UZASADNIENIE

wyroku z dnia 17 października 2013 r.

Decyzją z dnia 28września 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił A. G. (2) prawa do emerytury, w uzasadnieniu podnosząc że wnioskodawca nie ma wymaganego okresu co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach - a tylko 11 lat, 11 miesięcy i 1 dzień.

W odwołaniu od tej decyzji A. G. (1) domagał się jej zmiany i przyznania wcześniejszej emerytury.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie argumentując, że nie zaliczył wnioskodawcy okresu zatrudnienia Hucie (...) w B. wobec nie wskazania we świadectwie pracy w szczególnych warunkach zarządzenia resortowego, któremu ten zakład podlegał, jak również nie uznał okresu pracy w Przedsiębiorstwie (...), albowiem nie jest ono następcą prawnym Przedsiębiorstwa(...)i nie jest upoważnione do wystawiania dokumentów potwierdzających zatrudnienie.

Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 4 lutego 2013 r. sygn. akt YU 1273/ 12 zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. i przyznał A. G. (2) emeryturę od dnia 2 sierpnia 2012 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca urodzony w dniu (...) udowodnił łączny okres ubezpieczenia 23 lata, 10 miesięcy i 28 dni, w tym ponad 15 lat okresu pracy w warunkach szczególnych, udowodnionych przed dniem 31 grudnia 1998 r. Wnioskodawca w okresie od 8 listopada 1973 r. do 29 czerwca 1974 r. pracował w Hucie (...) w B. stale i w pełnym wymiarze czasu na stanowisku operatora suwnicy. Zakład pracy w dniu 13 lutego 2001 r. wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym potwierdził powyższy okres zatrudnienia wraz z powołaniem się na dział I, poz. 14 Wykazu B załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze/ D.U. Nr 8, poz.43/. W okresie od 16 października 1990 r. do 4 stycznia 1994 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)w M., zajmującym się produkcją cementu na stanowisku ślusarza utrzymania ruchu w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracę tę wykonywał stale dokonując remontów maszyn młyna węgla i przenośników węglowych oraz obsługiwał te urządzenia. Od 5 stycznia 1994 r. do 19 grudnia 2001 r. zatrudniony był na takim samym stanowisku pracy wu J. S. prowadzącego Przedsiębiorstwo (...) w M., obsługując te same, co poprzednio maszyny. Odwołujący nie przystąpił do OFE.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy opierając się na przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a konkretnie art. 184 ust. 1 w związku z art. 32, 33, 39 i 40 uznał, że odwołanie jest zasadne. Wnioskodawca wykazał bowiem co najmniej 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych W ocenie Sądu I instancji spór dotyczył tego, czy praca wykonywana przez wnioskodawcę w okresie od 8 listopadal973 r. do 29 czerwca 1974 r. w Hucie (...) w B. na stanowisku operatora suwnicy oraz wykonywana w okresie od 16 października 1990 r. do 4 stycznia 1994 r. w (...)w M. oraz w okresie od 5 stycznial994 do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie(...)w M. na stanowisku ślusarza utrzymania ruchu była pracą w szczególnych warunkach uprawniającą do obniżenia wieku emerytalnego. Odnośnie pierwszego z tych okresów Sąd Okręgowy uznał, że praca operatora suwnicy, jaką wykonywał wnioskodawca, została wymieniona w wykazie A, dział III, poz. 86 stanowiącym załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego i wzrostu emerytur i rent inwalidzkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ujętą jako prace hutnictwie i przemyśle metalowym polegające na obsłudze suwnic.

Odnośnie drugiego okresu zatrudnienia, to jest na stanowisku ślusarza utrzymania ruchu, okres ten nie budzi wątpliwości w świetle zeznań przesłuchanych świadków, którzy zgodnie i konsekwentnie opisali charakter pracy wnioskodawcy na tym stanowisku. Stanowisko to wymienione jest w wykazie A, dział XIV poz. 25 jako bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano- montażowe i budowlano- remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. W tym wypadku takimi pracami są prace określone w dziale V, poz. 14 - prace przy produkcji cementu.

Sąd I instancji podkreślił, że doliczenie powyższych okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach do okresów uznanych przez organ rentowy: 11 lat, 11 miesięcy i 28 dni spełnia warunek przepracowania co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach.

Apelację od tego wyroku złożył organ emerytalny, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego polegające w szczególności na naruszeniu art. 184 w związku z art.10 ust. 3 i art. 129 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych / D. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm. / i wskazując na powyższe zarzuty wnosił o zmianę powyższego wyroku i oddalenie odwołania.

W rozwinięciu zarzutów apelacyjnych organ emerytalny podniósł, że Sąd Okręgowy oparł swe rozstrzygniecie na ustaleniach dotyczących stażu pracy w warunkach szczególnych a pominął zupełnie okoliczność, że odwołujący nie legitymuje się wymaganym ogólnym stażem ubezpieczeniowym, wykazał bowiem jedynie 23 lata, 10 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładlcowych. W świetle powyższego zdaniem organu , odwołujący nie spełnił wszystkich przesłanek do nabycia emerytury w obniżonym wieku emerytalnym zawartych w art. 184 ustawy emerytalnej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna, pomimo częściowo błędnego uzasadnienia wyroku Sądu I instancji.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela wywody prawne Sądu I instancji uzasadniające spełnienie przez wnioskodawcę przesłanek do przyznania mu prawa do emerytury i wskazane podstawy prawne rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy błędnie jednak ustalił, że odwołujący wykazał się ogólnym stażem ubezpieczeniowym wynoszącym 23 lata, 10 miesięcy i 28 dni. Gdyby tak w istocie było, to należałoby przyznać rację stronie apelującej i uznać, że wnioskodawca nie legitymuje się wymaganymi okresami składkowymi i nieskładkowymi w wymiarze co najmniej 25 lat.

Jak wynika z treści prawomocnej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 27 listopada 2006 r. o ustaleniu kapitału początkowego dla wnioskodawcy / k.89 akt ZUS Oddział w K. /, ustalono dla niego 27 lat, 1 miesiąc i 17 dni okresów składkowych na dzień 1 stycznia 1999 r. Natomiast w zaskarżonej decyzji organ rentowy błędnie nie tylko nie uwzględnił do okresu pracy w szczególnych warunkach, okresu zatrudnienia odwołującego w Przedsiębiorstwie (...) od 5 stycznia 1994r. do 31 grudnia 1998 r., ale również bezpodstawnie nie zaliczył go do ogólnego stażu ubezpieczeniowego jako okresu składkowego. Okoliczność ta uszła także uwadze Sądu I instancji. Wynika ona jednak w sposób niewątpliwy z dowodów przeprowadzonych przez ten Sąd, a mianowicie z zeznań świadków: Z. M. (k. 18v-19), A. R. ( k. 19-19v) i J. S. (k. 30v-31v), jak również z treści dokumentów postaci umowy o pracę z dnia 16 października 1990 r. zawartej pomiędzy odwołującym się (...) Spółką z o.o. w M. na czas nieokreślony, z list płac oraz kontrolki dniówek, złożonych w postępowaniu odwoławczym. Dowody te, nie kwestionowane przez organ rentowy, są ze sobą zgodne i wzajemnie uzupełniają się. Nie zachodzą zatem żadne podstawy do odmowy im wiary. Dlatego też sporny okres zatrudnienia przypadający od dnia 5 stycznia 1994r. do dnia 31 grudnia 1998 r. powinien zostać zaliczony do łącznego stażu pracy wnioskodawcy. W takiej zaś sytuacji jego łączny okres składkowy i nieskładkowy na dzień 1 stycznia 1999 r. jest dłuższy niż wymagane co najmniej 25 lat.

W myśl art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust 1 przy czym za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z treści art. 32 ust. 4 wspomnianej ustawy wynika, że wiek emerytalny, rodzaje prac, stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w warunkach szczególnych przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Pod pojęciem przepisów dotychczasowych należy rozumieć przepisy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm).

Zgodnie z § 4 ust 1 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz posiada wymagany okres zatrudnienia (tj. 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet), w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Do nabycia uprawnień do emerytury w oparciu o powołane wyżej przepisy konieczne jest spełnienie wskazanych wyżej przesłanek, przy czym trzeba pamiętać, że zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są, okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Konieczne jest zatem dokonanie ustaleń czy ubezpieczony wykonywał czynności, które mogą być zakwalifikowane jako praca w warunkach szczególnych oraz czy praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Reasumując powyższe rozważania, należało uznać, że Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił, że zatrudnienie wykonywane przez wnioskodawcę w spornym okresie na stanowisku ślusarza utrzymania ruchu było zatrudnieniem w warunkach szczególnych. Chociaż strona apelująca nie podnosiła w apelacji tego zarzutu, godzi się zauważyć, że nie ma przy tym znaczenia podnoszona przez organ emerytalny w toku postępowania przed Sądem I instancji okoliczność braku następstwa prawnego między Przedsiębiorstwem (...)w M., albowiem decydujące znaczenia dla oceny, czy wykonywanie pracy na danym stanowisku jest wykonywanie pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, ma zakwalifikowanie konkretnych prac do odpowiedniego rodzaju prac w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Skoro odwołujący legitymuje się ponad 25-letnim okresem składkowym, przepracował co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych, osiągnął wiek 60 lat, nie przystąpił do OFE i rozwiązał stosunek pracy w chwili złożenia wniosku o emeryturę należało uznać, że spełnia wszystkie wymagane warunki do nabycia emerytury w obniżonym wieku.

Z omówionych względów, Sąd Apelacyjny, wobec ustalenia, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu, nie znajdując uzasadnionych podstaw do uwzględnienia apelacji, na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE