Sygn. akt VIII U 1351/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 maja 2016 roku po rozpatrzeniu wniosku z dnia 18 lutego 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie art. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2015 r, poz. 748 ze zm.) odmówił A. P. przyznania prawa do ponownego przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego z (...) w P. uzyskano informację, iż przedłożone do wniosku zaświadczenie z dnia 17 lutego 2016 roku na okres pełnienia funkcji trenera od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku w (...) Ż., zostało wystawione wyłącznie na podstawie przeprowadzonego wywiadu w środowisku piłkarskim. Ponadto brak jest informacji o opłaconej składce emerytalno – rentowej, co nie daje podstaw do uznania w/w okresu.

/ decyzja – k. 93 plik II akt ZUS/

W dniu 7 czerwca 2016 roku A. P. odwołał się od ww. decyzji, wnosząc
o jej zmianę i przeliczenie świadczenia kompensacyjnego przez uwzględnienie okresu zatrudnienia i wynagrodzenia w okresie pełnienia funkcji trenera od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku w Klubie Sportowym (...).

/ odwołanie – k. 2 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 czerwca 2016 roku Zakład (...)
I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną
w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie – k. 3-3 odwrót/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

/ stanowiska stron – e-protokół z dnia 10 kwietnia 2017 roku – 00:04:21 - 00:04:40 – płyta
– k. 40/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. P. urodził się w dniu (...).

/ okoliczność bezsporna /

Decyzją z dnia 10 września 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 sierpnia 2012 roku przyznał A. P. nauczycielskie świadczenie kompensacyjne do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia wieku 65 lat, od dnia 1 września 2012 roku, tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy. Wysokość świadczenia wyniosła 1.589, 43 zł.

/decyzja – k.46-48 plik II akt ZUS/

Wnioskodawca w dniu 18 lutego 2016 r. złożył wniosek do organu rentowego o ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalno – rentowego w postaci nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Wnioskodawca wniósł o przeliczenie świadczenia przy uwzględnieniu jego zatrudnienia w Klubie Sportowym (...) Ż. w wymiarze ½ etatu w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku na stanowisku trenera.

/wniosek – k.81 – 83/

W dniu 1 marca 1989 roku wnioskodawca zawarł z Klubem Sportowym (...) w Ż. umowę o pracę na stanowisko instruktora, trenera juniorów młodszych w wymiarze ½ etatu z wynagrodzeniem 15.000 zł miesięcznie. Aneksem z dnia 9 czerwca 1989 roku podwyższono wynagrodzenie wnioskodawcy od dnia 1 marca 1989 roku do kwoty 19.000 zł miesięcznie. Natomiast aneksem z dnia 19 września 1989 roku podwyższono wynagrodzenie od dnia 1 lipca 1989 roku do kwoty 22.000 zł miesięcznie.

/angaże – k 57-59 oraz umowa o pracę - plik II akt ZUS/

Podczas zatrudnienia w Klubie Sportowym (...) w Ż. odwołujący świadczył pracę w tygodniu codziennie od godziny 16.00 do godziny 18.00, latem od godziny 17.00 do godziny 19.00 oraz w soboty i niedziele, gdy były organizowane zawody albo mecze wyjazdowe. Ubezpieczony nie miał przerw w zatrudnieniu w w/w Klubie Sportowym. Oprócz niego było jeszcze zatrudnionych dwóch trenerów piłki nożnej i dwóch trenerów koszykówki.

/zeznania wnioskodawcy e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:04:00 – 00:18:39 – płyta CD k.24 w związku z e –protokół z dnia 10 kwietnia (...). – 00:03:21 – 00:04:21 – płyta CD k.40; zeznania J. M. (1) e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:26:20 – 00:40:27 – płyta CD k.24, zeznania S. J. e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:41:03 – 00:51:06 – płyta CD k.24 /

Wnioskodawca, tak jak i inni trenerzy otrzymywał wynagrodzenie co miesiąc, które wypłacał mu skarbnik klubu, bądź księgowa.

/zeznania wnioskodawcy e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:04:00 – 00:18:39 – płyta CD k.24 w związku z e –protokół z dnia 10 kwietnia (...). – 00:03:21 – 00:04:21 – płyta CD k.40; zeznania J. M. (1) e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:26:20 – 00:40:27 – płyta CD k.24, zeznania S. J. e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:41:03 – 00:51:06 – płyta CD k.24 /

A. P. nie posiada świadectwa pracy z tego okresu zatrudnienia. Umowa o pracę została rozwiązana za porozumieniem stron.

/zeznania wnioskodawcy e –protokół z dnia 16 stycznia 2017 r. 00:04:00 – 00:18:39 – płyta CD k.24 w związku z e –protokół z dnia 10 kwietnia (...). – 00:03:21 – 00:04:21 – płyta CD k.40/

W zaświadczeniu z dnia 17 lutego 2016 roku P. Okręgowy Związek Piłki Nożnej wskazał, że A. P. w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku pełnił funkcję trenera w Klubie Sportowym (...) w wymiarze ½ etatu. Zaświadczenie to zostało wystawione na podstawie przeprowadzonego wywiadu w środowisku piłkarskim.

/ zaświadczenie – k.85 pismo – k.90 plik II akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 maja 2016 roku po rozpatrzeniu wniosku z dnia
18 lutego 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie art. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2015 r, poz. 748 ze zm.) odmówił A. P. przyznania prawa do ponownego przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego z (...) w P. uzyskano informację, iż przedłożone do wniosku zaświadczenie z dnia 17 lutego 2016 roku na okres pełnienia funkcji trenera od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku w (...) Ż., zostało wystawione wyłącznie na podstawie przeprowadzonego wywiadu w środowisku piłkarskim. Ponadto brak jest informacji o opłaconej składce emerytalno – rentowej, co nie daje podstaw do uznania w/w/ okresu.

/ decyzja – k. 93 plik II akt ZUS/

Tak ustalony stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami. Szczegółowych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w szczególności na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także częściowo w oparciu o zeznania wnioskodawcy i świadków J. M. (2) i S. J., którzy byli trenerami piłki nożnej w Klubie Sportowym (...) w Ż..

Treść zachowanej dokumentacji zastępczej ze spornego okresu zatrudnienia oraz zeznania wnioskodawcy i świadków w sposób bezsprzeczny potwierdzają w ocenie Sądu, że wnioskodawca był zatrudniony w Klubie Sportowym (...) w Ż. w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 19 września 1989 roku (data wystawienia ostatniego angażu wnioskodawcy) w wymiarze ½ etatu. Powyższe okoliczność wynikają bowiem z umowy o pracę z dnia 1 marca 1989 roku oraz z przedstawionych angaży z dnia 1 marca 1989 roku,
9 czerwca 1989 roku i 19 września 1989 roku, w których wprost wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku instruktora, trenera juniorów młodszych w wymiarze ½ etatu. Nadto fakt zatrudnienia wnioskodawcy w tym okresie potwierdziły zeznania świadków.

Świadkowie byli zatrudnieni w Klubie Sportowym (...) w Ż. w okresach: J. M. (2) od 1 stycznia 1988 roku do kwietnia 1990 roku, a S. J. od 1986 roku (bądź 1987 roku) do 1992 roku- przy czym, chociaż potwierdzili kilkuletnią pracę wnioskodawcy w klubie, jednak nie wiedzieli dokładnie w jakim okresie był on zatrudniony i w jakim wymiarze czasu pracy.

Ich zeznania w pozostałym zakresie nie dają podstaw, zdaniem Sądu do poczynienia jednoznacznych ustaleń, że wnioskodawca wykonywał pracę w wymiarze co najmniej ½ etatu w całym wskazanym przez niego okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku.

Sąd odmówił mocy dowodowej zaświadczeniu z dnia 17 lutego 2016 roku P. Okręgowego Związku Piłki Nożnej, gdyż zostało ono wystawione na podstawie przeprowadzonego wywiadu w środowisku piłkarskim, a nie w oparciu o dokumenty pracownicze.

W ocenie Sądu załączona, szczątkowa dokumentacja osobowa wnioskodawcy pozwala na ustalenie w sposób pewny, że wnioskodawca był zatrudniony w klubie w okresie od dnia
1 marca 1989 roku do dnia 19 września 1989 roku w wymiarze ½ etatu, tj. do daty wystawienia ostatniego angażu zmieniającego wysokość jego wynagrodzenia, co zostało także potwierdzone zeznaniami świadków i wnioskodawcy.

Sąd podzielił zeznania przesłuchanych świadków oraz ubezpieczonego, co do faktu zatrudnienia ubezpieczonego w klubie, jednakże na ich podstawie nie jest możliwe poczynienie konkretnych ustaleń co do tego, że ubezpieczony był zatrudniony w późniejszym okresie (od dnia 20 września 1989 roku) do dnia 30 czerwca 1992 roku i że zatrudnienie obejmowało ½ etatu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego jest częściowo zasadne.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 22 maja 2009 roku o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych ( Dz. U. z 2009 r, nr 97, poz. 800 ze zm.) prawo do świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługuje nauczycielom zatrudnionym
w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1, czyli w:

- publicznych i niepublicznych przedszkolach,

- szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,

- publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 roku Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).

Jak zaś stanowi art. 4 ust. 1 powołanej ustawy świadczenie przysługuje nauczycielom, którzy spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek, o którym mowa w ust. 3, tj. w latach 2015 – 2016 ukończyli wiek 56 lat
w przypadku mężczyzn

2) mają okres składkowy i nieskładkowy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS", wynoszący 30 lat,
w tym 20 lat wykonywania pracy w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,

3) rozwiązali stosunek pracy.

Prawo do świadczenia powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa (art. 7 powołanej ustawy).

W zakresie postępowania w sprawach świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 114, art. 116 i art. 117-128a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 18 powołanej ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.), prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość

Według art. 6 ust. 2 pkt 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku okresy (za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne) zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową.

W świetle § 22 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe
(Dz. U. z 2011 r. Nr 237 poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa, legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Zgodnie zaś z ust. 2 w/w przepisu jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu była kwestia przeliczenia podstawy wymiaru składek, co za tym idzie wysokość świadczenia kompensacyjnego, ponieważ wnioskodawca już wcześniej nabył prawo do otrzymywania ww. świadczenia. Przedmiotem żądania wnioskodawcy było uwzględnienie okresu zatrudnienia w Klubie Sportowym (...) w wymiarze ½ etatu od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku.

Zgodnie z art. 22 KP przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Celem i zamiarem stron umowy o pracę winna być więc faktyczna realizacja treści stosunku pracy w granicach zakreślonych zawartą umową.

Wnioskodawca podnosił, że przez cały wskazany przez niego okres był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w wymiarze ½ etatu, za co otrzymywał wynagrodzenie.

Zdaniem Sądu wnioskodawca wykazał, że był zatrudniony w Klubie Sportowym (...) w wymiarze ½ etatu od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 19 września 1989 roku i otrzymywał w tym okresie wynagrodzenie: od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1989 roku w kwocie 19.000 zł miesięcznie oraz od dnia 1 lipca 1989 roku do dnia
19 września 1989 roku w kwocie 22.000 zł miesięcznie. Okoliczności te wynikają, tak jak już zostało to wyżej wskazane z zachowanej dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy, załączonej do akt ZUS, jak i z zeznań wnioskodawcy oraz świadków.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 6 k.c. to na wnioskodawcy spoczywał ciężar dowodowy w niniejszej sprawie. Stosownie do treści wspomnianego przepisu, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Pracownik ubiegający się o świadczenie z ubezpieczenia społecznego może w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń wszelkimi dowodami wykazywać okoliczności, od których zależą jego uprawnienia także wówczas, gdy z dokumentu (zaświadczenia o zatrudnieniu) wynika co innego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77). Nie jest możliwe przyjęcie, iż wnioskodawca pracował w Klubie Sportowym (...) również w okresie od dnia 20 września 1989 roku do dnia 30 czerwca 1992 roku w wymiarze czasu nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy wyłącznie na podstawie twierdzeń wnioskodawcy. Twierdzenia te muszą być udowodnione (np. na podstawie dokumentów, czy zeznań świadków). Tymczasem wnioskodawca – jak to już zostało wyżej wyjaśnione – nie wykazał tych okoliczności w sposób pewny.

Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku w sprawie o sygn. akt
I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz. 76). Podobnie w wyroku z dnia 7 października 1998 roku w sprawie o sygn. akt II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od dnia 1 lipca 1996 roku nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art.129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Zgodnie natomiast z art. 16 § 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 roku o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, świadczenie wypłaca się za miesiąc kalendarzowy w terminach i na zasadach przewidzianych dla wypłaty emerytur określonych w art. 129, art. 130, art. 132-135 i art. 136b ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Kierując się powyższym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 w pkt 1 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił wysokość świadczenia kompensacyjnego A. P. od dnia 1 lutego 2016 roku przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia w Klubie Sportowym (...) w Ż. w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia
19 września 1989 roku w wymiarze ½ etatu oraz przy przyjęciu do podstawy wymiaru wynagrodzenia w wysokości 19.000,00 zł (dziewiętnaście tysięcy złotych) miesięcznie w okresie od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 czerwca 1989 roku i w wysokości 22.000,00 zł (dwadzieścia dwa tysiące złotych) miesięcznie w okresie od dnia 1 lipca 1989 roku do dnia 19 września 1989 roku.

Pamiętać należy przy tym, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i art. 6 ust. 2 tej ustawy, nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę opłacania przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia
6 kwietnia 2007 roku, sygn. II UK 185/06, publ. OSNP 2008/9-10/143
).

W pkt 2 wyroku, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, jako nieudowodnione w tej części przez skarżącego.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami rentowymi oraz doręczyć odpisy protokołów rozpraw zgodnie z wnioskiem.

22.05.2017r.