Sygn. akt VI GC 228/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym

Przewodniczący SSO Zbigniew Krepski

Protokolant sekr. sąd. Małgorzata Barabasz

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2017 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) sp. z o.o. w T.

o zapłatę

I oddala powództwo,

II zasądza od powoda J. K. na rzecz pozwanego (...) sp. z o.o. w T. kwotę 5.417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu

Sygn. akt VI GC 228/16

UZASADNIENIE

Powód J. K., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) J. K. w B., w pozwie wniesionym w dniu 27 października 2016 r. (v. data stempla pocztowego na kopercie, w której nadano pozew na poczcie, k.174) żądał od pozwanego (...) sp. z o.o. w T. zasądzenia kwoty 161.606,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2012r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód twierdził, iż w trakcie trwania zawartej przez strony w dniu (...)umowy agencyjnej pozwana spółka nie rozliczyła się z obowiązku partycypowania w połowie ponoszonych przez niego kosztów zatrudnienia pracowników na potrzeby funkcjonowania punktu sprzedaży pozwanej spółki. Koszty te odpowiednio ustalone za okres trwania umowy do jej wypowiedzenia przez powoda w dniu 4 października 2016 r. wyniosły 161.606,80 zł. Wobec zdecydowanej odmowy zapłaty tej kwoty wytoczenie niniejszego powództwa było zdaniem powoda konieczne i zasadne (k.2-4).

W odpowiedzi na pozew pozwana spółka (...) wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego i o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej. Według pozwanej załączony do pozwu egzemplarz umowy agencyjno-partnerskiej, który utracił swoją moc obowiązującą nigdy nie był podstawą współpracy stron, gdyż wszystkie czynności faktyczne i prawne jak też wzajemne rozliczenia były wykonywane w oparciu o umowę, której egzemplarz pozwana załączyła do odpowiedzi na pozew. W treści tej umowy w jej § (...)strony odmiennie niż w wersji umowy przedłożonej przez powoda ustaliły, że wszystkie koszty zatrudnienia pracowników ponosi partner czyli w tym wypadku powód. Zmiana ta znalazła odzwierciedlenie również w § (...) umowy, w którym zamieszczono wyliczenie kosztów. w których strony miały partycypować po połowie. Koszty zatrudnienia pracowników zostały zastąpione kosztami współpracy z projektantem. Zdaniem pozwanej spółki w ścisłej korelacji z powyższymi modyfikacjami pozostawała również zmiana § (...) umowy agencyjno-partnerskiej, zgodnie z którym dokonano częściowego podziału kosztów transportu towaru z uwzględnieniem ryczałtowego wynagrodzenia dla partnera w pierwotnej wysokości 3.000,00 zł netto miesięcznie. Powyższa kwota miała w pewien sposób rekompensować powodowi brak partycypacji pozwanej w kosztach zatrudnienia pracowników powoda. Pozwana podkreśliła, iż ekonomicznego punktu widzenia pod nadal zatem otrzymywał wsparcie finansowe z jej strony, które sprowadzało się do ryczałtowego wynagradzania za usługi transportowe. Pozwana spółka podniosła też, że o wiążącym charakterze umowy przedłożonej do odpowiedzi na pozew świadczy dobitnie fakt aneksowania przez strony tej umowy i comiesięcznego rozliczania powoda w oparciu o wystawianie co miesiąc przez powoda faktury za usługi transportowe; gdy było inaczej to powód nie podpisałby aneksów do tej umowy. Ponadto pozwana zarzuciła, iż w żadnym zestawieniu kosztów nie znalazły się jakiekolwiek koszty wynagrodzenia pracowników, w których to kosztach rzekomo miała ona partycypować. Wszystkie dokumenty stanowiące podstawę do rozliczeń między stronami były za każdym razem akceptowane przez powoda o czym świadczą składna przez niego na tych dokumentach parafy i podpisy. Pozwana podkreśliła, iż powód po raz pierwszy wspomniał o rzekomej konieczności rozliczenia kosztów zatrudnianych przez niego pracowników dopiero w piśmie z dnia 4 października 2016 r. dotyczącym natychmiastowego rozwiązania dotychczasowej współpracy stron. Gdyby, jak twierdzi powód, wolą stron było faktyczne partycypowanie pozwanej spółki w powyższych kosztach to stosownie żądanie ze strony powoda musiałoby pojawić się wcześniej, a tak nie było.

W końcu z daleko idącej ostrożności procesowej pozwana spółka podniosła zarzut przedawnienia co do części dochodzonej przez powoda kwoty tj. kwoty 48.874,80 zł będącej połową kwoty 97.749,60 zł stanowiącej sumę kwot wynikających z przedłożonych przez powoda druków za okres do dnia 25 października 2013 r. Zdaniem pozwanej skoro pozew został złożony w dniu 25 października 2016 r. to wszystkie należności, które stały się wymagalne przed dniem 25 października 2013 r. należy traktować jako przedawnione (k.198-203).

Powódka w piśmie przygotowawczym z dnia 20 stycznia 2017 r. stanowiącym replikę odpowiedzi na pozew podniosła, że zarzuty tam zawarte nie znajdują podstaw prawnych i są oczywiście bezzasadne. W związku z tym powód podtrzymał żądanie pozwu (k.415).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód J. K. jako przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) J. K. w B. w dniu 19 marca 2011 r. zawarł z pozwaną spółką (...) sp. z o.o. w T. umowę agencyjno-partnerską, w ramach której pozwana spółka zleciła powodowi jako partnerowi czynności służące do wykonywania działalności gospodarczej tej spółki i polegające na

- sprzedaży towarów w imieniu i na rachunek spółki (...) w punkcie w I. znajdujących się w lokalu będącym punktem sprzedaży,

- ewidencjonowaniu sprzedaży towarów (...) za pomocą podatkowych kas rejestrujących dostarczonych i zainstalowanych przez (...),

- prowadzeniu ewidencji magazynowej towarów (...) znajdujących się w punkcie sprzedaży ,

- należytym przechowywaniu, zabezpieczaniu i rozliczaniu ilościowym towarów (...) oraz udostępnienia ewidencji towarów i sporządzaniu spisu z natury na żądanie (...),

- przekazywaniu na rachunek (...) kwot pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży towarów i odpowiednim ich zabezpieczeniu przed kradzieżą,

- udziale w akcjach promocyjnych i reklamowych prowadzonych przez (...).

Tytułem wynagrodzenia pozwana spółka wypłacać będzie powodowi jako partnerowi comiesięczną kwotę odpowiadającą połowie generowanych w danym punkcie zysków netto pomniejszone o marżę uzyskana na płatnościach przeterminowanych (§ (...)). Koszty transportu towarów do punktu handlowego będzie ponosił (...), a koszty transportu zewnętrznego będą doliczane do ceny zakupu towarów (§ (...)). Pozwana spółka zobowiązała się też do prowadzenia ewidencji księgowej sprzedaży dla punktu sprzedaży (§ (...)). Wszystkie pozostałe koszty, w tym m.in. koszty zatrudnienia pracowników rozliczane będą na podstawie przedstawionej dokumentacji księgowej kosztów jeden raz w miesiącu z zachowaniem rozliczenia, w którym obie strony partycypują w w/w kosztach po połowie (§ (...)).

Dowód :

- kserokopia umowy agencyjno-partnerskiej z dnia (...)r. (k.10-11)

- zeznania powoda J. K.

- zeznania za pozwaną spółkę

- zeznania za pozwaną spółkę

Następnie pozwana spółka rozpoczęła remont powyższego lokalu handlowego w I., który trwał do października 2011 r. W tym czasie strony z inicjatywy powoda rozpoczęły się rozmowy z pozwana spółką dotyczące zmiany postanowień powyższej umowy z dnia (...)Powód zaproponował m.in., że weźmie na siebie koszty zatrudnienia pracowników, których chce zatrudnić w remontowanym lokalu, a ponadto pomoże mu to w lepszej organizacji pracy placówki handlowej.

Pozwana spółka w zamian zaproponowała, że za koszty transportu będzie płaciła powodowi ryczałt niezależnie od tego czy powód będzie świadczył te usługi.

Następnie w dniu (...) strony zawarły i podpisały drugą umowę agencyjno-partnerską, w treści której zmieniono postanowienia poprzedniej umowy dotyczące ponoszenia przez strony kosztów prowadzenia punktu sprzedaży w I.. I tak w § (...)tej umowy ustalono, że wszystkie koszty dotyczące zatrudnienia pracowników będzie ponosił powód. Z kolei w § (...) strony postanowiły, ze koszty transportu towarów do punktu handlowego częściowo będzie ponosił (...), a pozostałą część kosztów transportu dotyczących dostaw towarów do punktu handlowego ponosić będzie powód jako partner z wynagrodzeniem ryczałtowym w wysokości 3.000,00 zł netto miesięcznie. Powyższy ryczałt był następnie na wniosek powoda zwiększony aneksem nr (...) do kwoty 4.000,00 zł a potem do kwoty 5.000,00 zł na mocy aneksu nr (...) do umowy. Wszystkie pozostałe koszty, w tym m.in. koszty współpracy z projektantem rozliczane będą na podstawie przedstawionej dokumentacji księgowej kosztów jeden raz z miesiącu w ustalonym z zachowaniem rozliczenia, w którym obie strony będą partycypować w w/w kosztach po połowie (§ (...) umowy).

Dowód :

- zeznania za pozwaną spółkę

- zeznania za pozwana spółkę

- odpis umowy agencyjno-partnerskiej podpisanej w dniu (...) (k.207-210),

- odpis aneksu nr (...) z dnia (...) (k.211-212),

- odpis aneksu nr (...) z dnia (...)(k.213-214)

Pozwana spółka podarła swój egzemplarz pierwotnej umowy w momencie jak powód poinformował ją, iż swój egzemplarz umowy zniszczył.

Dowód:

- zeznania za pozwaną spółkę wiceprezesa jej zarządu J. R. (k.426, 00:46:25),

- zeznania za pozwaną spółkę prezesa jej zarządu Z. W. (1) (k.427,01:16:06- 01:17:09)

Następnie strony rozpoczęły współpracę w oparciu o postanowienia powyższej umowy.

Dowód:

- zeznania świadka G. K. (k.424v, 00:09:09),

- zeznania za pozwaną spółkę wiceprezesa zarządu J. R. (k.425v, 00:40:41),

- zeznania za pozwaną spółkę prezesa zarządu Z. W. (1) (k.426v, 01:14:14)

Zgodnie z postanowieniami tej drugiej umowy strony dokonywały comiesięcznych rozliczeń, które były akceptowane i podpisywane przez powoda. Pozwana spółka rozliczała m.in. ryczałtowe koszty usług transportowych oraz koszty usług zewnętrznych projektantów, przy czym tych ostatnich w ciągu całej współpracy było bardzo niewiele. Czasami zdarzało się, że pozwana spółka zlecała drobne usługi transportowe, które wliczała w swoje koszty. Z kolei powód ponosił zgodnie z umowa m.in. koszty zatrudnianych przez niego pracowników jak również koszty zatrudnionego projektanta.

Dowód:

- zeznania świadka G. K. (k.424v, 00:09:49, 00:12:45),

- zeznania powoda J. K. (k.425, 00:26:01, 00:32:34, 00:35;47-00:38:22),

- zeznania za pozwaną spółkę wiceprezesa jej zarządu J. R. (k.426, 00:48:18-00:55:07),

- zeznania za pozwaną spółkę prezesa jej zarządu Z. W. (1) (426v-427, 01:14:14, 01:17:58-01:19:02, 01:22:35-01:25:04),

- odpisy wystawionych przez powoda faktur VAT za usługi transportowe za lata 2011-2016 (k.217-277),

- zaakceptowane przez powoda rozliczenia kosztów współpracy za lata 2011 -2016 (k.278-401)

W trakcie trwania współpracy powód nigdy nie zwracał się do pozwanej spółki o zwrot kosztów zatrudnianych przez niego pracowników. Uczynił to dopiero w momencie jak wypowiedział umowę partnerską.

Dowód :

- zeznania świadka G. K. (k.424v, 00:13:42),

- zeznania za pozwaną spółkę wiceprezesa jej zarządu J. R. (k.426, 00:48:18)

Pismem z dnia 4 października 2016 r. powód wypowiedział umowę agencyjno-partnerską ze skutkiem natychmiastowym.

Dowód:

- kserokopia wypowiedzenia (k/7-9)

Pismem z tego samego dnia również pozwana spółka złożyła oświadczenie o rozwiązaniu powyższej umowy ze skutkiem natychmiastowym. Ponadto w piśmie z dnia 11 października 2016 r. odpowiadając na wypowiedzenie przez powoda uznał je za bezskuteczne, gdyż uprawnienie do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym zostało zastrzeżone wyłącznie dla pozwanej spółki.

Dowód:

- odpis oświadczenia o wypowiedzeniu umowy (k.215-216),

- odpowiedź pozwanej spółki (k.12-14)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu dowody z dokumentów prywatnych oraz z zeznań świadka G. K., a także z przesłuchania powoda i za pozwaną spółkę członków jej zarządu tj. prezesa Z. W. (1) i wiceprezesa zarządu J. R..

Dowody z dokumentów prywatnych stanowiły dowody w zakresie wynikającym z art. 245 k.p.c., które nie wywoływały wątpliwości co do ich prawdziwości.

W ocenie Sądu na wiarę zasługiwały zeznania świadka G. K. - zatrudnionej w pozwanej spółce jako księgowa, gdyż były one spójne, logiczne i korespondujące z zeznaniami członków zarządu pozwanej spółki oraz z dowodami z dokumentów. Świadek potwierdziła, że pozwana spółka nie partycypowała w kosztach zatrudnienia pracowników powoda oraz, że rozliczała co miesiąc koszty usług transportowych wcześniej uzgadniała te rozliczenia z powodem, który przez cały okres współpracy nigdy nie podnosił kwestii kosztów zatrudnianych przez niego pracowników. Zeznała też, że powód po raz pierwszy zażądał zwrotu kosztów zatrudnianych pracowników w momencie jak wypowiadał umowę.

W ocenie Sądu na wiarę zasługiwały tez zeznania przesłuchanych za pozwaną spółkę członków jej zarządu tj. prezesa zarządu Z. W. (1) i wiceprezesa zarządu J. R., które były logiczne, spójne, zgodne z zeznaniami świadka G. K. i nie zawierały sprzeczności. Potwierdzili oni m.in., że podstawę współpracy stanowiła umowa agencyjno-partnerska podpisana przez powoda w dniu (...) i przedłożona do odpowiedzi na pozew. Potwierdzili też, że to powód był inicjatorem zmiany zasad partycypacji w kosztach zatrudniania pracowników oraz, że w zamian za rezygnację z tej partycypacji pozwana spółka wyraziła zgodę na partycypację w ponoszonych przez powoda kosztach transportu w postaci wypłacane mu ryczałtu oraz partycypację w kosztach ponoszonych przez powoda usług projektantów zewnętrznych. Zgodnie zeznali, że zgodnie z tą drugą umową powód ponosił również koszty zatrudnianego projektanta. Ponadto wiceprezes J. R. potwierdził, że powód po raz pierwszy zwrócił się do pozwanej spółki o zwrot kosztów zatrudnianych pracowników w momencie wypowiedzenia umowy partnerskiej.

W ocenie Sądu nie zasługiwały na wiarę zeznania powoda przesłuchanego w charakterze strony za wyjątkiem potwierdzenia zasad rozliczania co miesiąc usług transportowych. W tej części były one zgodne z zeznaniami świadka G. K. i z zeznaniami członków zarządu pozwanej spółki. Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, zgodnie z którymi podstawę współpracy miała stanowić pierwsza umowa oraz, że powód miał wielokrotnie zgłaszać pozwanej spółce roszczenia dotyczące kosztów zatrudnianych pracowników. Zeznania powoda w tej części nie znalazły potwierdzenia w zeznaniach w/w świadka i członków zarządu pozwanej spółki, a ponadto były one sprzeczne z dowodami z dokumentów, w tym z treścią umowy partnerskiej z (...)r.

Przechodząc do rozważań prawnych w ocenie Sądu, w świetle poczynionych wyżej ustaleń faktycznych, powództwo było oczywiście bezzasadne.

Domagając się zasądzenia dochodzonej kwoty powód winien wykazać, że rzeczywiście strony umówiły się, że pozwana spółka będzie partycypować w kosztach zatrudnianych przez niego pracowników.

W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż żądanie pozwu jest nieuzasadnione; powód nie zdołał bowiem wykazać, iż zasadnie domaga się zasądzenia od pozwanej spółki dochodzonej kwoty 161.606,80 zł.

W ocenie Sądu rację ma strona pozwana, że załączony przez powoda do pozwu egzemplarz umowy agencyjno-partnerskiej utracił swoją moc obowiązującą i nigdy nie był podstawą współpracy stron. Jak wynika bowiem ze zgodnych zeznań świadka G. K. i przesłuchanych za pozwaną spółkę członków jej zarządu tj. prezesa Z. W. (1)i wiceprezesa J. R., wzajemna współpraca stron, w tym wszystkie czynności faktyczne i prawne jak też wzajemne rozliczenia były wykonywane w oparciu o umowę październikową, której egzemplarz pozwana spółka załączyła do odpowiedzi na pozew. Zgodzić się trzeba z pozwaną spółkę, iż o wiążącym charakterze umowy z (...) świadczy też fakt jej aneksowania przez strony i comiesięcznego rozliczania powoda w oparciu o wystawianie co miesiąc przez powoda faktury za usługi transportowe.

Należy podkreślić, iż w treści tej umowy, konkretnie w jej § (...) strony odmiennie niż w wersji umowy przedłożonej przez powoda ustaliły, że wszystkie koszty zatrudnienia pracowników będzie ponosił partner czyli w tym wypadku powód J. K.. Dotyczyło to też kosztów zatrudnianego przez powoda projektanta za wyjątkiem współpracy z zewnętrznymi projektantami, nie będących pracownikami powoda; w kosztach współpracy w tymi tzw. zewnętrznymi projektantami pozwana spółka zobowiązała się partycypować i tego zobowiązania wywiązywała się jak wynika z rozliczeń kosztów współpracy załączonych przez pozwana spółkę do odpowiedzi na pozew (k.360, k.385, k.387, k. 389. k. 392, k.394, k.396 i k.399-400) oraz z zeznań prezesa zarządu pozwanej spółki Z. W. (1). Powód natomiast w żaden sposób nie wykazał, że pozwana spółka zobowiązała się partycypować także w kosztach zatrudnionych przez powoda projektantów. W ocenie Sądu trafnie podnosi pozwana spółka, że powyższa zmiana znalazła odzwierciedlenie w treści § (...)umowy, gdzie strony zamieściły wyliczenie kosztów, w których miały partycypować po połowie. Potwierdza to także zmiana § (...) umowy agencyjno-partnerskiej, zgodnie z którą strony dokonały częściowego podziału kosztów transportu towaru z uwzględnieniem ryczałtowego wynagrodzenia dla powoda jako partnera. Kwota tego ryczałtu, pierwotnie ustalona w kwocie 3.000 zł, płatnego miesięcznie miała rekompensować powodowi brak partycypacji pozwanej spółki w kosztach zatrudnianych przez powoda pracowników, jak to zeznali przesłuchani jej członkowie zarządu.

Należy wyraźnie podkreślić, iż w żadnym zestawieniu kosztów nie znalazły się jakiekolwiek koszty wynagrodzenia zatrudnianych przez powoda pracowników, w których to kosztach rzekomo miała partycypować pozwana spółka. Wszystkie dokumenty stanowiące podstawę do rozliczeń między stronami były za każdym razem akceptowane przez powoda o czym świadczą, poza zeznaniami powoda, także składane przez niego na tych dokumentach parafy i podpisy. Powód nie wykazał też, że w trakcie współpracy miał żądać od pozwanej rozliczenia także kosztów zatrudnianych przez niego pracowników. Jak zeznała świadek G. K. i wiceprezes zarządu pozwanej spółki J. R., powód po raz pierwszy wspomniał o rzekomej konieczności rozliczenia kosztów zatrudnianych przez niego pracowników dopiero w piśmie z dnia 4 października 2016 r. dotyczącym natychmiastowego rozwiązania dotychczasowej współpracy stron. Gdyby, jak twierdzi powód, wolą stron było faktyczne partycypowanie pozwanej spółki w powyższych kosztach to stosownie żądanie ze strony powoda musiałoby pojawić się wcześniej, a tak nie było.

Reasumując powyższe rozważania, w ocenie Sądu żądanie pozwu było nieuzasadnione, gdyż powód, na którym spoczywał ciężar dowodu w myśl art. 6 k.c. nie wykazał, iż strony uzgodniły partycypowanie pozwanej spółki w kosztach zatrudnianych przez niego pracowników.

Na marginesie sprawy, odnosząc się do podniesionego przez pozwaną spółkę zarzutu przedawnienia, w ocenie Sądu zgodzić się trzeba z pozwaną, że faktycznie część dochodzonego roszczenie tj. co do kwoty 48.874,80 zł będącej połową kwoty 97.749,60 zł stanowiącej sumę kwot wynikających z przedłożonych przez powoda wydruków z identyfikatorem ZUS za okres do dnia 25 października 2013 r. przedawniło się. Skoro bowiem pozew został złożony przez powoda w dniu 27 października 2016 r. to wszystkie należności, które stały się wymagalne przed dniem 25 października 2013 r. uległy trzyletniemu terminowi przedawnienia stosownie do art. 118 k.c..

O kosztach procesu orzeczono stosownie do wyniku sporu stosownie do art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. mając na uwadze, że to pozwana spółka jest stroną wygrywającą. Zasądzona kwota 5.417,00 zł to suma minimalnego wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej przewidzianego taksą radcowską (kwota 5.400,00 zł) i uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (kwota 17,00 zł).

Z.

1) (...)

2) (...)

3)(...)

T. (...)