UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 grudnia 2016r

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 maja 2016r Sąd Rejonowy w P. V Wydział Gospodarczy, sygn. akt V GC 488/14 zasądził od pozwanego (...) S.A. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 20.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty ( pkt I) oraz

kwotę 3.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę
2.400,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ( pkt II).

W jego pisemnym uzasadnieniu Sąd ten podał ,że powód (...) Spółka z o.o. w W. żądał zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w P. kwoty 20.000,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17.12.2013r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Powód podniósł, iż wykonał na rzecz pozwanego usługę organizacji konferencji w P. na temat alternatywnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej w ochronie środowiska naturalnego 0 pakiet dla partnera strategicznego, która miała miejsce w dniu 29.10.2013r. Po wykonaniu usługi powód wystawił fakturę na umówioną kwotę 20.000,00 zł, a następnie notę korygującą ze względu na oczywistą omyłkę. Pozwany w mailu z dnia 18.10.2013r. potwierdził swoje zaangażowanie na powyższą kwotę i poprosił o prolongatę zapłaty do końca 2013r. co stanowi według powoda uznanie roszczenia. Pomimo dwukrotnych wezwań pozwany świadczenia nie spełnił.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu .

Pozwany zarzucił, iż powód wcale nie udowodnił, iż przysługuje mu roszczenie w żądanej kwocie. Przyznał, iż prezes zarządu A. B. brał udział w konferencji, ale na zaproszenie prezes zarządu powodowej Spółki (...). Według pozwanego to ona nalegała na udział pozwanego licząc na dodanie konferencji splendoru. Zaprzeczył jakimkolwiek ustaleniom dot. ewentualnej płatności za udział. Pozwany zaprzeczył również aby S. A. (1) był uprawniony do reprezentacji pozwanej spółki.

W ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy wskazał ,że S. B. działająca w imieniu powoda i S. A. (1) w imieniu pozwanego zawarli w formie ustnej umowę na podstawie której powód organizował dla pozwanego udział w konferencji w P. w dniu 29.10.2013r dot. wykorzystania alternatywnych źródeł energii.

Wysokość wynagrodzenia miała wynosić 20.000 zł brutto i na tę kwotę wystawiona została faktura nr (...) z dnia 02.12.2013r. terminem płatności na 16.12.2013r. Faktura nie została zapłacona , ale i nie zakwestionowana. Dopiero w dniu 17.07.2014r. wystawiona została nota korygująca dot. zastąpienia w nazwie odbiorcy formy organizacyjno - prawnej na S.A. zamiast wpisanej wcześniej Spółki z o.o. W ocenie Sądu Rejonowego brak jakiejkolwiek reakcji na pierwotnie wystawioną fakturę świadczy o braku zamiaru zapłaty przy wykorzystaniu oczywistej pomyłki wystawcy.

Dalej naprowadził ,że S. A. (1) w mailu z dnia 18.10.2013r potwierdził zaangażowanie na kwotę 20.000zł, ale ze względu na bardzo słabe przepływy finansowe poprosił o prolongatę terminu płatności. Wprawdzie z maila wprost nie wynika w czyim imieniu działa nadawca, ale dowód ten, w ocenie Sądu Rejonowego, jest spójny z innymi dowodami na poparcie występowania S. A. w imieniu pozwanego. Co do związku tego maila z kwestią organizacji konferencji Sąd I instancji, nie miał wątpliwości ponieważ stanowił odpowiedź na maila S. B. w sprawie konferencji.

Wskazał ,że strona pozwana uczestniczyła faktycznie w zorganizowanej konferencji i była reprezentowana przez prezesa zarządu A. B. i S. A. (1). Świadczy o tym nie tylko program konferencji na którym S. A. występuje jako prezes Kogeneracji Zachód (k.89) , ale i inne dokumenty , które osobiście firmował w imieniu pozwanego; dokumenty te to list intencyjny z daty (...).10.2013r. (k. 96-99 ) , czy pismo pod stampilą pozwanego kierowane do dr. R. H. ( k. 94). Świadczy o tym również korespondencja email kierowana do S. A. na adres poczty mailowej pozwanego ( k. 106). Reprezentacji S. A. w imieniu pozwanego, zdaniem Sądu Rejonowego, nie wyklucza fakt, iż był ( jest) prezesem (...) T. C. ( k. 87).

Koncepcja pozwanego dot. braku uprawnienia do reprezentacji przez S. A. oraz zeznań tego ostatniego jako świadka ma jedna podstawową wadę, w ocenie tego Sądu, która ją dyskredytuje. Otóż S. A. nie zapłacił ostatecznie żądanej kwoty niezależnie w czyim imieniu działałby. Bez ryzyka można przypuszczać, jak stwierdził Sąd Rejonowy, iż gdyby żądana kwota została zapłacona np. przez (...) T. C. powód byłby usatysfakcjonowany i nie prowadził procesu akuratnie przeciwko pozwanemu.

W ocenie Sądu Rejonowego odpowiedzialność pozwanego jest jak najbardziej oczywista. Przede wszystkim pozwany z sobie znanych powodów dopuszczał S. A. do łącznej reprezentacji o czym świadczą opisane wcześniej dokumenty. Jakie było porozumienie pomiędzy pozwanym, a S. A. , Sąd Rejonowy wskazał ,ze nie zostało to ustalone, ale z pewnością , zdaniem Sądu Rejonowego ,pozwany godził się na taką reprezentacją i teraz w ramach procesu nie może skutecznie powoływać się na jego brak formalnego umocowania.

Strony zawarły umowę o świadczenie usług do której zgodnie z art. 750 k.c. stosuje się przepisy o zleceniu. w związku z tym, Sąd Rejonowy w oparciu o art. 735 par. 1 k.c. orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach procesu orzekł w oparciu o art. 98 par.1 i 2 i 99 k.p.c. biorąc pod uwagę , iż pozwany przegrał proces w całości.

Powyższy wyrok w całości zaskarżył pozwany zarzucając mu:

- brak legitymacji biernej po stronie pozwanej , albowiem pozwana spółka nigdy nie zawierała umowy z powódką dotyczącą uczestnictwa spółki dotyczącej uczestnictwa w konferencji w P. z dnia 29.10.2010r , nie ustalała z nią wynagrodzenia , ani warunków płatności;

- błędów w ustaleniach faktycznych:

1. błędne ustalenie ,ze S. A. działał w imieniu pozwanej spółki jako członek zarządu , pełnomocnik czy też inna osoba umocowana przez spółkę w toku negocjacji dotyczących umowy organizacji udziału w konferencji w P. dotyczących odnawialnych źródeł energii w dniu 29.10.2013 podczas gdy S. A. w istocie działał w imieniu (...) sp. z o.o. , a pozwana spółka została zaproszona na konferencję niezależnie;

2. błędne ustalenie , iż S. A. biorąc pod udział w konferencji w P. w dniu 29.10.2013r działał jako członek zarządu, pełnomocnik lub inna osoba reprezentująca spółkę , podczas gdy pozwana nigdy nie upoważniła S. A. do działaniu w imieniu pozwanej , a nadto S. A. wskazywany był jako przedstawiciel spółki (...) sp. z o.o. , w imieniu której zresztą występował na wskazanej konferencji;

- naruszenie przepisów prawa procesowego:

a. art. 199 kpc poprzez brak oddalenie powództwa przez Sąd I instancji w sytuacji gdy pozwana nie posiada legitymacji biernej do uczestnictwa w niniejszym procesie gdyż nigdy nie była stroną jakiejkolwiek umowy z powódką;

b. art.233 kpc poprzez całkowicie dowolną i nie wszechstronną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie , a w konsekwencji błędne ustalenie szeregu istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych polegających na:

c. dowolnej, sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego ocenie dowodu z dokumentów m.in. w postaci programu konferencji czy też listu intencyjnego oraz przyjęcie przez Sąd Rejonowy ,że dokumenty przesądzają o działaniu S. A. w imieniu i na rzecz pozwanego zarówno podczas negocjacji jak i podczas konferencji przy czym Sąd ten dokonał dowolnej oceny tych dokumentów uznając rzekome działanie S. A. w imieniu pozwanej w toku konferencji rozciąga się również na jego działanie w toku negocjacji dotyczących udziału w przedmiotowej konferencji przedstawiciela pozwanej spółki – A. B.;

d. dowolnej , sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego ocenie dowodu z zeznań świadka S. A., polegające na całkowitym pominięciu ,że świadek ten zeznał, że działał w imieniu (...) sp. z o.o. , a nie w imieniu pozwanej spółki oraz uznanie przez Sąd ,że zaangażowanie określone przez S. A. stanowiło tak naprawdę wynagrodzenie za udział pozwanej spółki w przedmiotowej konferencji , przy czym zeznania były spójne z zeznaniami działającego w imieniu pozwanej spółki A. B. ;

f. dowolnej , sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego ocenie dowodu z przesłuchania przedstawiciela pozwanej spółki A. B. polegającą na pominięciu okoliczności , że Prezes pozwanej spółki zeznał , ze nigdy nie zawierał z powodem umowy , nigdy nie udzielał świadkowi S. A. żadnych pełnomocnictw , gdyż ten reprezentował w toku konferencji (...) sp. z o.o. , przy czym zeznanie te były spójne z zeznaniami świadka S. A.;

g. dowolnej , sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego ocenie dowodu z zeznań świadka M. M. polegającej na przyjęciu , wbrew zasadom logicznego rozumowania , że świadek potwierdziła ,że to pozwana spółka była stroną umowy, podczas gdy świadek ta zeznała jedynie ,że faktura była wystawiona na pozwaną , a nie pozwana była stroną umowy . Nadto świadek nie potwierdziła, że S. A. kiedykolwiek przyznał ,że działa w imieniu pozwanej spółki; świadek swoje twierdzenia oparła wyłącznie na przypuszczeniach oraz informacjach uzyskanych od powódki, stąd też Sąd dopuścił się dowolnej oceny dowodu z jej zeznań uznając ,że potwierdziła ona wersję wydarzeń przedstawioną przez powódkę;

- naruszenie art. 328 kpc poprzez niedostateczne uzasadnienie wyroku z uwagi na pomięcie m.in. wskazania czy sąd dał wiarę zeznaniom świadka S. A. i zeznaniom strony pozwanej , a jeśli sąd takiej wiary nie dał to jakie miał ku temu podstawy;

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 6 kc poprzez jego niezastosowanie i przerzucenie ciężaru dowodu , wbrew ustawowej dyspozycji z powódki na pozwaną oraz uznanie przez Sąd ,że to pozwana powinna udowodnić , iż nie zawierała umowy z powodem, podczas to na powodzie spoczywał ciężar wykazania ,że zawarła naprawdę umowę z pozwaną spółką i S. A. był umocowany do działania w imieniu spółki , zaś tymczasem powódka takich okoliczności w toku przedmiotowego procesu nie zdołała wykazać.

Opierając się na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

W pisemnych motywach przedstawił argumenty uzasadniające podniesione zarzuty.

Powód w pisemnej odpowiedzi na powyższe wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe zważył co następuje:

Apelacja strony pozwanej zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy zaznaczyć , iż podstawowym celem postępowania apelacyjnego jest merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Sąd apelacyjny ma nie tylko prawo, lecz i obowiązek rozważenia na nowo całokształtu okoliczności, istniejących w chwili zamknięcia rozprawy apelacyjnej oraz własnej ich swobodnej i samodzielnej oceny (art. 233 § 1 kpc i art. 316 § 1 kpc w zw. z art. 391 kpc). Z istoty apelacji wynika, że sąd drugiej instancji nie ogranicza się do kontroli sądu pierwszej instancji, lecz bada ponownie całą sprawę i rozważając wyniki postępowania przed sądem pierwszej instancji, władny jest ocenić je samoistnie.

Poza tym wypada podnieść, że podniesione w apelacji zarzuty , podobnie jak wnioski apelacji nie wyznaczają granic apelacji. Zarzuty i wnioski apelacji nie wiążą sądu drugiej instancji. Oznacza to z jednej strony ,że sąd odwoławczy jako instancja także merytoryczna powinien zbadać sprawę w pełnym zakresie ( w granicach apelacji) niezależnie od podniesionych zarzutów np. powinien wziąć pod uwagę w granicach zaskarżenia wszystkie stwierdzone naruszenia prawa materialnego, procesowego i inne uchybienia , niezależnie od tego czy zostały one wytknięte w apelacji ( por. post. SN z dnia 04.10.2002r , III CZP 62/02, wyrok SN z dnia 27.04.2000r, I CKN 648/98, wyrok SN z dnia 21.10.2005r , I PK 77/05).

Rozpoznając apelację pozwanego , mając na uwadze zarzuty prawa procesowego należy zauważyć ,że dowód przeprowadzony przez Sąd może być skutecznie podważony tylko wtedy gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych (wyrok SN z 27.09.2002r. II CKN 817/00, wyrok SN z dnia 14.12.2001r.V CKN 561/00). Ponadto skuteczne zgłoszenie naruszenia art. 233 kpc nie może ograniczać się do wskazywania, że możliwe były inne wnioski odnośnie do faktów, polega na wykazaniu że wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający świetle zasad doświadczenia życiowego i budowy sylogizmów było niemożliwe ( podobnie SN w wyroku z dnia 6.06.2003r, IV CK 274/02). Dodatkowo Sąd Okręgowy podnosi, że zgodnie z treścią art. 233 par.1 kpc sądy pierwszej instancji lub drugiej instancji, dając lub odmawiając wiary zeznaniom dowodowym kierują się wyłącznie własnym przekonaniem ( por. wyrok SN z dnia 14.12.2001r, V CKN 561/00).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia art. 233 kpc przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy dokonał własnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego , ale dokonał jej na tle całości dowodów zaoferowanych przez obie strony w toku niniejszego postępowania.

Należy zacząć od tego ,że potwierdzenie zapłaty 20.000,00 zł za pakiet dla partnera strategicznego potwierdził w emailu z 18.10.2013r świadek S. A. ( k- 12). Z jego treści , ani z treści pakietu ( k- 9) nie wynika ,że dotyczy on pozwanej spółki oraz , że S. A. występuje w jej imieniu.

Pozwana spółka konsekwentnie , jeszcze przed procesem zaprzeczała , aby zawierała z powodem jakąś umowę na podstawie której byłaby zobligowana do zapłaty na rzecz powoda kwoty 20.000,00 zł ( pismo pozwanej k- 34,38,39).

Fakt uczestnictwa przedstawiciela pozwanej spółki w przedmiotowej konferencji był oczywisty i pozwana temu nie zaprzeczała; jednak ten fakt sam w sobie nie uzasadnia ,że pozwany winien zapłacić powodowi kwotę 20.000,00 zł za przedmiotowy pakiet. Oceny powyższego nie można dokonywać w oderwaniu od zeznań świadka S. A. i strony pozwanej. Świadek wyjaśnił od kiedy i w związku z jakim projektem rozpoczął współpracę z przedstawicielem powodowej spółki. Wyjaśnił przy tym , dlaczego został on jako przedstawiciel (...) sp. z o.o. zaproszony przez powoda na konferencję w P. oraz ,że to on zaproponował uczestnictwo w tej konferencji pozwanej spółce. Przyznał ,że doszło do podpisania listu intencyjnego , ale wyjaśnił przekonywująco dlaczego jego podpis pod nim się znajduje. Kategorycznie i konsekwentnie zaprzeczył ,aby reprezentował pozwaną spółkę lub działał w jej imieniu ; szczególnie ,że powód wiedział z wcześniejszej z nim współpracy ,że on sam reprezentuje (...) sp. z o.o. Powyższą wersję potwierdza w swych zeznaniach strona pozwana. Poza tym świadek S. A. co prawda podpisał pismo z dnia 24.10.2013r do (...) , ale dotyczyło to podpisania podczas w/w konferencji listu intencyjnego między (...), a pozwanym. W związku z tym, ta okoliczność koreluje to z zeznaniami tego świadka oraz strony pozwanej ,oraz emailami z dnia 22.10.2013 r i 25.10.2013r ( k- 71, 254), że chodziło wyłącznie o podpisanie listu intencyjnego przez (...), a pozwaną spółką podczas przedmiotowej konferencji. Poza tym ,że świadek S. A. pomagał przy doprowadzeniu do podpisania tego listu, ale nie jako przedstawiciel pozwanej spółki świadczy pośrednio także treść w/w emaili.

Nie może umknąć uwadze ,że email dotyczący potwierdzenia zaangażowania co zapłaty kwoty żądanej pozwem powódka przesłała na adres emailowy wyłącznie świadka S. A. i nastąpiło to zanim świadek S. A. włączył się w pomoc po stronie pozwanej w dążeniu do podpisania w/w listu intencyjnego. Poza tym skoro powód miał świadomość ,że S. A. jest reprezentantem (...) sp. z o.o. to w momencie gdy chciał skutecznie i ważnie , zawrzeć umowę z pozwaną spółkę na pokrycie kwoty 20.000 zł z tytułu uczestnictwa w przedmiotowej konferencji, jako profesjonalista powinien zażądać , albo jednoznacznego potwierdzenia przez pozwaną spółkę pełnomocnictwa po stronie S. A. i to z określeniem jego zakresu, obejmującego np. zawierania umów w imieniu pozwanego lub potwierdzenia przez pozwanego czynności dokonanych przez S. A., a polegających na zawarciu w/w umowy.

Zdaniem Sądu Okręgowego w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie mamy do czynienia z rzekomym pełnomocnikiem o którym stanowi art. 103 kc. Rzekomym pełnomocnikiem nazywa się osobę , która dokonuje czynności prawnej w imieniu cudzej imieniu , nie mając do tego umocowania lub przekraczając jego granice.

W związku z tym należy podnieść ,że potwierdzenie umowy stanowi jeden z sposobów wykonania uprawnienia o którym mówi art. 103 par 1 zdanie drugie kc. Potwierdzenie może nastąpić zasadniczo w formie dowolnej , zarówno w oświadczeniu woli złożonym w sposób wyraźny , jak i dorozumiany. Z takim przypadkiem będziemy mieć do czynienia gdy rzekomy mocodawca wie , iż doszło do zawarcia umowy w jego imieniu , zdaje sobie sprawę z tego , iż jego zachowanie stanowi jej wykonanie , może więc mieć skutki potwierdzenia.

Zdaniem Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowody nie pozwala na jednoznaczne przyjęcie ,że pozwany miał wiedzę lub zdawał sobie z tego sprawę, że S. A. zawarł w jego imieniu przedmiotową umowę , o czym świadczą powyższe rozważania.

Za odmienną oceną nie przemawia dowód z zeznań świadka M. M. , albowiem to , że obaj tj. świadek S. A. i strona pozwana razem przedstawiali prezentację , występowali w imieniu spółki na tej konferencji nie ma bezpośredniego przełożenia na przyjęcie ,że S. A. był upoważniony do reprezentacji pozwanej spółki podczas zawierania przedmiotowej umowy ; szczególnie ,że koreluje to z zeznaniami świadka S. A. o pomocy z jego strony podczas przedmiotowej konferencji po stronie pozwanej spółki przy przedstawianej przez pozwaną prezentacji (k-141).

Poza tym świadek ten zeznała ,że nie rozmawiała z w/w S. A. na temat jego udziału w pozwanej spółce. Podobnie należy ocenić zeznania strony powodowej , które na tle w/w dowodów należy uznać za odosobnione i nie przekonywujące.

Reasumując Sąd Okręgowy uznając zarzuty apelacji za zasadne w całości zmienił zaskarżony wyrok po myśli art. 386 par 1 kpc i oddalił powództwo na zasadzie art. 6 kc .

Uzasadnienie o kosztach procesu za I i II instancję znajduje uzasadnienie w treści art. 98 kpc i 108 kpc mając na uwadze ostateczny wynik rozstrzygnięcia procesu przed Sądem Rejonowym i Okręgowym , gdzie stroną wygrywającą jest pozwany.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE