwonurków oraz badaniami osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń. Zauważyć ponadto należy, iż w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że potrzeba powołania innego (kolejnego) biegłego (biegłych) powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej (złożonych) opinii. Jeżeli więc opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił, to fakt, iż opinia taka jest niepełna dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia w sprawie kolejnej opinii (por. wyrok SN z dnia 6 maja 2009 r., II CSK 642/08, Legalis nr 260253, postanowienie SN z dnia 6 czerwca 2012 r., I UK 113/12, Legalis nr 544652). Sąd orzekający w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie ma więc obowiązku dopuszczania dowodów, zwłaszcza z opinii biegłych lekarzy, tak długo, aż strona uzyska opinię odpowiadającą jej oczekiwaniom (por. postanowienia SN: z dnia 10 grudnia 2012 r., I UK 456/12, Legalis nr 667007 i z dnia 17 czerwca 2008 r., I UK 47/08, Legalis nr 173063). Dopuszczenie dowodu z opinii instytutu naukowego lub naukowo- badawczego jest zaś celowe wówczas, gdy nie da się usunąć w inny sposób sprzeczności w dostępnych opiniach. Nie jest natomiast celowe, a tym bardziej konieczne w sytuacji, gdy opinie biegłych w sprawie były zgodne w zasadniczych konkluzjach, a tak było w tej sprawie. W orzecznictwie podkreśla się, że w żadnym razie sposób badania naukowego nie może być wiążąco określany przez przepisy procesowe lub przez sąd, ponieważ jest on zdeterminowany organizacją pracy instytutu i metodami prowadzenia badań naukowych. Zarzut naruszenia kompetencji sądu określonej w art. 290 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. jest więc uzasadniony tylko wówczas, gdy z braku opinii instytutu nie można wyjaśnić okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Czynienie użytku z powołanej kompetencji może wprawdzie dla sądu zaktualizować się jako przedmiot jego równoczesnego obowiązku, ale dotyczy to jedynie sytuacji, gdy zasięgnięcie podobnej opinii ma istotne znaczenie dla wyjaśnienia spornych okoliczności faktycznych sprawy (por. wyroki SN: z dnia 15 listopada 2000 r., II UKN 757/99, OSNAPiUS 2002/11/271, z dnia 24 czerwca 1981 r., IV CR 215/81, OSPiKA 1982/7-8/121 i z dnia 28 sierpnia 1973 r., I CR 441/73, OSNCP 1974/7-8/131, z glosą M. Nesterowicza, OSPiKA 1974/6/123, postanowienie SN z dnia 26 lipca 2011 r., I UK 104/11, Legalis nr 447386). Dopuszczenie dowodu z opinii instytutu naukowego jest celowe i konieczne tylko wówczas, gdy zachodzi potrzeba przeprowadzenia skomplikowanych badań, istnieją trudności diagnostyczne wymagające przeprowadzenia badań specjalistycznych, względnie obserwacji w warunkach szpitalnych oraz wtedy, gdy nie da się usunąć w inny sposób sprzeczności w dostępnych opiniach. Takie zaś okoliczności w niniejszej sprawie nie wystąpiły.

Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Istotą sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy i w jakim stopniu odwołujący J. T. jest niezdolny do pracy i kiedy powstała u niego niezdolność do pracy.

W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu
18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z dyspozycją art. 12 ust. 1 ustawy, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

W myśl ust. 2 powołanego artykułu, całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast stosownie do ust. 3, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Równocześnie, jak stanowi art. 13 ust. 1 ustawy, przy ocenie stopnia
i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak również możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Jak wynika z wydanych w sprawie opinii biegłych sądowych gastroenterologa, laryngologa, reumatologa i neurologa, odwołujący, pomimo zdiagnozowanych u niego schorzeń w postaci: choroby refluksowej przełyku i przepukliny wślizgowej rozworu przełykowego, przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, guzków krwawniczych
I/II stopnia, niespecyficznego zapalenia błony śluzowej jelita grubego, zespołu zaburzeń funkcjonalnych jelita grubego, stanu po operacji radykalnej ucha środkowego lewego
(w 1972 r.), ucha lewego lekko wilgotnego, niedosłuchu mieszanego ucha lewego na granicy średniego i znacznego stopnia, uszkodzenia lewego błędnika, zespołu bólowego kręgosłupa
i stawów obwodowych bez istotnego upośledzenia funkcji ruchowej, zmian zwyrodnieniowo- dyskopatycznych w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, stanu po złamaniu kompresyjnym kręgu L1, osteopenii, zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa z dyskopatią L4-L5 (niewielkiej protruzji krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym poziomu C5-C6, bez ucisku na korzenie nerwowe), z okresowym zespołem bólowym, klinicznie bez istotnego upośledzenia funkcji, bez objawów korzeniowych i ubytkowych, a także stanu po przebytym w 2009 r. pourazowym kompresyjnym złamaniu trzonu kręgu L1, bez trwałych następstw i powikłań neurologicznych, nie jest osobą niezdolną do pracy.

Skoro więc zaskarżona przez odwołującego decyzja (...) Oddział w T. z dnia
7 sierpnia 2014 r. była zasadna, jego odwołanie od tej decyzji należało oddalić, przyjmując jako podstawę prawną takiego rozstrzygnięcia powołane wyżej przepisy ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS oraz art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. (punkt 1 wyroku).

Sąd przyznał od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Tarnowie na rzecz adwokat A. S.- Kancelaria Adwokacka w T. kwotę 120,00 zł podwyższoną
o stawkę podatku od towarów i usług (tj. łącznie 147,60 zł) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej odwołującemu z urzędu na podstawie § 19 pkt 1
w związku z § 12 ust. 2 w związku z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 ze zm.).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE