UZASADNIENIE

Wyrokiem z 27 września 2016 r. wydanym w sprawie sygn. akt I C 483/16 upr, Sąd Rejonowy w Łasku oddalił powództwo Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W. o zasądzenie od pozwanego L. N. kwoty 1 890,96 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Sąd pierwszej instancji przyjął, że powód wywodzi swoje roszczenie z umowy kredytu odnawialnego z 4 września 2008 r. zawartej pomiędzy L. N. i S. S. ( Spółka Akcyjna) SA z siedzibą w P. Oddział w Polsce z siedzibą w W., w związku z nabyciem wierzytelności banku. Pozwany zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia. W świetle art. 118 k.c. , roszczenia powoda, jako związane z działalnością gospodarczą, przedawniały się z upływem trzech lat. W związku ze złożonym wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu można stwierdzić, że roszczenie banku było wymagalne co najmniej w dacie złożenia tego wniosku, tj. w dniu 15 lipca 2009 r. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r., wydaną w sprawie sygn. akt III CZP 29/16, nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 k.c.). Powód wystąpił z pozwem w dniu 29 marca 2016 r., zatem po upływie terminu przedawnienia. Dlatego też powództwo podlegało oddaleniu.

Powód wniósł apelację od wyroku Sądu Rejonowego, zaskarżając orzeczenie w całości i podnosząc zarzut naruszenia prawa materialnego mającego wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 509 § 2 k.c. w związku z art. 123 § 1 pkt. 1 k.c., przez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że na skuteczne przerwanie biegu okresu przedawnienia poprzez złożenie wniosku egzekucyjnego, nie może powoływać się podmiot niebędący bankiem w przypadku gdy roszczenie zostało stwierdzone bankowym tytułem egzekucyjnym;

- art. 124 k.c., poprzez niezastosowanie go w związku z umorzeniem postępowania egzekucyjnego; a przez to błąd w ustaleniach faktycznych polegający na wadliwym przyjęciu, że bieg terminu przedawnienia roszczenia powoda upłynął przed wytoczeniem przez niego powództwa.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego L. N. na rzecz powoda kwoty 1 890,96 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny nie był sporny miedzy stronami i nie jest kwestionowany przez skarżącego, a dokonaną przez Sąd pierwszej instancji jego ocenę w kontekście zastosowania norm prawa materialnego Sąd Okręgowy w pełni podziela. Zaprezentowane poglądy znajdują również swoje oparcie w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Nie ulega wątpliwości, że skutki przerwy biegu przedawnienia wywołanej przez zbywcę wierzytelności odnoszą się co do zasady także do cesjonariusza. Nabywa on wierzytelność w takim kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy, także pod względem „stanu” jej przedawnienia. W konsekwencji, jeżeli bieg terminu przedawnienia uległ przerwaniu, cesjonariusz - wstępując w tę samą sytuację, w której w chwili zbycia wierzytelności pozostawał cedent - zostaje objęty skutkami tej przerwy. Reguły te nie mają jednak zastosowania do przerwy biegu przedawnienia, która została spowodowana dochodzeniem roszczenia na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie zostało sformułowane wprost w uchwale z dnia 29 czerwca 2016r., III CZP 29/16. Przyjęto w niej, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Innymi słowy, w razie cesji wierzytelności przerwa biegu przedawnienia wywołana złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji zachowa swój skutek wyłącznie wobec tych cesjonariuszy, którzy sami mogliby posłużyć się bankowym tytułem egzekucyjnym. W pozostałych sytuacjach przerwę biegu przedawnienia uznaje się za niebyłą - bieg zaś terminu przedawnienia w stosunku do nabywcy wierzytelności określa się na zasadach ogólnych. Uzasadnia przyjęcie powyższego poglądu fakt, że uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności. Nadanie klauzuli na rzecz cesjonariusza niebędącego bankiem nie było dopuszczalne (uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, OSNC z 2005 r. Nr 6, poz. 98, z dnia 22 lutego 2006 r., III CZP 129/05, OSNC z 2007 r. Nr 1, poz. 4, z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14). Cesjonariusz taki nie mógł więc kontynuować egzekucji wszczętej przez bank, bo w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c., a więc fundusz sekurytyzacyjny, który nie mógł się powołać na bankowy tytuł egzekucyjny, przejście uprawnień i uzyskać klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 § 1 k.p.c., musiał ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać nowy tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa zatem wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem.

Słusznie zatem zauważył Sąd Rejonowy, że w sprawie przedmiotowej dokonanie przez bank cesji objętej tytułem wykonawczym należności na rzecz powoda - niemającego prawa do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych - skutkowało tym, że nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzecz cesjonariusza było niedopuszczalne, a powód nie mógł kontynuować egzekucji wszczętej przez cedenta. Przerwa w biegu przedawnienia spowodowana wszczęciem egzekucji przez bank nie mogła odnieść zatem skutku względem nabywcy wierzytelności. Z tej przyczyny roszczenie powoda - z uwagi na upływ terminu z art. 118 k.c. - jest przedawnione.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną.