UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. z dnia 11.08.2014r., znak: (...)/2014, organ rentowy na podstawie art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 oraz 29 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t.: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 ze zm.) oraz art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm.) zobowiązał M. O. do zwrotu nienależnie wypłaconego dla I. J.: zasiłku chorobowego w kwocie (...).32 zł za okres od 04.10.2013 r. do 20.12.2013 r. i zasiłku macierzyńskiego w kwocie 19881,60 zł za okres od 21.12.2013 r. do 30.06.2014r., łączna kwota wraz z odsetkami w wysokości 1818,03 zł, wyniosła 31795,95 zł. Organ podniósł, że zgodnie z decyzją nr (...) z dnia 14.07.2014r. I. J. od dnia 01.06.2013r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika składek M. O.. Zatem zasiłki z ubezpieczenia chorobowego pobrane przez nią podlegają zwrotowi wraz z odsetkami jako nienależne.

M. O. wniósł o uchylenie decyzji oraz uznanie, że I. J. podlega ubezpieczeniom, a wypłacone jej świadczenia nie podlegają zwrotowi.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS, Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania. Organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w uzasadnieniu decyzji.

Sąd zawiadomił jako zainteresowaną I. J..

W związku z tym, że zainteresowana złożyła odwołanie od decyzji nr (...) z dnia 14.07.2014r., a odwołanie zostało przekazane w dniu 21.08.2014r. do Sądu Okręgowego w (...). Postanowieniem z dnia 28 października 2014r. Sąd Okręgowy połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę z odwołania sprawy z odwołania M. O. i I. J.. Na wniosek ZUS postępowanie w niniejszej sprawie zostało zawieszone do czasu prawomocnego zakończenia postępowania przed Sądem Okręgowym. Wobec wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 lutego 2016r., sygn. akt (...) oddalającego apelację M. O. i I. J. od wyroku Sądu Okręgowego w (...), IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 grudnia 2014r., sygn. akt IV (...)postanowieniem tutejszego Sądu z dnia 18.10.2016r. zawieszone postępowanie zostało podjęte.

Sąd ustalił, co następuje:

I. J. oraz płatnik M. O. złożyli odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. z dnia 14 lipca 2014r., nr (...) stwierdzającej, że I. J. jako pracownik u płatnika składek M. O. nie podlega od 1 czerwca 2013r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, domagając się zmiany zaskarżonej decyzji i stwierdzenia, że I. J. jako pracownik u płatnika składek M. O. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 1 czerwca 2013r. Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z dnia 22 grudnia 2014 r. w sprawie o sygn. (...) oddalił odwołania. Sąd ten ustalił, że M. O. zgodnie z wpisem do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej od 1 stycznia 2010r. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) w zakresie: przygotowywania i podawania napojów ((...).Z przeważająca działalność gospodarcza). Miejsce prowadzonej działalności to D. ul. (...).

I. J. i M. O. tworzyli związek partnerski.

I. J. od 1 stycznia 2010r. do 31 grudnia 2012r. prowadziła działalność gospodarczą w zakresie: przygotowywania i podawania napojów ((...).Z - przeważająca działalność gospodarcza) również w D. przy ul. (...). Odwołujący w ramach spółki cywilnej prowadził bar, gdzie podawane były również przekąski, takie jak zapiekanki, hot dogi i chipsy. Bezpośrednio przed zatrudnieniem przez płatnika odwołująca była bezrobotna i pobierała zasiłek dla bezrobotnych. I. J. nadal pomagała partnerowi w prowadzeniu działalności gospodarczej, w szczególności w weekendy oraz w dni powszednie w godzinach wieczornych, gdy bar odwiedzało więcej klientów. We wniosku o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych jako adres do korespondencji wskazała adres zamieszkania płatnika. Według dokumentów rozliczeniowych przekazanych do ZUS odwołująca została zgłoszona od 1 czerwca 2013r. do ubezpieczeń społecznych jako pracownik u płatnika składek M. O., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku menadżera lokalu, na czas nieokreślony, z wynagrodzeniem 4500 zł brutto. Wskazane w umowie stanowisko pracy nigdy dotąd, ani też później nie istniało w strukturze organizacyjnej firmy płatnika. W umowie o pracę jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę pracodawcy. Strony sporządziły pisemny zakres obowiązków, zgodnie z którym do obowiązków odwołującej należało: obsługiwanie klientów baru, tj. przygotowywanie i podawanie napojów, obsługa kasy fiskalnej, rozliczenie gotówki na koniec dnia, ustalenie zapotrzebowania na towary, ocena zapasów towarowych, dobór dostawców, planowanie i organizacja imprez rozrywkowych w (...). Odwołująca została przeszkolona w dziedzinie BHP oraz przeszła badania lekarskie i ocenę narażeń występujących na stanowisku pracy. Dnia 1 września 2013r. odwołująca zgłosiła swoją niezdolność do pracy w związku z chorobą w ciąży, a od 21 grudnia 2013r. wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego. W okresie jej niezdolności do pracy płatnik nie zatrudnił innego pracownika w celu jej zastępstwa. Sąd pierwszej instancji ustalił również, że ubezpieczona podpisywała listę obecności a wynagrodzenie miała otrzymywać „do ręki". W okresie zatrudnienia podpisała się na dwóch fakturach VAT oraz dowodzie wydania dostarczanego do baru towaru. W okresie od czerwca do sierpnia 2013r. widywana była w barze prowadzonym przez płatnika, gdzie wykonywała obsługę barową. Ponadto Sąd Okręgowy ustalił, że odwołującej 15 maja 2013r. założono kartę ciąży. W dniu pierwszego badania była ona w 7 tygodniu ciąży. Ciąża przebiegała poprawnie. (vide: dokumenty w aktach sprawy o sygn. akt IV (...))

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie nie były sporne, spór dotyczył prawa.

Zaskarżoną decyzją z dnia 11.08.2014 r., znak: (...), organ rentowy na podstawie art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 oraz 29 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t.: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 ze zm.) oraz art.84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm.) zobowiązał skarżącego do zwrotu nienależnie wypłaconego dla I. J.:

-: zasiłku chorobowego w kwocie (...).32 zł za okres od 04.10.2013 r. do 20.12.2013 r.,
-: zasiłku macierzyńskiego w kwocie 19881,60 zł za okres od 21.12.2013 r. do 30.06.2014 r.

Łączna kwota wraz z odsetkami w wysokości 1818,03 zł, wyniosła 31795,95 zł.

Zgodnie z przywołanym na wstępie art. 84 cyt. ustawy za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Dodatkowo, należy wskazać, że nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach - za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.

Przypomnieć należy też, że w myśl ust. 6 jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z akt sprawy o sygn. IV U (...) wynika, że zgodnie z prawomocną decyzją nr (...) z dnia 14.07.2014r. I. J. od dnia 01.06.2013r. nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika składek M. O.. Sąd zgodnie z art. 365 kpc jest związany treścią prawomocnego orzeczenia dotyczącego podlegania ubezpieczeniom przez I. J..

Odwołujący przekazał nieprawdziwe dane dotyczące podlegania ubezpieczeniu przez zainteresowaną. Zatem zasiłki z ubezpieczenia chorobowego pobrane przez zainteresowaną podlegają zwrotowi wraz z odsetkami jako nienależne przez płatnika składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. prawidłowo przeprowadził wnioskowanie w ramach zaskarżonej decyzji z dnia 11.08.2014r., znak:(...) i opierając się na powołanych przepisach zobowiązał M. O. do zwrotu kwot wypłaconych I. J..

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił odwołanie w oparciu o powołane przepisy oraz art. 477¹⁴ § 2k.p.c

SSR Barbara Kokoryn

Przewodniczący:	SSR Barbara Kokoryn
Protokolant:	st. sekr. sądowy Danuta Zakrzewska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE