UZASADNIENIE

Ubezpieczony A. H. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. z dnia 3 czerwca 2015r., przyznającej od 1 maja 2015r. zaliczkę na poczet emerytury, wyliczoną zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej i pomniejszoną o kwoty pobranych emerytur. Domagał się jej zmiany zarzucając, że z wnioskiem o emeryturę dla kontynuujących zatrudnienie wystąpił w dniu 29 kwietnia 2015r., a nie - jak błędnie przyjął organ rentowy - dnia 1 maja 2015r., gdy obowiązywał już przepis art. 55a ustawy emerytalnej, stanowiący podstawę dokonanego potrącenia.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że przyznanie ubezpieczonemu emerytury obliczonej zgodnie z art. 55a ustawy emerytalnej było dla niego korzystne, bowiem w oparciu o treść art. 55 tej ustawy w dotychczasowym brzmieniu, wydałby decyzję odmowną. Według stanu prawnego obowiązującego dnia 29 kwietnia 2015r., ubezpieczonemu nie przysługiwałoby bowiem prawo do ustalenia kolejnej emerytury po uprzednim nabyciu przez niego w dniu 1 marca 2012r. prawa do tego świadczenia z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2015r. Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do obliczenia emerytury
na podstawie art. 26 w związku z art. 55 ustawy emerytalnej, poczynając od 1 kwietnia 2015r.

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony urodził się (...) Z dniem
1 kwietnia 2009r. przyznano mu prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia 35 lat okresu składkowego oraz nieskładkowego. Ubezpieczony miał wówczas ponad 63 lata i nadal pozostawał w zatrudnieniu.

Następnie, w związku z osiągnięciem przez niego wieku powszechnego, począwszy
1 marca 2012r. przyznano mu emeryturę, której wysokość ustalono na podstawie art. 53
ust. 1, 2 i 4 ustawy emerytalnej. Do obliczenia składnika emerytury wynoszącego 24% kwoty bazowej przyjęto kwotę bazową obowiązującą 1 marca 2012r. W okresie od 25 sierpnia 2011r. do kwietnia 2015r. ubezpieczony kontynuował zatrudnienie.

W dniu 29 kwietnia 2015r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę zaznaczając,
w punkcie 6 formularza, że wnosi o jej obliczenie według nowych zasad. W tym punkcie formularz odsyła wnioskodawców do informacji zawartej w punkcie 11, w jakim podano,
że ubezpieczonemu urodzonemu przed 1 stycznia 1949r., spełniającemu warunki
do uzyskania emerytury na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po raz pierwszy po 31 grudnia 2008r., wysokość emerytury może być - na jego wniosek - obliczona na podstawie art. 26
tej ustawy, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z jej art. 53.

Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.
W jego ocenie, kluczowe znaczenie w rozpoznawanej sprawie mają przepisy obowiązujące
w dacie złożenia przez ubezpieczonego wniosku z 29 maja 2015r., co wynika z art. 100 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym prawo do określonych w niej świadczeń powstaje
z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Oznacza to, że prawo do emerytury powstaje ex lege z chwilą spełnienia warunków wymaganych do jego nabycia, co jest niezależne od woli osoby zainteresowanej i decyzji organu rentowego. Decyzje organów rentowych mają bowiem jedynie charakter deklaratoryjny, potwierdzający powstanie warunków koniecznych do nabycia prawa do świadczenia. Z powołanej regulacji wynika zatem, że ustalenie prawa do emerytury następuje na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jej nabycia,
a nie według stanu obowiązującego w dniu wydania przez organ rentowy deklaratoryjnej decyzji w przedmiocie tego świadczenia (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
z 14 maja 2015r.; III AUa 1377/14; Lex 1766037).

W konsekwencji, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że wniosek ubezpieczonego winien być rozpoznany według stanu prawnego obowiązującego 29 kwietnia 2015r. i zgodnie z żądaniem zawartym w punkcie 6 formularza, tj. według „nowych zasad”. Zawarte tam pouczenie odwołuje się do obowiązującego w tej dacie art. 55 ustawy emerytalnej.

Zdaniem Sądu I instancji, wbrew twierdzeniom organu rentowego, ubezpieczony spełnia przesłanki do przeliczenia świadczenia, przewidziane tym przepisem. Prawo
do pierwszej emerytury nabył z dniem 1 kwietnia 2009r. na podstawie art. 29 ustawy emerytalnej, z uwagi na osiągnięcie 60 lat życia i ponad 35 lat okresów składkowych
i nieskładkowych. Powszechny wiek emerytalny osiągnął (...), kiedy
to legitymował się ponad 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym i nadal kontynuował zatrudnienie. Emerytura z powszechnego wieku emerytalnego została
mu przyznana 1 marca 2012r., po czym ubezpieczony dalej kontynuował ubezpieczenie emerytalne i rentowe co najmniej do kwietnia 2015r. Sąd Okręgowy argumentował przy tym, że pobieranie emerytury obliczonej w oparciu o art. 53 ustawy emerytalnej nie stanowi przeszkody do jej ustalenia na podstawie art. 26 tej ustawy, co było już przedmiotem jednolitego orzecznictwa.

Organ orzekający wyjaśnił, że stanowiący podstawę wydania zaskarżonej decyzji przepis art. 55a ustawy emerytalnej został dodany na mocy art. 1 pkt 2 ustawy z 5 marca 2015r. o zmianie ustawy emerytalnej (Dz. U. z 2015r., poz. 552) i wszedł w życie z dniem
1 maja 2015r. W oparciu o tę regulację, organ rentowy pomniejszył podstawę obliczenia emerytury, ustaloną zgodnie z art. 26 o sumę kwot pobranych emerytur w wysokości
przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki
na ubezpieczenie zdrowotne.

Sąd I instancji wskazał, że z treści przepisów zmieniających ustawę emerytalną
nie wynika, by przepis art. 55a tej ustawy działał wstecz. Skoro zatem wszedł on w życie
z dniem 1 maja 2015r, przeto nie może być stosowany do rozpoznania wniosku ubezpieczonego z 29 kwietnia 2015r.

Z tych przyczyn, na mocy art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję przyznając ubezpieczonemu prawo do obliczenia emerytury na podstawie art. 26
w związku z art. ustawy 55 emerytalnej.

Apelację od tego wyroku wniósł organ rentowy.

Domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w całości i oddalenia odwołania. Zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie prawa materialnego - art. 55 ustawy emerytalnej
poprzez jego niewłaściwą wykładnię i zastosowanie skutkujące obliczeniem wysokości
już przyznanej emerytury na podstawie art. 27 tej ustawy według nowych zasad, o których mowa w art. 26 tej ustawy.

Apelujący podniósł, że zgodnie z przyjętym przez niego stanowiskiem, możliwość zastosowania art. 55 ustawy emerytalnej i obliczenia wysokości emerytury na zasadach określonych w art. 26 tej ustawy dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych urodzonych
przed 1949r., którzy nie mają ustalonego prawa do świadczenia na dotychczasowych zasadach, co potwierdził wyrok Sądu Apelacyjnego w Wrocławiu z 16 lutego 2012r.
(III AUa 1689/11; Lex nr 1129728).

Zdaniem apelującego, chociaż ubezpieczony po ustaleniu uprawnień do emerytury, kontynuował ubezpieczenie i legitymuje się wymaganym okresem składkowym
i nieskładkowym, nie może skutecznie domagać się ustalenia prawa do emerytury
na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej, ponieważ jego wniosek o emeryturę z 29 kwietnia 2015r. jest kolejnym wnioskiem o to świadczenie, a ubezpieczony wyczerpał już swoje możliwości emerytalne, nabywając uprzednio prawo do emerytury z wieku powszechnego. Tymczasem, w jego ocenie, zastosowanie art. 55 tej ustawy winno być analogiczne,
jak w przypadku art. 53 ust. 4 tej ustawy, który nie stanowi samoistnej podstawy
do obliczenia wysokości emerytury, ale jest związany z ustaleniem prawa do świadczenia
(tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 10 października 2013r.; III AUa 393/13).
Stąd, jedynie ustalając prawo do kolejnej emerytury w związku z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego, możliwe byłoby ustalenie wysokości świadczenia na nowych zasadach, jeżeli jest to dla świadczeniobiorcy korzystniejsze. Skoro zatem ubezpieczony nabył
już prawo do emerytury na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej, przeto nie może skutecznie domagać się przeliczenia świadczenia na nowych zasadach.

Zdaniem apelującego, art. 55 ustawy emerytalnej jest przepisem szczególnym
i nie może dotyczyć bez wyjątku wszystkich ubezpieczonych pobierających już emerytury
w związku z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego, którzy po osiągnieciu tego wieku podlegają ubezpieczeniom społecznym, gdyż wypaczałoby to sens podziału grup ubezpieczonych zamieszczonego w dziale II ustawy emerytalnej na urodzonych po 31 grudnia 1948r. i przed 1 stycznia 1949r. oraz zawartego tam zróżnicowania zasad obliczenia wysokości ich świadczeń.

Apelujący zwrócił przy tym uwagę na fakt, że osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948r., które zgłosiły wniosek o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2012r., objęte są regulacją przewidzianą w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, przewidującą pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury o kwoty pobranych emerytur, przyznanych na podstawie
art. 26b, 46, 50, 50a, 50e i 184 ustawy emerytalnej lub art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela. Przepisy ustawy emerytalnej nie przewidują natomiast możliwości pomniejszenia podstawy obliczenia emerytury o kwotę pobranych emerytur ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949r. Podobną regulację odnoszącą się do dokonywania potrąceń zawiera przepis art. 55a ustawy emerytalnej. W tej sytuacji, ustalenie obecnie wysokości emerytury na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej ubezpieczonemu urodzonemu przed 1 stycznia 1949r., pobierającemu emeryturę z powszechnego wieku emerytalnego, spowodowałoby, że znalazłby się on w lepszej sytuacji, niż ubezpieczony urodzony po dniu 31 grudnia 1949r., w stosunku do którego przewidziane jest pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury.

Mając na uwadze literalne brzmienie powołanych przepisów, organ rentowy przyjął,
iż warunkiem skorzystania z możliwości obliczenia emerytury na podstawie art. 55
w związku z art. 26 ustawy emerytalnej, jest złożenie wniosku o emeryturę na podstawie
art. 27 po raz pierwszy. Zatem, wniosek o przyznanie prawa do już przyznanej emerytury
z mocy art. 27 tej ustawy, nie może zostać potraktowany, jak to przyjął Sąd, jako wniosek
o przeliczenie świadczenia według nowych zasad, albowiem proces wykładni art. 55 ustawy emerytalnej nie kreuje podstawy do ponownego obliczenia wysokości już nabytego świadczenia.

W tej sytuacji, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom ubezpieczonego, organ rentowy rozpoznał jego wniosek w sposób możliwie najkorzystniejszy, ponieważ zgodnie
ze stanowiskiem Oddziału dotyczącym art. 55 ustawy emerytalnej w starym brzmieniu, wydałby decyzję odmowną.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy uznaje za własne ustalenia poczynione przez Sąd I instancji i w pełni podziela dokonaną na ich podstawie ocenę prawną zasadności odwołania ubezpieczonego.

Kluczową kwestią przy rozstrzyganiu niniejszego sporu jest ustalenie, czy w dniu złożenia wniosku 29 kwietnia 2015r. ubezpieczony spełniał warunki do obliczenia wysokości świadczenia z mocy art. 55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r., poz. 887), zwanej dalej ustawą emerytalną w związku z art. 26 tej ustawy, czy też możliwość taką uzyskał dopiero w dniu 1 maja 2015r., co skutkować miało koniecznością dokonania potrącenia
o sumę kwot pobranych emerytur.

Jak słusznie uznał Sąd Okręgowy, w dniu złożenia wniosku ubezpieczony spełnił wszystkie ustawowe warunki niezbędne do przeliczenia wysokości jego świadczenia według nowych zasad unormowanych w art. 55 ustawy emerytalnej. Zgodnie z jego brzmieniem, ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenie emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu
31 grudnia 2008r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa
od obliczonej zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej. Ubezpieczony spełnia warunki
do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, która zresztą została mu przyznana z dniem
1 marca 2012r. Do kwietnia 2015r. kontynuował ubezpieczenie emerytalne i rentowe
po osiągnięciu w dniu (...) przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego 65 lat. Z wnioskiem o przyznanie emerytury wystąpił po 31 grudnia 2008r. Ponadto, emerytura obliczona na podstawie art. 26 jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej. Jak wynika z treści zaskarżonej decyzji, nawet po dokonaniu spornego potrącenia kwot pobranych emerytur, wynosi ona 4.119,38 zł, podczas, gdy wysokość ostatnio przeliczonej mu na mocy decyzji z dnia 21 kwietnia 2015r. emerytury od 1 kwietnia 2015r. wynosiła 3.914 zł.

Sąd I instancji trafnie powołał się też na bogate orzecznictwo sądowe wydane
na gruncie tej regulacji. W świetle wyroków Sądu Najwyższego z 8 lipca 2015r.;
II UK 217/14; Lex 1771526, z 10 lipca 2013r.; II UK 424/12; OSNP z 2013r., z. 21/22,
poz. 257 i z 4 września 2013r.; II UK 23/13; Lex 1375193, a także wyroków Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 lipca 2013r.; III AUa 2125/12, Lex 1363250 i z dnia 23 września 2013r.; III AUa 2307/12, za ugruntowane uznać należy stanowisko judykatury, zgodnie z którym uprawnienie do wyliczenia emerytury na podstawie art. 26 w związku
z art. 55 ustawy emerytalnej jest niezależnie od tego, czy wcześniej ubezpieczony złożył
już wniosek o emeryturę. Skoro bowiem nie może być kwestionowana możliwość kilkakrotnego przechodzenia na emeryturę, a w treści art. 55 emerytalnej ustawy brak zastrzeżenia, iż wniosek o przejście na emeryturę w powszechnym wieku przez osoby objęte art. 27 tej ustawy ma być pierwszym wnioskiem o przejście na emeryturę, przepis ten należy rozumieć, jako przyznający prawo do złożenia wniosku o wyliczenie emerytury
w powszechnym wieku emerytalnym, jeżeli ubezpieczenie było kontynuowane po osiągnięciu wieku 65 lat w przypadku mężczyzn, a wniosek został złożony po 31 grudnia 2008r.
Jak podkreślił Sąd Najwyższy, w pierwszym z powołanych rozstrzygnięć z możliwości obliczenia wysokości emerytury na podstawie art. 55 ustawy emerytalnej ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949r., kontynuujący ubezpieczenia emerytalne i rentowe
po osiągnięciu przewidzianego w art. 27 ustawy emerytalnej wieku, nie mogą korzystać jedynie wówczas, gdy przed końcem 2008r. przyznane im zostały emerytury po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego w wysokościach obliczonych według dotychczasowych zasad. Skoro zatem ubezpieczony, urodzony przed 1 stycznia 1949r., kontynuujący ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w art. 27 ustawy emerytalnej wieku, nabył prawo do emerytury z wieku powszechnego z dniem 1 marca 2012, a więc po 2008r., przeto przysługuje mu uprawnienie do obliczenia emerytury w oparciu
o przepis art. 55 ustawy emerytalnej, którego wszystkie przesłanki spełnia. Ratio legis
tej regulacji stanowi bowiem kontynuowanie opłacania składek po uprzednim nabyciu prawa do emerytury. Ma ono sens dla ubezpieczonych wyłącznie wówczas, gdy odprowadzanie składek znajdzie odzwierciedlenie w wysokości wypłacanego im świadczenia.
Jak prawidłowo uznał Sąd Okręgowy, okoliczność pobierania emerytury z wieku powszechnego w żadnym wypadku nie może więc obecnie stanowić przeszkody
do wyliczenia świadczenia według nowych zasad unormowanych w art. 55 ustawy emerytalnej w związku z art. 26 tej ustawy.

W tej sytuacji, za odosobniony należy uznać powoływany przez apelującego pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w jednym z pierwszych wyroków wydanych na podstawie tej regulacji z dnia 16 lutego 2012r. (III AUa 1689/11; Lex 1129728), w myśl którego przesłanką warunkującą możliwość przyznania prawa do emerytury kapitałowej
jest m.in. wystąpienie z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008r.
po raz pierwszy. Późniejsze orzecznictwo sądowe nie potwierdza słuszności poglądu zaprezentowanego w powołanym rozstrzygnięciu.

Jak wynika przy tym z wyroku Sądu Najwyższego z 7 listopada 2013r. (II UK 142/13; OSNP 2014/10/148), organ rentowy był zobowiązany obliczyć emeryturę ubezpieczonemu urodzonemu przed 1 stycznia 1949r. spełniającemu warunki z art. 27 emerytalnej ustawy, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego
w tym przepisie wieku emerytalnego oraz z wnioskiem o przyznanie emerytury wystąpił
po 31 grudnia 2008r. zarówno według dotychczasowych zasad, jak i według nowych zasad,
a następnie przyznać emeryturę w wyższej wysokości. Już bowiem na wniosek ubezpieczonego z marca 2012r. organ rentowy winien był przyznać mu emeryturę
w najkorzystniejszej wysokości, którą jest emerytura kapitałowa. Tymczasem, wbrew temu obowiązkowi, organ rentowy przyznał mu wówczas emeryturę z mocy art. 27 ustawy emerytalnej i wypłacał ją na dotychczasowych zasadach wynikających z art. 53 tej ustawy. Stąd też okoliczność pobierania emerytury z wieku powszechnego w żadnym wypadku
nie może obecnie stanowić przeszkody do wyliczenia jego świadczenia według nowych zasad unormowanych w art. 55 ustawy emerytalnej w związku z art. 26 tej ustawy. Brak przy tym jakichkolwiek podstaw do postulowanego przez apelującego analogicznego stosowania
w tym przypadku przepisu art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej i wnioskowanego przeliczenia emerytury wyłącznie przy okazji nabycia prawa do nowego świadczenia. Żaden przepis
tej ustawy nie uzasadnia przyjęcia takiej konstrukcji prawnej.

Tym samym, wbrew błędnym założeniom apelującego, obliczenie emerytury kapitałowej ubezpieczonego na podstawie art. 26 tej ustawy w związku z art. 55 ustawy emerytalnej było możliwe bez zastosowania wobec niego przepisu art. 55a ustawy emerytalnej. Zgodnie z trafnym stanowiskiem Sądu I instancji, brak podstaw do przyjęcia,
iż dopiero wejście w życie art. 55a ustawy emerytalnej dało możliwość zastosowania art. 55 tej ustawy do osób pobierających już świadczenie. Zgodnie z brzmieniem art. 55a ust. 1 ustawy emerytalnej, przepis art. 55 stosuje się również do ubezpieczonego, który miał ustalone prawo do emerytury przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, o której mowa
w art. 27. Przepis art. 55a ust. 2 tej ustawy przewiduje, iż jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę, do której miał ustalone prawo przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, określonego w art. 27 ust. 2 i 3, podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jednoznaczne brzmienie powołanych regulacji wskazuje, że warunkiem zastosowania art. 55a ustawy emerytalnej jest spełnienie przesłanek z art. 55 tej ustawy. Wbrew błędnym założeniom apelującego i zgodnie z negowanym
przez niego niesłusznie jednolitym orzecznictwem sądowym, do momentu jego wejścia
w życie także stosowano go do osób mających już ustalone prawo do emerytury z art. 27 ustawy emerytalnej. Dodanie od 1 maja 2015r. przepisu art. 55a ustawy emerytalnej stanowi jedynie sprecyzowanie dotychczas przyjętego kierunku wykładni art. 55 ustawy emerytalnej. Od tego momentu zmienił się jedynie sposób wyliczenia emerytury kapitałowej takich osób
o tyle, że konieczne jest dokonanie przewidzianego tam potrącenia. Żadnej zmianie nie uległ natomiast zakres podmiotowy art. 55 ustawy emerytalnej i nie poszerzył się krąg osób,
do których od początku miał on zastosowanie z uwagi na bogaty dorobek orzecznictwa. Prawa do obliczenia świadczenia na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej nigdy
nie przekreślała okoliczność pobierania przyznanej już wcześniej emerytury na podstawie wniosku złożonego przed 31 grudnia 2008r., co wynika z powołanych wyżej rozstrzygnięć.

Istota problemu w niniejszej sprawie sprowadza się zatem wyłącznie do tego,
czy w odniesieniu do ubezpieczonego możliwe było zastosowanie przez organ rentowy regulacji, która weszła w życie po złożeniu przez niego w dniu 29 kwietnia 2015r. wniosku
o przeliczenie emerytury według nowych zasad - na podstawie art. 55 w związku z art. 26 ustawy emerytalnej. Negatywna odpowiedź Sądu I instancji na to pytanie zasługuje na pełną aprobatę.

Zgodnie z brzmieniem art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak,
niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Nie mając ku temu żadnych podstaw organ rentowy podał w zaskarżonej decyzji w sposób niezgodny z rzeczywistością, iż wydał ją po rozpoznaniu wniosku z dnia 1 maja 2015r. podczas, gdy z wnioskiem o przeliczenie świadczenia ubezpieczony wystąpił w dniu 29 kwietnia 2015r. W świetle powołanej regulacji decyzja ta winna zatem być wydana na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku, jak prawidłowo uznał Sąd I instancji.

Tymczasem zastosowany przez organ rentowy przepis art. 55a ustawy emerytalnej wszedł w życie z dniem 1 maja 2015r. na podstawie ustawy z 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015r., poz. 552). Skoro zatem nastąpiło
to po dacie złożenia wniosku, przeto, ta nowa regulacja w żadnym wypadku nie mogła
być stosowana przy jego rozpoznaniu. Organ rentowy zastosował ją jedynie dzięki bezpodstawnemu przyjęciu daty złożenia przez ubezpieczonego wniosku przypadającej
już pod rządami znowelizowanej ustawy emerytalnej. Jego wyjaśnienie, iż ów sprzeczny
ze stanem faktycznym i prawnym zabieg miał na celu działanie na korzyść ubezpieczonego, nie znajduje żadnego umocowania prawnego. Organ rentowy nie ma bowiem podstaw
do wyboru przy wydawaniu decyzji czasokresu, z jakiego stosuje określoną regulację prawną i uzależnionego od tego brzmienia przepisu. Jest bowiem zobligowany do rozpoznania wniosku na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji, niezależnie czy jest to dla ubezpieczonego korzystne, czy też nie. Dzięki celowemu przyjęciu nieprawdziwej daty złożenia przez ubezpieczonego wniosku, organ rentowy wydał tymczasem niekorzystną dla niego decyzję. Jak trafnie uznał Sąd Okręgowy, legalność decyzji organu rentowego należało zatem ocenić w świetle regulacji obowiązujących w dacie jej wydania, a nie przyszłych unormowań, których organ rentowy nie mógł wcześniej zastosować.

Jak prawidłowo zauważył przy tym apelujący, świadczenie ubezpieczonego
nie podlega też pomniejszeniu o kwoty stanowiące sumę kwot pobranych emerytur
na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Zgodnie z jego brzmieniem, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184
lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006r. nr 97,
poz. 674, z późn. zm.), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, a więc przysługującej ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948r., ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości
przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki
na ubezpieczenie zdrowotne. Co do zasady przepis art. 25 ma zastosowanie przy obliczaniu emerytury kapitałowej ubezpieczonego w oparciu o art. 55 ustawy emerytalnej, który odnosi się do obliczenia emerytury na podstawie art. 26 tej ustawy. Ten z kolei przepis odwołuje się do ustalania wysokości świadczenia na mocy art. 25 tej ustawy. Stąd organ orzekający prawidłowo przewidział obliczenie emerytury kapitałowej ubezpieczonego w myśl art. 55 ustawy emerytalnej w związku z art. 26 tej ustawy.

Przytoczony przepis art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej przed 1 maja 2015r.
jako jedyny przewidywał możliwość pomniejszenia emerytury kapitałowej o sumę kwot pobranych emerytur. Jak prawidłowo ocenił sam apelujący, nie ma on tymczasem zastosowania do ubezpieczonego urodzonego przed 31 grudnia 1948r. Ponadto, nie uprawnia on do dokonania takiego potrącenia w sytuacji, gdy emerytura ubezpieczonego była pobierana początkowo w oparciu o art. 29, a następnie art. 27 tej ustawy. Od 1 kwietnia 2009r. ubezpieczony urodzony przed 1 stycznia 1949r. pobierał emeryturę wcześniejszą przyznaną mu z mocy art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej z związku z ukończeniem 60 roku życia
i osiągnięciem ponad 35-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Natomiast
od 1 marca 2012r. świadczenie to pobierał w oparciu o przepis art. 27 tej ustawy w związku
z osiągnięciem ponad 65 roku życia i posiadanym okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym ponad 25 lat dla mężczyzn. Skoro zatem ubezpieczony nie pobierał emerytury na podstawie żadnego z przepisów enumeratywnie wymienionych w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, przeto - jak trafnie przyjął apelujący - także na jego podstawie wysokość jego emerytury kapitałowej nie podlegała pomniejszeniu o kwoty stanowiące sumę kwot pobranych emerytur. Jak prawidłowo uznał Sąd I instancji, nie było także podstaw
do dokonania takiego potrącenia na podstawie art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 385 k.p.c., należało oddalić apelację organu rentowego, jako bezzasadną.

/-/SSA E.Kocurek-Grabowska /-/SSA L.Jachimowska /-/SSO del. A.Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE