Sygn. akt: X C 1996/15 upr.
Dnia 20 października 2016 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodnicząca: SSR Katarzyna Malinowska
Protokolant: Katarzyna Domańska
po rozpoznaniu w dniu 13 października 2016 r. w Toruniu
sprawy z powództwa (...). S. w G.
przeciwko P. L. i K. L.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego P. L. na rzecz powoda kwotę 2093,60 zł (dwa tysiące dziewięćdziesiąt trzy złote sześćdziesiąt groszy) z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 19 lutego 2015 r. do dnia zapłaty;
II. zasądza od pozwanego P. L. na rzecz powoda kwotę 1097,50 zł (tysiąc dziewięćdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania;
III. zasądza od pozwanej K. L. na rzecz powoda kwotę 2093,60 zł (dwa tysiące dziewięćdziesiąt trzy złote sześćdziesiąt groszy) z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 19 lutego 2015 r. do dnia zapłaty;
IV. zasądza od pozwanej K. L. na rzecz powoda kwotę 677,50 zł (sześćset siedemdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania;
V. przyznaje adw. T. D. kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem wynagrodzenia za zastępowanie pozwanego P. L. w sprawie.
SSR Katarzyna Malinowska
I C 1996/15
Powód (...) S. w G. wniósł pozew o zasadzenie solidarnie od K. L. i P. L. kwoty 4187,21 zł. Kwota ta wynikała z umowy pożyczki, jaką zawarła z powodem spadkodawczyni pozwanych B. L..
W odpowiedzi na pozew K. L. wniosła o oddalenie powództwa w całości. Wskazała, iż kwestionuje istnienie zobowiązania zarówno co do zasady jak i wysokości, podniosła zarzut przedawnienia, a nadto zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego poprzez złożenie pozwu z opóźnieniem, mimo iż kompletem dokumentów potrzebnych do złożenia powództwa powód dysponował w lipcu 2004 r.
W związku z nieustaleniem aktualnego adresu zamieszkania pozwanego P. L. Sąd ustanowił dla niego kuratora w osobie adw. T. D..
W piśmie z dnia 4 sierpnia 2016 r. pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w zakresie kwoty skapitalizowanych odsetek w wysokości 1495,46 zł oraz żądania zasądzenia dalszych odsetek od dnia wniesienia pozwu wskazując, że żądanie to jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Podkreślano, iż wezwanie do zapłaty powód wystosował dopiero w lutym 2015 r. i pozwani nie mogli wcześniej zareagować i zapobiec naliczaniu odsetek.
Nadto pozwana K. L. powoływała się na okoliczność, iż od chwili śmierci matki to pozwana ponosi wszelkie koszty postępowań, długów matki, zapłaciła podatek od spadków i darowizn, spłaciła P. L. kwotą 35.000 zł
W odpowiedzi na pismo z dnia 4 sierpnia 2016 r. powód zmodyfikował żądnie pozwu w ten sposób, że domagał się zasądzenia dochodzonej kwoty nie solidarnie a w częściach równych.
Sąd ustalił, co następuje:
B. L. zawarła z powodem umowę pożyczki w dniu 20 marca 2009 r. kwota pożyczki została jej wypłacona.
Dowód: umowa k. 13 -14 akt, aktualny plan spłat - k. 83-84, zestawienie operacji k. 85 akt
W dniu 21 lutego 2012 r. B. L. zmarła.
Dowód: akt zgonu k. 18 akt
Zgodnie z § 29 Regulaminu Udzielania Kredytów i P. powoda roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne w chwili ustania członkostwa w spółdzielczej kasie – a taka sytuacja na miejsce w chwili śmierci.
Dowód: wyciąg z regulaminu (k. 15 akt)
Na dzień 21 lutego 2012 r. do zapłaty pozostała kwota 2691,74 zł. Na dzień wniesienia pozwu – 19 lutego 2015 r. - wysokość odsetek wyniosła 1495,46 zł
Dowód: szczegółowe wyliczenie k. 80-81 akt.
Już w październiku 2013 r. powód wysłał wezwanie do zapłaty do pozwanych. K. L. odebrała wezwanie.
Dowód: pismo k. 197 akt, potwierdzenie odbioru k.198-199 akt,
B. L. miała dwoje spadkobierców K. i P. L.. Ugodą z dnia 4 listopada 2014 r. zawartą przed Sądem Rejonowym w T. w sprawie (...)dokonano działu spadku.
Dowód: protokół k. 179 akt
K. L., której po spłacie brata przypadło na własność mieszkanie matki – sprzedała je 22 kwietnia 2015 r.
Dowód akt notarialny k. 171-172 akt
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż powód wykazał istnienie roszczenie co do zasady jak i wysokości. Przedłożył umowę pożyczki, regulaminy i uchwały wydane przez powoda, których zapisy mogły mieć znaczenia dla ustalenie wysokości dochodzonej kwoty, potwierdzenie przekazania środków z pożyczki, plan spłaty, zestawienie wszystkich wpłat pożyczkobiorcy oraz szczegółowe wyliczenie narosłych odsetek. Żaden z tych dokumentów nie został zakwestionowany przez stronę pozwaną. Sąd uznał je za wiarygodne i stały się podstawą ustalenia stanu faktycznego w sprawie.
Podkreślić w tym miejscu należy, iż pozwani, który kwestionowali dochodzone roszczenie co do wysokości nie odnieśli się do wyliczenia przedstawionego przez powoda przy piśmie z dnia 1 lipca 2015 r. w którym szczegółowo wskazano, jakie kwoty zostały zaliczone na poczet spłaty zaciągniętej pożyczki i w jaki sposób obliczono kwotę dochodzonych skapitalizowanych odsetek.
W związku z powyższym Sąd uznał, iż powód udowodnił wysokość należnej mu kwoty.
W drugiej kolejności wskazać należy, iż dochodzoną kwotę byli obowiązani zapłacić pozwani w częściach równych a dochodzenie wskazanej w pozwie kwoty – również w zakresie skapitalizowanych odsetek – nie jest niezgodnie z zasadami współżycia społecznego.
Zgodnie z art. 922 § 1 kc prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Zgodnie z art. 924 kc spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a art. 925 stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Zgodnie z art. 1034 § 2. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Pozwani nabyli spadek z chwilą śmierci spadkodawcy 21 lutego 2012 r., tym samym wstąpili w ogół praw i obowiązków wynikających z umowy zawartej przez B. L. z powodem, a od chwili działu spadku na części równe (art. 1035 kc w zw. z art. 197 kc) ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w częściach równych.
Pozwani powoływali się na niezgodność dochodzenia skapitalizowanych odsetek z zasadami współżycia społecznego i domagali się oddalenia powództwa w tym zakresie na podstawie art. 5 kc.
Art. 5 kc stanowi, iż nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Zdaniem pozwanych powód winien wcześniej dochodzić należnych mu kwot i nie czekać do ostatniej chwili przed upływem terminu przedawnienia a tym samym kapitalizować odsetek za okres 3 lat.
Podkreślić w tym miejscu należy, iż pozwani zostali wezwani do zapłaty już w październiku 2013 r. i w tym momencie spłacając dług spadkodawczyni mogli zapobiec narastaniu dalszych odsetek.
Po drugie wskazać należy, iż nie sposób postawić skutecznie powodowi zarzutu działania niezgodnie z zasadami współżycia społecznego tylko z tego powodu, ze złożył pozew krótko przed upływem terminu przedawnienia. Podkreślić w tym miejscu należy, iż zarzut przedawnienia nie był zasadny, bowiem roszczenie stało się wymagalne w dniu 21 lutego 2012 r. a pozew złożono w dniu 19 lutego 2015 r. – a więc przed upływem trzyletniego okresu przedawnienia.
Na końcu wskazać należy, iż okoliczności, że pozwana K. L. spłaciła część długów spadkowych, zapłaciła podatek od spadków i darowizn, zajmowała się zdewastowanym mieszkaniem po mamie, które zajmował brat, czy też że spłaciła drugiego spadkobiercę, nie może stać się podstawą do oddalenia powództwa. Podkreślić należy, iż pozwana mogła odrzucić spadek – lecz tego nie uczyniła i w ten sposób zobowiązana stała się do spłaty należności wobec powoda.
Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w pkt I i III wyroku.
Zasądzone odsetki naliczane mają być w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty zgodnie z § 24 Regulaminu Udzielania Kredytów i P. (...) im. (...) w zw. z uchwałą nr 4 z dnia 12 maja 2009 r. (k. 15,17 akt).
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 - 3 kpc w zw. z art. 105 § 1 kpc, który stanowi, że współuczestnicy sporu zwracają koszty procesu w częściach równych. Sąd może jednak nakazać zwrot kosztów odpowiednio do udziału każdego ze współuczestników w sprawie, jeżeli pod tym względem zachodzą znaczne różnice.
W celu poszukiwania spadkobierców B. L. i ich danych powód poniósł koszty w kwocie 278 zł.
Na poniesione koszty składało się: 62 zł opłaty od wniosku do Urzędu Miasta T. i Urzędu Miasta Z. oraz 34 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictw załączanych do tych wniosków (k. 22, 23, 26, 27 akt), wniosek do MSW – 31 zł i opłata od pełnomocnictwa – 17 zł (k. 32-33 akt), wnioski do USC – 66 zł i 51 zł opłaty od pełnomocnictw (41-42, 44-45 akt), wniosek o odpis do sądu – 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k 36 akt)
Nadto powód uiścił 100 zł opłaty sądowej oraz 17 zł skarbowej od pełnomocnictwa i domagał się zasądzenia 600 zł zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty te wyniosły 995 zł, które Sąd rozdzielił na pozwanych po 497,50 zł.
Pozwanego P. L. nadto Sąd obciążył kosztami zaliczki, którą powód uiścił na poczet kosztów wynagrodzenia kuratora w kwocie 600 zł a pozwaną K. L. kwotą 180 zł kosztów postępowania zażaleniowego dotyczącego postanowienia z dnia 3 lutego 2016 r. – 30 zł opłaty za zażalenie i 150 zł wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniu zażaleniowym.
SSR Katarzyna Malinowska