UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 grudnia 2012 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił wnioskodawcy A. S. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, iż na wymagane 15 lat pracy w warunkach szczególnych wnioskodawca udowodnił 14 lat 2 miesiace i 11dni. Organ rentowy odmówił zaliczenia wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia Fabryce (...) w K. na stanowisku ślusarza od 9 października 1970 roku do 28 października 1971 roku, a następnie od 12 listopada 1973 do 24 kwietnia 1974 i od 1 września 1976 roku do 30 czerwca1977 roku, albowiem praca jaką wnioskodawca wykonywał w spornym okresie tj. ślusarz w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych w wydziałach spawalniczych nie zawiera się w określeniu „prace przy spawaniu”.

W odwołaniu od powyższej decyzji, A. S. wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, że przepracował wymagane 15 lat w warunkach szczególnych.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

A. S., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 3 grudnia 2012 roku, wniosek o przyznanie prawa do emerytury (dowód: wniosek o emeryturę k. 173 w aktach ZUS).

Skarżący posiada ponad 25-letni staż ubezpieczeniowy. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi łącznie 14 lat, 2 miesiące i 11 dni.

ZUS zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia od dnia 2 kwietnia 1984 do dnia 31 grudnia 1998 roku z wyłączeniem 6 miesięcy i 19 dni okresów nieskładkowych na stanowisku montera turbin, starszego montera turbin w (...) S.A. Oddział Elektrownia (...) ( dowód: odpowiedź na odwołanie k.7-8, w aktach sprawy, decyzjazdnia 14 grudnia 2012roku k28 akt rentowych).

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporne)

W okresie od dnia 9 października 1970 roku ( z 2-letnią przerwą na odbywanie służby wojskowej) do dnia 27 kwietnia 1974 roku oraz od dnia 9 października 1976 roku do dnia 31 marca 1984 roku wnioskodawca był zatrudniony w fabryce (...) w K.. Był to Zakład (...), gdzie wytwarzane były urządzenia z blachy dla kopalń hut, były o urządzenia wielkogabarytowe.

Wnioskodawca pracował na Oddziale W-1, w jednej z 3 brygad ślusarsko-montażowych ( po 3 osoby w każdej brygadzie). Każda z brygad otrzymywała określone zadanie tj. przygotowania elementów do określonego filtra. Pracownicy jednej brygady sami dzielili się pracą tj. jedni zajmowali rysowali po blasze, drudzy wycinali (gilotynowali), a inni spawali poszczególne elementy. Każdego dnia brygadzista wyznaczał konkretnym członkom brygady, w tym wnioskodawcy poszczególne zadania. W razie potrzeby (braków kadrowych) brygadzista przerzucał pracowników do poszczególnych zadań takich jak: trasowanie, cięcie, sczepianie elementów przy pomocy spawania elektrycznego i gazowego).

W okresie zatrudnienia w Fabryce (...) wnioskodawca wykonywał zatem nie tylko prace związane ze spawaniem, ale również prace montażowe tj. trasowanie, gilotynowanie, przytrzymywanie, gięcie blachy.

Wnioskodawca pracował w systemie 2 zmianowym, po 8 godzin dziennie, na tzw: akord (dowód: wyjaśnienia wnioskodawcy 21 oraz nagranie k.22 00:27:29-00:30:03zeznania świadka R. C. k.20 verte oraz nagraniek.22: 00;12:54-00:19:20, zeznania świadka (...) verte -21 oraz nagranie k. 22 00:20:52-00:24:35,akta osobowe wnioskodawcy z Fabryki (...) w K. w aktach sprawy)

Pracodawca – (...) S.A. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdzie wskazano, że w okresie od dnia 9 października 1970 do dnia 28 października 1971 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarskie (dowód: wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze k. 7 w aktach ZUS oraz dokumentacja w aktach osobowych wnioskodawcy)

W okresie od 9 października 1970 roku do 27 kwietnia 1974 roku ( z 2-letnią przerwą odbywanie służby wojskowej) oraz od 9 października 1976 roku do 31 marca 1984 roku wnioskodawca będąc zatrudnionym w fabryce (...) (...) (...) w K.. ww. okresie wnioskodawca nie wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy prac przy spawaniu, wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym, ale wykonywał również inne prace poza spawaniem. Były to prace montażowe związane wycinaniem, trasowaniem, wyginaniem i przytrzymywaniem blach (dowód:: wyjaśnienia wnioskodawcy 21 oraznagraniek.22 00:27:29-00:30:03zeznania świadka R. C. k.20 verte oraz nagraniek.22: 00;12:54-00:19:20, zeznania świadka (...) verte -21 oraz nagranie k. 22 00:20:52-00:24:35w aktach sprawy)

Analiza wszystkich dokumentów pracowniczych wnioskodawcy tj. świadectw pracy, kart obiegowych zmiany, angaży, podań i opinii wynika, wskazuje, iż wnioskodawca w spornym okresie zajmował stanowisko ślusarza (dowód: akta osobowe wnioskodawcy)

W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy wskazano, że w okresie od dnia 9 października 1970 roku do dnia 27 kwietnia 1974 roku oraz w okresie od dnia 1 września 1976 roku do dnia 31 lipca 1981 roku wnioskodawca zajmował stanowisko- ślusarz, a następnie od 1 sierpnia 1981 roku do 14 grudnia 1983 roku komendant Służby Ochrony – ślusarz (dowód: świadectwo pracy k. 3 i 4 w aktach ZUS).

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy posiada on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, a w dniu (...)ukończył 60 lat. Organ rentowy uznał bowiem, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych co najmniej przez 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach w okresach od 9 października 1970 roku ( z 2-letnią przerwą odbywanie służby wojskowej) do 27 kwietnia 1974 roku oraz od 9 października 1976 roku do 31 marca 1984 roku, kiedy to wnioskodawca był zatrudniony w fabryce (...) w K..

W ocenie Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uwzględnienia odwołania wnioskodawcy i przyznania mu prawa do emerytury ze względu na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych.

Wskazać należy bowiem, iż praca wykonywana przez wnioskodawcę w tych okresach mogłaby być uznana za pracę w warunkach szczególnych jedynie wówczas, gdyby wykonywał on w rzeczywistości stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace przy spawaniu, wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym lub innego rodzaju prace wymienione w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace, o jakich mowa w rozporządzeniu (por. Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272 oraz z dnia 19 maja 2011 roku, III UK 174/10, LEX nr 901652).

Dokonując ustaleń w zakresie prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornych okresach w fabryce (...) w K., Sąd oparł się na dokumentach zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy w postaci umów o pracę i angaży, świadectwie pracy wykonywanej w szczególnych warunkach oraz zeznaniach świadków: R. C. oraz J. S., którzy w spornych okresach pracowali razem wnioskodawcą w tej samej Fabryce (...) , nadto zeznaniach wnioskodawcy. Z dowodów tych wynika w sposób jednoznaczny, iż wnioskodawca mimo, że spośród zadań jakie wykonywał w ramach swego zatrudnienia w Fabryce (...) dominowały prace polegające na spawaniu elektrycznymi gazowym, to jednocześnie w spornych okresach wykonywał prace przy spawaniu, wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym, ale również prace montażowe tj. wycinanie, trasowanie, rysowanie na blasze, gięcie i przytrzymywanie blachy, które to jako nie wymienione w Wykazie A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, nie mogą być kwalifikowane jako prace w warunkach szczególnych.

Skoro zatem w okresach od dnia 9 października 1970 roku ( z 2-letnią przerwą odbywanie służby wojskowej) do dnia 27 kwietnia 1974 roku oraz od dnia 9 października 1976 roku do dnia 31 marca 1984 roku, kiedy to wnioskodawca był zatrudniony w fabryce (...) w K. A. S., nie wykonywał on tale i w pełnym wymiarze czasu prac wymienionych w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, to nie było podstaw do zaliczenia tych okresów do pracy w warunkach szczególnych.

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należało, iż w toku procesu wnioskodawca nie wykazał, by spełnił przesłankę wykonywania pracy w warunkach szczególnych w ilości, co najmniej 15 lat. Fakt ten skutkował koniecznością przyjęcia, że nie spełnia on wymaganych prawem warunków do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE