Sygn.akt III Ca 1792/16
Zaskarżonym wpisem z dnia 30 września 2016 roku nr dz.kw.937/16 Sąd Rejonowy w Łowiczu ujawnił w dziale II księgi wieczystej (...) jako współwłaścicieli nieruchomości objętej tą księgą : E. N., córkę J. i H., w 2/8 częściach, W. W., syna K. i H., w 3/8 częściach oraz B. L.,córkę S. i M., w 3/8, częściach jednocześnie wykreślając prawo własności Skarbu Państwa-Starosty (...).
Jako podstawa wpisu wskazane zostały : akt kupna sprzedaży rep.A 796 z dnia 21 maja 1931 roku sporządzony przez notariusza S. J. w W.,postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku : Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy : z dnia 8 listopada 1993 roku sygn.akt III Ns 1562/93, z dnia 2 marca 1992 roku sygn.akt III Ns 194/92, z dnia 16 maja 2001 roku sygn.akt. III Ns 844/01, Sądu Rejonowego dla Warszawy P. z dnia 20 marca 1992 roku sygn.akt II Ns 455/92, umowa darowizny z dnia 24 sierpnia 2010 roku rep.A nr 2844/2010 sporządzona przez notariusza T. F. w Kancelarii Notarialnej w W., decyzje administracyjne : Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2008 roku nr (...)/SP.VI. (...), Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 listopada 2011 roku nr GZ.M.057-625-222/11.
Powyższy wpis zaskarżył apelacją uczestnik postępowania Skarb Państwa-Starosta (...) zarzucając Sądowi Rejonowemu :
1) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 626 9 k.p.c. w zw. z art. 626 2 § 3 k.p.c., poprzez uznanie, że wniosek o wpis złożony przez B. L. zasługiwał na uwzględnienie w sytuacji, gdy z dokumentów dołączonych do wniosku wynikało, że istnieją przeszkody do dokonania wpisu i brak jest podstaw do dokonania w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) wpisu jako właścicieli: E. N. (w udziale 2/8 części), W. W. (w udziale 3/8 części), B. L. (w udziale 3/8 części) oraz wykreślenia z działu II jako właściciela Skarbu Państwa- Starosty (...), albowiem dołączona do wniosku decyzja Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2008 r., znak GN.III-SP. (...)ES stwierdza jedynie, że nieruchomość położona w miejscowości K., stanowiąca działki oznaczone obecnie numerami 413/3, 413/4 i 413/5 o łącznej powierzchni 8,36 ha nie podpada pod działanie przepisu art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (t.j. Dz.U. z 1945 r., Nr 3 poz. 13 z późn. zm.);
2) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 626 8 § 2 k.p.c. w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece w zw. z art. 244 § 1 oraz art. 250 § 1 k.p.c., poprzez dokonanie wpisu w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) jako właścicieli: E. N. (w udziale 2/8 części), W. W. (w udziale 3/8 części), B. L. (w udziale 3/8 części) oraz wykreślenia z działu II jako właściciela Skarbu Państwa-Starosty (...) w sytuacji, gdy będące podstawą wpisu postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w W. I Wydział Cywilny z dnia 7 lipca 2009 r., sygn. akt I Ns 1452/08 w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłej K. H. (1) zostało złożone z naruszeniem przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego materiału dowodowego skutkujące błędnym przyjęciem, iż spełnione zostały warunki formalne do dokonania wpisu w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) jako właścicieli: E. N. (w udziale 2/8 części), W. W. (w udziale 3/8 części), B. L. (w udziale 3/8 części) oraz wykreślenia z działu II jako właściciela Skarbu Państwa- Starosty (...);
3) naruszenie art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, poprzez dokonanie wpisu w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) jako właścicieli: E. N. (w udziale 2/8 części), W. W. (w udziale 3/8 części), B. L. (w udziale 3/8 części) oraz wykreślenia z działu II jako właściciela Skarbu Państwa-Starosty (...) w sytuacji, gdy niezgodność między treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym nie została wykazana przez wnioskodawczynię orzeczeniem sądu bądź innymi odpowiednimi dokumentami.
W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł m.in. ,że wnioskodawczyni powołała we wniosku m.in. decyzję Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2008 r., znak GN.III-SP.VI. (...) (utrzymaną w mocy decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 listopada 2011 r., znak GZ.rn.057-625-222/11), wskazując ją jako podstawę żądanego wpisu. W decyzji tej stwierdzono jedynie, że nieruchomość położona w miejscowości K., stanowiąca działki oznaczone obecnie numerami 413/3, 413/4 i 413/5 o łącznej powierzchni 8,36 ha nie podpada pod działanie przepisu art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (t.j. Dz.U. z 1945 r., Nr 3 poz. 13 z późn. zm.).Tymczasem z oświadczenia Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 r. wynika, że przedmiotowa nieruchomość stanowi własność Skarbu Państwa na mocy art. 2 lit. c) dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej.
W świetle powyższego, dokumenty załączone przez wnioskodawczynię do wniosku nie mogą stanowić dostatecznej podstawy dokonania żądanego wpisu, gdyż wnioskodawczyni nie przedłożyła orzeczenia sądu innego niż wydane w następstwie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jak również innych odpowiednich dokumentów, które usuwałyby istniejące wątpliwości, czy przedmiotowa nieruchomość nie podlegała przejęciu z mocy prawa przez Skarb Państwa na podstawie innych przepisów dekretu
Skarżący wskazał także, iż będące podstawą wpisu postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w (...) Wydział Cywilny z dnia 7 lipca 2009 r., sygn. akt I Ns 1452/08 w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłej K. H. (1), zostało złożone przez wnioskodawczynię jedynie w formie kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika wnioskodawczyni adwokata J. W. (1).
Taką formę dokumentu należy uznać – w ocenie skarżącego, za niedopuszczalną, co winno skutkować oddaleniem wniosku o wpis na podstawie art. 626 9 k.p.c. Brzmienie ww. przepisu wprost nakazuje oddalenie wniosku w wypadku istnienia przeszkody wpisu, a brak dokumentu będącego podstawą wpisu w wymaganej przepisami formie taką przeszkodą bez wątpienia jest. Skarżący podniósł, że dokumentem w rozumieniu k.p.c. jest jego oryginał, a nie odpis albo kserokopia. Jeżeli podstawę wpisu ma stanowić dokument urzędowy, to rolę takiego dokumentu w myśl art. 250 § 1 k.p.c. spełnia również jego odpis poświadczony przez organ, który dokument ten wydał. Uregulowanie to odnosi się do orzeczeń sądowych, mających stanowić podstawę wpisu. Orzeczenie sądowe stanowiące podstawę wpisu do księgi wieczystej to jedynie jego odpis wydany i poświadczony przez sąd, z potwierdzeniem przez sąd jego prawomocności.
Orzeczenia sądowe są dokumentami urzędowymi sporządzanymi „w formie”, przewidzianej w procedurze sądowej, a więc „w innej” w rozumieniu art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie skarżonego wpisu w całości oraz oddalenie wniosku B. L. o wpis w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) jako właścicieli: E. N. (w udziale 2/8 części), W. W. (w udziale 3/8 części), B. L. (w udziale 3/8 części) oraz wykreślenie z działu II jako właściciela Skarbu Państwa-Starosty (...).
W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni wniosła o jej oddalenie.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył,co następuje:
Apelacja jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego wpisu i oddaleniem wniosku.
Księga wieczysta nr (...) została założona w dniu 11 marca 1991 roku dla zabudowanej nieruchomości położonej we wsi K., oznaczonej jako działka nr (...), o obszarze 6,80 ha.Jako właściciela w dziale II ujawniono przy założeniu księgi wieczystej Skarb Państwa.Podstawą wpisu prawa własności Skarbu Państwa było oświadczenie Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 roku stwierdzające, iż działka nr (...) stanowi własność Skarbu Państwa jako resztówka pomajątkowa z mocy art.2 lit.C dekretu z dnia 6.09.1944 r.o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U.nr 4 poz.17 z 1945) z byłego majątku K..
Kolejnym właścicielem ujawnionym w dziale II wskazanej księgi była Gmina K..
W dniu 9 lutego 2016 roku w miejsce Gminy K. jako właściciel ujawniony został ponownie Skarb Państwa-Starosta (...) na podstawie decyzji nr (...) Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 26 marca 2015 roku stwierdzającej nieważność decyzji Wojewody P. z dnia 11 stycznia 1992 roku nr GG.VII. (...)-14/18/91/92 w przedmiocie nabycia przez Gminę K. działki nr (...) oraz opisanego wyżej oświadczenia Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 roku.
We wniosku z dnia 21 marca 2016 roku zarejestrowanym pod numerem dz.kw. 937/16 wnioskodawczyni B. L. wniosła o wpisanie w dziale II tej księgi jako współwłaścicieli : wnioskodawczyni w 3/8 częściach, E. N. w 2/8 częściach oraz W. W. w 3/8 częściach.
Do wniosku dołączono :
- akt kupna sprzedaży rep.A 796 z dnia 21 maja 1931 roku sporządzony przez notariusza S. J. w W., mocą którego J. W. (2), działający w imieniu K. W. sprzedał K. H. (2) dobra ziemskie (...),
- protokół przejęcia na cele reformy rolnej majątku K. stanowiącego własność K. H. (2),
- postanowienie Starosty (...) z dnia 12 lutego 2016 roku nr (...).6820.3.2016 w przedmiocie odmowy dokonania sprostowania oczywistej omyłki w zaświadczeniu Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 roku,
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 8 listopada 1993 roku sygn.akt III Ns 1562/93 stwierdzające, iż spadek po H. W. nabył w całości jej syn W. W.,
Nadto wnioskodawczyni powołała się na wcześniej złożone do akt księgi wieczystej dokumenty:
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 2 marca 1992 roku sygn.akt III Ns 194/92 stwierdzające, że spadek po K. H. (2) nabyli żona A. H. (1) w 2/8 częściach oraz dzieci : H. W. i S. H. po 3/8 części,
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 16 maja 2001 roku sygn.akt. III Ns 844/01 stwierdzające, że spadek po A. H. (2) na podstawie testamentu nabyła w całości siostrzenica E. N.,
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego dla Warszawy P. z dnia 20 marca 1992 roku sygn.akt II Ns 455/92, zgodnie z którym spadek po S. H. nabyły: córka B. H. i żona K. H. (1) po ½ części,
- kopię postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego dla Warszawy P. z dnia 7 lipca 2009 roku sygn.akt I Ns 1452/08 stwierdzającego, iż spadek po K. H. (1), nabyła w całości D. M.,
- umowę darowizny z dnia 24 sierpnia 2010 roku rep.A nr 2844/2010 sporządzoną przez notariusza T. F. w Kancelarii Notarialnej w W., mocą której D. M. darowała udział wynoszący 3/16 części m.in. w prawie własności działki nr (...) B. L.,
- decyzję Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2008 roku nr GN.III/SP.VI. (...) stwierdzającą, iż nieruchomość położona we wsi K., gmina K.,stanowiąca działki oznaczone obecnie numerami 413/3, 413/4 i 413/5 o łącznej powierzchni 8,36 ha,wchodząca w skład majątku ziemskiego”K.”,obejmująca zespół pałacowo-parkowy nie podpada pod działanie przepisu art.2 ust.1 lit.e dekretu (...) komitetu (...) z dnia 6 września 1944 r.(Dz.U.z 1945 r. Nr 3 poz.13 z późn.zm.)
- decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 listopada 2011 roku nr GZ.M.057-625-222/11.utrzymującą w mocy opisaną wyżej decyzję Wojewody (...).
W dniu 30 września 2016 roku nr Sąd Rejonowy w Łowiczu uwzględniajac powyższy wniosek ujawnił w dziale II księgi wieczystej (...) jako współwłaścicieli nieruchomości objętej tą księgą : E. N., córkę J. i H., w 2/8 częściach, W. W., syna K. i H., w 3/8 częściach oraz B. L.,córkę S. i M., w 3/8 częściach, jednocześnie wykreślając prawo własności Skarbu Państwa-Starosty (...).
W dniu 19 grudnia 2016 roku wpłynął do Sądu Okręgowego odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe z dnia 7 lipca 2009 roku sygn.akt I Ns 1452/08, złożony przez pełnomocnika wnioskodawczyni oraz uczestników postępowania.
Zgodnie z art.626 8 k.p.c. rozpoznając wniosek o wpis sąd w postępowaniu wieczystoksięgowym bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej.Powołany przepis wyznacza zakres kognicji sądu w tym postępowaniu nie tylko dla sądu pierwszej instancji rozpoznającego wniosek o wpis, lecz także sądu drugiej instancji, rozpoznającego apelację od wpisu ( por.postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2001 roku sygn.akt III CKN 354/00 i z dnia 6 października 2006 roku sygn.akt V CSK 214/06).
W razie istnienia niezgodności pomiędzy treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym usunięcie takiej niezgodności może nastąpić na dwa sposoby : w drodze powództwa przewidzianego w art.10 ust.1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn.Dz.U. z 2016 r. poz.790) lub na podstawie art.31 ust.2 tej ustawy, zgodnie z którym wpis potrzebny do usunięcia niezgodności między treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może nastąpić, gdy niezgodność będzie wykazana orzeczeniem sądu lub innymi odpowiednimi dokumentami.
W ocenie Sądu Okręgowego,w rozpoznawanej sprawie przedłożone przez wnioskodawczynię dokumenty nie dawały podstaw do zastosowania art.31 ust.2 ustawy o księgach wieczystych i dokonania zaskarżonego wpisu.
Przede wszystkim należy podkreślić, iż podstawą ujawnienia prawa własności Skarbu Państwa w przedmiotowej księdze wieczystej zarówno przy jej założeniu, jak i przy ponownym ujawnieniu prawa własności uczestnika postępowania, było zaświadczenie Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 roku stwierdzające, iż działka nr (...) stanowi własność Skarbu Państwa jako resztówka pomajątkowa z majątku K. z mocy art.2 lit.C dekretu z dnia 6.09.1944 r.o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U.nr 4 poz.17 z 1945).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że art. 2 ust. 1 dekretu PKWN przewidywał przejście wskazanych w nim nieruchomości z mocy prawa na własność Skarbu Państwa i nie wymagał dokonania jakichkolwiek innych czynności, w tym wydania decyzji administracyjnej stwierdzającej fakt przejęcia (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2011 r., III CZP 21/11). Należy przy tym podkreślić,że wydanie tego rodzaju decyzji nie było również potrzebne dla ujawnienia prawa własności Skarbu Państwa do nieruchomości przejętej na cele reformy rolnej. Zgodnie z art. 1 ust. 1 dekretu Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 1946 r. o wpisywaniu w księgach hipotecznych (gruntowych) prawa własności nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej (Dz.U. Nr 39, poz. 233 ze zm.), tytułem do wpisania na rzecz Skarbu Państwa w księdze hipotecznej (gruntowej) prawa własności nieruchomości ziemskich, wymienionych w art. 2 ust. 1 lit. b), c), d) i e) dekretu PKWN, było zaświadczenie starosty (odpowiednio później kierownika Urzędu Rejonowego), stwierdzające, że nieruchomość ziemska jest przeznaczona na cele reformy rolnej według powołanych wyżej przepisów.
Zgodność takiego zaświadczenia z prawdziwym stanem rzeczy, tj. ustalenie, czy wymieniona w zaświadczeniu nieruchomość rzeczywiście podlegała przepisom dekretu PKWN, nie była przedmiotem kontroli sądu wieczystoksięgowego dokonującego ujawnienia praw Skarbu Państwa (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22 grudnia 1948 r., C 344/48, PiP 1949, nr 4, poz. 122). Okoliczność ta nie może być tym bardziej przedmiotem badania w przypadku żądania ujawnienia prawa własności poprzedniego właściciela (lub jego następców prawnych) w miejsce Skarbu Państwa. Złożenie wniosku na podstawie art.31 ust.2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece nie może zmierzać do podważania prawidłowości prawomocnego wpisu już istniejącego w księdze wieczystej ani dokonywania ponownej oceny prawnej dokumentu będącego podstawą takiego wpisu.Tego rodzaju oceny może dokonywać jedynie sąd odwoławczy w razie zaskarżenia wpisu.
Podkreślić trzeba,że powołany dekret PKWN wymieniał w art. 2 ust. 1 w pkt b - e różne kategorie nieruchomości ziemskich, które przechodziły z mocy prawa na własność Państwa na cele reformy rolnej. Akt wykonawczy - rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 1 marca 1945 roku w sprawie wykonania dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 roku o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. Nr 10, poz. 51 ze zm.) przewidywało jedynie w odniesieniu do nieruchomości wymienionych w art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu orzekanie, czy dana nieruchomość podpadała pod działanie tego przepisu, przy czym kompetencja w tym zakresie należała w I instancji do wojewódzkich urzędów ziemskich (§ 5 ust. 1).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się obecnie, że jeżeli nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa na mocy art. 2 ust. 1 lit. e dekretu PKWN, to ostateczna decyzja administracyjna wydana na podstawie § 5 ust. 1 rozstrzygająca definitywnie i wiążąco dla sądów powszechnych kwestie nabycia przez Skarb Państwa prawa własności do nieruchomości na tej podstawie prawnej, może stanowić odpowiedni dokument, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, wykazujący niezgodność treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym w razie wadliwego ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności Skarbu Państwa na podstawie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu PKWN. Jest to jednak możliwe tylko wówczas, gdy sąd wieczystoksięgowy nie musi dokonywać żadnych innych ustaleń faktycznych i prawnych.
Trzeba przy tym podkreślić, iż rozstrzygnięcie administracyjne, wydane na podstawie § 5 rozporządzenia, obecnie przez odpowiedni organ administracji, przesądza jedynie o tym, czy dana nieruchomość lub jej część podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu PKWN. Decyzja administracyjna, wydana w tym trybie, nie rozstrzyga jednak, czy nieruchomość objęta została dyspozycją innych podstaw przejęcia nieruchomości na cele reformy rolnej, określonych art. 2 ust. 1 lit. b – d powołanego dekretu PKWN.
W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni dołączyła do wniosku decyzję Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2008 roku nr GN.III/SP.VI. (...) wydaną na podstawie powołanych wyżej uregulowań, stwierdzającą, iż nieruchomość położona we wsi K., gmina K., stanowiąca działki oznaczone obecnie numerami 413/3, 413/4 i 413/5 o łącznej powierzchni 8,36 ha,wchodząca w skład majątku ziemskiego ”K.”, obejmująca zespół pałacowo-parkowy nie podpada pod działanie przepisu art.2 ust.1 lit.e dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 r.(Dz.U.z 1945 r. Nr 3 poz.13 z późn.zm.). Jednakże nie można uznać, iż w tej konkretnej sytuacji była to wystarczająca podstawa (w połączeniu z pozostałymi dokumentami wykazującymi następstwo prawne po pierwotnym właścicielu) do dokonania żądanego wpisu. Jak już wyżej wskazano decyzja ta nie rozstrzyga w żadnym zakresie, czy znajdują ewentualne zastosowanie inne przepisy dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej, a nie można pominąć faktu, iż zaświadczenie Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 27 grudnia 1990 roku jako podstawę nabycia przez Skarb Państwa własności przedmiotowej nieruchomości nie wskazuje „art.2 ust.1 lit.e” dekretu PKWN, lecz „art.2 lit. C” tego dekretu. Sąd w postępowaniu wieczystoksięgowym nie jest uprawniony do ustalenia, iż powołanie w zaświadczeniu Kierownika Urzędu Rejonowego określonej podstawy prawnej nastąpiło na skutek „oczywistej omyłki pisarskiej” i nie może dowolnie przyjąć – wbrew treści dokumentu stanowiącego podstawę ujawnienia prawa własności Skarbu Państwa w księdze wieczystej, jaka podstawa prawna powinna zostać w tym dokumencie wskazana.Tego rodzaju analiza zmierzałaby bowiem w istocie do badania, czy podstawą przejęcia przedmiotowej nieruchomości był w tym przypadku przepis art.2 ust.1 lit.e czy art.2 ust.1 lit.c czy ewentualnie jeszcze inny przepis powołanego dekretu PKWN, a tego rodzaju badanie w postępowaniu wieczystoksięgowym nie jest dopuszczalne.
Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 21 czerwca 2012 roku sygn.akt II CSK 552/11 (por.także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2012 roku sygn.akt II CSK 505/11 i II CSK 504/11), art.31 ust.2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece dopuszcza usunięcie wadliwości wpisu w przypadku, gdy wadliwość ta zostanie wykazana późniejszym orzeczeniem sądu lub innym odpowiednim dokumentem,w tym także decyzją administracyjną, jeżeli odnoszą się one do zdarzenia, które stanowiło materialnoprawną podstawę wpisu. Ograniczona kognicja sądu wieczystoksięgowego sprawia, że zastosowanie art.31 ust.2 nie jest dopuszczalne, jeśli ustalenie stanu prawnego będzie wymagało uwzględnienia przez sąd innych niż wynikające ze złożonych dokumentów prawnie doniosłych okoliczności.W szczególności, w postępowaniu wieczystoksięgowym wykluczone jest domniemywanie lub samodzielne ustalanie stanu prawnego w oparciu o przepisy dekretu PKWN. Pogląd ten w pełni należy podzielić.
W tych okolicznościach – mimo uzyskania przez następców prawnych K. H. (2), decyzji stwierdzającej,iż przedmiotowa nieruchomość nie podpada pod działanie przepisu art.2 ust.1 lit.e dekretu (...) Komitetu (...) z dnia 6 września 1944 roku, wobec wskazania w zaświadczeniu z dnia 27 grudnia 1990 roku innej podstawy przejęcia nieruchomości, dla dokonania żądanego wpisu niezbędne jest przedłożenie orzeczenia wydanego w trybie przewidzianym w art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.Tylko w postępowaniu toczącym się w trybie przewidzianym w tym przepisie sąd cywilny będzie bowiem w pełni uprawniony do dokonywania ustaleń co do rzeczywistej podstawy prawnej przejęcia nieruchomości przez Skarb Państwa i skutków decyzji administracyjnej powołanej we wniosku.
Podzielić należy także drugi podniesiony w apelacji zarzut co do niewłaściwej formy dokumentu w postaci postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy P. o stwierdzeniu nabycia spadku po K. H. (1) z dnia 7 lipca 2009 roku sygn.akt I Ns 1452/08 . Dla dokonania wpisu istotnie niezbędne jest złożenie urzędowego odpisu postanowienia i dołączenia tego dokumentu do wniosku. Złożenie prawidłowego odpisu na etapie postępowania odwoławczego jest zdecydowanie spóźnione, lecz – co wyżej wskazano, główną przeszkodą do dokonania żądanego wpisu jest w tym przypadku rozbieżność co do podstaw prawnych przejęcia nieruchomości.
Wobec powyższych okoliczności,na podstawie art.386§ 1 w związku z art.13§ 2 k.p.c.Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wpis i oddalił wniosek. O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art.520 § 1 k.p.c.,zgodnie z którym każdy uczestnik postępowania nieprocesowego we własnym zakresie ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.