UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 września 2015 roku

Powód – D. T. wnosił o zasądzenie od pozwanego – Miejskiego Ośrodka (...) w S. na swoją rzecz kwoty 13.770 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy.

W uzasadnieniu wskazał, iż był zatrudniony w pozwanym na podstawie powołania, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku dyrektora w oparciu o zarządzenie Burmistrza Miasta S. z dnia 1.10.2012 roku. Określało ono okres powołania na 5 lat tj. od 1.10.2012 roku do 30.09.2017. Od dnia 17 kwietnia 2015 roku powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim. W tym czasie, w dniu 17 czerwca 2015 roku, otrzymał przesyłkę zawierającą zarządzenie Burmistrza z dnia 11 czerwca 2015 roku, zmieniające dotychczasowe o powołaniu go na stanowisko dyrektora pozwanego, poprzez skrócenie okresu powołania do dnia 14 czerwca 2015 roku. Wraz z zarządzeniem otrzymał również świadectwo pracy. Zdaniem powoda takie działanie pracodawcy było niezgodne z prawem, a sposób odwołania go z zajmowanego stanowiska nastąpił z naruszeniem przepisów regulujących tą kwestię. W pierwszej kolejności zarzucił działaniu pracodawcy, iż przedmiotowe oświadczenie zostało złożone w trakcie trwania okresu ochronnego tj. podczas usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Co więcej odwołanie nastąpiło 3 dni wcześniej (14 czerwca 2015roku), niż dzień, w którym został o tym poinformowany. Jednocześnie, pomimo iż ustawodawca przewiduje co do zasady możliwość wypowiedzenia stosunku pracy w okresie usprawiedliwionej nieobecność w pracy, tym niemniej przesłanki uzasadniające takie działanie pracodawcy nie zostały w przypadku powoda spełnione. Z uwagi na sprawowaną funkcję mają zastosowanie przepisy szczególne (ustawa z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej), w których to w sposób enumeratywny wskazane zostały przypadki umożliwiające jego wcześniejsze odwołanie z zajmowanej funkcji. Żadna tymczasem z wskazanych tam sytuacji nie miała miejsca, a zatem wypowiedzenie łączącego strony stosunku pracy uznać należy za bezpodstawne. Wskazał również, iż skrócenie okresu jego powołania spowodowało, iż był on krótszy niż minimalny okres przewidziany przepisami prawa. Nadto wskazał, iż bez znaczenia, jeżeli chodzi o przyczynę jego zwolnienia, była likwidacja funkcji dyrektora zgodnie z załącznikiem do uchwały Rady Miejskiej w S. nr (...) z dnia 4 maja 2015 roku ,albowiem tożsame obowiązki zostały powierzone zarządcy. Wskazał, iż na wysokość dochodzonego odszkodowania składa się wynagrodzenie za pracę za okres 3 miesięcy.

W piśmie z dnia 28 września 2015 roku powód, wobec wyliczenia przedstawionego przez pozwaną, zmodyfikował żądanie pozwu w zakresie kwoty odszkodowania domagając się z tego tytułu zasądzenia na swoją rzecz kwoty 16.065 złotych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Zaprzeczył wszelkim twierdzeniom powoda, albowiem wskazywały one na niewłaściwą ocenę prawną stanu faktycznego. Podniósł, iż na mocy uchwały Rady Miejskiej z dnia 4 maja 2015 roku przyjęty został nowy statut Miejskiego Ośrodka (...) w S., który nie przewidywał w swojej strukturze stanowiska dyrektora . Nowy statut wchodził w życie z dniem 15 czerwca 2015 roku. Zarządzenie na mocy którego powód został powołany na wskazane stanowisko zostało tymczasem wydane na mocy wcześniej obowiązujących przepisów, które utraciły moc w związku z wejściem nowego statutu. Tym samym po tej dacie Burmistrz Miasta S. miał obowiązek wydać nowe zarządzenie regulujące sytuację powoda i dostosowujące ją do powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Jednocześnie zarządzenie to pozostawało jedynie aktem wykonawczym, w stosunku do uchwały Rady Miejskiej. W związku zaś z nie przewidzeniem w nowym statucie funkcji dyrektora ośrodka, należało wydać zarządzenie na mocy którego okres powołania powoda na zajmowane stanowisko zostanie skrócony tylko do dnia 14 czerwca 2015 roku, do kiedy obowiązywał poprzedni statut. Brak było podstaw do zatrudniania go po tej dacie. Tym samym, wobec skrócenia okresu powołania bezpośrednią przyczyną ustania stosunku pracy był upływ czasu, na który powód został powołany, co znalazło odzwierciedlenie w treści doręczonego mu świadectwa pracy. Jednocześnie wskazane zarządzenie nie stanowiło oświadczenia pracodawcy o odwołaniu powoda ze stanowiska dyrektora (...), ani wypowiedzenia stosunku pracy z powołania, a jedynym jego celem była zmiana wcześniejszego zarządzenia i dostosowanie go do zmienionego, powszechnie obowiązującego prawa. W innym bowiem przypadku od dnia 15.06.2015 roku zarządzenie o powołaniu powoda na ww. stanowisku nie dość, że samo pozostawałoby w sprzeczności z obecnie obowiązującymi przepisami, to jeszcze pociągałoby dalej idące skutki w sferze prawa pracy i finansów publicznych. Stosunek pracy powoda trwałby bowiem nadal pomimo, że ten nie mógłby świadczyć pracy (na nieistniejącym stanowisku), a jednocześnie w związku z jego kontynuacją pracodawca byłby zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia, co rodziłoby skutek w postaci naruszenia finansów publicznych, gdyż pozwany byłby zobowiązany do dokonywania wydatków ze środków publicznych bez podstawy prawnej. Nadto pozwany wskazał na sprzeczność twierdzeń powoda odnośnie otrzymania przez niego oświadczenia pracodawcy o odwołaniu z funkcji dyrektora. Powód z jednej strony wskazywał bowiem, że nie otrzymał takowego, z drugiej zaś twierdził, iż otrzymane przez niego dokumenty stanowiły w istocie oświadczenie pracodawcy w tym zakresie. Odwołując się do powyższych twierdzeń pozwany zaprzeczył, że w stosunku do powoda zostało złożone oświadczenie o odwołaniu ze stanowiska (...), a w konsekwencji nie doszło do wypowiedzenie stosunku pracy (ten wygasł). W tym zaś stanie rzeczy przytaczanie przez powoda podstaw odwołania zawartych w ustawie z dnia 25 października 1991 roku w sprawie organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej jest całkowicie bezprzedmiotowe. Podobnie powoływanie się przez niego na okres ochronny, w jakim miało mu zostać złożone takie oświadczenie, pozostaje bez znaczenia skoro w istocie nie został odwołany, a dla wygaśnięcia stosunku pracy na skutek upływu czasu, okoliczność usprawiedliwionej nieobecność jest nie istotna i nie ma wpływu na wydłużenie trwania stosunku pracy.

Sąd ustalił:

Powód był zatrudniony u pozwanego na podstawie powołania w okresie od 9.05.2011 roku do 14.06 2015 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku dyrektora.

Podstawą jego zatrudnienia było zarządzenie Burmistrza Miasta S., ostatnie nr RZ- (...) z dnia 1.10.2012 roku. W jego wyniku powód został powołany do pełnienia funkcji Dyrektora pozwanego na czas określony 5 lat tj. od dnia 1.10.2012 roku do 30.09.2017 roku.

W związku z planowanym powołaniem pomiędzy powodem a Burmistrzem Miasta S. została podpisana umowa z dnia 27 września 2012 roku dotycząca warunków organizacyjno – finansowych działalności Miejskiego Ośrodka (...) w S.. Zgodnie z §7 umowa została zawarta na okres pełnienia przez powoda obowiązków dyrektora instytucji i wchodziła w życie z dniem powołania go na wskazane stanowisko. Jednocześnie wskazane zostały enumeratywne przypadki, w których mógł on zostać odwołany przed upływem okresu, na jaki został powołany tj. na własną prośbę, z powodu choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie obowiązków, z powodu naruszenia przepisów prawa w związku z zajmowanym stanowiskiem, w przypadku odstąpienia od realizacji umowy, bądź w przypadku przekazania instytucji w trybie art. 21a ustawy. Podstawą zawarcia umowy był art. 15 ust 5 ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

/dowód: akta osobowe, zarządzenie nr RZ- (...) Burmistrza Miasta S. z dnia 1.10.2012 roku k.a. 9, umowa w sprawie warunków organizacyjno – finansowych działalności Miejskiego Ośrodka (...) w S. z dnia 27.09.2012 roku wraz z załącznikami k.a. 10-27/

W okresie od 17 kwietnia 2015 roku powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim.

W dniu 17 czerwca 2015 roku zostało mu doręczone pismo Burmistrza Miasta S. datowane na dzień 15.06.2015 roku. Zawierało ono informację, że w związku z wejściem w życie zarządzenia Burmistrza nr RZ- (...) z dnia 11 czerwca 2015 roku w sprawie zmiany zarządzenia nr RZ – (...) z dnia 1 października 2012 roku dotyczącego powołania powoda na stanowisko Dyrektora Miejskiego Ośrodka (...) w S. oraz wejściem w życie uchwały nr X/57/2015 Rady Miejskiej w S. z dnia 4 maja 2015 roku w sprawie przyjęcia statutu ośrodka, zawarty z powodem stosunek pracy został rozwiązany z dniem 14 czerwca 2015 roku. Nadto znalazła się tam informacja, iż w związku z powyższym przysługuje mu odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia za pracę oraz wypłacony mu zostanie ekwiwalent za niewykorzystany urlop za lata 2014-2015.

Do pisma załączone zostało zarządzenie nr RZ- (...) Burmistrza Miasta S. z dnia 11 czerwca 2015 roku, z którego treści wynikało, że okres powołania na stanowisko dyrektora pozwanej został skrócony do dnia 14 czerwca 2015 roku. Doręczono mu również świadectwo pracy datowane na dzień 15.06.2015 roku. W jego treści wskazane zostało, że łączący strony stosunek pracy ustał na mocy art. 30§1 pkt 4 k.p. tj. po upływie okresu, na jaki zawarta została umowa.

/dowód: zaświadczenia lekarskie k.a. 28-29, pismo Burmistrza Miasta S. z dnia 15.06.2015 roku k.a. 30, zarządzenie nr RZ- (...) Burmistrza Miasta S. z dnia 11.06.2015 roku k.a. 31/

Zasady funkcjonowania Miejskiego Ośrodka (...) w S. normuje statut ośrodka przyjmowany na podstawie uchwał Rady Miejskiego w S..

Zgodnie ze statutem opartym na podstawie uchwały nr XXXI/293/2013 Rady Miejskiej w S. z dnia 24 stycznia 2013 roku, działalnością ośrodka kierować miał dyrektor, powoływany i odwołany przez Burmistrza Miasta, zgodnie z ustawą z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (§7 statutu).

Zapis ten utracił moc na skutek uchwały nr X/57/2015 Rady Miejskiej w S. z dnia 4 maja 2015 roku i w miejsce dyrektora, z dniem 15.06.2015 roku, kierowanie powierzono zarządcy, będącemu osobą fizyczną lub prawną. Jednocześnie wskazane zostało, że do zarządcy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące dyrektora instytucji kultury (§8 statutu).

/dowód: statut (...) w S. k.a.32-34, uchwała nr X/57/2015 z dnia 4 maja 2015 roku wraz z załącznikiem w postaci statutu (...) w S. k.a. 36-37

Sąd oddalił wniosek dowodowy dotyczący przesłuchania stron albowiem stan faktyczny w sprawie pozostawał bezsporny, a co za tym idzie ich zeznania pozostawałyby bez wpływu na treść zapadłego orzeczenia.

Sąd zważył:

Powództwo uznać należy za zasadne.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, iż powód był zatrudniony w pozwanym na podstawie powołania w okresie od 9.05.2011 roku do 14.06.2015 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku dyrektora.

Spornym była kwestia zgodności z prawem sposobu rozwiązania łączącego strony stosunku pracy, w tym przede wszystkim ocena prawna charakteru zarządzenia z dnia 11 czerwca 2015 roku, w wyniku którego na mocy jednostronnej decyzji burmistrza doszło do skrócenia okresu powołania powoda, skutkującego ustaniem jego zatrudnienia. W ocenie pozwanej nie stanowiło ono odwołania, a stosunek pracy ustał wraz z upływem czasu na jaki powoda powołano, którą ten kwestionował, uznając zarządzenie za równoznaczne z odwołaniem.

W pierwszej kolejności należy ustalić, czy ocena spornego zarządzenia może być dokonywana przez tut. Sąd na gruncie prawa pracy. Należało przyjąć, iż pozostaje ona w zakresie kognicji sądu pracy w ramach postępowania prowadzonego na skutek odwołania złożonego przez pracownika. Nie budzi bowiem wątpliwości, iż akt ten nie tylko wywołał skutki administracyjnoprawne, ale i prawnopracownicze, gdyż prowadził bezpośrednio do rozwiązania stosunku pracy łączącego powoda z pozwanym. Winien on zatem podlegać ocenie ze strony sądu pracy i to pomimo, że stanowi jednocześnie czynność z zakresu administracji publicznej i w takim razie co do zasady, podlega ocenie na przez inne organy i na podstawie innych przepisów ( vide postanowienie WSA w Gdańsku z dnia 16 listopada 2009 – (...) SA/Gd 442/09, czy postanowienie NSA w W. z dnia 17 listopada 2008 roku – I OSK (...)).

Mając powyższe na względzie, oceniając prawidłowość zarządzenia burmistrza uznać należy, iż uchwała Rady Miejskiej w S. z dnia 4 maja 2015 roku w sprawie wprowadzenia nowego statutu Miejskiego Ośrodka (...) w S. nie dawała Burmistrzowi podstaw do podjęcia jednostronnej decyzji o skróceniu okresu powołania powoda na stanowisko dyrektora (...), a co najwyżej uprawniała go do wypowiedzenia umowy dotyczącej warunków organizacyjno – finansowych działalności Miejskiego Ośrodka (...) w S., (zawartej w związku z powołaniem na stanowisko dyrektora (...) na podstawie art. 15a ustawy z dnia 25 października 1991r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej) z uwagi na skutki uchwały Rady Miejskiej i likwidację funkcji dyrektora (na podstawie§7 ust 2 pkt 4 umowy). Takie jednak działanie w myśl obowiązujących przepisów (art. 70 k.p.) wiązałoby się z koniecznością zapłaty powodowi wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W tym miejscu wskazać należy, iż wprawdzie samo odwołanie jest co do zasady czynnością jednostronną, to niemniej jednak już skrócenie okresu, na jaki powołanie nastąpiło, stanowi w istocie w przekonaniu Sądu element umowny, a zatem nie sposób uznać, ażeby mogło nastąpić na skutek jednostronnej decyzji. Przyjmując bowiem taki tok myślenia uznać należałoby, że w przypadku każdego powołania na czas określony, taki stosunek pracy mógłby zostać wcześniej rozwiązany poprzez skrócenie jego okresu z ominięciem przepisów o wypowiadaniu. Nie może budzić wątpliwości, że stosunek pracy na podstawie powołania charakteryzuje się „mniejszą trwałością” niż w przypadku „zwykłej” umowy o pracę, lecz w każdym przypadku uprawnienie do wcześniejszego odwołania doznaje ograniczeń , choćby w oparciu o treść art. 68 i nast. k.p., a tu dodatkowo art. 15 pkt. 6 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Przechodząc do kwestii samego charakteru zarządzenia wydanego przez burmistrza, wskazać należy, iż wbrew twierdzeniom strony pozwanej winno być ono ocenione również jako oświadczenie o odwołaniu powoda z zajmowanego stanowiska, nie zaś tylko jak akt wykonawczy do aktu prawa miejscowego wydanego przez organ gminy bądź decyzja administracyjna, albowiem jak to już było wskazywane, kształtowało ono w sposób bezpośredni stosunek pracy powoda i prowadziło do jego rozwiązania. Jak wyżej wspomniano, ogólna zasada wynikająca z art. 71 kp uprawnia pracodawcę do odwołania pracownika w każdym czasie.

W przypadku jednak powoda, przepisy szczególne zawarte we wskazywanej już ustawie z dnia 25 października 1991r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej nakładają w tym zakresie ograniczenia. Możliwość wcześniejszego odwołania jest enumeratywnie ograniczona do przypadków wymienionych w art. 15 ust.6. Jednym z nich jest odstąpienie od realizacji umowy o której mowa w art. 5 ustawy, w przypadku powoda umowy dotyczącej warunków organizacyjno – finansowych działalności Miejskiego Ośrodka (...) w S., zawartej przez niego w związku z powołaniem na wskazane stanowisko. Mając zatem na względzie zaistniałą zmianę prawa (statutu), należało w pierwszej kolejności wypowiedzieć tą umowę, a następnie dopiero odwołać powoda z zajmowanego stanowiska, z tym że w tym przypadku z uwzględnieniem unormowań zawartych w art. 72 k.p., gdyż pozostawał on od kwietnia 2015 roku na zwolnieniu lekarskim. Działanie burmistrza tymczasem niewątpliwie stanowiło obejście tego przepisu, a jako takie było niezgodnie z prawem, stąd złożony przez powoda pozew uznać należy za uzasadniony. Jeżeli tymczasem odwołanie, które jest równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy nastąpiło niezgodnie z przepisami prawa, których stosowanie nie zostało wyłączone na podstawie art. 69 k.p. w sprawach dotyczących stosunków na podstawie powołania, to odwołanemu pracownikowi przysługuję roszczenie o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy (bliżej A. Filcek [w:] Kodeks pracy z komentarzem, red. F. Rusek, s. 181). Jego wysokość nie pozostawała sporna pomiędzy stronami, a powód zgodził się z wyliczeniem pozwanej w tym zakresie. Mając powyższe na względzie należało orzec na rzecz powoda na podstawie art. 47¹k.p. w zw. art. 69 k.p. kwotę16.065 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia24 czerwca 2015 roku tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy.

Odnosząc się jeszcze do zarzutów pozwanej, iż dalsze zatrudnianie powoda nie dojść, że samo pozostawałoby w sprzeczności z obecnie obowiązującymi przepisami prawa, to jeszcze pociągałoby daleko idące skutki w sferze prawa pracy i finansów publicznych, gdyż stosunek pracy powoda trwałby nadal pomimo, że ten nie mógłby świadczyć pracy (na nieistniejącym stanowisku), a jednocześnie w związku z jego kontynuacją pracodawca byłby zobowiązany do wypłaty powodowi wynagrodzenia, co rodziłoby skutek w postaci naruszenia finansów publicznych, gdyż pozwany byłby zobowiązany do dokonywania wydatków ze środków publicznych bez podstawy prawnej, wskazać należy, iż nie zasługiwały one na uwzględnienie. Zważyć należy bowiem, że Rada Gminy decydując się na zmianę statutu Ośrodka winna zdawać sobie sprawę z sytuacji pracowniczej powoda, a zatem mogła uchwalić przepisy przejściowe i np. zawiesić zmiany do czasu odwołania dotychczasowego dyrektora. Podobna sytuacja występuje przy umowach o pracę i likwidacji stanowisk (również kierowniczych), gdzie niedopuszczalne jest jednostronne skracanie okresu zatrudnienia lecz stosuje się np.. zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. W niniejszej sprawie, z uwagi na zwolnienie lekarskie, brak było możliwości wykonywania pracy przez powoda, po jego zakończeniu zaś, możliwe było niedopuszczenie do pracy powiązane jednak z wypłatą wynagrodzenia.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. w zw. §11 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Jednocześnie stosownie do treści art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej kwotę 804 złote tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE