UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzjami z dnia 16 sierpnia 2016 r., nr:

- (...) - stwierdził, że A. W. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 27 stycznia 2003 r. do 31 stycznia 2003 r.

- (...) - ustalił miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia dla A. W. jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą za styczeń 2003 r. - na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe i ubezpieczenie zdrowotne na kwoty po 202,82 zł,

- (...) - wymierzył dla A. W. jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą składki na Fundusz Pracy za miesiąc styczeń 2003 r. w kwocie 4,97 zł.

W uzasadnieniu decyzji nr (...) organ rentowy wskazał, iż z dokumentacji wynika, że wnioskodawczyni w okresie od 27 stycznia do 31 marca 2003 r. i od 15 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2003 r. prowadziła działalność gospodarczą. Z tytułu tej działalności zidentyfikowano zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego od 27 stycznia 2003 r. do 31 marca 2003 r. i od 15 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2003 r. Równocześnie w trakcie prowadzonej działalności była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę od 01 lutego 2003 r. do 31 stycznia 2007 r. Zatem, z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności A. W. od 27 stycznia 2003 r. do 31 stycznia 2003 r. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.

W uzasadnieniu decyzji nr (...) organ rentowy dodatkowo stwierdził, iż w myśl art. 18 ust. 8 ustawy z dnia z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Składka w nowej wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału.

W uzasadnieniu decyzji z dnia (...) organ rentowy dodatkowo wskazał, że w związku z art. 53, art. 56 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu – osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązkowo opłacają składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. Składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

W odwołaniu od powyższych decyzji A. W. wniosła o ich uchylenie jako wydanych bez uwzględnienia przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na podstawie art. 24 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym w czasie, którego to okresu dotyczą przedmiotowe decyzje.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania, wskazując analogiczne do podniesionych w uzasadnieniach zaskarżonych decyzji okoliczności. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia organ rentowy stwierdził ponadto, iż powołany w odwołaniu przepis art. 24 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy przedawnienia należności składkowych, z upływem 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6. Organ rentowy podkreślił, że prawo do ustalenia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym czy to na wniosek strony, czy też dokonane z urzędu, nie podlega przedawnieniu. Przedawnieniu ulegają same należności składkowe. Należność składkowa określona decyzją nr (...) (Fundusz Pracy) nie uległa przedawnieniu albowiem jak wynika ona – jest pochodną - decyzji nr (...), zaś na mocy art. 24 ust. 5f bieg terminu jej przedawnienia uległ zawieszeniu od dnia wszczęcia postępowania w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. prowadziła działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w okresie od 27 stycznia 2003 r. do 31 marca 2003 r. i od 15 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2003 r. i z tego tytułu zidentyfikowano zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego we wskazanych wyżej okresach. W okresie od 01 lutego 2003 r. do 31 stycznia 2007 r. wymieniona była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy od 01 lutego 2003 r. do 31 stycznia 2007 r. z (...) sp. z o.o.

Miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia A. W. jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą za styczeń 2003 r., na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe i ubezpieczenie zdrowotne wynosi po 202,82 zł.

Decyzję ustalającą obowiązek podlegania wnioskodawczyni z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności w okresie od 27 stycznia 2003 r. do 31 stycznia 2013 r. organ rentowy wydał w dniu 16 sierpnia 2016 r.

Miesięczna kwota składki na Fundusz Pracy z tytułu prowadzenia przez A. W. pozarolniczej działalności gospodarczej za miesiąc styczeń 2003 r. wynosi 4,97 zł.

(o k o l i c z n o ś c i n i e s p o r n e)

Sąd zważył co następuje.

W niespornie ustalonym stanie faktycznym odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części objętej decyzją nr (...).

Wobec treści zaskarżonych decyzji i odwołania istota sprawy wymagała rozważenia, czy prawo do ustalenia podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (decyzja nr (...)) oraz ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe i ubezpieczenie zdrowotne (decyzja nr (...)) podlegają przedawnieniu, szczególnie na podstawie powołanego w odwołaniu przepisu art. 24 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz czy na podstawie tego przepisu w związku z art. 24 ust. 5f ustawy systemowej określona decyzją nr (...) kwota z tytułu składek na Fundusz Pracy uległa przedawnieniu.

Mając na uwadze takie ustalone fakty jak to, że A. W. w okresie od 27 stycznia 2003 r. została zgłoszona z tytułu prowadzonej działalności pozarolniczej do ubezpieczeń społecznych, zaś od 01 lutego 2003 r. do 31 stycznia 2007 r. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu, prawidłowo uwzględniając wynikający z powołanych w odpowiedzi na odwołanie przepisów art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 9 z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stan prawny, organ rentowy uznał, że w okresie od 27 do 31 stycznia 2003 r. wnioskodawczyni podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, właśnie z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Tego istotnego ustalenia faktycznego ubezpieczona nie kwestionowała. W lakonicznym odwołaniu - w odniesieniu do wszystkich decyzji – A. W. jako jedyny podniosła zarzut przedawnienia. Wobec tego, w przekonaniu Sądu odwołanie od decyzji nr (...) nie zasługuje na uwzględnienie. Dopuszczalne bowiem jest ustalenie w decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia, gdy należności z tytułu składek na te ubezpieczenia uległy przedawnieniu przed wydaniem decyzji (por. wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 09 czerwca 2016 r., III UZP 8/16).

Na podkreślenie zasługuje fakt, że decyzją nr (...) organ rentowy nie wymierzył ubezpieczonej składek; ustalił tylko bowiem miesięczne podstawy wymiaru składek na wskazane w niej ubezpieczenia z tytułu prowadzonej działalności. Ustalenie takie, podobnie jak ustalenie podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom, nie ulega na podstawie art. 24 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przedawnieniu.

Uzasadnione jest natomiast odwołanie od decyzji nr (...). W świetle treści odwołania i ustaleń tej decyzji niesporna jest kwota należnej na Fundusz Pracy składki. Zgodnie z art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r., Nr 58, poz. 514 ze zm.), obowiązującego w czasie, za który wymierzono składkę, składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z obowiązującym w tym czasie art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, należności z tytułu składek ulegały przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Zmianę w tym zakresie wprowadziła z dniem 01 stycznia 2012 r. przepisem ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U.232.1378). Przepisem art. 11 ust. 1a tej ustawy nadano nowe brzmienie ust. 4 art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6. Zgodnie zaś z art. 27 ust. 1 ustawy z 16 września 2011 r., do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 11 (ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), którego bieg rozpoczął się przed dniem 01 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 01 stycznia 2012 r. Jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 01 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Odnosząc ten stan prawny do okoliczności faktycznych sprawy należy stwierdzić, iż przedawnienie należności z tytułu składek na Fundusz Pracy rozpoczęte przed dniem 01 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi, z upływem 10 letniego okresu, w 2013 r. zaś ich przedawnienie zgodnie z obowiązującymi od 01 stycznia 2013 r. przepisami nastąpiłoby w 2017 r. Zgodnie zatem z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16 września 2011 r., przedawnienie składek na Fundusz Pracy nastąpiło zgodnie z dotychczasowymi przepisami w 2013 r., jeszcze przed wydaniem dopiero w dniu 16 sierpnia 2016 r. nieprawomocnej decyzji w sprawie obowiązkowego podlegania A. W. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu i ustalającej podstawę wymiaru składek. W tej sytuacji wbrew argumentom organu rentowego, termin przedawnienia, który upłynął już w 2013 r. nie uległ zawieszeniu, zgodnie z art. 24 ust. 5f ustawy systemowej. Sąd ubezpieczeń społecznych może bowiem stwierdzić przedawnienie składek tylko wtedy, jeśli nastąpiło przed wydaniem decyzji wszczynającej postępowanie o ustalenie podstawy wymiaru składek lub obowiązku ich opłacania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013 r., I UK 613/12, opubl. OSNAPiUS 2014/3/44).

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił decyzję nr (...) i orzekł co do istoty sprawy, zaś na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. pozbawione uzasadnionych podstaw odwołanie w pozostałej części oddalił.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE