Sygn. akt VIII U 4019/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 października 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 3 lipca 2014 roku, odmówił A. A. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 1 października 2014 roku ustaliła, że ubezpieczony A. A. jest całkowicie niezdolny do pracy okresowo do 30 kwietnia 2015 roku, a niezdolność do pracy powstała 21 stycznia 2014 roku. Na wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 5 lat w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy, tj. w okresie od 30 marca 1996 roku do 20 stycznia 2014 roku, ubezpieczony udokumentował łącznie 2 lata, 8 miesięcy i 14 dni (w tym
2 lata, 10 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 2 miesiące i 27 dni okresów nieskładkowych, które w trybie art. 5 ust. 2 ustawy emerytalnej zostały ograniczone do 1/3 okresów składkowych i przyjęte w wymiarze 8 miesięcy i 4 dni). W dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie, tj. w okresie od 11 września 1996 roku do 2 lipca 2014 roku ubezpieczony udokumentował łącznie 2 lata, 4 miesiące i 11 dni, w tym 1 rok, 9 miesięcy
i 8 dni okresów składkowych oraz 2 lata i 17 dni okresów nieskładkowych, które zostały ograniczone do 7 miesięcy i 3 dni (1/3 okresów składkowych). Zgodnie z art. 58 ustawy emerytalnej okres 10-lecia został przesunięty o okres pobierania przez wnioskodawcę renty
z tytułu niezdolności do pracy: tj. 1 grudnia 1999 roku do 31 stycznia 2005, 11 grudnia 2007 roku do 31 lipca 2010 roku. Ponadto niezdolność do pracy powstała w dniu 21 stycznia 2014 roku, tj. po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia, które nastąpiło w dniu
2 października 2006 roku. Na wymagany 30 letni okres składkowy wnioskodawca udokumentował 20 lat, 5 miesięcy i 26 dni. Wobec tych ustaleń organ rentowy nie znalazł podstaw do przyznania wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja - k. 29 - 30/

W dniu 4 listopada 2014 roku odwołanie od ww. decyzji złożył ubezpieczony, podnosząc, że nie zgadza się ze stanowiskiem organu rentowego. Podniósł, że cierpi na chorobę przewlekłą i datą powstania niezdolności do pracy nie jest 21 stycznia 2014 roku, ponieważ jego problemy zdrowotne zaczęły się w 1997 roku. Cukrzyca powoduje zaś kolejne powikłania i stale pogarsza ogólny stan jego zdrowia.

/odwołanie - k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 21 listopada 2014 roku, ZUS wniósł
o oddalenie odwołania, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 8 - 8 verte/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Wnioskodawca poparł odwołanie. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 5 maja 2016 roku - 00:00:52 - 00:02:55 - płyta - k. 77,

e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku - 00:00:49 - 00:01:11 - płyta - k. 142/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. A. urodził się w dniu (...).

okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek - k. 1 akt ZUS/

W dniu 4 lipca 2014 roku A. A. złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek - k. 1 akt ZUS/

Wnioskodawca w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy
- tj. w okresie od 30 marca 1996 roku do 20 stycznia 2014 roku - udokumentował staż pracy w wymiarze 2 lat, 8 miesięcy i 14 dniu (w tym 2 lata, 10 dni okresów składkowych oraz
2 lata, 2 miesiące i 27 dni okresów nieskładkowych, które w trybie art. 5 ust. 2 ustawy emerytalnej zostały ograniczone do 1/3 okresów składkowych i przyjęte w wymiarze
8 miesięcy i 4 dni).

/okoliczności bezsporne, a nadto: dokumentacja zatrudnienia w aktach ZUS/

Wnioskodawca w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie
- tj. w okresie od 11 września 1996 roku do 2 lipca 2014 roku - udokumentował staż pracy
w wymiarze 2 lata, 4 miesięcy i 11 dni (w tym 1 rok, 9 miesięcy i 8 dni okresów składkowych oraz 2 lata i 17 dni okresów nieskładkowych, które zostały ograniczone do 7 miesięcy i 3 dni (1/3 okresów składkowych).

/okoliczności bezsporne, a nadto: dokumentacja zatrudnienia w aktach ZUS/

Wnioskodawca w okresach: od 1 grudnia 1999 roku do 31 stycznia 2005 roku oraz od 11 grudnia 2007 roku do 31 lipca 2010 roku pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne, a nadto zestawienie - k. 23 akt ZUS/

Ostatnie zatrudnienie wnioskodawcy ustało z dniem 2 października 2006 roku, co spowodowało ustanie tytułu ubezpieczenia.

/okoliczności bezsporne, a nadto: świadectwo pracy - k. 154 akt ZUS/

W całym okresie zatrudnienia wnioskodawca udokumentował 20 lat, 5 miesięcy i 26 dni okresów składkowych.

/okoliczności bezsporne, a nadto: dokumentacja zatrudnienia w aktach ZUS/

Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem nr (...) z dnia 1 października 2014 roku uznała, że A. A. jest całkowicie niezdolny do pracy do 30 kwietnia 2015 roku. Jako datę powstania całkowitej niezdolności do pracy wskazała: 21 stycznia 2014 roku, czyli dzień który był początkiem hospitalizacji wnioskodawcy na oddziale Chorób Wewnętrznych, trwającej do dnia 30 kwietnia 2015 roku.

/okoliczności bezsporne, a nadto: orzeczenie - k. 27 - 28 akt ZUS/

W badaniu sądowo - internistycznym rozpoznano u wnioskodawcy nadciśnienie tętnicze, przewlekłą chorobę niedokrwienną serca, przewlekłą niewydolność krążenia III wg (...), przewlekłą chorobę wrzodową dwunastnicy, stan po krwawieniu z wrzodu opuszki dwunastnicy (w 1996 roku), stan po cholecystektomii z powodu kamicy pęcherzyka żółciowego (w 1999 roku), cukrzycę typu 2, zwyrodnienie kręgosłupa z dyskopatia lędźwiową L3 - S1. Wnioskodawca od 20 lat jest leczony z powodu nadciśnienia tętniczego przez Lekarza Rodzinnego oraz w Poradni Kardiologicznej. Przyjmuje liczne leki, takie jak: P., R., A., S., K., T., A., L., P., V., E., D., D.; okresowo R., P., F., leki na cukrzycę (insulina, M., T.), a także leki uspaka-jające i p-lękowe ( A., Z., H., C., X.). Na żadnej z wizyt nie ma zapisów odnośnie badania podmiotowego i przedmiotowego (we wrześniu i grudniu 2014 odnotowano tylko pomiar ciśnienia - 130/70 i 135/80). Przepisywanie tych samych leków może świadczyć, że pod wpływem leczenia stan zdrowia badanego był stabilny i nie było potrzeby zmiany leków. Wnioskodawca nie wymagał hospitalizacji z powodu schorzeń kardiologicznych

/pisemna opinia biegłego internisty - k. 19; dokumentacja medyczna - k. 17/

W ocenie internistycznej wyraźne pogorszenie stanu zdrowia kwalifikujące wnioskodawcę do całkowitej niezdolności do pracy powstało w styczniu 2014 roku.
Z powodu zapalenia płuc wymagał hospitalizacji w trybie pilnym. Towarzyszyło temu znaczne nasilenie obja-wów niewydolności krążenia. W usg serca stwierdzono poszerzenie lewego przedsionka znaczny przerost mięśnia lewej komory z odcinkowymi zaburzeniami kurczliwości z ob-niżeniem frakcji wyrzutowej do 48%. Ciśnienie tętnicze w czasie hospitalizacji wahało się w granicach 160/82 - 140/80 mm Hg. Po zakończeniu leczenia szpitalnego wnioskodawca był nadal leczony ambulatoryjnie.

/pisemna opinia biegłego internisty - k. 19; dokumentacja medyczna - k. 17/

Z internistycznego punktu widzenia schorzenia gastrologiczne nie powodowały
u wnioskodawcy długotrwałej niezdolności do pracy i nie miały wpływu na stan jego zdrowia w latach 2010 - 2014. Wnioskodawca od 21 roku życia był leczony z powodu choroby wrzodowej dwunastnicy. W la-tach 1996-2006 był 5 razy hospitalizowany z powodu schorzeń przewodu pokarmowego. W 1996 roku był hospitalizowany z powodu krwawienia z wrzodu opuszki dwunastnicy. Stosowano leczenie zachowawcze, nie wymagał leczenia operacyjnego. W 1999 roku doszło do zgorzelinowego zapalenia pęcherzyka żółciowego z zapaleniem otrzewnej w przebiegu kamicy. Wykonano cholecystektomię. Od 1997 roku choroba wrzodowa przebiega bez powikłań. Wnioskodawca okresowo leczony jest ambulatoryjnie, nie wymagał ponownej hospitaliza-cji.

/pisemna opinia biegłego internisty - k. 19; dokumentacja medyczna - k. 17/

W badaniu sądowo - diabetologicznym rozpoznano u wnioskodawcy cukrzycę typu 2, wyrównaną i niepowikłaną, nadciśnienie tętnicze oraz stan po operacji pęcherzyka żółciowego. Z diabetologicznego punktu widzenia wnioskodawca jest zdolny do pracy. Cukrzyca typu 2 jest w jego przypadku wyrównana i niepowikłana. Wnioskodawca musi nadal pozostawać pod stałą opieką poradni diabetologicznej, mieć starannie dobraną dawkę insuliny i leków doustnych, dostosowaną do diety i wysiłku fizycznego, ale stopień zaawansowania cukrzycy nie powoduje niezdolności do pracy.

/pisemna opinia biegłego diabetologa - k. 22 - 22 verte; uzupełniająca pisemna opinia biegłego diabetologa - k. 74/

W badaniu sądowo - kardiologicznym rozpoznano u wnioskodawcy przewlekłą chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie tętnicze krwi, otyłość II stopnia - (...) 38, względną niewydolność krążenia.

/pisemna opinia biegłego kardiologa - k. 32 verte; uzupełniająca pisemna opinia biegłego kardiologa - k. 116/

W ocenie biegłego kardiologa brak jest podstaw do stwierdzenia niezdolności do pracy w latach 2010 - 2014. Wnioskodawca od 21 stycznia 2014 roku 29 stycznia 2014 roku był hospitalizowany na oddziale wewnętrznym z powodu śródmiąższowego zapalenia płuc, które spowodowało objawy nasilenia niewydolności krążenia. W badaniu EKG nie stwierdzono cech niedokrwienia mięśnia sercowego. Stwierdzono pojedyncze skurcze dodatkowe nadkomorowe. Badanie USG serca z dnia 1 kwietnia 2014 roku wykazało odcinkowe zaburzenia kurczliwości z frakcją wyrzutową EF - 48 %. W okresie do 15 grudnia 2011 roku do grudnia 2014 roku nie odnotowano zwyżek ciśnienia krwi przy systematycznym leczeniu farmakologicznym. Wykonana w grudnia 2007 roku tomografia komputerowa wykazała zmiany miażdżycowe do 50%. Ostatni raz na wizycie w poradni kardiologicznej wnioskodawca był w 2009 roku.

/pisemna opinia biegłego kardiologa - k. 33; dokumentacja medyczna - k. 17; uzupełniająca pisemna opinia biegłego kardiologa - k. 116/

W badaniu sądowo - neurologicznym poza obustronnym zniesieniem odruchów skokowych i kolanowych w przebiegu polineuropatii cukrzycowej nie stwierdzono
u wnioskodawcy innych objawów uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności mogących powodować istotne ograniczenia sprawności ruchowej w postaci niedowładów czy porażenia kończyn. Brak jest danych o ewentualnym leczeniu takich objawów. P. cukrzycową rozpoznano u wnioskodawcy na podstawie badania przewodnictwa nerwowego. Nie ustalono obecności tzw. objawów porażennych. Z neurologicznego punktu widzenia brak jest podstaw do orzekania całkowitej niezdolności wnioskodawcy do pracy.

/pisemna opinia biegłego neurolog - k. 54 - 55 verte, uzupełniająca opinia biegłego neurologa - k. 73 - 73 verte/

W kontekście kwalifikacji zawodowych wnioskodawcy (technik budowlany, działalność gospodarcza - dziewiarska), niezdolności do pracy z powodów neurologicznych można byłoby orzec tylko w razie objawów porażennych, niedowładu stopy lub stopy cukrzycowej. Z neurologicznego punktu widzenia bez takich objawów u wnioskodawcy istnieje jedynie niezdolność do wykonywania ciężkiej pracy fizycznej związanej z dźwiganiem znacznych ciężarów lub do pracy na wysokościach powyżej 3 m. Przy posiadanym poziomie kwalifikacji, w ocenie neurologicznej, wnioskodawca był zdolny do pracy od dnia 21 stycznia 2014 roku

uzupełniająca opinia biegłego neurologa - k. 73 - 73 verte; dokumentacja medyczna - k. 71 - 72/

Decyzją z dnia 9 października 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 3 lipca 2014 roku, odmówił A. A. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja - k. 29 - 30/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych oraz na podstawie opinii biegłych: internisty, diabetologa, kardiologa i neurologa, które stanowiły podstawę do oceny stanu zdrowia A. A..

Biegli wydali opinie na podstawie przedstawionej im dokumentacji medycznej wnioskodawcy, znajdującej się w aktach sprawy oraz w aktach ZUS oraz na podstawie badania wnioskodawcy.

Wszyscy biegli w sposób jasny i precyzyjny odpowiedzieli na postawione im pytania, wskazując szczegółowo podstawy dokonanych w opinii ustaleń. Wątpliwości i zastrzeżenia do opinii podnoszone przez wnioskodawcę, biegli przekonująco wyjaśnili w ramach pisemnych opinii uzupełniających. Nadmienić należy, iż stan zdrowia wnioskodawcy został oceniony kompleksowo i wnikliwie przez biegłych wielu specjalności, co jest gwarancją jego rzetelnej całościowej oceny.

Każdy biegły formułował swoje wnioski z punktu widzenia swojej specjalności, stąd biegli diabetolog oraz neurolog nie znaleźli podstaw do uznania wnioskodawcy za osobę niezdolną do pracy w ogóle , a biegli internista i kardiolog potwierdzili ustalenia dokonane przez Komisję Lekarską ZUS orzeczeniem z dnia 1 października 2014 roku, że wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, lecz przed dniem 21 stycznia 2014 roku, kiedy to doszło do wyraźnego pogorszenia jego stanu zdrowia, hospitalizacji z powodu zapalenia płuc i powikłań krążeniowych, nie ma podstaw do stwierdzenia niezdolności do pracy (lata 2010 - 2014). Oznacza to, że biegli ci uznali ocenę ZUS za prawidłową i określili datę powstania niezdolności do pracy na dzień 21 stycznia 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Jak stanowi art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej
5 lat, jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa
w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej (art. 58 ust. 2). Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 12 ustawy rentowej niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek
i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej "lekarzem orzecznikiem" (art. 14 ust. 1).

Warunki określone w art. 57 i 58 powołanej ustawy muszą być spełnione łącznie, by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu była data powstania całkowitej niezdolności do pracy. Organ rentowy uznał bowiem, że niezdolność do pracy powstała po upływie 18 miesięcy od chwili ustania ubezpieczenia. Wnioskodawca nie kwestionował pozostałych ustaleń ZUS, co do wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem złożenia wniosku o rentę . Nie podważał również ustaleń co do ogólnego wymiaru okresów składkowych, które nie przekroczyły 20 lat, 5 miesięcy i 26 dni.

Sąd na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności na podstawie opinii biegłych internisty i kardiologa, ustalił, że właściwe było stanowisko Komisji Lekarskiej ZUS co do daty powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy. Z opinii biegłych wynika, iż po tej dacie nastąpiła pogorszenie stanu zdrowia wnioskodawcy.

Wobec niekwestionowanych pozostałych ustaleń organu rentowego uznać należy zatem, że niezdolności do pracy istotnie powstała po upływie 18 miesięcy od dnia ustania ubezpieczenia, co nastąpiło w dniu 2 października 2006 roku. Nie zaistniały przy tym okoliczności, które pozwoliłyby na ominięcie warunku nabycia prawa do renty, jakim jest powstanie całkowitej niezdolności do pracy w czasie trwania ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od daty jego ustania, ponieważ wnioskodawca po pierwsze w ogóle nie legitymuje się 5-letnim okresem składkowym i nieskładkowym przypadającym w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy ani nie ma wymaganego ogólnego 30 - letniego okresu składkowego. Ustalenia organu rentowego są prawidłowe co skutkuje prawidłowością wydanej w sprawie decyzji.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie od decyzji ZUS z dnia 9 października 2014 roku - znak (...), orzekając jak sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem
o terminie i sposobie wniesienia apelacji.

18 maja 2017 roku