Sygn. VPa 2/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Łapińska

Sędziowie: SSO Magdalena Marczyńska, SSO Agnieszka Leżańska (spr.)

Protokolant: sekr.sądowy Anna Fijołek

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. P.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o nagrodę

na skutek apelacji pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku IV Wydziału Pracy

z dnia 20 października 2012r.

sygn. IV P 314/12

1.  oddala apelację;

2. zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa (...)

z ograniczoną odpowiedzialnością w R. na rzecz powoda Z. P. kwotę 225,00 (dwieście dwadzieścia pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

Sygn. akt V Pa 2/13

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 7 sierpnia 2012 roku, powód Z. P. wnosił o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółka z o.o. w R. kwoty 2.516,92zł tytułem nagrody z zakładowego funduszu.

Postanowieniem z dnia 7 września 2012 roku, Sąd Okręgowy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb. stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu IV Wydział Pracy w Radomsku.

W odpowiedzi na pozew z dnia 2 października 2012 roku strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie do powoda kosztów procesu wg norm przepisanych.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 listopada 2012 roku, Sąd Rejonowy w Radomsku IV Wydział Pracy w sprawie o sygn. akt IVP 314/12:

- zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółka z o.o. w R. na rzecz powoda Z. P. kwotę 2516,92zł (dwa tysiące pięćset szesnaście 92/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 1 lipca 2012 roku do dnia zapłaty;

- zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółka z o.o. w R. na rzecz powoda Z. P. kwotę 450,00zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

- ponadto nakazał ściągnąć od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółka z o.o. w R. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Radomsku - kwotę 126,00zł (sto dwadzieścia sześć złotych) tytułem opłaty podstawowej od pozwu, której powód nie miał obowiązku uiścić.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

strony łączy umowa o pracę w okresie 1 stycznia 2000 roku -31 grudnia 201l r. Stosunek pracy ustał na podstawie porozumienia stron w związku z przejściem powoda na emeryturę. Na posiedzeniu zarządu pozwanej spółki w dniu 24 maja 2012 roku została przeanalizowana bieżąca sytuacja spółki, zarząd dostrzegł jednak zagrożenia wynikające z problemów związanych z windykacją należności za usługi szczególne w kontekście zadań inwestycyjnych, w związku z czym podjął decyzję o wypłaceniu do końca miesiąca czerwca 2012 roku nagrody pracownikom z okazji Dnia Pracownika (...) w połowie wysokości, o której mowa w § 4 „Zasad przyznawania i wypłacania nagrody dla pracowników (...) Sp. z. o.o. w R. z okazji Dnia Pracownika (...)" stanowiącego załącznik do (...). Jednocześnie Zarząd widział możliwość kontynuowania wypłacania premii motywacyjnej zgodnie z (...)

Na posiedzeniu w dniu 24 sierpnia 2012 roku, Zarząd spółki podjął decyzję o wypłaceniu w ramach posiadanych środków drugiej połowy nagrody z okazji Dnia Pracownika (...) w terminie do dnia 31 grudnia 2012 roku. W pozwanej spółce utworzono Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy w dniu 23 czerwca 2008 roku, z załącznika nr (...)do Układu wynika, że w ramach posiadanych środków finansowych na wynagrodzenia tworzy się fundusz nagród za wkład dla pracowników, którzy przyczynili się do rozwoju spółki. Nagrodę otrzymują pracownicy, którzy byli zatrudnieni w (...) Spółka z o.o. w R. pełny rok kalendarzowy w roku poprzedzającym rok, w którym wypłacana jest nagroda, za wyjątkiem pracowników zwolnionych z pracy na podstawie art. 52 k.p. Nagrodę ustala się w wysokości 8,5% od wynagrodzenia, zaś podstawą jej naliczenia jest kwota osiągniętych wynagrodzeń z tytułu pracy w spółce w okresie zatrudnienia w roku poprzedzającym, w którym wypłacona jest nagroda.

W miesiącu czerwcu 2012 roku, strona pozwana wypłaciła powodowi nagrodę z okazji Dnia Pracownika (...) w kwocie 2.516,92złotych tj. w połowie wysokości przysługującego mu świadczenia z tego tytułu.

W świetle powyższych ustaleń Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo jest zasadne i jako takie podlega uwzględnieniu. Sąd I instancji wskazał, że zgodne z art. 105 k.p. pracownikowi może być przyznana nagroda lub wyróżnienie, jeżeli przyczynia się on szczególnie do wykonywania zadań zakładu przez wzorowe wypełnienie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości, natomiast ocena, czy postawa konkretnego pracownika uzasadnia uzyskanie nagrody lub wyróżnienia, należy do pracodawcy. Kontynuując swój wywód Sąd wskazał, że konkretyzacja wymienionych podstaw przyznawania pracownikom nagród i wyróżnień może nastąpić w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania, co właśnie miało miejsce w przypadku strony pozwanej.

Sąd Rejonowy podniósł nadto, iż pracownikowi generalnie nie przysługuje roszczenie o przyznanie nagrody lub wyróżnienia. Jeżeli jednak pracodawca złożył oświadczenie woli o przyznaniu pracownikowi nagrody lub wyróżnienia, pracownik może dochodzić od pracodawcy spełnienia tego świadczenia. Roszczenie o nagrodę ma także pracownik, któremu pracodawca przyznał ją, a następnie odmawia jej wypłaty. W tym przypadku źródłem roszczenia pracownika jest oświadczenie woli pracodawcy tworzące prawo do nagrody po stronie pracownika, Oświadczenie to nie może być jednostronnie cofnięte przez pracodawcę (art. 61 k.c. w zw. z art.300 k.p.).

W pozwanej spółce funkcjonuje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy, z którego postanowień i istnienia strony nie kwestionowały. Z (...) wynika, że nagrodę otrzymują pracownicy zatrudnieni w (...) Spółka z o.o. w R. pełny rok kalendarzowy w roku poprzedzającym rok, w którym wypłacana jest nagroda, za wyjątkiem pracowników zwolnionych z pracy na podstawie art. 52 k.p. Nagrodę ustala się w wysokości 8,5% od wynagrodzeni, zaś podstawa jej naliczenia jest kwota osiągniętych wynagrodzeń z tytułu pracy w spółce w okresie zatrudnienia w roku poprzedzającym, w którym wypłacona jest nagroda.

Sąd I instancji wskazał, iż powód przepracował pełny rok kalendarzowy 2011, zaś z dniem 1 stycznia 2012 roku przeszedł na emeryturę. W miesiącu czerwcu 2012 roku pozwana spółka wypłaciła powodowi połowę nagrody, tj. kwotę 2.516,92zł.

W ocenie Sądu roszczenie powoda jest zasadne, bowiem strona pozwana winna wypłacić wówczas powodowi całą kwotę nagrody, tj. kwotę 5.033,84zł.,bowiem podstawa ustania stosunku pracy łączącego strony nie był art. 52 k.p., o którym traktuje (...), ale art. 30 § 1 pkt 1 k.p.

O odsetkach za opóźnienie w spełnieniu zasądzonego świadczenia, Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art.481 § 1 i § 2 k.c. w związku z art. 300 k.p. Dalej Sąd I instancji podniósł, że nagroda przysługująca powodowi stała się wymagalna w miesiącu czerwcu 2012 roku. Od dnia następnego po upływie terminu 30 czerwca2012 roku, pozwany pracodawca popadł w opóźnienie w spełnieniu świadczenia, co uzasadnia prawo powoda do domagania się odsetek ustawowych za okres opóźnienia.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, a zatem decydujące znaczenie na obowiązek zwrotu kosztów procesu ma wynik procesu. Wyjątek od powyższej ogólnej zasady przewiduje art. 102 k.p.c, który pozwala w szczególnie uzasadnionych wypadkach na zasądzenie od strony przegrywającej tylko części kosztów lub nieobciążenie jej w ogóle kosztami. Na zasądzoną kwotę kosztów zastępstwa procesu składa się kwota 450,00 złotych kosztów zastępstwa procesowego ustalona na podstawie § 6 pkt 5 w związku z § 12 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. Nr 163, poz.1348) .

O kosztach wpisu sądowego od pozwu Sąd I instancji orzekł na podstawie przepisu art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sadowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 90 poz.594 ze zm.) obciążając stronę pozwaną kosztami wpisu sądowego, którego powódka nie miała obowiązku uiścić.

Zgodnie z art. 13 tej ustawy „opłatą stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych ". Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 u.k.s.c, „nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych: pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy ubezpieczeń społecznych (...)"

Zgodnie z art. 113 ust. 1 u.k.s.c, „ kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu ".

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego, wyrażonym w uchwale z dnia 05.03.2007 r. (I PZP 1/07.LEX 231085), „Sąd w orzeczeniu kończącym w instancji sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu sporu nie przewyższa kwoty 50.000 zł obciąży pozwanego pracodawcę na zasadach określonych w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do sądu(art.. 96 ust. 1 pkt 4 tej ustawy) z wyłączeniem opłat od pism wymienionych w art. 35 ust. 1 zdanie pierwsze tej ustawy. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją pozwany, zarzucając mu:

- naruszenie § 1 i § 7 załącznika nr 2 do układu zbiorowego pracy obowiązującego u pozwanego z dnia 23.06.2008 r. „Zasady przyznawania i wypłacania nagrody dla pracowników (...) sp. z o.o. w R. z okazji dnia pracownika (...)”.

Podnosząc powyższe okoliczności pozwany wniósł o :

l) jego zmianę

w punkcie 1 poprzez oddalenie powództwa w całości,

a)  w punkcie 2 i 3 poprzez nieobciążanie powoda kosztami procesu w przedmiotowej sprawie oraz

2) zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

ewentualnie,

3) uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelacje pozwanego powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu za II instancję.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Przystępując do merytorycznej oceny zasadności podnoszonych w apelacji zarzutów wskazać należy, iż okolicznością bezsporną w sprawie jest, iż w pozwanej spółce w dniu 23 czerwca 2008 roku zawarto Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy, który w załączniku nr 2 do Układu przewiduje, iż w ramach posiadanych środków finansowych na wynagrodzenia tworzy się fundusz nagród za wkład dla pracowników, którzy przyczynili się do rozwoju spółki. Zgodnie z treścią & 2 tegoż załącznika nagrodę otrzymują pracownicy, którzy byli zatrudnieni w (...) Spółka z o.o. w R. pełny rok kalendarzowy w roku poprzedzającym rok, w którym wypłacana jest nagroda, za wyjątkiem pracowników zwolnionych z pracy na podstawie art. 52 k.p. Nagrodę ustala się w wysokości 8,5% od wynagrodzenia, zaś podstawą jej naliczenia jest kwota osiągniętych wynagrodzeń z tytułu pracy w spółce w okresie zatrudnienia w roku poprzedzającym, w którym wypłacona jest nagroda.

Ma racje skarżący, iż zgodnie z treścią &7 załącznika, decyzję o wypłacie nagrody podejmuje zarząd. Dotyczy to jednak czynności stricte technicznych, dotyczących sporządzenia listy osób uprawnionych do nagrody oraz ustalenia jej wysokości. W żadnym razie, w ocenie Sądu Okręgowego, z powyższego zapisu nie można wywodzić uprawnienia dla zarządu w zakresie podejmowania decyzji o zaniechaniu wypluty nagrody, bądź też zmiany terminu jej wypłaty. Wszak nie można pominąć treści art. 13 Układu, który stanowi, iż zmiany do Układu wprowadza się w formie protokołów dodatkowych z zastosowaniem przepisów dotyczących Układu. Powyższy zapis jest konsekwencją uregulowania zawartego w art. 241 9 § 1 k.p., zgodnie z którym zmiany do układu wprowadza się w drodze protokołów dodatkowych, przy czym do protokołów dodatkowych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące układu. Przepis ten reguluje sposób wprowadzania zmian do układu zbiorowego oraz statuują zasadę tożsamości strony związkowej układu. Protokół dodatkowy jest rodzajem porozumienia zmieniającego, na podstawie którego strony mogą modyfikować postanowienia układowe, ewentualnie rozszerzać lub ograniczać ich treść. Protokoły dodatkowe stanowią integralny składnik układu, czego wyrazem jest nakaz odpowiedniego stosowania do nich przepisów dotyczących układu, w tym m.in. mówiących o obowiązku dokonania rejestracji (por. art. 241 11 KP). Podkreślić przy tym należy, iż warunkiem obowiązywania zmian wprowadzonych do układu jest zarejestrowanie protokołów dodatkowych ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z 29.11.2000 r. I PKN 111/00, OSNAPiUS 2002, Nr 13, poz. 307). Zgodnie z uchwałą SN z 22.2.2008 r. (I PZP 12/07, OSNP 2008, Nr 19-20), zmiana postanowień zuzp nie może nastąpić jednostronnie w drodze skorzystania przez pracodawcę z przewidzianej układem możliwości uchylenia zasad wypłacania świadczenia prawnego na skutek niezadowalającej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż strona pozwana nie dokonała zmian w Układzie w sposób przewidziany prawem, co wyklucza możliwości jednostronnej modyfikacji jego postanowień. Treść & 6 załącznika przewiduje, iż nagroda wypłacana będzie jednorazowo do końca miesiąca czerwca, co oznacza, iż pozwany winien wypłacić należną powodowi kwotę w tym czasie. Mając na uwadze, iż pracodawca nie wywiązał się z nałożonego na niego Układem obowiązku, Sąd Rejonowy zasadnie zasądził na rzecz powoda żądaną przez niego należność, której wysokości i zasady strona pozwana nie kwestionowała.

Powyższe rozważania pozwalają uznać za bezzasadny, podnoszony przez skarżącego, zarzut naruszenia obowiązującego u pozwanego § 1 i § 7 załącznika nr (...) do układu zbiorowego pracy z dnia 23.06.2008 roku, „Zasady przyznawania i wypłacania nagrody dla pracowników (...) sp. z o.o. w R. z okazji dnia pracownika komunalnego” i skutkują oddaleniem apelacji na podstawie art. 385 k.p.c.

Mając na uwadze wynik postępowania apelacyjnego, Sąd Okręgowy na podstawie art.98 k.p.c. i wynikającej z niego zasady odpowiedzialności za wynik procesu zasądził od pozwanej Spółki na rzecz powoda Z. P. kwotę 225,00 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą, przy czym wysokość kosztów zastępstwa procesowego, S

ąd ustalił na podstawie§ 12ust.1 pkt 1 w związku z § 6 pkt 3 i § 11ust.1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349).