UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 03.06.2015 r., znak: I/20/004067126, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 57 i 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 887 j.t.), odmówił ubezpieczonemu M. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 01.06.2015 r. ustaliła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony M. C., zaskarżając decyzję ZUS w całości. Odwołujący wskazał, iż w okresie od 2003 r. do 2009 r. został uznany za osobę niezdolną do pracy. Podstawą przyznania wspomnianego świadczenia były następujące schorzenia: cukrzyca związana z otyłością, leczona insuliną, nadciśnienie tętnicze oraz żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Ubezpieczony wskazał, iż obecnie pozostaje niezdolny do pracy z powodu choroby zwyrodnieniowej obu stawów kolanowych, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa oraz bólu prawej ręki i barku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. C. złożył w dniu 05.03.2015 r. wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 01.06.2015 r. ustaliła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Biegli sądowi specjalista z zakresu chorób wewnętrznych i reumatologii lek. med. A. M., specjalista z zakresu chirurgii lek. med. R. D., specjalista z zakresu medycyny pracy i dermatologii dr n. med. I. D., specjalista z zakresu endokrynologii dr n. med. A. K., specjalista z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej lek. med. B. R. rozpoznali u ubezpieczonego:

- przewlekłą niewydolność żylną kończyny dolnej lewej powikłaną nawracającą zakrzepicą z zatorem płucnym w wywiadzie, obecnie z głębokimi zmianami troficznymi tkanek obwodowych kończyny dolnej lewej;

- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ze znacznym upośledzeniem sprawności;

- zespół móżdżkowy;

- cukrzycę typu 2 leczoną metodą skojarzoną z polineuropatią cukrzycową;

- nadciśnienie tętnicze;

- przepuklinę pachwinową lewostronną odprowadzalną.

Biegli lekarze sądowi orzekli częściową okresową niezdolność ubezpieczonego do pracy od daty złożenia wniosku, tj. od 05.03.2015 r. do końca 2017 r. zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji i wykonywanym zawodem. Biegli sądowi nie podzielili orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i Komisji Lekarskiej ZUS w przedmiocie tego, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Biegli wskazali, że podstawą uznania przez nich niezdolności ubezpieczonego do pracy były te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym.

Biegli sądowi wskazali, że przyczyną orzeczonej częściowej okresowej niezdolności do pracy jest przewlekła niewydolność żylna kończyny dolnej lewej powikłana nawracającą zakrzepicą. M. C. przebył w 1998 r. zatorowość płucną, od tego czasu długotrwale jest leczony przeciwzakrzepowo. Ponadto biegli podnieśli, iż aktualnie u skarżącego stwierdza się głębokie zmiany troficzne tkanek obwodowych kończyny dolnej lewej. Powód wymaga pilnej kontroli u chirurga naczynionego i podjęcia leczenia. Oprócz tego, biegli sądowi nadmienili, że występujące u ubezpieczonego zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa powoduje znaczne upośledzenie sprawności. Biegli stwierdzili u M. C. nadto zespół móżdżkowy oraz powikłania cukrzycy w postaci polineuropatii cukrzycowej.

Z treści przeprowadzonego u odwołującego wywiadu wynika, iż M. C. cierpi na bóle całego kręgosłupa z nasileniem od 2 lat. U powoda występują bóle kolan i podudzi, mrowienie rąk i stóp, okresowe zawroty głowy, szybkie męczenie się, stany depresyjne. Od około 30 lat skarżący cierpi na żylaki kończyn dolnych. Od kilku lat występuje u niego nawracająca zakrzepica żył kończyny dolnej lewej. W 1998 r. u M. C. wystąpił zator tętnicy płucnej. Od tego czasu jest on długotrwale leczony przeciwzakrzepowo. Od 5 lat ubezpieczony cierpi z powodu nadciśnienia tętniczego a od 15 lat z powodu cukrzycy leczonej insuliną. Ponadto, odwołujący choruje na łuszczycę, nietrzymanie moczu i stolca.

M. C. jest inżynierem mechanikiem. Zawodami wykonywanymi dotychczas przez ubezpieczonego są zawody konstruktora i kontrolera jakości, sprzedawcy oraz handlowca. Odwołujący od 01.07.2016 r. świadczy pracę jako handlowiec na podstawie umowy o pracę zawartej z firmą handlową (...) na czas określony do 30.06.2017 r. Skarżący od 18 sierpnia 2016 r. do 18 stycznia 2017 r. oraz od 8 lutego 2017 r. do 17 lutego 2017 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim.

- dowody: opinia sądowo – lekarska z dnia 11.08.2016 r. (k. 22-23 akt sądowych); umowa o pracę zawarta z E. z 01.07.2016 r. (k. 41 akt sądowych); zaświadczenia lekarskie o niezdolności do pracy – (...) (k. 42-53 akt sądowych); dokumentacja zawarta w aktach rentowych ZUS

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie dokumentacji zebranej w aktach sądowych oraz w aktach rentowych. Ustalenia faktyczne dotyczące stanu zdrowia odwołującego i jego wpływu na zdolność M. C. do pracy Sąd Okręgowy oparł przede wszystkim na dowodzie z opinii biegłych sądowych. Biegli sądowi sporządzili opinię po dokonaniu szczegółowej analizy akt sprawy, mając na względzie całą dostępną dokumentację lekarską, a nade wszystko po przeprowadzeniu badania przedmiotowego ubezpieczonego. Poczynione przez nich ustalenia i wnioski sformułowane zostały w sposób jasny, precyzyjny, a końcowe stanowisko zostało szczegółowo, przekonująco i w sposób logiczny uzasadnione. Zaprezentowane konkluzje są jednoznaczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Sąd uznał za w pełni miarodajną opinię sądowo – lekarską z dnia 11.08.2016 r. sporządzoną przez biegłych lekarzy sądowych. W treści tejże opinii biegli sądowi w sposób nie budzący wątpliwości odnieśli się do kwestii częściowej niezdolności do pracy M. C.. W ocenie Sądu przeprowadzone dowody zasługują na danie im wiary, ponieważ nie są ze sobą sprzeczne, korelują wzajemnie ze sobą oraz tworzą spójną logiczną całość.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 748 j.t.), niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Z treści art. 12 ust. 2, 3 ustawy emerytalnej wynika, iż częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, a całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zgodnie z brzmieniem art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tego okresu.

Biegli sądowi w przedmiotowej sprawie stwierdzili, iż odwołujący M. C. jest częściowo okresowo niezdolny do pracy od daty złożenia wniosku, tj. od 05.03.2015 r. do 31.12.2017 r. zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji i wykonywanym zawodem. Biegli sądowi wskazali, iż podstawą uznania niezdolności do pracy ubezpieczonego były te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym. Nadto, biegli skonstatowali, iż nie zgadzają się z oceną stanu zdrowia ubezieczonego w postaci pełnej zdolności do pracy dokonanej przez Lekarza Orzecznika ZUS oraz Komisję Lekarską ZUS.

Przedmiotem niniejszego postępowania było to, czy ubezpieczony M. C. jest niezdolny do pracy. Sąd dopuścił w niniejszej sprawie dowód z opinii biegłych z dziedzin medycznych adekwatnych do schorzeń występujących u ubezpieczonego. Biegli sądowi w wydanej w przedmiotowej sprawie opinii, która w ocenie Sądu jest miarodajna, w oparciu o dokumentacją lekarską M. C. oraz po przeprowadzeniu badań ubezpieczonego, w sposób jasny, klarowny i nie budzący wątpliwości skonstatowali, iż odwołujący jest częściowo niezdolny do pracy. Trzeba podnieść, iż Sąd w sprawach dotyczących kwestii niezdolności do pracy dokonuje rozstrzygnięcia opierając się na opiniach biegłych sądowych, tj. osób posiadających medyczne wiadomości specjalne. Zarówno w doktrynie jak i w judykaturze wskazuje się, iż ustalenie przez Sąd, czy odwołujący jest niezdolny do pracy może nastąpić wyłącznie w oparciu o opinię sporządzoną przez biegłych, która nie może być zastępowana innymi dowodami, np. zeznaniami świadków. Dowód z opinii lekarskiej w tej kategorii spraw jest, więc dowodem koronnym, analizującym i sumującym przeciwstawne oceny prezentowane przez strony (" Dowód z opinii lekarza biegłego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych" SSN Beata Gudowska, Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych 2001 r., Nr 6, s. 8-12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 23 września 2015 r., sygn. akt III AUa 431/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 19 maja 2015 r., sygn. akt III AUa 1385/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt III AUa 1093/14).

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne oraz zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy, Sąd uznał, iż stan zdrowia ubezpieczonego czyni go okresowo częściowo niezdolnym do pracy od dnia złożenia wniosku o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. od dnia 05.03.2015 r. do 31.12.2017 r. W oparciu o treść opinii biegłych sądowych sporządzoną w sprawie, którą Sąd uznał za miarodajną, należało stwierdzić, iż częściowa niezdolność do pracy jest spowodowana występującymi u ubezpieczonego schorzeniami takimi jak przewlekła niewydolność żylna kończyny dolnej lewej powikłana nawracającą zakrzepicą z zatorem płucnym w wywiadzie, obecnie z głębokimi zmianami troficznymi tkanek obwodowych kończyny dolnej lewej; zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ze znacznym upośledzeniem sprawności; zespół móżdżkowy; cukrzyca typu 2 leczona metodą skojarzoną z polineuropatią cukrzycową; nadciśnienie tętnicze; przepuklina pachwinowa lewostronna odprowadzalna. Biegli sądowi wskazali, iż bezpośrednią przyczyną częściowej niezdolności do pracy występującej u ubezpieczonego jest przewlekła niewydolność żylna kończyny dolnej lewej powikłana nawracającą zakrzepicą z zatorem płucnym w wywiadzie, obecnie z głębokimi zmianami troficznymi tkanek obwodowych kończyny dolnej lewej. Należy wskazać, że odwołujący od 1998 r., tj. od czasu kiedy wystąpiła u niego zatorowość płucna, jest długotrwale leczony przeciwzakrzepowo. U powoda występują zmiany troficzne tkanek obwodowych kończyny dolnej lewej. Ponadto, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa skutkuje znacznym upośledzeniem sprawności. Na stan niezdolności do pracy wpływają również zespół móżdżkowy, powikłania cukrzycy w postaci polineuropatii cukrzycowej oraz przepuklina pachwinowa lewostronna wymagająca zabiegu operacyjnego.

Warto zauważyć, iż bezzasadne były zastrzeżenia zgłoszone przez organ rentowy ZUS w piśmie procesowym z dnia 28.11.2016 r. w przedmiocie tego, iż biegli sądowi przy ustaleniach orzeczniczych pominęli obecną aktywność zawodową ubezpieczonego z wykształceniem wyższym – inżynier mechanik – który, zgodnie z wywiadem zebranym przez biegłych, od 01.07.2016 r. podjął zatrudnienie jako handlowiec, co przemawia za tym, iż ubezpieczony jest zdolny do pracy. Biorąc pod uwagę treść opinii sądowo – lekarskiej z dnia 11.08.2016 r. M. C. nie jest w stanie wykonywać pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji ani wykonywanym zawodem ( przy czym praca w charakterze handlowca jest pracą poniżej kwalifikacji ubezpieczonego). Należy przy tym zauważyć, iż ubezpieczony od momentu rozpoczęcia zatrudnienia na stanowisku handlowca przez znaczną część okresu zatrudnienia przebywał na zwolnieniu lekarskim, tj. od 18 sierpnia 2016 r. do 18 stycznia 2017 r. oraz od 8 lutego 2017 r. do 17 lutego 2017 r. Ponadto, M. C. w swoich wyjaśnieniach złożonych na rozprawie w dniu 27.02.2017 r. wskazał, iż nie jest w stanie faktycznie wykonywać pracy handlowca z uwagi na występujące u niego dolegliwości, w szczególności z uwagi na bóle kolan, bóle kręgosłupa, nietrzymanie moczu, zaburzenia żołądkowe.

W konsekwencji należy skonstatować, iż w przedmiotowej sprawie nie było podstaw do dopuszczenia dowodu z kolejnych opinii biegłych sądowych. Opinia biegłych sądowych z dnia 11.08.2016 r. była jednoznaczna i nie budziła wątpliwości. W konsekwencji Sąd na rozprawie w dniu 27.02.2017 r. postanowił oddalić wniosek dowodowy organu rentowego w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej. Zauważyć należy, iż w myśl art. 286 k.p.c., sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dodatkowej opinii tych samych lub innych biegłych, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona do sprawy zawiera istotne braki, sprzeczności, względnie nie wyjaśnia istotnych okoliczności ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2015 r., sygn. akt I UK 447/14).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. w zw. z art. 12, 13, 57 i 58 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 3 czerwca 2015 r., znak: (...)i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 5 marca 2015 r. do 31 grudnia 2017 r.

W punkcie 2 wyroku Sąd zgodnie z treścią przepisu art. 118 ust. 1a ustawy emeryturach i rentach z FUS, z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Sąd uznał, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w ustawowym terminie. Biegli sądowi wskazali bowiem, iż podstawą uznania niezdolności do pracy ubezpieczonego były te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym.

SSO Karolina Chudzinska - Koczorowicz