Sygnatura akt I C 310/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Brzezinach I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: SSRVioletta Olborska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Jolanta Ostrowska

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2016 r. w Brzezinach

na rozprawie

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko (...) (...) z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

I.  zasądza od pozwanego (...) (...). z siedzibą w W. na rzecz powoda A. P. kwoty :

1.  30.000zł(trzydzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 19 września 2014 r. do dnia zapłaty ;

2.  3622zł (trzy tysiące sześćset dwadzieścia dwa) złote tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od kwot:

-2684zł (dwa tysiące osiemset cztery) złote od dnia 19 września 2014 r. do dnia zapłaty ;

-938zł (dziewięćset trzydzieści osiem) złotych od dnia 25 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty;

3. 4054zł(cztery tysiące pięćdziesiąt cztery) zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

I.  oddala powództwo w pozostałej części w zakresie żądania odsetek ustawowych,

II.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Brzezinach kwotę 1042zł(jeden tysiąc czterdzieści dwa złote) tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 310/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 grudnia 2014r. powód A. P. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) (...) z siedzibą w W.:

- kwoty 15000 zł. tytułem dalszego zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 września 2014r. do dnia zapłaty,

- kwoty 2684zł. tytułem odszkodowania – kosztów opieki z odsetkami ustawowymi od dnia 19 września 2014r. do dnia zapłaty,

- kwoty 938zł. tytułem odszkodowania – kosztów leczenia z ustawowymi odsetkami od daty doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu,

- kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu żądania strona powodowa wskazała, że w postępowaniu likwidacyjnym pozwany wypłacił na rzecz powoda kwotę 8400zł. tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 2464zł. tytułem kosztów opieki. Nadto powód wskazał, że pozwany zaproponował ugodowe zakończenie sprawy i dopłacenie świadczeń do kwoty 15.000zł. co powoda nie satysfakcjonowało i dlatego też wystąpił z niniejszym pozwem.

Zdaniem powoda przyznane na jego rzecz świadczenia nie spełniały funkcji kompensacyjnej i nie pokryły kosztów opieki w wysokości 2684zł. wyliczonych za okres od 4 lipca 2014r. do 31 grudnia 2014r., kosztów leczenia, w tym dojazdów, w wysokości 938zł.. Za niewystarczającą powód uznał kwotę zadośćuczynienia. W jego ocenie przyznanie kwoty łącznej 23.400 rekompensuje doznaną krzywdę.

/pozew- k. 2 – 7/

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania, podnosząc, iż dochodzona przez powoda kwota tytułem zadośćuczynienia ponad przyznaną już kwotę 8400zł. jest zbyt wygórowana. Pozwany zakwestionował roszczenie powoda w zakresie żądania zwrotu kosztów podróży oraz kosztów leczenia ponad wypłaconą kwotę odszkodowania tj. 2464 zł. Powyższe opierało się na stwierdzeniu, że powód wymagał opieki osób trzecich przez okres 12 tygodni na dobę w wymiarze 3 godzin na dobę i następnie przez okres 4 tygodni w wymiarze 2 godzin na dobę i w ocenie pozwanego wypłacona kwota odszkodowania pokrywa wynikłe z tego tytułu koszty w całości.

Pozwany zakwestionował okres od którego powód żąda odsetek ustawowych od kwoty zadośćuczynienia.

/odpowiedź na pozew – k.64 - k. 69/

W piśmie z dnia 30 listopada 2015 r. strona powodowa rozszerzyła powództwo do kwoty 30.000zł. tytułem zadośćuczynienia (ponad kwotę wypłaconą w postępowaniu likwidacyjnym) i wniosła o zapłatę w/w kwoty wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 września 2014r. do dnia zapłaty.

/pismo – k. 118 /

W piśmie z dnia 25 kwietnia 2016r. strona powodowa sprecyzowała iż wartość rozszerzonego powództwa pismem z dnia 30 listopada 2015r. wynosi kwotę 15.000zł.

/pismo – k. 141/

Na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2016r. strona powodowa popierała powództwo w zakresie rozszerzonym podnosząc, że łączna kwota 38.400zł. jest adekwatna do doznanej krzywdy, biorąc pod uwagę orzeczony przez biegłego stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu a nadto dotychczas trwające ograniczenia w życiu codziennym.

/protokół z rozprawy – k. 143 – 143 verte/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lipca 2014 r. A. P. uległ wypadkowi komunikacyjnemu. Podczas jazdy skuterem zderzył się z samochodem. Sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń.

/bezsporne/

Powód nie miał wcześniej innych wypadków. Przed wypadkiem powód był bardzo energiczny, samodzielnie wykonywał wszelkie prace domowe i remonty, pomagał synowi w gospodarstwie, uprawiał z żoną ogródek, chodził na grzyby, jeździł na rowerze i skuterze, udzielał się w (...) w R.. Powód leczył się jedynie cukrzycę i nadciśnienie, nie miał żadnych problemów z nogą. W dniu 9 lipca 2014r. został zoperowany – dokonano zespolenia złamanej kostki przyśrodkowej drutem (...) gdyż niepowodzeniem zakończyła się próba nastawienia odłamów w znieczuleniu ogólnym. Powód po wypadku miał 7 tygodni nogę w gipsie. Po zdjęciu gipsu jeździł na wózku inwalidzkim. Powód miał rehabilitację w B. i 3 tygodni w S.. Brał zastrzyki przeciwzakrzepowe i leki przeciwbólowe. W dniu 23 lipca 2015r. powodowi wyjęto śrubę i druty z nogi i dopiero od tego zabiegu powód nie odczuwa ukłuć przy każdym stąpnięciu. Odczuwa także dolegliwości na zmianę pogody, często pojawia się także opuchlizna, choć obecnie jest ona mniejsza niż zaraz po wypadku i pobycie na rehabilitacji w S.. Powodem po wypadku opiekowała się żona. Przez pierwsze dwa tygodnie po wypadku wymagał opieki stałej opieki, gdyż nie wstawał z łóżka. Żona przygotowywała i podawała posiłki powodowi, pomagała przy myciu, kąpieli, ubieraniu dokonywała innych koniecznych czynności higienicznych, robiła zastrzyki, wymieniała opatrunki, podkładała basen. Powód z uwagi na odczuwane dolegliwości nie mógł korzystać z wanny, początkowo myty był w misce w kuchni, później pod prysznicem, który zamontowano zamiast wanny.

Powód z uwagi na występujące nadal ograniczenia obecnie nie jeździ skuterem ani rowerem i zależny jest od innych osób, gdy chce pojechać na jakieś spotkania czy wizyty lekarskie. Nadal bierze leki przeciwbólowe – mniej więcej dwa razy w tygodniu, smaruje nogę maściami wieczorem bo noga często puchnie, nie może dźwigać, odczuwa bóle przy wchodzeniu na schody.

/dowód: wyjaśnienia powoda k. 83 verte – 84 w zw. z k.143 verte , zeznania świadka H. P. – k. 84, dokumentacja medyczna: k.16 - 35 /

W wyniku wypadku powód doznał złamania dwukostkowego lewego podudzia z rozejściem więzozrostu piszczelowo- strzałkowego, rozerwaniem więzadła trójgraniastego.

Trwały uszczerbek na zdrowiu związany z przebytym złamaniem kostek wyniósł 15 %.

Cierpienia fizyczne powoda związane z wypadkiem były znaczne. Spowodowane były bólem związanym ze złamaniem kości, zabiegiem operacyjnym. Powód odczuwa nadal przetrwałe bóle stawu skokowego i stopy przy obciążaniu uszkodzonego stawu. Powód miał zabiegi rehabilitacyjne w październiku 2015r. w C., w marcu 2016r. w B., oczekuje na rehabilitację w S..

Leczenie powoda polegało na operacyjnym odtworzeniu anatomicznych zarysów widełek goleniowych i powierzchni stawowych stawu skokowego. Po zabiegu przez 7 tygodni niezbędne było unieruchomienie kończyny w bucie gipsowym z długotrwałym obciążeniem stawu skokowego. Po zdjęciu unieruchomienia poddano chorego zabiegom usprawniającym.

Powód poniósł następujące koszty leczenia: faktura nr (...) - plaster (4,60zł.), V. C. (49,90zł.), C. 3 F. (32zł.), gaza higieniczna wyjałowiona bawełniana (9zł.), kompres gazowy niejałowy ( 13zł.), C. 3 F. (32zł.), opaska elastyczna (10,50zł.), C. 1% krem (3zł.), faktura nr (...) - C. 3 F. (22zł.), V. C. (31zł.), C. z W.. C (4zł.), A. (16,52zł.), C. 3 F. (32zł.), Z. E. tabl. mus. (12,25 zł. , 21,67zł.), F. inj. (51,48zł.), O. (25,50zł.), faktura nr (...) (21,50zł.), k.52 – (...) kaps (4,22zł. 4,22zł.), koszt zakupu kul, plastikowej kaczki– 85zł..

/dowód: rachunki: k. 48 - 51/

Ograniczenia w życiu codziennym spowodowane wypadkiem dotyczyły utrudnień lokomocyjnych spowodowanych uszkodzeniem stawu skokowego. W związku z przebytym złamaniem powód wymagał pomocy innych osób w czynnościach życia codziennego w wymiarze 4 godz. dzienne w trakcie pierwszych 3 miesięcy. Po tym czasie w trakcie kolejnych 3 miesięcy zakres pomocy zmniejszył się do 2 godzin dziennie. Obecnie powód nie jest w stanie wykonywać pracy fizycznej wymagającej chodzenia, dźwigania ciężarów. Rokowania odnośnie zdecydowanej poprawy stanu ortopedycznego powoda są negatywne. Wypadek spowodował trwałe uszkodzenie stawu skokowego powoda skutkujące upośledzeniem funkcji chodu. Rokowanie pogarsza wiek chorego. Wskazane jest dalsze kontynuowanie rehabilitacji, które może być prowadzone w uspołecznionych placówkach fizjoterapii w formie cykli zabiegów zlecanych przez lekarza rehabilitacji.

/opinia biegłego – k. 99 – 102/

Po ok. 3 miesiącach od operacji zespolenia złamania została usunięta śruba więzozrostowa. Przez 3 miesiące powód miał zakaz obciążania kończyny, co miało na celu wygojenie powierzchni stawowych z jej pełnym wygładzeniem a więc dopasowaniem obu chrząstek stawowych. Usunięcie opatrunku gipsowego w 7 tygodniu po wypadku nie oznaczało możliwości pełnego obciążenia – stwarzało jedynie możliwość rozpoczęcia rehabilitacji. Dopiero po usunięciu śruby więzozrostowej pacjent mógł podjąć stopniowe obciążanie o kulach.

Przez okres 3 miesięcy powód musiał chodzić z asekuracją dwóch kul łokciowych bez stawania na chorej kończynie. W tym czasie nie mógł uczynić zakupów, wykonywać prac porządkowych a także przygotowywać posiłków. Mógł samodzielnie udać się do toalety, a także umyć w łazience ale nie mógł w okresie unieruchomienia gipsowego kąpać się i wymagał częściowej pomocy przy ubieraniu. Po trzech miesiącach nadal musiał chodzić o kulach ale już ze stopniowym obciążeniem operowanej kończyny. Zakres niezbędnej pomocy wymagał stopniowemu zmniejszeniu. Po pół roku od urazu powód nie wymagał już asekuracji dwóch kul dlatego też przyjmuje się że podczas pełnego obciążenia obu kończyn dolnych nawet z asekuracją jednej kuli pomoc choremu w podstawowych czynnościach życia codziennego nie jest już potrzebna.

/uzupełniająca opinia biegłego – k. 124 – 125/

Powód przed wypadkiem był osobą w pełni sprawną, pracował fizycznie i nie odczuwał żadnych dolegliwości.

Koszt jednej roboczogodziny pracy opiekuna społecznego wynosi 11zł.

Łączny koszt opieki przez 3 miesiące 4 godziny dziennie oraz przez kolejne 3 miesiące w wymiarze dwóch godzin dziennie wyniósł łącznie 6006zł.

Powód otrzymał w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia kwotę 8400zł oraz kwotę 2464 zł. kosztów opieki.

/bezsporne/

Odpis pozwu został doręczony pozwanemu w dniu 25 marca 2015r.

/odpowiedź na pozew – k. 64/

Powód poniósł koszt dojazdu w kwocie 418zł.

Powód dowożony był do placówek medycznych w B. oddalonych o 12 km od miejsca zamieszkania, na rehabilitację do S. (ok.35 km w jedną stronę), do lekarzy specjalistów, poradni. W ocenie Sądu pokonał odległość nie mniejszą niż 500km, co uzasadnia przyznanie żądanej kwoty wyliczonej według stawki 0,8358 zł. za 1km.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyjaśnienia powoda, zeznania świadka oraz dokumenty, faktury i pisemne opinie biegłego, które to dowody nie budziły wątpliwości. Jedyne wątpliwości zgłoszona przez stronę pozwana kwestionującą opinię ortopedy zostały rozstrzygnięte w drodze opinii uzupełniającej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego nie jest kwestionowana.

Podstawę prawną odpowiedzialności posiadacza pojazdu stanowi art. 436§1 k.c., na mocy którego samoistny posiadacz środka komunikacji wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody odpowiada na zasadzie ryzyka za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną przez ruch pojazdu.

Podstawę odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę wyrządzoną przez posiadacza pojazdu stanowi art. 822 §1 k.c., w myśl którego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłaty określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie z przepisem art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w art.444kc /uszkodzenia ciała, rozstrój zdrowia/ sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne /ból i inne dolegliwości/, cierpienie psychiczne /ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniem fizycznym lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np.: zeszpecenia, niemożności uprawiania działalności artystycznej, wyłączenie z normalnego życia/. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim na celu złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych, zarówno tych już doznanych, jak i tych które zapewne nastąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, chodzi bowiem o jednorazową sumę przyznaną z tytułu zadośćuczynienia /Komentarz do kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, tom I, pod red. G.Bieniek, wydanie 6, W-wa 2006 r., str. 465/.

W ocenie Sądu biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności sprawy suma wypłacona przez pozwanego w ramach postępowania likwidacyjnego nie była odpowiednia do doznanej przez powoda krzywdy. Powód w wyniku wypadku komunikacyjnego doznał urazu dolnej kończyny – goleni lewej z przemieszczeniem odłamów kostnych i pomimo prowadzonego leczenia nie powrócił do pełnej sprawności, którą miał sprzed wypadku. Do dnia dzisiejszego odczuwa skutki wypadku. Powód został pozbawiony możliwości kontynuowania wykonywanej pracy fizycznej a nadto sam wymagał pomocy w codziennych czynnościach przez znaczny okres czasu (pół roku) od osób trzecich. Podkreślić trzeba, że powód po wypadku po wyjściu ze szpitala spędził dwa tygodnie w łóżku, przez 7 tygodni miał nogę w gipsie i do ok. 3 miesiąca po wypadku mógł jedynie poruszać się na wózku lub za pomocą kul z całkowitym zakazem obciążania kończyny, co również wiązało się ze znacznym ograniczeniem i dyskomfortem.

Nadto na skutek wypadku powód nie jest już w stanie pełnić funkcji społecznych. Do dnia wypadku był bardzo aktywnym członkiem Rejonowego Oddziału (...), (...)w R. pełniąc funkcję Prezesa piątą kadencję, a kadencja trwa pięć lat. Dodatkowo od 1972r. jest członkiem (...). Pełnił funkcje gospodarza i skarbnika w Zarządzie (...) w P.. Po wypadku nie jest w stanie nawet dojechać samodzielnie na zebrania. Uzależniony jest od pomocy syna i wnuka, którzy pracują w W. i rzadko mają możliwość dowożenia powoda.

W ocenie Sądu odpowiednie zadośćuczynienie powodowi skutków wypadku to kwota 38.400zł.

W związku z tym, iż na etapie postępowania likwidacyjnego powód otrzymał łącznie kwotę 8400zł. dodatkowo na rzecz powoda zasądzoną kwotę 30000zł. Ustalając zaś wysokość przyznanego zadośćuczynienia Sąd wziął pod uwagę nie tylko doznany 15% trwały uszczerbek na zdrowiu powoda jako następstwo zdarzenia, a także nieodwracalny charakter zmian i występowania dolegliwości bólowych o znacznym nasileniu przez co najmniej okres jednego roku.

Podkreślić także należy, że rokowanie odnośnie zdecydowanej poprawy stanu ortopedycznego powoda, które pogarsza także jego wiek, jest negatywne. Wypadek spowodował trwałe uszkodzenie stawu skokowego powoda skutkujące upośledzeniem funkcji chodu. Wskazane jest dalsze kontynuowanie rehabilitacji, które może być prowadzone w uspołecznionych placówkach fizjoterapii w formie cykli zabiegów zlecanych przez lekarza rehabilitacji

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 kc obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe.

Przykładowo można wymienić koszty leczenia, specjalnego odżywiania, wydatki związane z przyjazdem osób trzecich w odwiedziny do poszkodowanego, koszty konsultacji medycznych /Komentarz do kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, tom I, pod red. G. Bieniek, wydanie 6, W-wa 2006 r., str.451/.

Powód wykazał, że niewątpliwie w związku z zaistniałym zdarzeniem i powstałymi skutkami poniósł koszty zakupu leków i kosztów dojazdu w kwocie, co najmniej 938zł.

Sąd przyjął, iż powód wymagał pomocy przez pierwsze 3 miesiące po 4 godzin dziennie (364 godz.) i przez kolejne 3 miesiące po 2 godziny dziennie (łącznie 182), co zostało potwierdzone dowodem z opinii biegłego ortopedy, dowodem z zeznań świadka i wyjaśnień samego powoda.

Uwzględniając wymiar czasu opieki i pomocy osób trzecich przy przyjęciu stawki 11zł. za jednej roboczo – godzinę uznać należy wypłaconą kwotę 2464zł. za zaniżoną. Łączny koszt opieki przez 3 miesiące 4 godziny dziennie oraz przez kolejne 3 miesiące w wymiarze dwóch godzin dziennie wyniósł łącznie 6006zł. Tym samym za pozostające w związku przyczynowym ze zdarzeniem dodatkowo koszty 2684zł. (koszty opieki od 4 lipca 2014r. do 31 grudnia 2014r.

Zgodnie z art. 481§1 k.p.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Od dnia 19 września 2014r. (po upływie 30 dniowego terminu) liczyć należy termin naliczenia odsetek za opóźnienie od kwoty 30.000zł. oraz od kwoty 2684zł. (kosztów opieki), gdyż zgłoszenie roszczeń nastąpiło w dniu 19 sierpnia 2014r.

Sąd oddalił żądanie naliczenia odsetek od kwoty 938zł. od dnia 19 września 2014r. do dnia 24 kwietnia 2015r. mając na względzie, że powód nie żądał wskazanych wyżej kosztów przed doręczeniem odpisu pozwu i odsetki od żądanej kwoty 938zł. należy liczyć od dnia 25 kwietnia 2015r. tj . 30 dni po 25 marca 2015r. (daty doręczenia odpisu pozwu)

O kosztach postępowania, w tym kosztach sądowych Sąd orzekł w myśl zasady wynikającej z art. 98 kpc.

Na koszty postępowania poniesione przez stronę powodową w łącznej wysokości 4054zł. złożyły się: opłata od pozwu – 932zł. (k.64), opłata od rozszerzonego powództwa – 750zł., koszty zastępstwa procesowego – 2400 zł., opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17zł., zaliczka na opinie biegłego – 300 zł. (k.94), 405 – zaliczka na opinie biegłego (k.122).

Na nieuiszczone koszty postępowania w wysokości 1042zł. złożyła się opłata od rozszerzonego powództwa w wysokości 750zł. oraz koszt uzupełniającej opinii biegłego w wysokości 292zł., którą wypłacono w toku postępowania ze Skarbu Państwa. Powyższe nieuiszczone koszty należy pobrać od strony pozwanej – przegranej w sprawie.