UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 4 października 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w sprawie z powództwa małoletnich S. S. i A. S. działających przez matkę W. S. przeciwko J. S. o alimenty udzielił zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego J. S. do łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci S. S. urodzonego (...) kwoty po 600 złotych i A. S. urodzonej (...) kwoty po 600 złotych miesięcznie tytułem alimentów, łącznie kwoty po 1.200 złotych miesięcznie, płatnej do rąk matki małoletnich W. S. począwszy od dnia 2 września 2013 r. do dnia 10-tego każdego kolejno po sobie następującego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do czasu zakończenia postępowania przed sądem I instancji (punkt I), a w pozostałym zakresie oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia (punkt II).

W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji wskazał, iż matka małoletnich powodów w złożonym w dniu 2 września 2013 r. pozwie o alimenty w kwocie po 650 złotych miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich dzieci zgłosiła również wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zobowiązanie pozwanego do alimentowania małoletnich powodów kwotą po 650 złotych miesięcznie na rzecz każdego z nich na czas trwania postępowania. Sąd Rejonowy wskazał także, iż z uzasadnienia pozwu, będącym jednocześnie uzasadnieniem wniosku o udzielenie zabezpieczenia wynika, iż małoletni powodowie są dziećmi stron pochodzącymi z ich małżeństwa zawartego w 1998 r. We wrześniu 2012 r. pozwany wyprowadził się od rodziny i od tego czasu na utrzymanie dzieci przekazuje łącznie 400 złotych miesięcznie. Do uzasadnionych wydatków ponoszonych na rzecz małoletnich dzieci należy zaliczyć wydatki na wyżywienie - 300 złotych miesięcznie, wydatki edukacyjne plus dodatkowe zajęcia sportowe - 300 złotych miesięcznie, korepetycje z języka angielskiego i matematyki - 250 złotych miesięcznie, zakup odzieży i obuwia - 300 złotych miesięcznie, doładowanie telefonów komórkowych - 40 złotych miesięcznie. Wydatki związane z utrzymaniem domu to rachunki za prąd - 150 złotych miesięcznie, gaz - 250 złotych miesięcznie co dwa miesiące, wodę - 120 złotych co dwa miesiące, wywóz śmieci - 90 złotych co kwartał oraz zakup węgla na sezon grzewczy za ok. 2.000 złotych. Powodowie wskazywali, iż pozwany od lat pracuje jako zawodowy kierowca, jeździ samochodem dostawczym często na kilkudniowe trasy. Jest osobą zdrową, stosunkowo młodą, a oprócz małoletnich powodów nie ma innych osób na utrzymaniu. Natomiast matka małoletnich powodów pracuje na cały etat, ale jej wynagrodzenie jest zajęte przez komornika, nadto na dojazd do pracy przeznacza 100 złotych miesięcznie, tak że z miesięcznej pensji zostaje jej kwota około 1.000 złotych.

Sąd pierwszej instancji za uprawdopodobnione uznał, iż na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb każdego z małoletnich powodów potrzebna jest kwota co najmniej 900 złotych miesięcznie, na którą składają się koszty ich wyżywienia, zakupu odzieży i obuwia, środków czystości, wydatki związane nauką i wypoczynkiem oraz przypadająca na małoletnich część opłat związanych z utrzymaniem domu. Sąd Rejonowy przyjął także, iż możliwości zarobkowe pozwanego, który pracuje jako kierowca zawodowy, pozwalają mu na łożenie na utrzymanie dzieci łączną kwotę 1.200 złotych miesięcznie. Sąd pierwszej instancji wziął również pod uwagę, iż to matka małoletnich powodów realizuje swój obowiązek alimentacyjny także poprzez osobiste starania o ich utrzymanie i wychowanie w rozumieniu art. 135 § 2 k.p.c. Sąd Rejonowy uwzględnił ponadto, iż matka małoletnich pracuje i jest w stanie łożyć na utrzymanie dzieci pozostałą kwotę 600 złotych miesięcznie.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany J. S. zarzucając Sądowi Rejonowemu:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść zapadłego postanowienia polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, że sytuacja finansowa pozwanego pozwala na płacenie tytułem zabezpieczenia na czas trwania procesu alimentów na rzecz powodów w kwocie po 650 złotych miesięcznie;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść zapadłego postanowienia polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, że powódka uprawdopodobniła uzasadnione wydatki związane z utrzymaniem małoletnich powodów w kwocie po 1.300 złotych, na każde dziecko miesięcznie.

W ocenie skarżącego Sąd pierwszej instancji dokonał błędnego ustalenia, że kwota 1.200 złotych miesięcznie, orzeczona tytułem zabezpieczenia pozostaje w granicach jego możliwości finansowych. Skarżący argumentował, iż sąd tymczasowo zasądzając zabezpieczenie alimentów powinien przeanalizować jak mają się możliwości majątkowe rodziny i możliwości zarobkowe zobowiązanego w stosunku do kosztów utrzymania rodziny.

Skarżący wywodził, iż po zwarciu małżeństwa strony zamieszkały w domu rodzinnym powódki w R. wraz z jej rodzicami. Rodzina żyła skromnie i korzystała z pomocy materialnej teściów, którzy ponosili większość opłat także tych związanych z zakupem opału. Aktualnie teść T. N. wraz z żoną skarżącego i jego dziećmi prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Skarżący kategorycznie zaprzeczył aby uzasadniony koszt utrzymania małoletnich powodów kształtował się w kwocie po 1.300 złotych miesięcznie na każde z dzieci i kwota ta nie została uprawdopodobniona. Skarżący nadmienił, że absurdem jest, aby koszty związane z edukacją dzieci wynosiły po 300 złotych miesięcznie, bowiem jak uczy doświadczenie życiowe rodzice nie kupują co miesiąc książek, przyborów szkolnych oraz nie finansują kosztów wycieczek za kwotę 300 złotych, bezzasadne jest również twierdzenie pozwu dotyczące konieczności zakupu odzieży dla każdego z dzieci za kwotę 300 złotych miesięcznie. Nie polega również na prawdzie twierdzenie dotyczące wydatków ponoszonych w związku ze schorzeniem syna, bowiem leki były wykupywane po wizytach kontrolnych mających miejsce dwa lub trzy razy w roku. Rodzina zawsze żyła skromnie i nie ponosiła wydatków związanych z doładowaniem telefonów komórkowych, kosztów korepetycji czy basenu dla dzieci w rozmiarze jak wskazano w powództwie. Rodzina zwracała się o pomoc finansową do Ośrodka Pomocy (...), dzieci korzystały z finansowanych w szkole obiadów, wycieczek czy zielonych szkół, a nadto dofinansowywano koszty zakupu podręczników. Zdaniem skarżącego matka powodów stara się przerzucić na niego koszt utrzymania dzieci, pomimo tego, że też jest zobowiązana do ponoszenia połowy kosztów utrzymania dzieci stron. Skarżący podnosił, iż jego zarobki wynoszą około 1.500 złotych miesięcznie, która to kwota ledwo pozwala na pokrycie kosztów jego własnego utrzymania, na które składa się rata kredytu w kwocie około 700 złotych zaciągniętego na potrzeby rodziny związane z sfinansowaniem remontu wspólnego mieszkania, zakupu mebli oraz samochodu, ponadto koszty mediów i wyżywienia, co sprawia, że skarżący nie jest w stanie łożyć wyższej kwoty na utrzymanie dzieci niż 400 złotych. Dzieci zamieszkują w wielopokoleniowej rodzinie swojej matki i płacone na chwilę obecną alimenty w kwocie po 200 złotych na rzecz każdego z dzieci - przy założeniu, że na ich matce również spoczywa obowiązek alimentacyjny - w pełni zabezpieczają zaspokojenie podstawowych potrzeb małoletnich, natomiast jego możliwości zarobkowe nie pozwalają na uiszczanie alimentów w żądanej wysokości.

Skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku o zabezpieczenie lub ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego na obecnym etapie postępowania brak było podstaw do zabezpieczenia zgłoszonego roszczenia wyższą kwotą niż kwota 400 złotych, na każdego z małoletnich powodów, a to S. S. i A. S., bowiem kwota wskazana w postanowieniu zabezpieczającym roszczenie o alimenty powinna zaspakajać podstawowe środki utrzymania małoletniego dziecka i stwarza jedynie pewien tymczasowy stan rzeczy pomiędzy stronami, nie rozstrzygając definitywnie w przedmiocie żądania. Oczywiście rodzice mają obowiązek poczynienia wszelkich starań do dostarczenia swoim dzieciom środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, o czym stanowi art. 128 k.r.o., a także stosownie do art. 96 k.r.o. powinni troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, jednakże nie można pomijać, iż wymiar obowiązku alimentacyjnego limitują możliwości zarobkowe obowiązanego do alimentacji. Na obecnym etapie postępowania uprawdopodobnione zostało, iż możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na łożenie na utrzymanie małoletnich dzieci kwotę po 400 złotych na każde z nich, bowiem, mimo że z przedłożonych dokumentów wynika, iż J. S. zarabia około 1.500 złotych i spłaca kredyt w kwocie około 440 złotych, to jest on zawodowym kierowcą i ma możliwość wykonywania dodatkowej pracy zarobkowej. Przedmiotem postępowania dowodowego przed Sądem pierwszej instancji będą również usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów, w toku którego zostaną szczegółowo zweryfikowane twierdzenia podnoszone przez obie strony. Przy ustalaniu wymiaru obowiązku alimentacyjnego uwzględniona zostanie okoliczność, iż matka dzieci realizuje w części swój obowiązek alimentacyjny poprzez podejmowanie osobistych starań o ich utrzymanie i wychowanie, a zatem pozwany powinien partycypować w kosztach utrzymania dzieci w większym stopniu niż drugi z rodziców. Należy również nadmienić, iż orzeczenie o udzieleniu zabezpieczenia - na wniosek każdej ze stron - może zostać zmienione w toku dalszego procesu, w szczególności, gdy ujawnią się lub zostaną ustalone istotne okoliczności mające wpływ na wielkość obowiązku alimentacyjnego.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy orzekł, jak w punkcie I, w oparciu o przepis art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. Dalej idące zażalenie zostało oddalone, jak w punkcie II, jako nieuzasadnione w oparciu o przepis art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE