Sygn. akt IV Ka 477/16

UZASADNIENIE

Prywatnym aktem oskarżenia złożonym przez M. N., S. D. została oskarżona o to, że:

Działając czynem ciągłym w okresie od 2013 r. do lutego 2014r. wielokrotnie dopuszczała się pomówień oskarżycielki prywatnej będącej przedsiębiorcą prowadzącym działalność pod nazwą Duet Centrum – za pomocą środka masowego komunikowania poprzez zamieszczanie na forum internetowym wpisów o treści wskazującej, iż oskarżycielka prywatna jest prymitywną oszustką, wyłudza pieniądze od klientów dysponując niekompetentną obsługą – to jest stanowiących pomówienie o właściwości i cechy, które poniżyły oskarżycielkę prywatną w opinii publicznej i naraziły ją na utratę zaufania potrzebnego dla wykonywanej przez nią działalności gospodarczej w związku z zamieszczeniem wpisów na forum internetowym (...) Sp. z o.o.;

tj. o czyn z art. 212 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie II K 96/15 w miejsce zarzucanego czynu ustalił, iż oskarżona S. D. w okresie od 17 sierpnia 2013r. do 21 stycznia 2014r. w P., działając za pośrednictwem środka masowego komunikowania tj. sieci Internet, a nadto w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, posługując się N. (...) i (...) kilkakrotnie umieściła na forum internetowym Gazeta.pl wpisy sugerujące, że M. N., będąca przedsiębiorcą prowadzącym działalność w zakresie pośrednictwa matrymonialnego pod nazwą Duet Centrum z siedzibą w W. oszukuje i wyłudza pieniądze od klientów, czym pomówiła M. N. o takie postępowanie, które mogło narazić ją na utratę zaufania potrzebnego dla wykonywania prowadzonej działalności gospodarczej i wobec tak opisanego czynu na podstawie art.17 § 1 pkt.3 kpk w zw. z art. 1 § 2 kk umorzył postępowanie karne wobec oskarżonej. Zasądził od oskarżonej S. D. na rzecz oskarżycielki prywatnej M. N. kwotę (...),00 tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu.

Powyższy wyrok został zaskarżony apelacją przez pełnomocnika oskarżycielki prywatnej M. N. w części na niekorzyść oskarżonej tj. w takim zakresie, w jakim ustala, iż czyny stanowiące pomówienia, których dopuściła się oskarżona nastąpiły jedynie kilkukrotnie oraz iż nie stanowią one przestępstwa oraz w zakresie, w jakim umarza postępowanie wobec oskarżonej, w jakim nie zasądza na rzecz oskarżycielki prywatnej żądanej aktem oskarżenia nawiązki, nie nakazuje podania wyroku skazującego do publicznej wiadomości i nie zobowiązuje oskarżonej do usunięcia przestępnych wpisów na forum internetowym.

Apelacja pełnomocnika oskarżycielki prywatnej następnie zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

naruszenie przez Sąd I instancji przepisów prawa procesowego, a to art.434§1 kpc, poprzez orzeczenie co do istoty na korzyść oskarżonej – w sprzeczności z wytycznymi zawartymi w wyroku II Instancji wskazującymi jako podstawę uchylenia zaskarżonego uprzednio wyroku niemożność orzeczenia co do istoty kary surowszej niż uprzednio orzeczona kara warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonej, mimo sugerowania treścią powołanego wyroku konieczności surowszego ukarania oskarżonej m.in. z uwagi na uprzednią jej karalność oraz wbrew faktowi, iż oskarżona nie apelowała od uchylonego uprzednio wyroku Sądu I instancji;

naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art.1 § 2 kk w zw. z art.115 § 2 kk poprzez bezzasadne przyjęcie, iż czyn popełniony przez oskarżoną nie stanowił przestępstwa z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu; , gdyż według niej czyn winien być zakwalifikowany na art.156 § 1 pkt.2 kk,

błąd w ustaleniach faktycznych polegających na przyjęciu, iż oskarżona uprzednio nie była karana, a dokonane przez nią czyny nie spowodowały uszczerbku finansowego dla przedsiębiorstwa oskarżycielki prywatnej, nie naruszyły jej dobrego imienia i nie spowodowały ujemnych przeżyć psychicznych dla pokrzywdzonej oraz na bezzasadnym i nie potwierdzonym materiałem dowodowym przyjęciu, iż pokrzywdzona wykazała się rzekomo nieuczciwością handlową względem oskarżonej – które to ustalenia miały istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku,

naruszenie przepisów prawa procesowego, a to przepisu art.410 kpk poprzez nie uwzględnienie w procesie orzekania całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej;

naruszenie przepisów prawa procesowego, a to art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności w zakresie przesłanek określających szkodliwość społeczną czynu oskarżonej i wyciągnięcie wniosków sprzecznych z przedmiotowym materiałem dowodowym.

W konkluzji skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Tryb. , zobowiązanie oskarżonej do pokrycia kosztów zastępstwa procesowego oskarżycielki prywatnej w II instancji w całości, zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżycielki prywatnej kosztów postępowania przed sądem I i II instancji, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według złożonego zestawienia.

W toku postępowania apelacyjnego przez Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. oskarżona S. D. w dniu 10.01.2017r. poinformowała, iż prowadzi negocjacje z oskarżycielką prywatną odnośnie zawarcia ugody pozasądowej (k.498). Jednocześnie pełnomocnik oskarżycielki prywatnej w dniu 09.01.2017r. również poinformował o rozmowach między oskarżoną a oskarżycielką prywatną na temat ustaleń ugodowych zmierzających do zadośćuczynienia oskarżycielce prywatnej przez oskarżoną (k.490).

W dniu 21.02.2017r. (data wpływu) pełnomocnik oskarżycielki prywatnej poinformował o zawarciu między oskarżoną a oskarżycielką prywatną ugody pozasądowej w dniu 25.01.2017r., załączając kopię w/w ugody (k.504, 505).

W dniu 03.03.2017r. (data wpływu) pełnomocnik oskarżycielki prywatnej oświadczył, iż w związku z zawarta ugodą między oskarżoną a oskarżycielką prywatną, cofa akt oskarżenia w całości, wniósł o nie obciążanie żadnej stron dodatkowymi kosztami (k.515).

W związku z powyższym wezwano oskarżoną w trybie art. 496 § 1 kpk do wypowiedzenia się w terminie 7 dni czy wyraża zgodę na cofnięcie aktu oskarżenia przez oskarżycielką prywatną, a brak jej odpowiedzi w w/w terminie będzie oznaczał jej zgodę na cofnięcie tego aktu oskarżenia (k.518-519).

Pismem z dnia 06.03.2017r. (data wpływu) oskarżona S. D. oświadczyła, iż w związku z podpisaniem i wykonaniem przez nią ugody zawartej z oskarżycielką prywatną, cofa również zażalenie na koszty sądowe, wnosi o zniesienie wszelkich kosztów między stronami (k. 527).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja pełnomocnika oskarżycielki prywatnej nie podlegała rozpoznaniu, wobec złożonych przez strony w toku postępowania apelacyjnego stosownych oświadczeń o zawartej ugodzie pozasądowej między oskarżoną a oskarżycielką prywatną w dniu 25.01.2017r., którego następstwem było wykonanie przez oskarżoną na rzecz pokrzywdzonej odpowiedniego zadośćuczynienia w postaci chociażby usunięcia wpisów internetowych będących przedmiotem aktu oskarżenia (k.504,505,515). Oskarżona ostatecznie wykonała zobowiązania ugody pozasądowej, co zostało potwierdzone przez pełnomocnika oskarżycielki prywatnej oraz samą oskarżoną (k.515, 527).

Zgodnie z treścią art. 496§ 1 i 2 kpk postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego umarza się za zgodą oskarżonego, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed prawomocnym zakończeniem postępowania. Zgoda oskarżonego nie jest wymagana, jeżeli oskarżyciel prywatny oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej.

Stosownie do poglądów doktryny w sprawach z oskarżenia prywatnego, odstąpienie oskarżyciela prywatnego od oskarżenia może nastąpić w każdym czasie - aż do chwili prawomocnego zakończenia postępowania - i w dowolnej formie, zaś stosowne oświadczenie może być złożone zarówno na piśmie, jak i ustnie do protokołu. Odstąpienie od oskarżenia może przybrać także formę konkludentną, np. w postaci niezłożenia zryczałtowanej równowartości kosztów postępowania. Odstąpienie od oskarżenia, zgodnie z wolą dysponenta skargi – prywatnego aktu oskarżenia w konkretnych sytuacjach może powodować umorzenie postępowania karnego. Takie odstąpienie od prywatnego aktu oskarżenia jest dla sądu wiążące.(tak R.A. Stefański, w: Stefański, Zabłocki, KPK. Komentarz, t. III, 2004, s. 416; zob. również K. Marszał, Skutki ingerencji; uchw. SN z 24.1.2013 r., I KZP 20/12, OSNKW 2013, Nr 3, poz. 19).

W przedmiotowej sprawie właśnie zaszła taka okoliczność, iż po rozpoczęciu przewodu sądowego, już po wydaniu kolejnego nieprawomocnego wyroku przez sąd I instancji i wniesieniu od niego skargi apelacyjnej, strony zawarły ugodę pozasądową (pojednały się).

Pełnomocnik oskarżycielki prywatnej przed prawomocnym zakończeniem postępowania odstąpił od oskarżenia. Natomiast oskarżona wyraziła na powyższe zgodę.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż Sąd Odwoławczy uznając, iż zostały spełnione wszystkie przesłanki formalne z art. 496§ 1 i 2 kpk w zw. z art.492 § 1 kpk w związku z pojednaniem się stron w formie ugody pozasądowej, jeszcze przed prawomocnym zakończeniem postępowania, dlatego należało uchylić wyrok Sądu I instancji i umorzyć postępowanie w sprawie.