Sygn. akt VW 4600/16
Dnia 2 lutego 2017 r.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie V Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący SSR Daria Wojciechowska
Protokolant: sekr. sądowy Paulina Kowalczyk
Przy udziale oskarżyciela publicznego S. Z.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lutego 2017 r.
sprawy 1) A. B. s. L. i E. ur. (...) w W.
obwinionego o to, że:
W piśmie z dnia 23 maja 2016r., będąc właścicielem samochodu marki P. o nr rej. (...), wbrew obowiązkowi na żądanie Straży Miejskiej nie wskazał komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w dniu 28 grudnia 2015r. ok. godz. 16:45
tj. za wykroczenie z art. 96 § 3 KW w związku z art. 78 ust. 4 Ustawy z dnia 20.06.1997 Prawo o ruchu drogowym Dz. U. Nr 108 poz. 908 z późn zm.
2) D. B. (1) c. A. i E. ur. (...) w K.
obwinionej o to , że
W piśmie z dnia 23 maja 2016r., będąc właścicielem samochodu marki P. o nr rej. (...), wbrew obowiązkowi na żądanie Straży Miejskiej nie wskazała komu powierzyła pojazd do kierowania lub używania w dniu 28 grudnia 2015r. ok. godz. 16:45
tj. za wykroczenie z art. 96 § 3 KW w związku z art. 78 ust. 4 Ustawy z dnia 20.06.1997 Prawo o ruchu drogowym Dz. U. Nr 108 poz. 908 z późn zm.
orzeka:
I. Obwinionego A. B. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 96 § 3 kw. skazuje go i wymierza mu karę grzywny w wysokości 200 ( dwieście ) złotych.
II. Obwinioną D. B. (1) uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za to na podstawie art. 96 § 3 kw. skazuje ją i wymierza jej karę grzywny w wysokości 200 ( dwieście) złotych.
III. Zasądza od każdego z obwinionych na rzecz Skarbu Państwa kwotę po 30 (trzydzieści) złotych tytułem opłaty oraz kwotę po 100 (sto) złotych tytułem kosztów postępowania.
Sygn. akt V W 4600/16
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 28 grudnia 2015 roku ok. godz. 16:45 nieustalony kierowca zatrzymał pojazd marki P. o n rej. (...) przy ulicy bł. Ł. z G. nr (...) w W. na skrzyżowaniu oraz na powierzchni wyłączonej z ruchu – niezastosowanie się do znaku P - 21. Strażnik miejski, który ujawnił powyższe zdarzenie pozostawił na szybie pojazdu wezwanie do osobistego stawienia się w terminie 7 dni w siedzibie Straży Miejskiej (...) W.. /k. 13 notatka urzędowa, k. 15 zdjęcia/
Straż Miejska podjęła czynności wyjaśniające, w celu ustalenia tożsamości sprawcy i ustaliła, że właścicielem pojazdu marki P. o n rej. (...) są D. B. (1) i A. B. zamieszkali w W. ul. (...) bażantarni 11/9. Straż Miejska w dniu 5 maja 2015 roku za pośrednictwem poczty wezwała pisemnie D. B. (1) /k. 18 wezwanie/, do wskazania w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, komu powierzyła wskazany pojazd do kierowania lub używania w dniu 28 grudnia 2015 roku ok. godz. 16:45. W wezwaniu Straż Miejska wskazała, że w przypadku niedopełnienia obowiązku wynikającego z art. 78 ust. 4 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, popełni ona wykroczenie z art. 96 § 3 k.w oraz, że w związku z powyższym zakończenie prowadzonych czynności wyjaśniających w sprawie nastąpi poprzez wyrażenie zgody na przyjęcie mandatu karnego kredytowanego w wysokości 500 złotych. Wezwanie to D. B. (2) odebrała w dniu 12 maja 2016 roku. /k. 19 zwrotne potwierdzenie odbioru/.
D. B. (2) w związku z powyższym wezwaniem, nie stawiła się we wskazanej siedzibie Straży Miejskiej, a pismem z dnia 23 maja 2016 roku wskazała, iż nie pamięta kto kierował jej pojazdem w dniu zdarzenia.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień obwinionej (k. 53), oraz dokumentów w postaci: n/u (k. 1), zdjęcia (k. 3), wezwanie (k. 2), wezwanie (k. 4, 5), pismo (k. 6 – 7), notatka urzędowa (k. 13), wezwanie (k. 14), zdjęcia (k. 15), korespondencja (k. 16 – 19), pismo (k. 20 – 21), które to dokumenty wobec braku przeciwdowodów i braku kwestionowania ich przez żadną stronę, Sąd ocenił jako odpowiadające prawdzie,
Obwiniona D. B. (1) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i wyjaśniła, iż w piśmie do starzy miejskiej napisała, iż nie ma pewności kto korzystał z tego samochodu. Obwiniona dodała, iż najczęściej z samochodu korzysta faktycznie ona jednak zdarza się, że korzysta mąż lub teść, a ona tego nie odnotowuje.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
Sąd nie uznał wyjaśnień obwinionej za wiarygodne trudno bowiem uznać, iż nie była ona w stanie wskazać wprost ani jednej osoby, której użyczała swojego pojazdu. Przywoływane przez obwinioną okoliczności, nie powodują też braku wyczerpania znamion zarzucanego jej wykroczenia, nie mogą zatem prowadzić do wykluczenia jej odpowiedzialności. Treść wyjaśnień wskazuje, iż stanowią one rezultat braku dostatecznej refleksji nad zakresem obowiązku ciążącego na właścicielu pojazdu z mocy art. 96 § 3 kw i art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym.
Zgodnie z art. 96 § 3 kw, karze grzywny podlega ten, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw ma na celu zatem m.in. ustalenie kierującego pojazdem w razie popełnienia przestępstwa lub popełnienia wykroczenia z udziałem tego pojazdu. Przepis ten odnosi się wprost do obowiązku wynikającego z art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec.
W niniejszej sprawie do obwinionej D. B. (1) skierowane zostało wezwanie, w którym została ona pouczona o treści art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym i wezwana do pisemnego wskazania danych osoby, której pojazd w oznaczonym w tym piśmie czasie został powierzony do używania lub kierowania i udzielenia odpowiedzi w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Należy zaznaczyć, iż jak słusznie podkreśla się w doktrynie, sytuacja, w której osoba osobiście zobowiązana odebrała kierowane do niej pismo uprawnionego organu i nie udzieliła na nie właściwej odpowiedzi lub w ogóle jej zaniechała, przesądza o wypełnieniu przez taką osobę znamion wykroczenia stypizowanego w art. 96 § 3 kw. ( por. W. Jankowski [w:] Grzegorczyk T. (red.), Jankowski W., Zbrojewska M., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Wolters Kluwer 2013). W takim przypadku niewskazaniem będzie przede wszystkim udzielenie odpowiedzi negatywnej, np. w przypadku, gdy osoba zobowiązana nie wskaże żadnej osoby ale, niewskazaniem będzie również zaniechanie udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie. Zdaniem Sądu, ustawodawca przewidział bowiem możliwość niewskazania wbrew obowiązkowi przez zobowiązanego osoby kierującej lub używającej dany pojazd w oznaczonym czasie jedynie pod warunkiem wykazania, że pojazd ten został użyty po pierwsze wbrew woli i wiedzy ww., po drugie przez nieznaną osobę, po trzecie ww. nie mógł temu zapobiec. Warunki te jednocześnie muszą zostać spełnione łącznie.
Ze zgromadzonego materiału dowodowego bezsprzecznie wynika zatem, że obwiniona nie wywiązała się z nałożonego na nią obowiązku gdyż nie wskazała konkretnie osoby, która w czasie zdarzenia dysponowała jej pojazdem.
W niniejszej sprawie bezspornym jest, że w dniu 28 grudnia 2015 r. ok. godz. 16:45 strażnik miejski ujawnił wykroczenie drogowe popełnione przez kierującego pojazdem marki P. o nr rej. (...). Świadczy o tym notatka urzędowa oraz sporządzone przez strażnika miejskiego zdjęcie dokumentujące powyższe zdarzenie. Bezsporne jest również, że obwiniona została skutecznie wezwana przez Straż Miejską do udzielenia informacji o osobie, której powierzony został ww. pojazd do kierowania lub używania w tym czasie i osobiście odebrała wezwanie, do wskazania konkretnej osoby. Warto podkreślić także, iż organ nie zwraca się z zapytaniem o wskazanie osoby, która popełniła wykroczenie – zwraca się wyłącznie o wskazanie osoby, której pojazd został powierzony do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Wskazanie osoby, której został powierzony pojazd do używania lub kierowania nie jest zatem w żadnym razie tożsame z oskarżeniem tej osoby o popełnienie czynu zabronionego. Wszakże norma prawna zawarta w art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym przewiduje możliwość uchylenia się od obowiązku wskazania na żądanie uprawnionego organu komu został powierzony pojazd do używania lub kierowania w oznaczonym czasie jedynie w sytuacji, gdy pojazd został użyty wbrew woli tej osoby i jej wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mogła ta osoba zapobiec. Wyjaśnienia obwinionej obrazują jednocześnie, że nie wystąpiły w sprawie warunki, na podstawie których mogłaby się ona uchylić od obowiązku odpowiedzi na temat danych osoby, której powierzyła pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Jeszcze raz wypada zaznaczyć, że udzielenie informacji Straży Miejskiej na temat tego komu pojazd został powierzony, nie jest równoznaczne ze wskazaniem przez właściciela, że to ta osoba popełniła wykroczenie, osoba, której pojazd powierzono, może przecież na przykład bez zgody lub wiedzy właściciela powierzyć ten pojazd jeszcze komuś innemu. Organ zaś nie zwrócił się do obwinionej z zapytaniem o wskazanie osoby, która popełniła wykroczenie – lecz wyłącznie o wskazanie osoby, której pojazd został powierzony do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.
W sprawie niniejszej na obwinionej, jako właścicielu pojazdu, ciążył obowiązek w zakresie uregulowanym w art. 96 § 3 kw i w art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, by jako właściciel pojazdu, mogła zgodnie z ustawą zrealizować obowiązek udzielenia informacji organowi. Oznacza to, że osoba zobowiązana wobec organu ma obowiązek posiadania danych na temat tego, kto użytkował jej pojazd i czynić to może w sposób dla siebie dogodny i przez siebie obrany, np. poprzez zwykłe – zapamiętywanie tych faktów, bądź jeśli osoba nie przechowuje w pamięci takich danych np. poprzez powierzenie ewidencjonowania takich zdarzeń innym osobom, tak by zgodnie z ustawą móc efektywnie wywiązać się z obowiązku wobec organu, w sytuacji zwrócenia się o takie dane przez organ zgodnie z art. 96 § 3 kw. Przypomnieć wypada, że wykroczenie (zgodnie do treści art. 6§1 kw) można popełnić nie tylko w zamiarze bezpośrednim ale także ewentualnym, tzn. przewidując możliwość popełnienia wykroczenia godzić się na to. Zatem, obwiniona jako właściciel pojazdu, podając, że nie może i nie jest w stanie pamiętać, komu powierzyła pojazd, a jednocześnie nie zabezpieczając sobie danych na temat tego komu faktycznie pojazd przekazała, tym samym biorąc pod uwagę istnienie ustawowego obowiązku określonego w art. 96 § 3 kw, przewidywała możliwość popełnienia tego wykroczenia tzn. godziła się na jego popełnienie.
Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał obwinioną D. B. (1) za winną popełnienia zarzucanego jej wykroczenia z art. 96 § 3 kw. Obwiniona jest osoba dorosłą, w pełni poczytalną, nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca jej winę. Jako okoliczność łagodzącą Sąd potraktował przy tym uprzednią niekaralność obwinionej.
Ustalając wymiar kary, Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary z art. 33 kw, a zatem pod uwagę brał stopień społecznej szkodliwości czynu i cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze i wychowawcze. Wykroczenie wskazane w art. 96 § 3 kw zagrożone jest karą grzywny. Sąd ocenił, że orzeczona wobec obwinionej kara grzywny w wysokości 200 zł jest adekwatna do przeciętnego stopnia społecznej szkodliwości czynu obwinionej, zdaniem Sądu taki wymiar kary zrealizuje cele prewencji indywidualnej, która ma za zadanie przede wszystkim przeciwdziałanie tego typu zachowaniom w przyszłości, jak i prewencji generalnej, której zadaniem jest kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa i utrwalanie prawidłowych postaw wobec prawa.
Orzeczenie o zryczałtowanych wydatkach postępowania oraz o opłacie wydano na podstawie art. 118 § 1 kpw w zw. z § 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia i art. 119 kpw w zw. z art. 3 ust. 1 i art. 21 pkt 2 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Sąd zasądził od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w wysokości 100 zł i wymierzył jej opłatę w wysokości 30 zł.