UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. P. prawa do emerytury.

( decyzja z dnia 8 lipca 2016 roku k. 44 akt ZUS)

Wnioskodawca uznał powyższą decyzję organu rentowego za krzywdzącą i w dniu 9 sierpnia 2016 roku złożył od niej odwołanie do Sądu Okręgowego w Łodzi, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Ubezpieczony podniósł, że organ rentowy w ogóle nie ustosunkował się do okresu pracy przypadającego w okresie od 1 września 1977 roku do 30 kwietnia 1989 roku w (...) Szpitalu (...) w B.. Ponadto, zdaniem skarżącego Zakład Ubezpieczeń Społecznych bezprawnie nie uznał okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach w (...) Publicznym (...) w B., w okresie od 1 marca 1993 roku do 31 grudnia 1998 roku i później do 30 listopada 2007 roku.

(odwołanie k. 2 – 3)

ZUS I Oddziale Ł. wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 4 – 4 verte)

Na terminie rozprawy w dniu 15 marca 2017 roku wnioskodawca poparł odwołanie i oświadczył, że nie kwestionuje wyliczeń ZUS co do ogólnego stażu ubezpieczonego, a co za tym idzie nie ma 25 lat tego stażu na dzień 1 stycznia 1999 roku. Ponadto oświadczył, że posiada 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 31 grudnia 1998 roku.

Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowisko stron k. 35)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

J. P. urodził się w dniu (...). Posiada wykształcenie średnie. Ukończył Medyczne Studium Zawodowe w B. Wydział E. w 1977 roku, uzyskując tytuł technika elektrooradiologii.

(wniosek k. 1 – 6 akt ZUS, dyplom ukończenia Medyczne Studium Zawodowe (...) z dnia 8 czerwca 1977 roku k. 26)

Wnioskodawca w okresie od 4 grudnia 1974 roku do 31 marca 1975 roku świadczył pracę w Państwowym Szpitalu (...) w B. na pełen etat na stanowisku sanitariusza.

(świadectwo pracy z dnia 8 kwietnia 1982 roku k. 9 akt ZUS)

Następnie w okresie od 1 września 1977 roku do 30 kwietnia 1989 roku J. P. był zatrudniony, ostatnio jako starszy technik RTG w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B. na pełen etat. Przy czym w okresie od dnia 3 września 1982 roku do 25 kwietnia 1986 roku wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego, ponieważ świadczył pracę w Polskim Zespole Medycznym w Z. w Libii na stanowisku technika RTG.

(świadectwo pracy z dnia 21 kwietnia 1989 roku k. 10 akt ZUS, świadectwo pracy z dnia 11 maja 2006 roku k. 13 akt ZUS, skierowanie do pracy z dnia 20 sierpnia 1877 roku k.31, umowa o pracę z dnia 1 września 1977 roku k. 31, umowa o pracę z dnia 15 września 1977 roku k. 31, umowa o pracę z dnia 2 listopada 1977 roku k. 31, umowa o pracę z dnia 16 marca 1981 roku k. 31, umowa o pracę z dnia 1 maja 1987 roku k. 31, )

Ponadto w okresie od 1 maja 1989 roku do 30 listopada 2007 roku J. P. pracował w (...) Publicznym (...) w B.. Przy czym w okresie od 1 maja 1989 roku do 28 lutego 1993 roku na stanowisku starszego technika elektroradiologii zaś od 1 marca 1993 roku do 30 listopada 2007 roku na stanowisku kierownika zespołu techników. W między czasie, tj. w okresie od dnia 8 stycznia 1991 roku do 5 czerwca 1991 roku korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem do pracy w Oddziałach Sił Zbrojnych (...) w Królestwie Arabii Saudyjskiej.

(świadectwo pracy z dnia 31 listopada 2007 roku k. 15 akt ZUS, zaświadczenie z dnia 3 czerwca 1991 roku k. 14 akt ZUS, umowa o pracę z dnia 14 grudnia 1994 roku k. 26, umowa o pracę z dnia 2 grudnia 1993 roku k. 26, umowa o pracę z dnia 17 grudnia 1991 roku k. 26, umowa o pracę z dnia 29 kwietnia 1989 roku k. 26)

Wnioskodawca w okresie od 2 września 1996 roku do 21 lutego 1997 roku oraz w okresie od 1 września 1997 roku do 23 stycznia 1998 roku był zatrudniony w Medycznym Studium Zawodowym Nr (...) w B. jako nauczyciel w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. 5/22 godzin tygodniowo

(świadectwa pracy z dnia 16 marca 2016 roku k. 19 i 20 akt ZUS)

Z kolei w okresie od 1 grudnia 2007 roku do 31 grudnia 2008 roku wnioskodawca pracował Wojewódzkim (...) w Ł. na stanowisku starszego technika RTG w pełnym wymiarze czasu pracy.

(świadectwa pracy z dnia 31 grudnia 2008 roku k. 21 akt ZUS)

Natomiast w okresie od 1 stycznia 2008 roku do 31 grudnia 2012 roku wnioskodawca świadczył pracę w Wojewódzkim (...) w Ł. na stanowisku starszego technika elektroradiologii w pełnym wymiarze czasu pracy. Przy czym w okresie od dnia 1 stycznia 2008 roku do 31 grudnia 2008 roku wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę starszego technika elektroradiologii w pracowni RTG natomiast w okresie od dnia 1 stycznia 2009 roku do 31 grudnia 2012 roku w Pracowni Hemodynamiki.

(świadectwa pracy z dnia 31 grudnia 2012 roku k. 22 akt ZUS, świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze z dnia 31 grudnia 2012 roku k. 23 i 24 akt ZUS)

W dniu 27 kwietnia 2016 roku J. P. złożył wniosek o emeryturę.

(wniosek k. 1 – 6 akt ZUS)

Decyzją z dnia 12 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. P. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca do dnia 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego przez ustawodawcę ogólnego stażu pracy a jedynie 21 lata, 7 miesięcy i 16 dni oraz stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat. Organ rentowy nie uznał okresu zatrudnienia jako pracy w szczególnych warunkach w (...) Publicznym (...) w B. w okresie od 1 maja 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku, ponieważ świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych - brak powołania się na odpowiednie zarządzenie resortowe.

( decyzja z dnia 12 maja 2016 roku k. 31 akt ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia 8 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. P. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ, powołując się na przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego 60 lat dla mężczyzn, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat, oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn. Emerytura przysługuje pod warunkiem nie przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca do dnia 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego przez ustawodawcę ogólnego stażu pracy a jedynie 21 lata, 7 miesięcy i 17 dni oraz stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat, a jedynie 3 lata, 9 miesięcy i 28 dni. Organ rentowy nie uznał okresu zatrudnienia jako pracy w szczególnych warunkach w (...) Publicznym (...) w B. w okresie od 1 marca 1993 roku do 31 grudnia 1998 roku, ponieważ wykonywana przez wnioskodawcę praca na stanowisku kierownika zespołu techników wiązała się nie tylko z nadzorem pracowników i przebywaniem w warunkach szkodliwych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, lecz również z wykonywaniem czynności organizacyjnych, do których należą czynności kadrowe i inne prace biurowe oraz czynności administracyjno-gospodarcze, nie objęte stosownym wykazem, które wykonywane są w innych warunkach niż szkodliwe.

( decyzja z dnia 8 lipca 2016 roku k. 44 akt ZUS)

Z kolei decyzją z dnia 12 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. P. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca do dnia 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego przez ustawodawcę ogólnego stażu pracy a jedynie 21 lata, 7 miesięcy i 17 dni oraz stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat, a jedynie 11 lat, 9 miesięcy i 26 dni. Organ rentowy nie uznał okresu zatrudnienia jako pracy w szczególnych warunkach okresów: od 3 września 1982 roku do 25 kwietnia 1986 roku - Samodzielny Publiczny ZOZ ponieważ za ten okres pracy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach powinno być wystawione przez pracodawcę, który zatrudniał wnioskodawcę w Polskim Zespole Medycznym na czas wyjazdu do Z. w Libii oraz od 1 marca 1993 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) Publiczny (...) w B. ponieważ wykonywana przez J. P. praca na stanowisku kierownika zespołu techników wiązała się nie tylko z nadzorem pracowników i przebywaniem w warunkach szkodliwych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, lecz również z wykonywaniem czynności organizacyjnych, do których należą czynności kadrowe i inne prace biurowe oraz czynności administracyjno-gospodarcze, nie objęte stosownym wykazem, które wykonywane są w innych warunkach niż szkodliwe.

( decyzja z dnia 12 września 2016 roku k. 48 akt ZUS)

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie J. P. podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura, po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Ustęp 2 tego przepisu stanowi natomiast, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Ustęp 4 cytowanego przepisu stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ustępie 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ustępie 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przywołane przepisy dotychczasowe to Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz.43 z późn zm.).

W myśl § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ustęp 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

W § 3 ustawodawca wskazał, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Z kolei § 4 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Należy podnieść, że J. P. przyznał, iż nie ma 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych na dzień 31 grudnia 1998 roku.

W związku z tym, że odwołujący się nie spełnił warunku w postaci 25 lat ogólnego stażu ubezpieczeniowego, Sąd pominął analizę pozostałych przesłanek, w tym spełnienia wymogu 15 lat wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Niespełnienie bowiem chociażby jednego z warunków wymaganych w art. 184 ustawy, czyni odwołanie ubezpieczonego bezzasadnym. Gdyby nawet Sąd uznał, że wnioskodawca udowodnił w toku procesu, że we wskazanych przez siebie okresach pracował w szczególnych warunkach, to nie zmienia to faktu niespełnienia przesłanki ogólnego stażu ubezpieczeniowego. W okolicznościach sprawy ustalanie, czy wnioskodawca pracował w warunkach szczególnych, byłoby żądaniem ustalenia prawa na przyszłość. Norma prawna art. 184 cytowanej ustawy konkretyzuje przesłanki nabycia prawa do emerytury, zatem wykluczony jest stan, gdy bez spełniania jednej z normatywnych przesłanek strona będzie dochodziła ustalenia prawa na przyszłość.

Sąd Okręgowy, dokonując wskazanej oceny prawnej miał przy tym na względzie pogląd Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, wyrażony w wyroku z dnia 29 kwietnia 1993 roku w sprawie o sygn. akt III AUr 316/93 ( OSA 1993/10/41 ) stwierdzającym, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych brak jest podstaw prawnych do ustalania w sentencji wyroku, w oparciu o art. 189 k.p.c. okresów zatrudnienia lub innych składkowych i nieskładkowych, o ile okresy te nie rzutują na prawo do świadczenia lub jego wysokość, jak również analogiczny pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 13 marca 1995 roku w sprawie o sygn. akt III AUr 1096/94 ( OSA 1995/11-12/77).

Mając na uwadze wskazane okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie J. P. jako niezasadne uznając tym samym prawidłowość wydanej w dniu 8 lipca 2016 roku, decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł..

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem i pouczeniem doręczyć wnioskodawcy

E.W.