Sygn. akt III Ca 1 589 /16
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wyrokiem wydanym w dniu 29 lipca 2016 w sprawie z powództwa K. K. i P. K. przeciwko pozwanemu (...) Związkowi (...) w Ł., przywrócił powodom prawa do działki nr (...) położonej na terenie Rodzinnego O. Działkowego D. na poprzednich warunkach. Dodatkowo Sąd Instancji umorzył postępowanie w zakresie uznania za bezskuteczne wypowiedzenie umowy dzierżawy działkowej z dnia 24 lipca 2014 roku oraz orzekł o kosztach procesu.
Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na ustaleniu, że K. K. i P. K. zostali przyjęci w poczet członków (...) Związku (...) i została im przydzielona działka narożna numer (...) w Pracowniczym O. Działkowym (...) w Ł. o powierzchni 300 m 2. Na terenie działki posadowiona była altana ogrodowa o powierzchni 24 m 2. W 2011 roku powodowie do altany zaczęli dobudowywać metodą gospodarczą pomieszczenie gospodarcze o powierzchni 8 m 2 bez pozwolenia na budowę. Budowę zakończono w styczniu 2012 roku. Powodowie uzyskali jedynie od użytkownika działki numer (...) zgodę na dobudowanie pomieszczenia gospodarczego do istniejącej altany.
Powodowie nie posiadali własnych kotów. Od 2003 roku dokarmiają wolnożyjące koty na terenie ogródków działkowych. Liczba kotów dokarmianych zmieniała się, oscylowała w granicach 5-6 kotów. Powodowie na własny koszt wysterylizowali koty, odrobaczyli i zaszczepili przeciwko wściekliźnie. Koty mają zapewnioną opiekę weterynaryjną. Powodowie nie prowadzą własnej hodowli, na działce nie ma klatek dla kotów. Powódka zwróciła się do Prezesa Zarządu ROD o wyrażenie zgody na przebywanie kotów wolnożyjących na terenie ogrodu, na co otrzymała odpowiedź odmowną. Na terenie ROD są inne koty wolnożyjące, które dokarmiają inni działkowcy. K. działkowców na lato na działkę przywozi swoje koty domowe.
Powodowie wzdłuż ogrodzenia po zewnętrznej stronie narożnej działki mieli posadzone kwiaty, krzewinki, ozdobne truskawki, które zakrywają podmurówkę ich ogrodzenia. Rośliny do 2015 roku wystawały na alejkę zajmując kilkanaście centymetrów jej szerokości. Komisja porządkowa kilka razy stwierdzała nieprawidłowości w postaci wystających na alejkę krzewów. Mimo upomnień powodowie nie usuwali roślinności. W tym roku powodowie przycięli roślinność. Przy innych działkach drzewa owocowe i iglaki też wystają poza ogrodzenie.
W dniu 21 lipca 2011 roku powódka otrzymała naganę z ostrzeżeniem od Zarządu ROD (...) w Ł. z powodu nie wykonywania przez powódkę poleceń Komisji Porządkowej i Zarządu, co do nasadzeń na alejce. Uchwałą Nr 10 Zarządu ROD (...) w Ł. z dnia 15 września 2011 roku powódka otrzymała naganę za uporczywe uchylanie się od zaleceń Zarządu ROD. Pismem z dnia 22 września 2011 roku powódka otrzymała od Zarządu naganę za niepodporządkowanie się do poleceń Zarządu i naruszenia § 133 p. 10, § 108 i § 109 p. 1,2,3 Statutu (...) Związku (...). Powodowie odwołali się od tej decyzji.
Pismem z dnia 10 października 2011 roku Zarząd (...) zwrócił się do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o podjęcie interwencji w stosunku do powodów dotyczącej samowolnego rozbudowywania altany ponad powierzchnię określoną w przepisach. W 2012 roku pozwani zwrócili się do Zarządu o wycofanie nagany i doniesienia do (...) w związku z uznaniem ich odwołania od decyzji z dnia 10 października 2011 roku przez Komisję Rozjemczą. Na posiedzeniu w dniu 10 maja 2012 roku Zarząd podtrzymał decyzję o ukaraniu powódki naganą i powiadomieniu (...).
Postanowieniem numer (...) z dnia 04 czerwca 2013 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. nakazał powódce wstrzymanie robót budowalnych związanych z dobudowaniem do istniejącej altany pomieszczenia gospodarczego.
Pismem z dnia 28 maja 2014 roku Prezes Zarządu ROD, na podstawie art. 36 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o Rodzinnych (...) poinformował powodów o zamiarze wypowiedzenia umowy dzierżawy wzywając do usunięcia nieprawidłowości w terminie do dnia 30 czerwca 2014 roku w postaci: likwidacji nasadzeń na alejce i zaprzestania utrzymywania kotów na działce oraz rozbiórki dobudowanej części altany.
Uchwałą numer 8/14 z dnia 10 lipca 2014 roku Zarząd (...) w Ł. z dniem 01 września 2014 roku wymówił dzierżawę P. K. użytkownikowi działki (...) za dopuszczenie się samowoli budowlanej na użytkowanej działce oraz uporczywe uchylanie się od przestrzegania regulaminu. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że powodowie przystąpili do rozbudowy altany bez pisemnego zawiadomienia zarządu. Wbrew regulaminowi stale utrzymywali koty, które niszczyły działkowcom nasadzenia, załatwiały się w piaskownicach i wyłapywały ryby z oczek wodnych. Podniesiono, że powodowie wprowadzili na działkach terror, nagrywają i fotografują działkowców bez ich zgody, wieszają w gablotach i na płotach ulotki, aby dyskryminować zarząd. Powodowie nie usunęli nieprawidłowości, do usunięcia, których zostali zobowiązani pismem z dnia 28 maja 2014 roku.
Decyzją numer (...) z dnia 25 maja 2015 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru B. w Ł. umorzył w całości postępowanie administracyjne w sprawie dobudowy do istniejącej altany ogrodowej na działce numer (...) pomieszczenia gospodarczego. Na skutek odwołania pozwanego (...) Wojewódzki Inspektor Nadzoru B. w Ł. utrzymał w mocy decyzję numer (...).
Pismem z dnia 24 lipca 2014 roku pozwany wypowiedział powódce i powodowi umowę dzierżawy działki numer (...) z okresem wypowiedzenia od 01 sierpnia 2014 roku do 31 sierpnia 2014 roku. (pismo k. 53)
Między powodami, a prezesem J. K. istnieje konflikt. Początkowo relacje były poprawne. Powodowie nie stosowali się do regulaminu ROD. Na działce powodów było coraz więcej wizyt członków zarządu z uwagami.
Na terenie ROD w 2011 roku, kiedy prezesem został J. K. było kilka altan o metrażu przekraczającym 25 m 2. Zarząd zwracał uwagę dzierżawcom i dokonywał zgłoszeń do Urzędu Miasta Ł.. Zarząd nie wypowiadał tym działkowcom umów. Zarząd nie wypowiadał innym działkowcom umowy dzierżawy z powodu większych altanek z uwagi na to, że były już wybudowane w poprzednim czasie.
Uchwałami numer (...) i (...) z dnia 05 lutego 2015 roku Zarząd (...) w Ł. pozbawił kolejno powoda i powódkę członkostwa w (...) Związku (...).
Uchwałami numer (...) i (...) z dnia 16 lipca 2015 roku Prezydium Okręgowego Zarządu (...) Związku (...) utrzymało w mocy zaskarżone uchwały numer (...) i (...) Zarządu ROD (...) w Ł. z dnia 05 lutego 2015 roku w sprawie pozbawienia członkostwa w (...) Związku (...) powoda i powódki.
Zgodnie z § 23 ust. 1 statutu w razie naruszenia przepisów dotyczących zagospodarowania i korzystania z działki określonych w statucie, regulaminie ROD i innych przepisach związkowych, albo naruszenia zasad współżycia społecznego, zarząd ROD może wymierzyć członkowi (...) jedną z kar porządkowych: 1) upomnienia, 2) nagany, 3) nagany z ostrzeżeniem. Wedle ust. 2 cytowanego przepisu zarząd ROD wymierza karę porządkową adekwatną do stwierdzonych naruszeń przepisów. Przed zastosowaniem kary porządkowej zarząd ROD wzywa pisemnie członka (...) do usunięcia w określonym terminie stwierdzonych naruszeń przepisów (§ 24 statutu). Zgodnie z §26 ust. 1 statutu uchwała o wymierzeniu kary porządkowej zawiera uzasadnienie i pouczenie o prawie, trybie i terminie odwołania. Zarząd (...) doręcza członkowi (...) uchwałę o wymierzeniu kary porządkowej bezpośrednio za pokwitowaniem lub przesyła listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. (ust. 2) Wedle § 28 ust. 1 statutu zatarcie kary porządkowej następuje z urzędu z upływem 2 lat od jej uprawomocnienia. Zatarcia kary dokonuje zarząd ROD, który karę nałożył poprzez usunięcie z akt członkowskich uchwały o ukaraniu (ust. 2). Zgodnie z § 36 ust. 1 statutu pozbawienie członkostwa zwyczajnego może nastąpić w razie rażącego naruszenia przepisów ustawy, postanowień statutu, regulaminu ROD, zasad współżycia społecznego oraz działania na szkodę (...). Z kolei ust. 2 stanowi, że za rażące naruszenie, o którym mowa w ust. 1, uważa się w szczególności zamieszkiwanie lub prowadzenie działalności gospodarczej na terenie działki, wynajem działki i altany, samowolne rozporządzenie prawem do działki, dopuszczenie się samowoli budowlanej, udowodnioną kradzież dokonaną na szkodę innego użytkownika działki lub (...), a także uporczywe i długotrwałe uchylanie się od uiszczania składki członkowskiej i innych należnych opłat. Zgodnie z § 54 ust. 1 Organy (...) podejmują decyzje w formie uchwał, chyba, że statut stanowi inaczej. Stosownie do ust. 3 uchwałę podpisuje, co najmniej dwóch członków właściwego organu (...) na zasadach określonych w odrębnych przepisach związkowych. Orzeczenia komisji rozjemczych podpisuje pełen zespół orzekający.Zgodnie z § 59 ust. 1 regulaminu ROD obowiązującego od dnia 21 lutego 2014 roku altana powinna być funkcjonalna i estetyczna. Altana może mieć powierzchnię zabudowy mierzoną po obrysie ścian zewnętrznych do 35 m 2 (§ 59 ust. 2). Stosownie do § 84 ust. 1 pkt 3 działkowiec obowiązany jest utrzymywać w czystości drogi, aleje oraz rowy melioracyjne. W ROD zabrania się zgodnie z: § 85 pkt 1 zanieczyszczania działek, alejek, dróg, rowów melioracyjnych, terenów przylegających do działki oraz otoczenia ogrodu wszelkimi odpadami, w tym pochodzącymi z działki, np. gałęzie, chwasty, § 85 pkt 10 wprowadzania i trzymania na terenie ROD psów bez smyczy i kagańca oraz stałego utrzymywania kotów i psów na działce, § 85 pkt 12 sadzenia, a także usuwania drzew i krzewów na terenach ogólnych ROD.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne. Zgodnie z art. 36 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z 2014 roku, poz. 40 ze zm. - dalej u.r.o.d.) stowarzyszenie ogrodowe może wypowiedzieć umowę, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec pomimo pisemnego upomnienia nadal korzysta z działki lub altany działkowej w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek. Wedle ust. 1 wypowiedzenia dokonuje się na piśmie pod rygorem nieważności. Wypowiedzenie złożone przez stowarzyszenie ogrodowe określa przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie.
W terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę, działkowiec może wytoczyć przeciwko stowarzyszeniu ogrodowemu powództwo o uznanie wypowiedzenia umowy za bezskuteczne albo o przywrócenie prawa do działki na poprzednich warunkach (art. 37 ust. 1 u.r.o.d.). Wniesienie powództwa uruchamia sądową kontrolę zgodności z prawem tego wypowiedzenia polegającą na sprawdzeniu przez sąd między innymi, czy wypowiedzenie zostało dokonane zgodnie z przepisami ustawy, w formie pisemnej, zawiera przyczynę wypowiedzenia, określoną w art. 36 ust. 3 u.r.o.d., a także czy przyczyna ta faktycznie zaistniała. Z uwagi na wskazany wyżej termin wytoczenia powództwa oraz długość okresu wypowiedzenia umowy dzierżawy działkowej, wniesienie pozwu następuje z reguły w okresie biegu wypowiedzenia umowy, czego konsekwencją jest sformułowanie w pozwie aktualnego na ten dzień roszczenia o uznanie wypowiedzenia umowy za bezskuteczne z uwagi na podniesione przez działkowca zarzuty świadczące o niezgodności wypowiedzenia z ustawą.
W ocenie Sądu I instancji doszło do skutecznego wypowiedzenia powodom umowy dzierżawy. Ich prawo wygasło z dniem 01 września 2014 roku. Podstawą podjęcia uchwały o wypowiedzeniu umowy powodom były rażące i uporczywe naruszenia przez powodów regulaminu ROD i ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. W uzasadnieniu uchwał zarządu wskazano dokładnie ich podstawę faktyczną. Wypowiedzenie zostało dokonane w oparciu o przepisy ustawy na piśmie, w którym wskazano przyczyn wypowiedzenia.
Do dnia 19 stycznia 2014 roku, zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 oraz z 2014 r. poz. 40) dopuszczalna powierzchnia altan wynosiła 25 m 2. Ustawą z 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2015 r., poz. 528), która weszła w życie 30 kwietnia 2015 roku, do u.r.o.d. wprowadzono definicję tzw. altany działkowej, pod pojęciem, której należy rozumieć wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym, o powierzchni zabudowy do 35 m 2 oraz o wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich, przy czym do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m 2 (art. 2 pkt 9a). Jednocześnie art. 29 ust. 1 pkt 4 PrBudU otrzymał następujące brzmienie: „pozwolenia na budowę nie wymaga budowa altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w 1 u.r.o.d.”. W brzmieniu ustawy sprzed zmiany, która weszła w życie 30 kwietnia 2015 roku, na terenie działki nie mogła znajdować się altana, której powierzchnia zabudowy przekraczała 25 m 2.
Wniesienie przez działkowca - na podstawie art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych - powództwa o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenie umowy dzierżawy działkowej nie ma wpływu na wygaśnięcie prawa do działki z upływem terminu wypowiedzenia (art. 35 pkt 1 wskazanej ustawy) (Uchwała SN z dnia 7 kwietnia 2016 r. III CZP 2/16) Drugie żądanie aktualizuje się, bowiem właśnie wtedy, gdy umowa uległa już rozwiązaniu, a ściślej prawo do działki wygasło wskutek upływu okresu wypowiedzenia, stosownie do art. 35 pkt 1 u.r.o.d. Sposób rozstrzygnięcia przez sąd uzasadnionego powództwa działkowca jest uzależniony wyłącznie od upływu czasu (ściślej upływu okresu wypowiedzenia umowy), a więc okoliczności niezależnej od obu stron i sądu oraz mającej charakter obiektywny.
Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie. Natomiast, stosownie do treści przepisu art. 232 k.p.c., to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Z ustaleń poczynionych w sprawie nie wynika, aby powodowie korzystali z działki lub altany w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczyli infrastrukturę ogrodową albo wykraczali w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek.
Po pierwsze nie zostało udowodnione, aby powodowie na stałe trzymali koty na terenie działki. Powodowie dokarmiają wolnożyjące koty, które nie są ich własnością. Na terenie ROD są inne koty wolnożyjące, które dokarmiają inni działkowcy. K. działkowców na lato na działkę przywozi swoje koty domowe. Zdaniem Sądu I Instancji nie udowodniono, aby powodowie celowo zmniejszyli szerokość alejki nasadzeniami. Ich rośliny wystawały wprawdzie poza obręb działki, jednakże nie było to działanie celowe. Powodowie w zeszłym roku przycięli krzewy i rośliny wystające poza obręb płotu.
Nie zostało udowodnione, aby zarówno obecność kotów jak i nasadzenia przeszkadzały innym działkowcom. Jedynie kilku członków zarządu wskazywało, że działkowcy ustnie skarżyli się na koty i roślinność, swoich twierdzeń nie poparli jednak żadnymi dowodami. Nie została również udowodniona uporczywość działania powodów. Powódka wprawdzie 22 września 2011 roku otrzymała naganę, która pismem z dnia 10 maja 2012 roku została podtrzymana, jednakże zgodnie z §28 statutu uległa ona zatarciu z urzędu z upływem 2 lat od jej uprawomocnienia. Wypowiedzenie zostało dokonane w dniu 24 lipca 2014 roku, czyli po zatarciu. Ponadto, z uwagi na zmianę przepisów, powierzchnia altany powodów nie jest sprzeczna z przepisami, bowiem aktualnie nie przekracza ona 35 m 2.
O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Jednocześnie Sąd określił wynagrodzenie adwokat M. P. za pomoc prawną udzieloną pozwanemu z urzędu na kwotę 73,80 zł (z VAT), którą nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi.
Apelację od opisanego wyroku wywiódł pełn. pozwanego zarzucając mu:
I. naruszenie przepisów postępowania, mające znaczenie dla rozstrzygnięcia tj. przepisu art. 233 §1 k.p.c. , poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i dowolne przyjęcie, że powodowie wprawdzie naruszali regulamin rodzinnego ogrodu działkowego, jednakże nie czynili tego celowo i uporczywie, w sytuacji gdy z faktu udzielenia powódce nagan i upomnień w związku z naruszaniem regulaminu , nieusunięcia nasadzeń przez powodów pomimo odebrania pisemnego upomnienia poprzedzającego wypowiedzenie umowy dzierżawy działki, wreszcie z samych ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd wynika, iż powodowie naruszali regulamin ROD tj. nie usuwali nasadzeń na alejkach celowo u uporczywie, jak również uporczywie bo od 2011 roku nie dokonali zmian w zakresie rozbudowanej altany , wreszcie – wbrew stanowisku zarządu R. D. – utrzymywali koty na działce,
II. naruszenie przepisów prawa materialnego tj.: art. 36 ust3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. 2014.40) poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, iż aczkolwiek powodowie pomimo upomnień i nagan korzystali z działki w sposób sprzeczny z przepisami ustawy i regulaminem, to ich zachowanie jako niecelowe, usprawiedliwia przyjęcie, że wypowiedzenie umowy dzierżawy działkowej było nieuzasadnione, w sytuacji gdy celowość zachowania działkowca nie mieści się w dyspozycji powołanego przepisu.
Wskazując na powyższe strona skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 i 3 poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanych kosztów procesu według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpatrzenia –przy uwzględnieniu kosztów postępowania przed Sądem pierwszej i drugiej instancji, a nadto o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu przed Sądem II Instancji, z uwagi na ich nieuiszczenie w całości ani w części.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.
W ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, jak również prawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, w tym również jego oceny prawnej. Ujawnione dowody zostały ocenione z uszanowaniem granic swobody przyznanej organowi orzekającemu, bez jakiegokolwiek naruszenia zasad logiki, czy doświadczenia życiowego. Ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji została dokonana w sposób wszechstronny, przy uwzględnieniu i rozważeniu wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu. Przedstawione przez Sąd Rejonowy w tej kwestii argumenty oraz tok myślowy zasługują na aprobatę i uznanie.
Wbrew twierdzeniom apelującego Sąd Rejonowy prawidłowo przeanalizował zgromadzony materiał dowodowy czyniąc to w granicach swobodnej oceny nie zaś dowolnej. Dotyczy to zwłaszcza istnienia przyczyn, dla których strona pozwana dokonała wypowiedzenia powodom umowy dzierżawy.
Wymaga w tym miejscu zaznaczenia, iż przyczyny uzasadniające wypowiedzenie powodom umowy dzierżawy niewątpliwie istniały w momencie dokonywania tego wypowiedzenia. Jednakże po wypowiedzeniu umowy dzierżawy i wygaśnięciu tego prawa, stan faktyczny uległ zasadniczej zmianie.
Po pierwsze zmieniły się przepisy prawa budowlanego dotyczące dopuszczalnej powierzchni altany. W dacie wypowiedzenia umowy dzierżawy powierzchnia altany nie mogła przekraczać 25 m2. Altana powodów po rozbudowie uzyskała powierzchnię 32 m2. Zmiana przepisów prawa budowlanego, która zaczęła obowiązywać od dnia 30 kwietnia 2015 roku dopuściła powierzchnię altan na poziomie 35m2 , co oznaczało, iż przedmiotowa altana zaczęła spełniać wymogi prawa budowlanego.
Dodatkowo kwestia związana z nasadzeniami na działce powodów, które częściowo zajęły powierzchnię alejki również została wyjaśniona. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego jednoznacznie wynika, iż powodowie po wypowiedzeniu umowy dzierżawy usunęli te nasadzenia z powierzchni alejki ogrodu działkowego.
Z analizy zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika również, aby powodowie hodowali bądź utrzymywali na swojej działce koty, które byłyby ich własnością. Opieka nad przybłąkanymi kotami, ich dokarmienia nie może stanowić skutecznej przyczyny wypowiedzenia umowy dzierżawy. Inna musi być bowiem ocena zachowania się osoby, która świadomie decyduje się na stałe trzymanie zwierząt na terenie swojej działki, łamiąc w ten sposób regulamin ogrodu działkowego, a inna osoby, która dokarmia i opiekuje się przybłąkanymi kotami, nawet jeśli ta opieka sprowadza się do szczepień, sterylizacji. Ten ostanie rodzaj zachowania nie sposób zakwalifikować jako rażące i uporczywe wykraczanie przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniącym uciążliwe korzystanie z innych działek.
Nadto wbrew twierdzeniom skarżącego nie została wykazana w postępowaniu dowodowym uporczywość w działaniu powodów, co miało zostać nieprawidłowo ocenione przez Sąd I instancji. Kwestia wcześniejszych upomnień czy nagan udzielanych przez zarząd ogrodu działkowego nie może świadczyć o tej uporczywości, skoro zgodnie z regulaminem obowiązującym u pozwanego te stosowane kary porządkowe uległy zatarciu. Zatarcie kary porządkowej następuje poprzez usunięcie z akt członkowskich uchwały o ukaraniu, co oznacza jej wymazanie. Powódka została taką karą porządkową ukarana, ale na dzień wypowiedzenia umowy dzierżawy kara uległa zatarciu. Wobec powyższego kwestia wcześniejszych upomnień ze strony zarządu ogrodu działkowego i nie stosowanie się do nich przez powodów, jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy nie może być traktowane jako uporczywość w ich zachowaniu się.
Reasumując Sąd Okręgowy uznał, że dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena dowodów i ocena prawna nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c. i w konsekwencji przyjąć należy, że zarzuty apelującego dotyczące naruszenia wskazanych przepisów w tym również przepisów prawa materialnego stanowią jedynie polemikę z prawidłową wykładnią i prawidłowymi ustaleniami poczynionymi przez Sąd Rejonowy.
Chybiony okazał się również zarzut dotyczące naruszenia przepisów prawa materialnego.
Dotyczy to przepisu art. 36 ust.3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych.
Zgodnie z tym przepisem stowarzyszenie ogrodowe może wypowiedzieć umowę, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec: pomimo pisemnego upomnienia nadal korzysta z działki lub altany działkowej w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek.
Powyższy przepis określa przesłanki pozwalające wypowiedzieć umowę dzierżawy działki ogrodowej. Wbrew zarzutom skarżącego Sąd Rejonowy nie dokonał błędnej wykładni tego przepisu. Sąd I instancji dokonał oceny każdej z przesłanek opisanych w tym przepisie w kontekście ustalonego stanu faktycznego. Aby zachowanie członka stowarzyszenia uzasadniało wypowiedzenie umowy, musi ono być sprzeczne z przepisami ustawy lub regulaminem, wykraczające w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek.
Słusznie podkreślił Sąd I instancji, iż strona pozwana nie udowodniła żadnej z tych przesłanek. Zachowanie powodów bowiem nie było ostatecznie sprzeczne z ustawą (w zakresie rozbudowy altany), ani z regulaminem a tym bardziej wykraczające w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek. Ma rację skarżący, iż celowość w działaniu powodów nie jest sama w sobie przesłanką uprawniającą do wypowiedzenia umowy dzierżawy. Jednakże celowość w działaniu należy oceniać w kontekście uporczywości. Działanie uporczywe zawiera w sobie niewątpliwie jego celowość. Stąd w rozważaniach prawnych Sądu I instancji można było odnaleźć tego rodzaju sfomułowania, które jednak nie należy taktować jako odrębnej przesłanki warunkującej prawo wypowiedzenia umowy dzierżawy.
Zachowanie powodów zaś nie zawierało w sobie ani cechy uporczywości ani celowości, co zostało opisane powyżej. Kwestia zatarcia zastosowanych kar porządkowych, brak wykazania stałego trzymania zwierząt, ostateczne usunięcie roślinności z powierzchni alejki potwierdza taką ocenę przeprowadzoną przez Sąd I Instancji.
Mając na uwadze powyższe, uznając apelację za bezzasadną, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie
art. 98 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Apelacja strony pozwanej została oddalona, a zatem należy traktować ją jako stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne. Koszty postępowania apelacyjnego obejmują wynagrodzenie pełnomocnika z wyboru powodów zwanego, których wysokość została ustalona w oparciu o przepis §10 ust 1 pkt 1 w zw. z §2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U 2015 poz. 1804).
W związku z tym, iż w postępowaniu apelacyjnym strona pozwana była reprezentowana przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, którego wynagrodzenie nie zostało opłacone w całości ani w części, Sąd Okręgowy przyznał adw. M. P. kwotę 147,60 zł i nakazał wypłacić ją z funduszy Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi.