Sygn. akt II K 569/16
Dnia 30 marca 2017 r.
Sąd Rejonowy w Bełchatowie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSR Robert Sobczak
Protokolant: Katarzyna Kaczmarek
w obecności Rej. Prokuratora: Danuty Grzybowskiej
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 03.11.2016 r., 15.12. 2016 r., 31.01.2017 r., 16.02.2017 r.,
30.03.2017 r.
sprawy przeciwko D. S. (1) z domu D. urodzonej (...) w O., córce W. i W. z domu K.,
oskarżonej o to, że:
w okresie od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 20 lipca 2011 r. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, na terenie B., woj. (...), dokonała przywłaszczenia pieniędzy poprzez złożenie jako ustanowiony przez właścicielkę konta w (...) W. D. (1) pełnomocnik do dysponowania środkami na rachunkach i lokatach dyspozycji wypłat środków pieniężnych w łącznej kwocie 16.175,40 zł, pomimo wygaśnięcia pełnomocnictwa z chwilą śmierci właścicielki konta w dniu 12 lipca 2011 r.,
tj. o czyn z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 12 kk,
1) na podstawie art.1 §2 kk w zw. z art. 17§1 pkt 3 kpk umarza postępowanie karne odnośnie czynu zarzucanego oskarżonej z tą zmianą w jego opisie, że w miejsce kwoty ,,16175,40 złotych’’ przyjmuje kwotę ,,16173,40 złotych ’’;
2) kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.
Sygn. akt II K 569/16
D. S. (2) została oskarżona o to, że w okresie od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 20 lipca 2011 r. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, na terenie B., woj. (...), dokonała przywłaszczenia pieniędzy poprzez złożenie jako ustanowiony przez właścicielkę konta w (...) W. D. (1) pełnomocnik do dysponowania środkami na rachunkach i lokatach dyspozycji wypłat środków pieniężnych w łącznej kwocie 16.175,40 zł, pomimo wygaśnięcia pełnomocnictwa z chwilą śmierci właścicielki konta w dniu 12 lipca 2011 r.,
tj. o czyn z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 12 kk,
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 12.07.2011 roku zmarła w B. W. D. (1). Zmarła miała 68 lat w chwili śmierci.
( dowód: kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k-4).
Przed śmiercią W. D. (1) mieszkała w B. z córką D. S. (2), która się nią opiekowała. W opiece nad matką pomagała jej głuchoniema siostra R. R. (1). Oskarżona miała udzielone pisemne pełnomocnictwo przez matkę do dysponowania jej środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach i lokatach w (...) Oddział w B.. W dniu śmierci W. D. (1) saldo początkowe na rachunkach i lokacie terminowej zamykało się kwotą 15188,32 złotych. W dniu 12.07.2011 roku oskarżona dokonała wypłaty gotówkowej z rachunku oszczędnościowo- rozliczeniowego zmarłej matki w kwocie 3000 złotych. W dniu 13.07. 2011 roku i 20.07. 2011 roku oskarżona bez poinformowania banku o śmierci matki dokonała likwidacji lokaty terminowej oraz wypłaty pozostałych środków z rachunku zmarłej w łącznej kwocie 13.173, 40 złotych. D. S. (2) nie informowała swojego rodzeństwa ile pieniędzy wypłaciła z banku po zmarłej matce i nie miała ich zgody na wypłatę i dysponowanie tymi pieniędzmi. Jedynie D. S. (2) po śmierci matki powiedziała rodzeństwu, że zajmie się organizacją pogrzebu i nie muszą dokładać się finansowo do kosztów pogrzebu, bo wypłaciła pieniądze z konta zmarłej matki. Oskarżona za część pieniędzy należących do zmarłej jej matki pokryła koszty pogrzebu. Zapłaciła między innymi 1070 złotych za wykopanie grobu, kaplicę oraz za plac, 1190 złotych za kwiaty na pogrzeb, wybudowała zmarłej pomnik za 6700 złotych, a następnie dopłaciła do niego kwotę 500 złotych za podwyższenie płyty napisowej, zapłaciła 400 złotych opłaty od budowy nagrobka, 105 złotych zapłaciła za materiały budowlane do położenia kostki przy pomniku. Ponadto doszła opłata dla księdza w kwocie 900 złotych, wyprawienie konsolacji w lokalu TO i OWO za kwotę 1800 złotych. Opłaciła też 650 złotych geodecie za wykonanie w latach 2010-2011 dwóch map do celów projektowych. Następnie D. S. (2) otrzymała z ZUS zasiłek pogrzebowy w kwocie 4000 złotych i 3600 złotych z (...) z ubezpieczenia matki. Do kosztów pomnika dołożył się zmarły P. D. (1) , gdyż dał oskarżonej kwotę 600 złotych. Także R. D. (1) dał siostrze 600 złotych na pomnik dla matki, ale oskarżona mu tą kwotę oddała, gdy się pokłócili.
( dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonej D. S. (2) k-187-188 i k-202v , k-203 w zw. z art. 130 od słów ,, podtrzymuję ” do słów,, 200 zł, ” zeznania świadków A. D. k- 190 w zw. z k-29v od słów,, ze związku” do k-30 do słów,, 13 tysięcy złotych” , J. S. k-191 -192 w zw. z art. 61v od słów ,, moja teściowa” do k-62 do słów,, po zmarłej teściowej ”, S. B. k-192 -193 w zw. z k 125 v od słów,, w okresie od 1 sierpnia” do słów,, mocodawcy”, R. R. (1) k-201v-202 w zw. z k-40v ,, w dniu 3 kwietnia” do k-41 do słów,, nie chcę składać takiego wniosku”, R. D. (1) k-202 -203 w zw. z k-7v od słów,, od lipca” do słów,, sąd cywilny” i k-55v od słów,, podtrzymuję” do słów (...), M. D. k- 203, B. B. k-203v-204 w zw. z k-57v od słów ,,w lipcu” do słów ,,w dniu konsolacji”, K. W. k-204 w zw. z k-59 v od słów ,, 2009” do słów ,, całkowicie”, Z. K. k – 204v w zw. z k -64 v od słów ,, od 1997 roku” do słów,, chyba też ” , P. D. (1) k-205 w zw. z k 50-51, zaświadczenie z (...) k-3, kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k-4, zaświadczenie k-13, oświadczenie pisemne k-14,15, opłata 673/11 k-16, , pokwitowanie k-17, faktury k-18, 19).
W dniu 04 listopada 2011 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie wydał postanowienie w sprawie sygn. akt I Ns 648/11 o stwierdzeniu nabycia spadku po W. D. (2) i W. D. (1). Oskarżona po pogrzebie spotykała się ze swoim rodzeństwem i rozmawiali na temat podziału spadku, ale nie mogli dojść do porozumienia. Oskarżona i R. R. (1) były skłócone z pozostałym rodzeństwem. W dniu 06.10.2016 roku zmarł P. D. (1) i pozostawił żonę M. D., która jest również w konflikcie z oskarżoną. Aktualnie toczy się sprawa o dział spadku po zmarłej W. D. (1) przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie ( sygn. akt Ns 371/12) i dalej nie ma zgody między uczestnikami tego postępowania co do podziału spadku po zmarłej W. D. (1).
( dowód : częściowo wyjaśnienia oskarżonej D. S. (2) k-187-188 i k-202v , k-203 w zw. z art. 130 od słów ,, podtrzymuję ” do słów,, 200 zł ” postanowienie k-172, skrócony odpis aktu zgonu P. D. k-179).
Oskarżona D. S. (2) ma 39 lat, jest żonata, ma dwoje dzieci w wieku 19 i 12 lat, z zawodu jest ciastkarzem, pracuje jako pracownik fizyczny na taśmie i zarabia 1800 złotych miesięcznie, nie była karana .
(dowód: wyjaśnienia oskarżonej k-187, dane o karalności k-226)
Oskarżona na rozprawie w dniu 15.12.2016 roku nie przyznała się do dokonania zarzucanego jej czynu i wyjaśniła, że wypłaciła pieniądze z konta bo była uprawniona przez mamę do dysponowania tym kontem. Jednocześnie podniosła, że była nieświadoma tego, że po śmierci matki jej pełnomocnictwo w banku do dysponowania kontem matki wygasło. Pieniądze, które wypłaciła przeznaczyła na pomnik dla zmarłej mamy, jej pogrzeb i zakup łańcuszków dla rodziny, bo taka była ostatnia wola zmarłej. W tej chwili ona i jej siostra R. są skłócone z bratem R. i rodziną drugiego brata P.. D. S. (2) ponadto wyjaśniła, że na wypłatę pieniędzy z konta zmarłej matki uzyskała zgodę rodzeństwa. Mówiła o tym podczas składania wyjaśnień funkcjonariuszowi Policji, który ją przesłuchiwał i nie wie dlaczego on tego nie zapisał w protokole jej przesłuchania.
(dowód: wyjaśnienia oskarżonej D. S. (2) k-188 i k -230 w zw. z k- 130 od słów ,,podtrzymuję ” do słów ,, 200 zł” ).
Z ustaleń Sądu wynika, że w dniu 12.07.2011 roku zmarła w B. W. D. (1), która przed śmiercią mieszkała z córką D. S. (2), która się nią zajmowała. Za takimi ustaleniami Sądu przemawiają wyjaśnienia oskarżonej, które w tej części zasługują na wiarę. Korespondują z nimi zeznania R. R. (1), która potwierdziła, że to oskarżona zajmowała się matką i nie ma żadnych pretensji do siostry o wypłacone pieniądze z banku, które były ich matki. Także kserokopia skróconego aktu zgonu W. D. (1) wskazuje jednoznacznie na datę jej śmierci. Bezsporne jest w sprawie, iż oskarżona miała pełnomocnictwo udzielone jej przez matkę do dysponowania jej wszelkimi środkami pieniężnymi zgromadzonymi w (...) Oddział w B.. Z ustaleń Sądu wynika, że oskarżona zaraz po śmierci matki w dniu 12.07.2011 roku dokonała wypłaty gotówkowej z rachunku oszczędnościowo- rozliczeniowego zmarłej w kwocie 3000 złotych. W dniu 13.07. 2011 roku i 20.07. 2011 roku oskarżona bez poinformowania banku o śmierci matki dokonała likwidacji lokaty terminowej oraz wypłaty pozostałych środków z rachunku zmarłej w łącznej kwocie 13.173, 40 złotych. Za takimi ustaleniami Sądu przemawia przede wszystkim zaświadczenie wydane przez (...) ( vide k-3), w którym dokładnie opisano operacje finansowe przeprowadzone przez oskarżoną ze środkami pieniężnymi zgromadzonymi przez jej matkę. Ponadto także oskarżona potwierdziła, że dokonała wypłaty środków pieniężnych opisanych w zaświadczeniu wydanym przez bank. Z wyjaśnieniami oskarżonej korespondują zeznania świadka R. D. (1), który uzyskał przedmiotowe zaświadczenie z banku i złożył na siostrę D. S. (2) zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej w tej części, której podała, że nie miała świadomości, iż po śmierci matki nie wolno jej wypłacić pieniędzy z jej konta, czy likwidować lokaty na podstawie udzielonego jej pełnomocnictwa przez zmarłą do dysponowania tymi środkami. Tego rodzaju wyjaśnienia są linią obrony przyjętą przez oskarżoną. Za tego rodzaju stanowiskiem Sądu przemawiają zeznania świadka S. B., z których wynika, że pracownik banku powinien przy zwykłym pełnomocnictwie poinformować pełnomocnika, że wygasa ono z chwilą śmierci właściciela rachunku lub lokaty. Z doświadczenia życiowego wiadomo, że najbliższa rodzina, która takie pełnomocnictwo posiada od razu wypłaca po śmierci właściciela rachunku jego pieniądze, aby bank ich nie zablokował. Tak właśnie zrobiła oskarżona i nawet gdyby nie zrozumiała pouczenia dotyczącego udzielonego jej pełnomocnictwa, to z chwilą śmierci matki mogła o tym fakcie od razu powiadomić bank i zapytać pracownika co dalej robić z pieniędzmi po zmarłej. Tymczasem ona wypłaciła wszystkie środki i dopiero powiadomiła o śmierci matki bank. Tego rodzaju postępowanie jednoznacznie świadczy, że wiedziała, iż pieniądze zgromadzone przez matkę w banku mogą zostać po jej śmierci zablokowane do czasu uzyskania postanowienia o stwierdzeniu nabycia po zmarłej spadku. Sąd nie dał także wiary wyjaśnieniom oskarżonej w tej części, której twierdziła, że na wypłatę pieniędzy uzyskała po śmierci matki zgodę pozostałego rodzeństwa. Za takimi ustaleniami Sądu przemawiają zeznania świadków R. D. (1), R. R. (1) i P. D. (1), z których jednoznacznie wynika, że takiej zgody na wypłatę pieniędzy zgromadzonych przez matkę w banku oskarżonej nie udzielili. Zeznania tych świadków wzajemnie się uzupełniają i zasługują na wiarę. Zeznania P. D. (1) Sąd ujawnił przez odczytanie, gdyż świadek ten zmarł w 2016 roku. Na podkreślenie zasługuje fakt, że świadek R. D. (1) potwierdził na rozprawie, że oskarżona mówiła przy nim, że wypłaciła pieniądze z konta matki i zajmie się pogrzebem. Tylko tego rodzaju stwierdzenie już po wypłacie pieniędzy nie jest jednoznaczne z uzyskaniem zgody rodzeństwa na ich wypłatę i ponadto D. S. (2) nie mówiła ile wypłaciła pieniędzy z banku. Dokładną kwotę ustalił dopiero R. D. (1) uzyskując odpowiednią informację z banku i od tego momentu jest konflikt w rodzinie. Z ustaleń Sądu wynika, że oskarżona z części uzyskanych pieniędzy faktycznie pokryła rzeczywiste wszelkie wydatki związane z pogrzebem matki - łącznie z wybudowaniem pomnika zmarłej. Za takimi ustaleniami Sądu przemawiają wyjaśnienia oskarżonej, które w tej części zasługują na wiarę. Korespondują z nimi zeznania świadków R. D. (1) , R. R. (1) , A. D., J. S., M. D., które są logiczne ,spójne i zasługują na wiarę. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż nikt nie zaprzeczył z zeznających świadków, że to właśnie oskarżona pokryła koszty pogrzebu matki łącznie z kosztami postawienia pomnika. Jedynie brat P. D. (1) dał 600 złotych na pomnik, bo R. D. (2) D. S. (2) tą kwotę zwróciła. Z ustaleń Sądu wynika, że udokumentowane koszty pogrzebu matki to 1070 złotych za wykopanie grobu, kaplicę oraz za plac, 1190 złotych za kwiaty na pogrzeb, 6700 złotych koszty budowy pomnika, 400 złotych oplata od budowy pomnika, 500 złotych dopłata za podwyższenie płyty napisowej, 105 złotych za materiały budowlane do położenia kostki przy pomniku. Ponadto doszła opłata dla księdza w kwocie 900 złotych, wyprawienie konsolacji w lokalu TO i OWO za kwotę 1800 złotych. Za wysokością takich wydatków przemawiają dokumenty dołączone do akt sprawy oraz zeznania świadków B. B., K. W., które zasługują na wiarę. Ponadto oskarżona opłaciła też 650 złotych geodecie za wykonanie w latach 2010-2011 dwóch map do celów projektowych. Potwierdził ten fakt w swoich zeznaniach Z. K., ale wydatki te nie były związane z pogrzebem, podobnie jak zakup srebrnych łańcuszków dla dzieci, o których wyjaśniała oskarżona. Następnie D. S. (2) otrzymała z ZUS zasiłek pogrzebowy w kwocie 4000 złotych i 3600 złotych z (...) z ubezpieczenia matki, co także oskarżona potwierdziła w swoich wyjaśnieniach. Niewiele wniosły do sprawy zeznania świadka K. L., który przesłuchiwał D. S. (2) w charakterze podejrzanej i przyznał, ze nie zapisał w tym protokole jak mówiła, że miała zgodę na wypłatę pieniędzy po śmierci matki od rodzeństwa. Nawet gdyby taki zapis w protokole był, ocena Sądu postępowania oskarżonej nie uległaby zmianie. Sąd natomiast na wniosek pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarządził przesłanie odpisu protokołu zeznań tego funkcjonariusza Policji do Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie w celu zbadania czy nie doszło do popełnienia przestępstwa z art. 231 §1 kk.
Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że oskarżona dopuściła się dokonania zarzucanego jej czynu
W świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych nie budzi wątpliwości fakt, że oskarżona dopuściła się zarzucanego jej czynu, gdyż w okresie od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 20 lipca 2011 r. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, na terenie B., woj. (...), dokonała przywłaszczenia pieniędzy poprzez złożenie jako ustanowiony przez właścicielkę konta w (...) W. D. (1) pełnomocnik do dysponowania środkami na rachunkach i lokatach dyspozycji wypłat środków pieniężnych w łącznej kwocie 16.173,40 zł, pomimo wygaśnięcia pełnomocnictwa z chwilą śmierci właścicielki konta w dniu 12 lipca 2011 roku i z formalnego punktu widzenia wypełniła znamiona przestępstwa art. 284§1 kk w zw. z art. 12 kk
Oceniając jednak przesłanki z art. 115§2 kk Sąd doszedł do wniosku, iż czyn ten charakteryzuje się znikomym stopniem społecznej szkodliwości. Za takim stanowiskiem Sądu przemawiają przede wszystkim okoliczności w jakich doszło do tego czynu. Oskarżona zajmowała się przez cały czas matką – także przed jej śmiercią. Pomagała jej tylko siostra R. R. (1). Wówczas nie było chętnych ze strony oskarżycieli posiłkowych i pozostałej rodziny, aby je odciążyć od tego obowiązku. Po śmierci matki motywem działania oskarżonej, która wypłaciła pieniądze z lokaty zmarłej była konieczność pokrycia tymi pieniędzmi wszelkich kosztów pogrzebu zmarłej, w tym urządzenia konsolacji i wybudowania pomnika matce. Nie było to zatem działanie z niskich pobudek, a pieniądze były potrzebne natychmiast do płacenia gotówką za pogrzeb. Bezsporne jest, iż przed śmiercią W. D. (1) oskarżona miała pełnomocnictwo do dysponowania oszczędnościami matki znajdującymi się w (...) Oddział w B. i gdyby wypłaciła te pieniądze nawet dzień przed śmiercią matki i rodzeństwu powiedziała, że taka była ostatnia wola zmarłej, aby tymi pieniędzmi swobodnie dysponowała, nie byłoby tej sprawy. Podnieść w końcu należy, że pokrzywdzeni nie ponieśli żadnej szkody w tej sprawie, gdyż trwa postępowanie o dział spadku, w którym pieniądze, które pozostały oskarżonej po matce będą podzielone po odliczeniu wydatków na pogrzeb zmarłej. Ponadto samo postępowanie o dział spadku świadczy o tym, że rodzina oskarżonej jest skłócona, co świadkowie potwierdzili i gdyby wszystkie pieniądze W. D. (1) weszły w skład masy spadkowej i były pozostawione w banku , to do dziś zmarła nie miałaby pomnika, na który uskładała sobie za życia. W realiach przedmiotowej sprawy postępowanie oskarżonej w istocie rzeczy spowodowało to, że W. D. (1) została godnie pochowana i ma postawiony pomnik. Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd na podstawie art. 17§1 pkt 3 kpk w zw. z art. 1§2 kk umorzył postępowanie w sprawie.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 632 pkt 2 kpk. Sąd nie zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrotu należności z tytułu udziału adwokata w charakterze jego pełnomocnika, gdyż takiego wniosku pełnomocnik nie zgłosił.