UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2016 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystąpiła do tutejszego Sądu z pozwem przeciwko pozwanej (...) Spółka akcyjna o zasądzenie kwoty 6.690,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 05 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów procesy według norm przepisanych.

W uzasadnieniu niniejszego pozwu powódka podała, iż pozwana nie uregulowała w całości należności wynikających z wystawionej na jej rzecz faktury VAT nr (...) z dnia 10 października 2015 roku tytułem poniesionych kosztów najmu pojazdu za okres od dnia 21 lipca 2015 roku do dnia 07 sierpnia 2015 roku.

W odpowiedzi na pozew z dnia 09 maja 2016 roku pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Zakwestionowała przyjęte stawki najmu pojazdu zastępczego oraz czas tego najmu.

Wyrokiem z dnia 13 września 2016 roku Sąd Rejonowy w Gorzowie Wlkp. Wydział V Gospodarczy zasądził od pozwanej C. S. z siedzibą w P. na rzecz powódka (...) Spółka z o.o. w P. kwotę 6.690,40 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 października 2015 roku do dnia zapłaty. Sąd zasądził również od pozwanej na rzecz powódki kwotę 335,00 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 2.417,00 zł.

Powyższy wyrok zapadł po ustaleniu przez Sąd Rejonowy, iż na skutek kolizji drogowej, której sprawca posiadał zawartą z pozwanym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, pojazd marki M. (...), o nr rej. (...), uległ uszkodzeniu. Poszkodowani C. R. oraz U. R. zmuszeni byli do dokonania naprawy pojazdu w serwisie naprawczym, która trwała od dnia 21 lipca 2015 roku do dnia 07 sierpnia 2015 roku.

W dniu 21 lipca 2015 roku poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego tej samej klasy co pojazd uszkodzony tj. marki M. (...) o nr rej. (...) na okres od dnia 21 lipca 2015 roku do dnia 07 sierpnia 2015 roku. Ponadto w dniu 21 lipca 2015 roku poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji prawa do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przysługującemu (cedentowi) na rzecz powoda (cesjonariusza), w wyniku której powód wszedł w prawa poszkodowanego i był uprawniony do dochodzenia roszczeń z tytułu umowy najmu pojazdu zastępczego bezpośrednio od pozwanego. Koszty najmu pojazdu zastępczego wyniosły zgodnie z wystawiona fakturą VAT nr (...) z dnia 10 października 2015 roku 7.970,40 zł.

Sąd ustalił nadto, że powódka, w związku z dokonaną cesją wierzytelności, dokonała u pozwanego zgłoszenia szkody wynikającej z najmu pojazdu zastępczego wyzywając ją jednocześnie do zapłaty kwoty 7.970,40 zł brutto. Pozwana w dniu 24 września 2015 roku zapłaciła powódce część należności w kwocie 1.280,00 zł tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. W dalszym ciągu do uregulowania pozostała kwota 6.690,40 zł.

Sąd Rejonowy wskazał także, że pozwana stała na stanowisku, iż przyznane odszkodowanie w wysokości 1.280,00 zł było w całości zasadne. Pozwana podkreśliła ponadto, iż zgodnie z normami rynkowymi oraz na podstawie cenników wiodących wypożyczalni samochodów zasadne było obniżenie stawki czynszu za wynajem pojazdu klasy E do poziomu 320,00 zł brutto/doba. Jednocześnie pozwana uznała za zasadny okres najmu pojazdu zastępczego w liczbie 4 dni z uwagi na fakt, iż uszkodzenia pojazdu w żaden sposób nie wykluczyły go z normalnej eksploatacji w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym i można było poruszać się pojazdem do czasu umówienia dogodnego czasu naprawy pojazdu w warsztacie. Wobec powyższego zasadny okres najmu pojazdu zastępczego to 4 dni tj. 2 dni organizacyjne oraz 2 dni technologicznej naprawy.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne w całości. Wskazał, że roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu powódka wywodziła z umowy cesji zawartej w dniu 21 lipca 2015 roku z poszkodowanymi, na podstawie której jako cesjonariusz nabyła wierzytelność poszkodowanego z tytułu prawa do zwrotu kosztów najmu auta zastępczego przysługującego cedentowi w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 27 czerwca 2015 roku.

Sąd uznał, iż powódka wykazała legitymację czynną do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, a wynikającą z umowy cesji wierzytelności zawartej w dniu 21 lipca 2015 r. z poszkodowanym (art. 509 § 1 k.c.). Przedmiotowa umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby, a więc przez poszkodowanego oraz przez powódkę, a nadto zbywana wierzytelność była oznaczona na podstawie analizy stosunku obligacyjnego, z którego wynikała.

W niniejszej sprawie pozwana nie kwestionowała odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i w konsekwencji swojej odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego.

Spór koncentrował się w głównej mierze wokół zasadności domagania się od pozwanej zapłaty należności wynikającej z umowy najmu pojazdu zastępczego za okres od dnia 21 lipca 2015 roku do dnia 07 sierpnia 2015 roku ponad kwotę 1.280,00 zł przyznaną na podstawie decyzji z dnia 24 września 2015 roku. W niniejszym postępowaniu pozwana zakwestionowała zarówno wysokość stawki czynszu za wynajem jak również czas naprawy pojazdu w warsztacie, a co za tym idzie rzeczywisty czas najmu pojazdu zastępczego.

Umowę najmu z dnia 21 lipca 2015 r. Sąd uznał za ważną. Dołączone do pozwu dokumenty bezsprzecznie wykazywały bowiem, zdaniem Sadu Rejonowego, iż umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby – poszkodowanego i powoda, a nadto określała elementy przedmiotowo istotne w świetle art. 659 § 1 k.c. umowy najmu, a więc przedmiot najmu i czynsz najmu. Na marginesie wskazano, iż w orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, iż czynsz najmu nie musi być ustalony poprzez podanie konkretnej sumy, ale możliwe jest jego dorozumiane określenie, np. poprzez odwołanie się do stosowanych stawek (tak: H. Ciepła, w: Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, tom 2, pod red. G. Bieńka, Warszawa 2007, s. 269).

Sąd nie podzielił stanowiska pozwanej w zakresie obniżenia stawki czynszu za wynajem pojazdu klasy E do poziomu 320,00 zł brutto/doba jak również uznania za zasadne okresu najmu pojazdu zastępczego w liczbie 4 dni tj. 2 dni organizacyjne oraz 2 dni technologicznej naprawy. Sąd w pierwszej kolejności zaznaczył, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci arkusza naprawy pojazdu wykazał, iż rzeczywisty czas naprawy pojazdu obejmował okres od dnia 21 lipca 2015 roku do dnia 07 sierpnia 2015 roku. W tym miejscu Sąd wskazał także, iż czas najmu powinien być wyznaczony rzeczywistym czasem naprawy tj., okresem, w którym uszkodzony pojazd mechaniczny w normalnym toku mógł zostać naprawiony z uwzględnieniem czynności procesu likwidacji szkody. Nie można w kwestii terminu najmu pojazdu zastępczego kierować się tzw. technologicznym czasem naprawy pojazdu w przypadku, gdy pojazd faktycznie przebywał w zakładzie naprawczym dłużej. Technologiczny czas naprawy, określony np. w programach kosztorysowych, jest wyliczony teoretycznie i nie uwzględnia wielu istotnych czynników (np. czasu dokonania pierwszych i ewentualnie kolejnych oględzin uszkodzonego pojazdu przez przedstawiciela zakładu ubezpieczeń, zamówienia, dostarczenia i koniecznego oczekiwania na niezbędne do naprawy części itp.). Poszkodowanemu przysługuje więc zwrot kosztów najmu pojazdu za okres od dnia uszkodzenia pojazdu do dnia jego naprawy (do dnia, w którym poszkodowany mógł odebrać pojazd, a pojazd był już sprawny).

Odnosząc się natomiast do twierdzeń pozwanej, iż zgodnie z normami rynkowymi oraz na podstawie cenników wiodących wypożyczalni samochodów zasadne było obniżenie stawki czynszu za wynajem pojazdu klasy E do poziomu 320,00 zł brutto/doba Sąd uznał, iż stawka najmu przyjęta przez powódkę jest stawką rynkową i w żadnym przypadku nie można mówić o jej zawyżeniu. Ponadto pozwana wiedząc o sytuacji poszkodowanych mogła sama zaproponować im inny pojazd zastępczy, zmniejszając tym samym koszty najmu, a zatem i wysokość odszkodowania, jakie miała wypłacić z tego tytułu, czego jednak nie uczyniła.

Odnosząc się w tym miejscu do treści art. 34 ust. 1 ww. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) Sąd wskazał, iż z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem (…) zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie natomiast z brzmieniem przepisu art. 361 § 1 k.c. odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Regułą jest zatem zasada pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Co do zasady naprawienie szkody, według wyboru poszkodowanego, polega bądź na przywróceniu stanu poprzedniego, bądź na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej. Przy dochodzeniu odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela, roszczenie poszkodowanego ogranicza się jednak do świadczenia w pieniądzu.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd I instancji wskazał, iż szkodę majątkową stanowi utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia. Korzystanie z samochodu jest obecnie standardem cywilizacyjnym, a zatem jeżeli osoba pojazd posiadająca utarci możliwość korzystania z niego z uwagi na jego uszkodzenie, ponosi tym samym szkodę. Niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego uznawane jest przy tym za normalne następstwo wypadku komunikacyjnego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c., a zatem jeżeli poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Poszkodowanemu przysługuje wówczas od ubezpieczyciela zwrot wydatków koniecznych, a więc niezbędnych do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 08.09.2004 r., sygn. akt IV CK 672/03, Lex 146324 oraz uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Nadto zgodnie z utrwaloną w tym zakresie linią orzecznictwa odpowiedzialność za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciel ponosi jedynie w takim zakresie, w jakim najem pojazdu zastępczego pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Pogląd ten należy w pełni podzielić, albowiem adekwatny związek przyczynowy wyznacza granice odpowiedzialności odszkodowawczej. W przypadku uszkodzenia pojazdu i naprawy tegoż pojazdu, normalnym następstwem jest, iż poszkodowany korzysta odpłatnie z pojazdu zastępczego, przez czas, który w normalnych typowych warunkach byłby potrzebny do napraw tegoż pojazdu. Konieczność najmu pojazdu zastępczego z pewnością stanowi normalne następstwo szkody, w rozumieniu art. 361 k.c. za którą odpowiedzialność ponosi pozwany ubezpieczyciel.

Tak ustalony stan faktyczny pozwolił Sądowi Rejonowemu przyjąć, iż powódka zasadnie domagała się zapłaty kwoty 6.690,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 05 października 2015 roku do dnia zapłaty. Zgodnie bowiem z art. 481 k.c. jeśli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Dlatego Sąd w przedmiotowej sprawie zasądził od pozwanej na rzecz powódki tytułem kosztów procesu kwotę 335,00 zł.

Koszty zastępstwa procesowego Sąd ustalił zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona pozwana zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w szczególności:

1. naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., poprzez braki w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, które nie pozwalają na poznanie motywów, którymi kierował się Sąd wydając rozstrzygnięcie, polegające na niewskazaniu przez Sąd dowodów, na których się oparł w zakresie uznania, iż dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego przyjęta przez powoda jest stawką rynkową i nie można mówić o jej zawyżeniu,

2. naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczną z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, dowolną i wybiórczą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a także sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego i przyjęcie, że dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego przyjęta przez powoda jest stawką rynkową i nie można mówić o jej zawyżeniu,

3. naruszenie art. 361 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię polegająca na przyjęciu, że normalnym następstwem działania z którego wynikła szkoda (kolizji drogowej z dnia 27 czerwca 2015 r.) była konieczność użytkowania pojazdu zastępczego przez okres 18 dni, tj. od dnia 21 lipca 2015 r. do dnia 7 sierpnia 2015 r., podczas gdy prawidłowa wykładnia normy zawartej w tym przepisie prowadzi do wniosku, że najem pojazdu zastępczego był uzasadniony jedynie w dniach, w których poszkodowani nie mogli korzystać ze swojego pojazdu,

4. naruszenie art. 354 § 2 k.c., 362 k.c. oraz art. 826 § 1 k.c. poprzez ich niezastosowanie, podczas gdy poszkodowani bezzasadnie przyczynili się do zwiększenia zakresu odpowiedzialności, a pozwany zobowiązany był wypłacić jedynie kwotę odszkodowania tytułem celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania I i II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Ewentualnie - na wypadek uznania przez Sąd, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy lub zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za I i II instancję (art. 108 § 2 k.p.c.).

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego wskazując, iż orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się nieuzasadniona.

Na gruncie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego obowiązuje obecnie model tzw. apelacji pełnej, w którym wniesienie środka odwoławczego prowadzi do ponownego rozpatrzenia sprawy. Oznacza to, że Sąd II instancji nie poprzestaje wyłącznie na ustosunkowaniu się do zarzutów podniesionych w apelacji, lecz jako sąd orzekający merytorycznie ma obowiązek poczynić własne ustalenia i samodzielnie ocenić stan faktyczny z punktu widzenia prawa materialnego.

Na gruncie niniejszej sprawy, dokonując oceny materiału dowodowego zgromadzonego przez Sąd pierwszej instancji, Sąd Okręgowy stwierdza, że ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i czyni ich treść częścią własnego rozstrzygnięcia, nie znajdując potrzeby ponownego ich szczegółowego prezentowania.

Zastrzeżeń nie budzi również dokonana przez Sąd I instancji kwalifikacja prawna roszczenia oraz wykładnia stosownych przepisów przeprowadzona z uwzględnieniem realiów niniejszej sprawy. W powyższym zakresie Sąd Okręgowy również podziela w całości stanowisko Sądu Rejonowego.

Analizując materiał dowody w niniejszej sprawie w kontekście żądania strony powodowej i twierdzeń stron uznać należy, iż Sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia przepisów art. 233§1 k.p.c. ani art. 328§2 k.p.c. Wbrew twierdzeniom pozwanej z treści uzasadnienia wynika, w sposób umożliwiający kontrolę instancyjną, na jakich dowodach i w jakim zakresie oparł się Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny. Wskazać przy tym należy, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W orzecznictwie trafnie przyjmuje się iż, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena taka nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów wymaganej normą art. 233§1 k.p.c. Ocena taka musi się ostać nawet, gdyby z materiału tego w równym stopniu dały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku braku logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie przeprowadzono wbrew zasadom doświadczenia życiowego, ocena dowodów przeprowadzona przez sąd może być skutecznie podważona ( wyrok SN z 27.09.2001, II CKN 817/00, LEX nr 56906). Apelujący wskazał jedynie na swoje przekonanie, iż Sąd nie oparł się na całokształcie dowodów, dokonując odmiennej oceny wystąpienia rażącego wygórowania stawki najmu. Skarżący nie podał jednocześnie, jakie kryteria oceny naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając ich wiarygodność i moc dowodową (por. orzecz. SN z 23.01.2001r. (...) LEX 52753, z 10.01.2002, II CKN 572/99, LEX 53136). Twierdzenia apelacji nie podważają prawidłowości oceny przez Sąd I instancji dowodów naprowadzonych przez stronę powodową i przeprowadzonych w toku procesu.

Ponownie wskazać należy, iż sprawca szkody odpowiada według zasad określonych w art. 363 k.c., a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń - według zasad określonych w § 2 tego przepisu. Przy czym zobowiązany ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania, z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody obejmuje zaś straty, które poszkodowany poniósł (art.361 k.c.). Odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Zgodnie z obowiązującą w polskim prawie cywilnym zasadą pełnego odszkodowania, którą wyraża przepis art. 361 § 2 k.c., naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego przez poszkodowanego uszczerbku. Z tego względu naprawienie szkody obejmuje - w granicach wyznaczonych przez związek przyczynowy – straty, jakie poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono.

Mając na uwadze ciężar dowodzenia zgodnie z art. 6 k.c. to powód musi wykazać wysokość poniesionej szkody. W ocenie Sądu obowiązkowi temu podołał.

Pozwana nie kwestionowała ważności zawartej umowy najmu i ustalonej w niej stawki czynszu najmu. Zasadność wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego nie budzi wątpliwości Sądu i nie była między stronami sporna. Ustalenia co do wysokości czynszu najmu znalazły odzwierciedlenie w treści umowy, a następnie faktury i umowy cesji. Pozwana w części uwzględniła roszczenie jeszcze przed procesem uznając za zasadna stawkę w wysokości 320 zł brutto. Zaznaczyć należy, iż wysokość stosowanych stawek najmu jest okolicznością faktyczną, której ustalenie nie wymaga wiadomości specjalnych a jedynie naprowadzenia przez strony odpowiednich dowodów. Umówiona stawka najmu w niniejszej sprawie nie była sporna, pozwana wskazywała jedynie, iż nie jest to stawka średnia na rynku. Nie ma tym samym podstaw, by stawki tej nie przyjąć za ważnie ustaloną przez strony umowy. Zwłaszcza, iż obniżenie stawki przez ubezpieczyciela było dowolne i opierało się na wybranych, ogólnych ofertach trzech wypożyczalni. W opozycji do tych stawek wskazanych w ofertach stoją oferty innych wypożyczalni – przedłożone przez powoda. Zestawie wszystkich przedstawionych przez strony cenników nie pozwala przyjąć, iż stawka zastosowana w umowie powoda z poszkodowanym jest rażąco wygórowana. Zaznaczyć przy tym należy, iż poszkodowany natomiast nie ma obowiązku poszukiwania najtańszej oferty na rynku ani nawet oferty średniej. Jedynie ustalenie, że zastosowana stawka jest rażąco wygórowana mogłaby spowodować konieczność jej obniżenia. Poszkodowanemu nie można nadto w niniejszej sprawie zarzucić naruszenia wynikającego z art. 354 § 2 k.c. obowiązku współpracy z dłużnikiem, lub działania sprzecznego z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym poszkodowany jest zobowiązany zapobieżeniu zwiększenia się szkody, a więc sytuacja, w której poszkodowany świadomie lub przez niedbalstwo wybrał zakład oferujący usługi w zawyżonych cenach (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99). Sąd Rejonowy prawidłowo uznał więc stawkę czynszu najmu za ważnie umówioną i stanowiącą zasadne odszkodowanie.

Podobnie co do ustalenia uzasadnionego czasu najmu Sąd Rejonowy prawidłowo wskazał, iż jest to okres rzeczywistego pozostawania pojazdu w warsztacie.

Pozwana podniosła, że uszkodzenia pojazdu nie uniemożliwiały korzystania z niego i niezasadne było oddawanie go do naprawy w chwili w której zakład naprawczy nie mógł go bezzwłocznie przyjąć do naprawy, jednak nie wykazała tego faktu. Należy przypomnieć, że to na pozwanej spoczywał ciężar dowodu w tym względzie – zgodnie z zasadą wynikającą z art. 6 kc. Co więcej, twierdzenia te przeczą przeprowadzonym dowodom, o czym będzie niżej.

Nie ulega wątpliwości, iż w zakresie liczby dni, przez które korzystanie z pojazdu zastępczego było uzasadnione należy kierować się rzeczywistym okresem niezbędnym do naprawy uszkodzeń, a nie jedynie technologicznym czasem serwisowania. Z kolei rzeczywisty czas naprawy musi być rozpatrywany indywidualnie w odniesieniu do każdej sprawy. W niniejszej okres ten uwzględnia bowiem zarówno czas czynności podejmowanych w toku postępowania likwidacyjnego, jak i okresu uzasadnionego technologicznie naprawy pojazdu. Na czas ten dodatkowo mają wpływ czynniki takie jak terminy wykonania oględzin pojazdu przed i po jego rozbrojeniu i częściowym demontażu, czas sprowadzenia części uwzględniając ich dostępność na rynku, ilość dni wolnych od pracy w trakcie trwania naprawy czy ewentualne procedury wewnętrznej kontroli wynikające z stosowanych systemów jakości w warsztatach. Na gruncie niniejszej sprawy pozwana nie kwestionowała wiarygodności dokumentów wystawionych przez warsztat, w szczególności arkusza naprawy pojazdu. Także w apelacji nie znalazły się żadne twierdzenia, w których kwestionowanoby zapisy tego arkusza i okoliczności z nich wynikające. Tymczasem wynika z niego jednoznacznie, iż pojazd został wstawiony do warsztatu już po oględzinach ubezpieczyciela, które miały miejsce 1 lipca 2015 roku (pojazd przyjęto do naprawy 21 lipca). Już w dniu przyjęcia zamówiono części. Zgłoszono także kolejne oględziny, które odbyły się 28 lipca i dopiero w dniu 3 sierpnia ubezpieczyciel dostarczył kalkulacje naprawy. W tym też dniu zostały zamówione kolejne części. Wszystkie części były już dostępne 4 sierpnia a pojazd został oddany poszkodowanemu 7 sierpnia. Tym samym to czynności ubezpieczyciela doprowadziły do przedłużenia trwania najmu pojazdu zastępczego – pierwsze oględziny nie wykazały pełnego zakresu uszkodzeń, zaś po kolejnych ubezpieczyciel potrzebował aż 6 dni na nadesłanie dodatkowej kalkulacji. Okres ten nie może obciążać poszkodowanego i wpływać na zmniejszenie należnego mu odszkodowania. Pozwana nadto nie wykazała, ani nawet nie twierdziła, by okoliczności likwidacji szkody były inne niż wynika to z arkusza. Przy czym za zupełnie nieuzasadnione uznać należy twierdzenia, iż wobec faktu, iż pojazd był jezdny, poszkodowany winien skrócić czas naprawy. Wymagałoby to bowiem wymagania od poszkodowanego i warsztatu naprawczego by, po częściowym demontażu pojazdu, wobec pojawienia się dalszych uszkodzeń i oczekiwania na kalkulacje pozwanej, pojazd został ponownie zmontowany, wydany poszkodowanego, a po wpłynięciu kalkulacji ponownie rozmontowany i dalej naprawiany. W świetle zasad doświadczenia życiowego takie postępowanie było nieracjonalne, a nadto zwiększałoby koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Sąd Rejonowy prawidłowo więc ocenił przedstawiony przez strony materiał dowodowy, czego konsekwencją było uznanie powództwa za zasadne w całości.

Sąd Okręgowy oddalił wnioski dowodowe zawarte w apelacji. W ocenie Sądu okoliczności przywołane w apelacji nie uzasadniały dopuszczenia tych dowodów na etapie postępowania odwoławczego. Strona nie uprawdopodobniła, iż wcześniejsze przedstawienie dokumentów nie było możliwe. Nie było przeszkód, by pozwany dowody te powołał przed Sądem I instancji zwłaszcza w sytuacji, gdy zarówno stawka, jak i czas najmu był sporny od samego początku postępowania. Sąd II instancji uznał, iż nie zaistniały przesłanki z art. 381 k.p.c. dopuszczające przeprowadzenie nowych dowodów.

Biorąc pod uwagę całokształt przytoczonych okoliczności i powyższą argumentację, Sąd Okręgowy uznał zarzuty apelacji za niezasadne, co skutkowało jej oddaleniem w trybie art. 385 k.p.c.

Orzekając o kosztach procesu za drugą instancję Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. oraz 98 k.p.c. Na koszty strony powodowej złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015.1804) na kwotę 1200 zł.

SSO A. G. SSO A. K. SSR del. A. G.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE