Sygn. akt III Pa 48/16, III Pz 16/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2016r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Danuta Poniatowska

Sędziowie:

SSO Piotr Witkowski (spr.)

SSO Mirosław Kowalewski

Protokolant:

st.sekr.sądowy Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2016r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa J. G. (1) i T. S.

przeciwko Bankowi (...)

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji pozwanego Banku (...)

od wyroku Sądu Rejonowego w Ełku IV Wydziału Pracy

z dnia 11 lipca 2016r. sygn. akt IV P 96/15

oraz zażalenia powódek J. G. (1) i T. S.

w przedmiocie orzeczenia o kosztach zastępstwa procesowego

zawartego w zaskarżonym wyroku

1.  oddala obie apelacje;

2.  oddala oba zażalenia;

3.  znosi między stronami koszty postępowania przed Sądem II instancji.

SSO Mirosław Kowalewski SSO Danuta Poniatowska SSO Piotr Witkowski

Sygn. akt III Pa 48/16 , III Pz 16/16

UZASADNIENIE

Powódka T. S. wystąpiła do Sądu z pozwem o uznanie za bezskuteczne oświadczenie pracodawcy – Banku (...)z dnia 30.06.2015r. o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, wnosząc jednocześnie o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż była zatrudniona przez pozwany Bank na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 01.08.1986r. a w dniu 15.12.2010r. została powołana na stanowisko Wiceprezesa Zarządu (...). Pozwany Bank nie miał co do jej pracy żadnych zastrzeżeń.

W dniu 26.06.2015r. uchwałą Nr (...)Zebrania Przedstawicieli pozwanego Banku zatwierdzone zostało sprawozdanie z działalności Banku za rok 2014, jednak uchwałą Nr(...)nie udzielono jej absolutorium, jako Wiceprezesowi Zarządu, a uchwałą Nr (...)odwołało ją z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu. Obie uchwały zostały podjęte w oparciu o wyniki działalności pozwanego Banku przedstawione w sprawozdaniu Zarządu i Rady Nadzorczej, bilansie i rachunku zysków i strat oraz raporcie i opinii biegłego rewidenta za rok 2014. W dniu zaś 30.06.2015r. pozwany wręczył jej oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia jako przyczynę rozwiązania stosunku pracy wskazując odwołanie ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu. Nie zna tymczasem przyczyn odwołania jej ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, a tym samym nie zna przyczyn rozwiązania umowy o pracę. Podkreśliła, iż sprawozdanie za rok 2014 zostało zatwierdzone przez Zebranie Przedstawicieli Banku (...), a organ nadzorczy Rada Nadzorcza oceniała pracę Zarządu pozytywnie. Podniosła, iż oświadczenie pozwanego z dnia 30.06.2015r. dotyczy rozwiązania umowy o pracę z dnia 01.08.1986r. na stanowisku Wiceprezesa Zarządu, podczas gdy umowa dotyczyła stanowiska inspektora. Dodatkowo zauważyła również, iż uchwała Nr (...)nie była przewidziana w porządku obrad, jak również nie wnoszono o uzupełnienie porządku obrad nie później niż na 14 dni przed terminem Zebrania Przedstawicieli, wobec czego naruszono § 23 ust. 5 i 6 oraz § 26 ust. 1 i 5 Statutu Banku (...) i uchwała podjęta została niezgodnie z przepisami prawa. Dlatego, jej zdaniem, pracodawca w sposób nieprawidłowy rozwiązał z nią umowę o pracę, naruszając art. 30 § 4 kp, który nakazuje pracodawcy wskazać w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony przyczynę uzasadniającą takie wypowiedzenie.

Sprawę z powództwa T. S. zarejestrowano pod sygn. akt IV P 96/15.

Z analogicznym powództwem przeciwko Bankowi (...)wystąpiła druga Wiceprezes Zarządu pozwanego J. G. (1).

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że była zatrudniona przez pozwany Bank na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 22.06.1998r. na stanowisku głównej księgowej, a następnie od dnia 10.05.2002r. została powołana na członka Zarządu Banku (...)Uchwałą zaś Nr (...)z dnia 26.06.2015r., po uprzednim zatwierdzeniu sprawozdania z działalności pozwanego Banku za rok 2014 (uchwała Nr(...)), Zebranie Przedstawicieli tego Banku nie udzieliło jej absolutorium, a następnie uchwałą Nr (...)odwołało ją z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu. W dniu 30.06.2015r. pozwany wręczył jej oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem wskazując jako przyczynę odwołanie ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu. Też nie zna przyczyn odwołania jej ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, a tym samym nie zna przyczyn rozwiązania umowy o pracę, tym bardziej, że praca Zarządu, jak i jej praca oceniana była pozytywnie. Była sumiennym i rzetelnym pracownikiem. Wskazała również, że przedmiotowa uchwała Nr (...)została wydana z naruszeniem prawa (Statutu Banku (...)) i jest nieważna, co więcej, że oświadczenie pozwanego o rozwiązaniu umowy o pracę dotyczy rozwiązania umowy o pracę z dnia 22.06.1998r. ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, podczas gdy umowa dotyczyła stanowiska głównego księgowego.

Sprawę z powództwa J. G. (1) zarejestrowano pod sygn. akt IV P 97/15.

W odpowiedzi na oba pozwy pozwany Bank (...) wniósł o ich oddalenie w całości i zasądzenie od powódek kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyjaśnił, że przyczyną rozwiązania umów o pracę z obiema powódkami było odwołanie ich przez Zebranie Przedstawicieli Banku (...) z pełnionych funkcji Członka Zarządu, a nie nieprawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych przez powódki jako Wiceprezesów Zarządu. Wskazana w oświadczeniach o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem z dnia 30.06.2015r. przyczyna odwołania ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu- jest wystarczająca, a tym samym nie doszło do naruszenia przepisów prawa pracy dotyczących wypowiadania umów o pracę. W związku bowiem z powołaniem ich do Zarządu w sposób dorozumiany nastąpiła modyfikacja dotychczasowych umów o pracę w zakresie stanowiska pracy i wynagrodzenia. W Banku (...) istnieje bowiem praktyka nawiązywania stosunku pracy z powołanym do Zarządu członkiem. Natomiast, gdy do Zarządu powołany był pracownik Banku zatrudniony na innym stanowisku, traktowane było to jako awans i następowała modyfikacja jego dotychczasowego stosunku pracy. Stąd też powódki zatrudnione były w pozwanym Banku (...)na podstawie umowy o pracę na stanowisku Wiceprezesów Zarządu i ich zatrudnienie wiązało się z pełnieniem funkcji w Zarządzie. Dlatego przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest przyczyną wystarczającą (dostateczną).

Postanowieniem z dnia 07.10.2015r. oba pozwy zostały połączone do wspólnego rozpoznania. Jednocześnie, na wniosek pełnomocnika powódek, Sąd Rejonowy postanowił zawiesić postępowanie w sprawie z uwagi na toczące się przed Sądem Okręgowym w Suwałkach postępowanie I C 566/15 o uchylenie treści uchwał będących podstawą wypowiedzenia umów o pracę powódek. Postępowanie podjęto postanowieniem z dnia 08.03.2016r.

Podczas rozprawy w dniu 19.04.2016r. każda ze stron podtrzymała stanowisko wyrażone w pismach procesowych, przy czym z uwagi na upływ okresów wypowiedzenia umów o pracę, pełnomocnik powódek wnosił o przywrócenie powódek do pracy na warunkach sprzed wypowiedzenia, tj. o przywrócenie powódki T. S. na stanowisko kierownika zespołu analityków kredytowych, natomiast powódki J. G. (1) na stanowisko głównego księgowego.

Wyrokiem z dnia 11.07.2016r. Sąd Rejonowy w Ełku zasądził od pozwanego na rzecz J. G. (1) kwotę 28.647zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem (pkt I); zasądził od pozwanego na rzecz T. S. kwotę 28.647zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem (pkt II); zasądził od pozwanego na rzecz powódek kwoty po 60zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III); nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 11.460zł tytułem opłat sądowych od pozwów, od uiszczenia których powódki były zwolnione (pkt IV) oraz wyrokowi w pkt. I i II nadał rygory natychmiastowej wykonalności do kwot 9.549zł (pkt V i VI).

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynikało, że J. G. (1) została zatrudniona w pozwanym Banku (...) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w dniu 22.06.1998r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku głównej księgowej Banku (...)

Uchwałą (...)Rady Nadzorczej pozwanego Banku (...) z dnia 10.05.2002r. z dniem jej podjęcia powołano ją na stanowisko Członka Zarządu tego Banku. W wyniku przeprowadzonych wyborów uzupełniających ustanowiono Zarząd w składzie: J. Ł.- Prezes Zarządu, J. G. (2)- Z-ca Prezesa Zarządu i J. G. (1)- Członek Zarządu.

Jednocześnie, uchwałą Nr 4/2002 odwołano członków Zarządu Banku (...)w osobach E. C., I. G., B. M. i H. R..

W dniu 24.06.2004r. powódkę J. G. (1) poinformowano na piśmie, iż od dnia 01.01.2004r. umowa o pracę z dnia 22.06.1998r. otrzymuje następującą treść: rodzaj pracy, stanowisko-Główny Księgowy Członek Zarządu (...)wymiar czasu pracy-etat; miejsce wykonywania pracy- Bank (...); wynagrodzenie zasadnicze miesięczne brutto-5.400 zł; inne składniki wynagradzania-premia uznaniowa wg Regulaminu wynagradzania (...) (uchwała Zarządu Nr (...)z dnia 9.05.2003 r.); inne warunki zatrudnienia- obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin na dobę i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy, wynagrodzenie za pracę wypłaca się miesięcznie z dołu, dzień wypłaty wyznaczony jest na ostatni dzień roboczy każdego miesiąca, jeżeli wypłata wynagrodzenia przypada ustawowo na dzień wolny od pracy wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym na ROR w (...), wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 26 dni, okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi 3 miesiące. Zapoznanie się z powyższą informacją powódka potwierdziła własnoręcznym podpisem.

W tym czasie Zarząd Banku (...) był siedmioosobowy, a w jego skład wchodzili Prezes Zarządu i Dyrektorowie poszczególnych Oddziałów Banku, spośród których jeden był Wiceprezesem Zarządu oraz Członek Zarządu Główny.

Sąd I instancji ustalił, iż uchwałą Nr (...)Zarządu Banku (...) z dnia 14.11. 2007r. uchwalono nowy Regulamin Organizacyjny Banku (...)zatwierdzony przez Radę Nadzorczą Banku (...) uchwałą Nr (...). W Regulaminie tym określono, iż w skład Zarządu Banku wchodzi Prezes i dwóch Wiceprezesów. Stanowisko głównego księgowego oddzielono od funkcji Członka Zarządu. Powódka pozostała Członkiem Zarządu jako Wiceprezes Zarządu, a stanowisko głównej księgowej objęła K. S.. Dyrektorzy Oddziałów pozostali Dyrektorami Oddziałów nie pełniąc już funkcji Członków Zarządu.

W związku ze zmianą Regulaminu Organizacyjnego, uchwałą Nr (...)Rady Nadzorczej Banku (...) z dnia 14.04.2007r. zmieniono funkcję powódki J. G. (1) z Członka Zarządu na Wiceprezesa Zarządu. Funkcję drugiego Wiceprezesa Zarządu powierzono A. K. pełniącemu dotychczas funkcję zastępcy Prezesa Zarządu.

W dniu 14.11.2007r. powódkę zapoznano z pisemnym zakresem czynności Wiceprezesa Zarządu ds. finansowo- księgowych opracowanym w oparciu o Statut (...), Regulamin Organizacyjny (...) i Regulamin działania Zarządu (...)

Jak ustalił Sad Rejonowy funkcję Wiceprezesa Zarządu Banku (...) powódka J. G. (1) pełniła do dnia 26.06.2015r. Świadczyła ona pracę na zasadach przewidzianych dla stosunku pracy, według obowiązującego u pracodawcy Regulaminu pracy. W związku z powołaniem jej do Zarządu nie dokonano na piśmie żadnej formalnej zmiany umowy o pracę z dnia 22.06.1998r.- brak stosownego aneksu w tym zakresie. W Banku (...) była taka praktyka, że przedstawiano pracownikowi zakres obowiązków na zmienionym stanowisku, ale aneksu zmieniającego umowę o pracę nie sporządzano. Wynagrodzenie powódki liczone za jeden miesiąc jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 9.549 zł.

Natomiast druga powódka - T. S. zatrudniona została w pozwanym Banku (...) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w dniu 01.08.1986r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku inspektora ds. kredytów. Z dniem 01.01.1989r. awansowano ją na stanowisko starszego inspektora ds. kredytów przyznając jej wynagrodzenie według 13 grupy zaszeregowania i utrzymując pozostałe warunki umowy o pracę bez zmian. Z dniem 01.11.1994r. powierzono jej stanowisko kierownika sekcji kredytów i windykacji, przyznając wynagrodzenie zasadnicze według VII grupy zaszeregowania. Pozostałe warunki pracy utrzymano bez zmian. Aneksem Nr (...) z dnia 01.05.1998r. powierzono tej powódce obowiązki kierownika działu kredytów i przyznano wynagrodzenie zasadnicze według VI grupy zaszeregowania zgodnie z Regulaminem wynagradzania pracowników Banku (...)z dnia 30.06.1997r., nie zmieniając pozostałych warunków umowy o pracę. Uchwałą natomiast Nr (...)Rady Nadzorczej pozwanego Banku z dnia 06.12.2010r. powołano powódkę z dniem 15.12.2010 r. na Wiceprezesa Zarządu Banku (...) W chwili powołania do Zarządu powódka zajmowała stanowisko kierownika zespołu analityków kredytowych. W wyniku przeprowadzonych wyborów uzupełniających ustanowiono Zarząd w składzie: J. Ł.-Prezes Zarządu, J. G. (1)- Wiceprezes Zarządu i T. S.- Wiceprezes Zarządu. W dniu 06.12.2010r. Przewodniczący Rady Nadzorczej Banku (...) upoważnił powódkę jako Wiceprezesa Zarządu do podejmowania decyzji w sprawach udzielania kredytów, pożyczek, gwarancji lub poręczeń w kwotach do 50.000zł łącznego zaangażowania bez potrzeby uzyskania weryfikacji ZAK i w kwotach powyżej 50.000zł do 100.000zł łącznego zaangażowania po opinii i weryfikacji ZAK, zastrzegając, iż może ona podjąć decyzję kredytową odmienną od opinii i weryfikacji ZAK. Pozostałe decyzje kredytowe przekraczające upoważnienie, tj. kwotę 100.000 zł łącznego zaangażowania pozostawiono do wyłącznej kognicji Zarządu Banku. Upoważnienia udzielono na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem, że nie może ono być cedowane na inne osoby. W tym samym dniu Przewodniczący Rady Nadzorczej poinformował powódkę na piśmie, iż z dniem 15.12.2010r. Rada Nadzorcza przyznaje jej wynagrodzenie zasadnicze, liczone na podstawie średniego podstawowego miesięcznego wynagrodzenia przypadającego na jednego pracownika Banku zatrudnionego na czas nieokreślony według w/w zasad w wysokości 295%. W powyższym piśmie poinformowano także powódkę, iż przyjęcie właściwego wskaźnika do procentowego wyliczenia wysokości wynagrodzenia Członków Zarządu Banku uzależnione jest od wyników ekonomiczno- finansowych Banku na dzień 30 czerwca każdego roku, a Rada Nadzorcza może przyznać Członkom Zarządu Banku dodatkowe świadczenia takie, jak: nagrody, czy premie przewidziane w Regulaminie wynagradzania pracowników Banku, obliczone według zasad określonych w przedmiotowych Regulaminie.

W dniu 08.02.2011r. zapoznano powódkę z pisemnym zakresem czynności Wiceprezesa Zarządu ds. handlowych opracowanym w oparciu o Statut(...), Regulamin Organizacyjny (...) i Regulamin Działania (...), co powódka potwierdziła własnoręcznym podpisem.

Funkcję Wiceprezesa Zarządu Banku (...) T. S. pełniła do dnia 26.06.2015r. Powódka świadczyła pracę na zasadach przewidzianych dla stosunku pracy, według obowiązującego u pracodawcy Regulaminu pracy. W związku z powołaniem jej do Zarządu nie dokonano na piśmie żadnej formalnej zmiany umowy o pracę z dnia 01.08.1986r.- brak stosownego aneksu w tym zakresie. Wynagrodzenie powódki liczone za jeden miesiąc jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 9.549,00 zł.

Jak ustalił Sąd Rejonowy uchwałą Nr (...)Zebrania Przedstawicieli Banku (...)z dnia 26.06.2015r. zatwierdzono sprawozdanie z działalności Banku (...)za 2014 rok. Następnie, podjętą w tym dniu uchwałą Nr (...)Zebranie Przedstawicieli postanowiło nie udzielić absolutorium Wiceprezes Zarządu Banku (...) J. G. (1) i uchwałą Nr (...)odwołano ją z pełnionej funkcji.

Uchwałą Nr (...)Zebranie Przedstawicieli Banku (...) nie udzieliło absolutorium także drugiej z Wiceprezesów Zarządu- powódce T. S. i uchwałą Nr (...)odwołano ją z pełnionej funkcji.

Odwołano także na skutek nie udzielenia absolutorium dotychczasowego Prezesa Zarządu- J. Ł..

Uchwałą Nr (...)Rady Nadzorczej Banku(...)do czasowego pełnienia funkcji Prezesa Zarządu na okres od 27.06.2015r. do dnia powołania Prezesa Zarządu powołano J. R.. Z kolei do czasowego pełnienia funkcji Członków Zarządu na okres od 27.06.2015r. do dnia powołania Członków Zarządu uchwałą Nr (...)i Nr (...) Rady Nadzorczej Banku (...) z dnia 26.06.2015r. powołano L. R. i J. B..

W dniu 30.06.2015r. pełniący obowiązki Prezesa Zarządu Banku (...) J. R. złożył na piśmie oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 22.06.1998r. na czas nieokreślony zawartej z powódką J. G. (1). Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano odwołanie ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu uchwałą Nr (...)Zebrania Przedstawicieli Banku (...) z dnia 26.06.2015 r. Powyższą uchwałę załączono do oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę.

W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę, powódce J. G. (1) udzielono urlopu wypoczynkowego w wymiarze 22 dni roboczych w okresie od dnia 02.07.2015r. do dnia 31.07.2015r., natomiast w okresie od dnia 01.08.2015r. do dnia 30.09.2015r. zwolniono ją z obowiązku świadczenia pracy.

W dniu 30.06.2015r. pełniący obowiązki Prezesa Zarządu Banku (...) J. R. złożył także na piśmie oświadczenie o rozwiązaniu z powódką T. S. umowy o pracę zawartej w dniu 01.06.1986r. na czas nieokreślony z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano odwołanie powódki ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu uchwałą Nr (...)Zebrania Przedstawicieli Banku (...) z dnia 26.06.2015r.

W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę, powódce T. S. udzielono urlopu wypoczynkowego w wymiarze 21 dni roboczych w okresie od dnia 02.07.2015r. do dnia 30.07.2015r., natomiast w okresie od dnia 31.07.2015r. do dnia 30.09.2015r. zwolniono ją z obowiązku świadczenia pracy.

W dniu 03.07.2015r. powódki wystąpiły do Sądu Okręgowego w Suwałkach I Wydziału Cywilnego z pozwem o stwierdzenie nieważności uchwał w sprawie nieudzielenia absolutorium Członkom Zarządu na mocy art. 41 §1 Prawa Spółdzielczego oraz uchwał o odwołaniu Członków Zarządu na mocy art. 49 § 4 Prawa spółdzielczego. Powództwo to zostało oddalone przez Sąd I instancji, a Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 24.03.2016r. sygn. akt I ACa 1067/15 oddalił apelację powódek w tym zakresie.

Natomiast okres wypowiedzenia umów o pracę upłynął w stosunku do każdej z powódek z dniem 30.09.2015r.

Sąd Rejonowy wskazywał, iż powódki w swoich zeznaniach podnosiły, że nie wiedzą jaka była przyczyna nie udzielenia im absolutorium i tym samym jaka była przyczyna odwołania ich z Zarządu pozwanego Banku, a w konsekwencji wypowiedzenia umów o pracę. Powódka J. G. (1) wskazała na sytuację, gdy konto rozrachunkowe bankomatów się nie zgadzało i mimo, że główna księgowa K. S. zapewniała, że wszystko jest w porządku przeprowadzono wewnętrzne śledztwo, podczas którego okazało się, że pracownik księgowości- syn ówczesnego Prezesa Zarządu wyprowadzał pieniądze z banku (nie wkładał wszystkich pieniędzy do kasety bankomatu). W wyniku tego zdarzenia dwie osoby zostały skazane za kradzież, a w stosunku do głównej księgowej konsekwencji nie wyciągnięto. Powódki zaprzeczyły też, że jakoby podpisywały jakiś „angaż” na Członka Zarządu- jak wskazały, gdyby dano im takowy do podpisu to by go nie podpisały. Wyjaśniły, iż proponując im członkostwo w Zarządzie poinformowano je, iż istnieje taki zapis w Statucie Banku, że Członek Zarządu Banku, który jest jego pracownikiem nie traci uprawnień wynikających ze stosunku pracy i jeśli sobie nie poradzi może wrócić na swoje stanowisko pracy.

Sąd Rejonowy ustalił, że stanowiska, na których pracowały powódki przed objęciem funkcji w Zarządzie Banku nadal istnieją w strukturze Banku(...). Na stanowisku głównej księgowej zatrudniona jest obecnie K. S.. Kierownika zespołu analityków kredytowych fizycznie nie ma, jako analityk kredytowy zatrudniony jest natomiast Z. K.. K. S. zatrudniona została przez pozwany Bank (...) na podstawie umowy na czas nieokreślony w dniu 13.07.2000r. na stanowisku referenta księgowości w pełnym wymiarze czasu pracy. Z akt osobowych wynika, iż pełniła funkcję zastępcy głównego księgowego w czasie, gdy powódka J. G. (1) zajmowała stanowisko głównego księgowego. W dniu 01.12.2007r. Zarząd Banku (...) upoważnił K. S. do prowadzenia rachunkowości w Banku (...) jako główny księgowy. Jednocześnie, w/w oświadczyła, że przejmuje odpowiedzialność za prowadzenie rachunkowości Banku (...). Wcześniej, w dniu 22.11.2007r. K. S. zapoznano z pisemnym zakresem czynności na stanowisku głównego księgowego opracowanym w oparciu o Regulamin Organizacyjny (...) oraz Instrukcję obiegu dokumentów księgowych.

Na byłym natomiast stanowisku powódki T. S. zatrudniony został Z. K. pracujący w Banku (...) na podstawie umowy na czas nieokreślony od dnia 01.08.2008r. na stanowisku inspektora ds. kredytów w pełnym wymiarze czasu pracy. Z akt osobowych wynika, iż pełnił funkcję zastępcy kierownika zespołu analityków kredytowych w czasie, gdy powódka T. S. zajmowała stanowisko kierownika zespołu analityków kredytowych. Po zmianach organizacyjnych wprowadzonych uchwałą nr 40/2009 Zarządu Banku (...) i uchwałą nr 26/2009 Rady Nadzorczej Banku (...) z dnia 16.09.2009r. nazwę stanowiska pracy w/w zmieniono na analityk kredytowy. Z dniem 17.10.2011r. Z. K. powierzono stanowisko kierownika zespołu analityków kredytowych. W dniu 02.11.2011r. Z. K. złożył rezygnację z powierzonej funkcji Kierownika Zespołu Analityków Kredytowych, która została przyjęta przez Prezesa Zarządu J. Ł. decyzję z dnia 17.10.2011r. w sprawie powierzenia funkcji Kierownika (...) odwołano. Przyczyną rezygnacji był wzrost zadań i odpowiedzialności pracowniczej, przy jednoczesnym braku stosownej zmiany uposażenia.

W tym stanie faktycznym Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany Bank dokonał rozwiązania umów o pracę na czas nieokreślony z obiema powódkami w sposób nieprawidłowy, z naruszeniem art. 30 § 4kp. Wypowiedzenie umów o pracę zarówno w stosunku do powódki T. S., jak i powódki J. G. (1), ocenił jako nieuzasadnione, a tym samym zasługujące na majątkową rekompensatę w postaci odszkodowania przewidzianego w art. 45 § 1kp.

Wskazał, iż w tym przypadku obowiązkiem pracodawcy było wskazanie konkretnej i zarazem uzasadnionej, w jego subiektywnym przekonaniu, przyczyny wypowiedzenia pracownikom umów o pracę. W tym zakresie powołał się na stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 19.04.2010r. sygn. II PK 306/09, w którym wskazał, iż chociaż wypowiedzenie umowy o pracę jest zwykłym trybem rozwiązania stosunku pracy, to wynikające z art. 45 § 1 kp wymaganie zasadności decyzji pracodawcy w razie zastosowania tego trybu wobec pracownika zatrudnionego na czas nieokreślony oznacza, że decyzja ta nie może być dowolna. Natomiast pozwany pracodawca za faktyczną (realną) i jedyną przyczyną rozwiązania stosunku pracy z powódkami uznał sam fakt odwołania ich z Zarządu Banku (...) bez względu na ocenę dotychczasowej pracy powódek i Zarządu, w skład którego wchodziły. Sąd Rejonowy przyznał, iż w świetle obecnych regulacji prawnych w stosunku do członków zarządu spółdzielni obowiązuje zasada bezwzględnej odwoływalności w każdym czasie, co oznacza, iż nie istnieją żadne ograniczenia czasowe odnośnie możliwości odwołania z pełnionej funkcji członka zarządu, a decyzja o odwołaniu podlega swobodnej ocenie uprawnionego organu (brak ograniczenia jakąkolwiek przyczyną) i jest decyzją jednostronną. Niemniej jednak, na uwadze mieć należy, iż zarówno powołanie do zarządu, jak również odwołanie z niego powoduje jedynie powstanie lub ustanie wewnętrznego stosunku organizacyjnego pomiędzy spółdzielnią a członkiem zarządu, co nie wyklucza pozostawania stron w odrębnym stosunku zobowiązaniowym. O tym, czy spółdzielnię łączy z odwołanym członkiem zarządu inny stosunek prawny, decyduje zawarcie pomiędzy stronami odrębnej umowy. Niezależnie zatem od stosunku organizacyjnego, członkowie zarządu mogą pozostawać ze spółdzielnią w stosunku pracy. Jak bowiem słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21.06.2005r. sygn. II PK 306/04, złożony stosunek łączący członka zarządu ze spółdzielnią może obejmować stosunek uczestnictwa w zarządzie, tj. tak zwany stosunek wewnętrzny (organizacyjny) oraz stosunek pracy powstały na podstawie umowy o pracę, rzadziej - na podstawie spółdzielczej umowy o pracę określany jako stosunek zewnętrzny.

W tej sytuacji, samo odwołanie członka zarządu z pełnionej funkcji nie wywołuje bezpośrednich skutków wobec stosunku pracy i konieczne jest, jeżeli jest to zgodne z wolą stron, odrębne rozwiązanie stosunku pracy na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy. O ile zatem ważność uchwały o odwołaniu z funkcji członka zarządu nie podlega ocenie sądu pracy- w konsekwencji jej unieważnienie wywiera jedynie skutek wobec powierzonej w zarządzie funkcji (w stosunku wewnętrznym- organizacyjnym), o tyle ocena prawidłowości i zasadności rozwiązania łączącego strony stosunku pracy podlega ocenie według rygorów prawa pracy wskazanych na wstępie. Samo odwołanie ze stanowiska członka zarządu spółdzielni może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę tylko, jeżeli jego pracownicze zatrudnienie jest ściśle zależne od powołania do zarządu, tj. gdy najpierw powierzono mu funkcję w zarządzie, a dopiero potem realizację tego pierwotnego stosunku organizacyjnego dopełniono przez nawiązanie stosunku pracy- tak, jak miało to miejsce w realiach niniejszej sprawy w przypadku zatrudnienia poprzedzającego powódkę T. S. Wiceprezesa Zarządu- A. K..

Sąd Rejonowy podkreślił, że w odniesieniu do powódek stosunek pracy miał charakter pierwotny, a ich pracownicze zatrudnienie pozostawało niezależne od powołania do zarządu pozwanego Banku. Przez wiele lat powódki świadczyły pracę na rzecz pozwanego wykonując czynności odpowiednio na stanowiskach głównej księgowej i kierownika zespołu analityków kredytowych, a powołanie do zarządu nie wiązało się dla nich z żadną formalną modyfikacją pierwotnej umowy o pracę - poprzedni stosunek pracy nie został rozwiązany i nie nawiązano nowego stosunku pracy. Sąd I instancji wskazał też na brak stosownych porozumień bądź aneksów zmieniających pierwotne umowy o pracę. Powódki zaś, obejmując funkcję w zarządzie, nie zamierzały rezygnować z dotychczasowego stosunku pracy. Dlatego w tych warunkach, wybór powódek na członków zarządu oznacza, że pomiędzy pozwanym a powódkami doszło jedynie do powstania dodatkowego jeszcze stosunku zobowiązaniowego- stosunku organizacyjnego, który funkcjonował niejako obok i niezależnie od powstałego wcześniej stosunku pracy. Zdaniem Sądu Rejonowego odwołanie więc powódek jako członków zarządu prowadziło do rozwiązania łączącego strony stosunku wewnętrznego, nie wywołując bezpośrednich skutków w sferze umownego stosunku pracy, a przy tym nie stanowiło również dostatecznej podstawy uzasadniającej rozwiązanie pierwotnie łączącego strony stosunku pracy. Dlatego rozwiązanie umów o pracę za wypowiedzeniem uznał w stosunku do obu powódek jako nieuzasadnione w świetle art. 45 § 1kp.

Na marginesie Sąd Rejonowy w Ełku wskazywał też, że sposób reprezentacji pracodawcy przy dokonywaniu rozwiązania łączącego strony stosunku pracy budził wątpliwości, ponieważ z chwilą odwołania ze stanowiska członka zarządu spółdzielni, po wręczeniu pisma odwołującego ze składu zarządu, rada nadzorcza traci kompetencje do dokonania wypowiedzenia umowy o pracę i wobec tego, zgodnie z regułą domniemania kompetencji zarządu spółdzielni (art. 48 Pr. spółdz.), uprawnienie do dokonania tej czynności prawnej przechodzi na zarząd (wyrok Sąd Najwyższy z dnia 24.02.1999r. I PKN 582/98). Przy czym, w zakresie składania oświadczeń woli za spółdzielnię obowiązuje ustawowa zasada reprezentacji łącznej. I dlatego okoliczność ta, niezależnie od zarzutów podnoszonych przez powódki, stanowiła dodatkowy argument do uznania, że pozwany naruszył przepisy o wypowiadaniu umów o pracę i uwzględnienia roszczenia wskazanego w art. 45 § 1kp.

W okolicznościach sprawy niniejszej Sąd I instancji przyjął jednak, iż roszczeniem rekompensującym nieprawidłowe i nieuzasadnione rozwiązanie stosunku pracy może być tylko przewidziane w art. 45 § 2 k.p. odszkodowanie. Zgodnie z tym przepisem sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe- w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Odszkodowanie to, zgodnie z art. 47 1 kp, przysługuje pracownikowi w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Tak rozstrzygając sprawę Sąd miał na uwadze, że w przypadku odwołania członka zarządu z pełnionej funkcji i wypowiedzenia mu umowy o pracę, samo przez się niemożliwe jest przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy. Wskutek ich powołania do Zarządu Banku, zaszły zmiany w strukturze zatrudnienia i stąd nie widział możliwości przywrócenia ich na stanowiska zajmowane przed powołaniem do Zarządu, zgodnie ze zgłaszanymi wnioskami. Na dawnym stanowisku powódki J. G. (1) zatrudniona jest inna osoba, z kolei stanowisko powódki T. S. fizycznie nie istnieje w strukturze Banku. Włączenie więc powódek do struktury zatrudnienia Banku mogłoby istotnie zakłócić jego organizację i funkcjonowanie. Stąd też, zasadnym jest przyznanie powódkom T. S. i J. G. (1) odszkodowań w kwotach odpowiadających trzymiesięcznemu wynagrodzeniu za pracę, w wysokości po 28.647 zł.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 kpc, zasądzając na rzecz powódek koszty zastępstwa procesowego zgodnie ze stawkami minimalnymi określonymi w § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w brzmieniu obowiązującym w dniu wytoczenia powództwa.

Jednocześnie, przy odpowiednim zastosowaniu zasady obowiązującej przy zwrocie kosztów procesu, zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016r. poz. 623 ze zm.) obciążono pozwanego kosztami sądowymi w sprawie, od uiszczenia których strona powodowa była zwolniona (art. 96 ust. 1 pkt 4). Wysokość pobranej na rzecz Skarbu Państwa opłaty Sądowej odpowiadała wysokości przewidzianej w art. 13 ust. 1 ustawy i stanowiła 5% wartości przedmiotów sporu.

Apelacje od tego wyroku złożył pozwany. Zaskarżając go w całości, zarzucił mu:

1. naruszenie art. 45 §1kp w zw. 30 § 4 kp, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że doszło do rozwiązania umów o pracę na czas nieokreślony z obiema powódkami w sposób nieprawidłowy tj. bez wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umów, a tym samym zasługujący na majątkową rekompensatę w postaci odszkodowania,

2. naruszenie art. 47 1 kp poprzez błędne ustalenie wysokości przysługującego obu powódkom odszkodowania za wadliwe rozwiązanie umowy o pracę,

3. naruszenie art. 233kpc poprzez błędną ocenę materiału dowodowego sprowadzającą się do uznania, że w związku z powołaniem powódek do Zarządu Banku nie doszło do zmiany umów o pracę na czas nieokreślony zawartych z powódkami przed powołaniem do Zarządu Banku, a tym samym, że powódki nie były zatrudnione na podstawie urnowy o pracę na stanowisku Wiceprezesów Zarządu Banku (...) i w konsekwencji odwołanie z funkcji Wiceprezesów zarządu Banku nie mogło stanowić wystarczającego uzasadnienia wypowiedzenia im umów o pracę.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództw w całości ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji oraz o zasądzenie kosztów procesu od powódek na rzecz pozwanego według norm przepisanych.

Powódki w odpowiedzi na apelacje wniosły o ich oddalenie i zasądzenie od pozwanego na ich rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powódki złożyły zaś zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów procesu zawarte w punkcie III wyroku. Zaskarżając to postanowienie w części zarzuciły mu naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie §11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. 2013.490) poprzez jego zastosowanie oraz §11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia poprzez jego niezastosowanie.

Wskazały, iż ich pełnomocnik w ostatecznym stanowisku procesowym wniósł o ich przywrócenie do pracy, ewentualnie, w przypadku braku możliwości przywrócenia do pracy, o zasądzenie trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę. Wyrokiem z dnia 11.07.2016r. Sąd Rejonowy w Ełku zasądził od pozwanego banku na ich rzecz kwoty po 28.647zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem (punkt I i II sentencji wyroku). Natomiast w punkcie III wyroku zasądził od pozwanego na ich rzecz kwoty tylko po 60zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Natomiast zgodnie z §11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia stawiki minimalne za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy o wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż w punkcie 4 wynosi 75% stawki obliczonej na podstawie §6 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy. Wobec powyższego, Sąd Rejonowy w Ełku winien był zasądzić na rzecz każdej z nich kwotę po 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (2.400 zł x 75 %= 1.800 zł).

Mając powyższe na uwadze wniosły o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zmianę punktu III poprzez zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwot po 1.800zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz o zasądzenie od pozwanego na kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na zażalenie pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powódek zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje pozwanego nie są uzasadnione.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał ustaleń stanu faktycznego oraz przeprowadził właściwą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Okręgowy w pełni podziela i akceptuje te ustalenia i właściwą argumentację prawną. Ocena dowodów przeprowadzonych przez Sąd I instancji nie nosi cech dowolności.

Apelujący podnosili m.in. zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, polegający na błędnej ocenie materiału dowodowego. Dotyczyło to głownie ustaleń, iż w związku z powołaniem powódek do Zarządu Banku nie doszło do zmiany umów o pracę. Zgodnie zaś z treścią art. 233 §1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Taka ocena dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a ponadto powinna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego.

Skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia art. 233 §1 kpc wymaga wskazania, jakie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im taką moc przyznając - to jest - czy i w jakim zakresie analiza ta jest niezgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, wiedzą lub doświadczeniem życiowym, względnie - czy jest ona niepełna. Tylko takie skonstruowanie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc pozwala na skuteczne podważenie przeprowadzonej przez Sąd oceny dowodów, a także będących jej konsekwencją ustaleń stanu faktycznego i subsumowanie ich pod określony przepis prawa. Zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego może tylko wówczas wzruszyć zaskarżony wyrok, gdy istnieje dysharmonia między materiałem zgromadzonym w sprawie a konkluzją, do jakiej doszedł Sąd na jego podstawie. To natomiast, że określone dowody ocenione zostały niezgodnie
z intencją strony skarżącej nie oznacza jeszcze, iż Sąd dopuścił się naruszenia
art. 233 §1 kpc.

Sąd Rejonowy szczegółowo i w sposób całościowy odniósł się do wszystkich dowodów zgromadzonych w sprawie. W pisemnych motywach wskazał konkretnie
w oparciu o jakie dowody dokonał ustaleń faktycznych. Sąd Okręgowy w pełni podziela i podtrzymuje to stanowisko dlatego nie ma potrzeb jego ponownego przytaczania. Natomiast w związku z treścią zarzutów skarżącego należy wskazać, iż rozstrzygnięcie w sprawie niniejszej wymagało właściwego zastosowania przepisów regulujących zagadnienie rozwiązania umów o pracę ale również uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21.02.2003r. sygn. III PZP 19/02, która w niniejszej sprawie miała kolosalne znaczenie. Orzeczenie to zapadło w porównywalnym stanie faktycznym, ale to przede wszystkim z uwagi na powiększony skład orzekający oraz zasadniczą tezę, iż przepis art. 52 §1 ustawy prawo spółdzielcze nie jest przepisem odrębnym w rozumieniu art. 68 §1 kp, ma również zastosowanie w niniejszej sprawie.

Zgodnie bowiem z art. 52 § 1 prawa spółdzielczego (t.j. Dz.U. z 2016r. poz. 21 ze zm.) z członkami zarządu zatrudnianymi w spółdzielni rada spółdzielni nawiązuje stosunek pracy - w zależności od powierzonego stanowiska - na podstawie umowy o pracę albo powołania (art. 68 Kodeksu pracy). Nie dotyczy to spółdzielni pracy, w których zatrudnienie członków następuje bez względu na stanowisko na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, oraz tych spółdzielni produkcji rolnej, w których podstawą świadczenia pracy przez członków jest stosunek członkostwa.

Natomiast jak stanowi § 2 tego przepisu odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego uprawnień wynikających ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest świadczenie pracy.

W myśl zaś § 3 w razie odwołania członka zarządu zatrudnionego w spółdzielni na podstawie powołania, prawo odwołania go ze stanowiska pracy przysługuje zarządowi spółdzielni.

Natomiast jak stanowi art. 68 § 1 kp stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

Jak zaś wskazał Sąd Najwyższy w powołanej wyżej uchwale, w przepisach Prawa spółdzielczego nie ma upoważnienia do określenia w statucie spółdzielni stanowisk, na których możliwe jest zatrudnianie na podstawie art. 68 §1 kp z powołania. Przepis art. 5 § 1 pkt 7 tego Prawa stanowi wprawdzie, że statut powinien określać zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielczych, lecz uregulowanie to należy odnieść do wewnątrzspółdzielczego trybu konstytuowania tych organów, nie zaś do nawiązywania z tymi członkami stosunków pracy (członek organu spółdzielni może pełnić swoje funkcje niezależnie od zatrudnienia). Odesłanie do art. 68 kp i art. 52 § 1 Prawa spółdzielczego, należy więc tak rozumieć, że ustawodawca - niezależnie od aktualnej redakcji art. 68 kp - niejako "zdaje się" całkowicie na rozwiązania przyjęte w ustawodawstwie pracy. Jeżeli więc aktualne brzmienie art. 68 kp nie wymienia przypadków (stanowisk), w których stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania, przy czym ustawodawca w przepisie tym najwyraźniej nie chciał takich przypadków określić i odesłał w tym względzie do przepisów odrębnych - w których stanowiska takie są wymienione, a jednocześnie nie są one wymienione w Prawie spółdzielczym - to należy uznać, że przepis art. 52 § 1 tego Prawa nie jest przepisem odrębnym w rozumieniu art. 68 § 1 kp.

Natomiast w sprawie niniejszej z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika niezbicie, że powódki zostały zatrudnione wiele lat przed powołaniem ich do zarządu, i do momentu powołania pracowały jako pracownicy na podstawie umów o pracę. Powołanie więc ich do zarządu nie spowodowało „anulowania” umów o pracę, ich przekształcenia lub zmiany podstawy prawnej zatrudnienia. Odmienne stanowisko pozwanego pracodawcy w tym zakresie było błędne i niepoparte argumentacją natury faktycznej i prawnej. Umowy o pracę nie zostały bowiem zawarte z powódkami w związku z powołaniem ich do zarządu, ale w związku z nawiązaniem stosunku pracy w ogóle. Gdyby było odwrotnie to faktycznie, rozwiązanie z nimi umów o pracę zawartych w związku z powołaniem podlegałoby takiemu rozważeniu, jednak w niniejszej sprawie tak nie było. Z ustaleń poczynionych przed Sądem I instancji wynikało, iż w momencie powołania powódek do zarządu nie nastąpiła zmiana w ich zatrudnieniu. Nadal obowiązywały ich umowy o pracę. Nie ulega wątpliwości, iż strony w tym zakresie nie podpisywały żadnych aneksów lub innych dokumentów mogących świadczyć o zmianie statusu prawnego stosunku pracy. Ponadto należy przyjąć za logiczne i potwierdzone stanowisko powódek, iż w ich przekonaniu w momencie powołania do zarządu nadal pozostały w zatrudnieniu. Liczyły się bowiem z sytuacją, iż może dojść do ich odwołania i w takiej sytuacji nie będą już piastować stanowisk w zarządzie i wrócą na dotychczas zajmowane stanowiska pracy. Natomiast stanowisko pozwanego opierało się na „dorozumieniu”, rzekomej „tradycji” założeniach etc, które nie ma uzasadnienia w przepisach prawa i logice rozumowania. Jeżeli przecież, jak wynika z przytoczonej uchwały Sądu Najwyższego, nie ma do powódek zastosowania przepis art. 68 kp o nawiązywaniu stosunku pracy z powołania, to oczywistym jest, że powódki pozostawały w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę. W takiej zaś sytuacji, jeżeli rozwiązuje się z nimi stosunek pracy to, stosowanie do art. 30 §4 kp obowiązkowo należy podać przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. Oczywistym zaś jest, że skoro do powódek nie ma zastosowania przepis art. 68 kp o nawiązywaniu stosunku pracy to przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę nie może być odwołanie z członka zarządu.

Pozwany Bank nie podał zatem rzeczywistej przyczyny wypowiedzenia powódkom umowy o pracę. Ta przyczyna musi być przy tym, jak wypracowało to orzecznictwo sądowe, konkretna i uzasadniona (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 04.12.1997r. sygn. I PKN 419/97, czy w postanowieniu z dnia 09.10.2013r. sygn. I PK121/13).

W związku z powyższym Sąd Okręgowy uznał, że nie zaszło naruszenie przepisów prawa wskazanych w apelacjach i na podstawie art. 385 kpc obie apelacje oddalił (pkt 1).

W odniesieniu do zażaleń złożonych przez powódki Sąd Okręgowy uznał je za nieuzasadnione. W odpowiedzi na zarzuty skarżących należy bowiem wskazać, iż nie było podstaw do sięgania do stawki minimalnej z § 6 pkt 7 rozporządzenia z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, gdyż stawka ta odrębnie i samodzielnie została określona w § 11 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia. Przedmiotem niniejszej sprawy było roszczenie z art. 45 kp i nawet wysokość dochodzonego odszkodowania nie pozwalała odejść od stawki minimalnej określonej w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w tym wypadku w § 11 ust. 1 pkt 1 i § 12 ust. 1 pkt 1. W sprawie nie miałaby zastosowania stawka minimalna z § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, gdyż skład powiększony Sądu Najwyższego w uchwale z 24.02.2011r. I PZP 6/11, której nadał moc zasady prawnej, rozstrzygnął, że: „Podstawę zasądzenia przez sąd opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego w sprawie ze stosunku pracy o odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 § 1 w związku z art. 58 KP, stanowi stawka minimalna określona w § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Uchwała ta ze względu na tożsamość zasad ma zastosowanie do opłat za czynności radców prawnych oraz do roszczeń alternatywnych z art. 45 KP. Innymi słowy w sprawie o odszkodowanie, którego pracownik dochodzi na podstawie art. 45 KP, zastosowanie ma stawka z § 11 ust. 1 pkt 1 a nie z pkt 2 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28.06.2012r. sygn. II PZ 12/12).

W związku z powyższym zażalenia powódek, w oparciu o przepis art. 385 kpc w zw. z art. 397 §2 kpc, podlegały oddaleniu (pkt 2).

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono z uwzględnieniem art. 100 kpc znosząc je wzajemnie z uwagi na przegrane apelacje z jednej strony i nieuwzględnienie zażalenia z drugiej strony.

mt

SSO Mirosław Kowalewski SSO Danuta Poniatowska SSO Piotr Witkowski