UZASADNIENIE

Powód Fundusz Kapitałowy (...) S.A. we W. wniósł w dniu 24 listopada 2015r. pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 565,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 listopada 2016r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 1 marca 2016r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego został uszkodzony pojazd marki O. (...) o nr rejestracyjnym (...), należący do poszkodowanego D. S.. Pojazd kierowany przez sprawcę kolizji był ubezpieczony w zakresie umowy obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego OC u pozwanego. Pozwany nie zakwestionował obowiązku wypłaty odszkodowania co do zasady. Pojazd nie nadawał się do dalszego użytku, a naprawa była ekonomicznie nieuzasadniona. Ubezpieczyciel stwierdził wystąpienie szkody całkowitej i przyznał poszkodowanemu stosowne odszkodowanie. W związku z brakiem możliwości korzystania z pojazdu poszkodowany zawarł z K. D. prowadzącym działalność gospodarczą umowę najmu samochodu zastępczego marki S. (...) na czas konieczny i niezbędny do nabycia nowego pojazdu (tj. od dnia 1 marca 2016r. do dnia 20 marca 2016r.) W dniu 20 marca 2016r. wynajmujący wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.810,55 zł brutto z terminem płatności określonym na dzień 3 kwietnia 2016r., obejmującą należność z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres 19 dni, za cenę 115 zł netto za dobę oraz dowozu i odbioru pojazdu w kwocie 100 zł netto. Powód wystąpił do strony pozwanej o wypłatę odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, tj. o wypłatę należności objętej fakturą VAT nr (...). W dniu 1 marca 2016r. poszkodowany przelał wierzytelność przysługującą mu od (...) S.A. z tytułu obowiązku zwrotu kosztów pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną nr (...) na rzecz K. D., który następnie na podstawie umowy cesji z dnia 28 października 2016r. przelał w/w wierzytelność na rzecz Funduszu Kapitałowego (...) S.A. W dniu 10 listopada 2016r. powód wezwał pozwanego do wypłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Decyzją z dnia 19 kwietnia 2016r. pozwany uznał roszczenie dotyczące najmu pojazdu zastępczego jedynie w części. Ubezpieczyciel uznał za zasadne wypłatę odszkodowania w łącznej wysokości 2.244,75 zł z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, co spowodowało zaspokojenie roszczenia powoda jedynie częściowo.

Do pozwu załączono umowę najmu samochodu, protokół zdawczo – odbiorczy z 1 marca 2016r. i z 20 marca 2016r., fakturę VAT wystawioną przez K. D., oświadczenie D. S., umowę cesji z dnia 1 marca 2016r. pomiędzy D. S. i K. D., umowę przelewu wierzytelności z 28 października 2016r. pomiędzy K. D. i powodem, wezwanie pozwanego do zapłaty oraz decyzję pozwanego o wypłacie odszkodowania z 19 kwietnia 2016r.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zwrot kosztów postępowania. Pozwany podtrzymał stanowisko oraz argumentację przedstawioną w toku postepowania likwidacyjnego. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 2.244,75 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Do rozliczenia przyjęto 15 dniowy okres od rozpoczęcia najmu do dnia wypłaty przez pozwanego na rzecz poszkodowanego z tytułu szkody całkowitej pojazdu, tj. 16 marca 2016r. Dalsze żądania powoda są bezzasadne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 marca 2016r. D. S. zwany cedentem zawarł z K. D., cesjonariuszem, umowę cesji, w której oświadczył, że w wyniku zdarzenia mającego miejsce w dniu 1 marca 2016r. doznał szkody w postaci uszkodzenia pojazdu mechanicznego marki O. (...), nr rejestracyjny (...), na skutek czego stracił możność korzystania z pojazdu. Cedent oświadczył, że z tytułu szkody poniesionej w wyniku zdarzenia przysługuje mu wierzytelność w stosunku do Towarzystwa (...), w którym sprawca szkody posiadał aktualne w dniu zdarzenia ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów w zakresie pokrycia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Cedent przelał na Cesjonariusza wierzytelność w zakresie pokrycia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

Dowód: umowa cesji z 1.03.2016r. (k. 15 – 16 akt)

W dniu 1 marca 2016r. K. D. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...) w O. jako wynajmujący oddał w najem D. S. jako najemcy samochód marki S. (...), rok produkcji 2014. Czynsz najmu ustalono w wysokości 141,45 zł brutto za każdy dzień. Umowa został zawarta na okres od dnia 1 marca 2016r. do dnia wskazanego przez Towarzystwo (...) sprawcy.

Dowód: umowa najmu samochodu z 1.03.2016r. (9 akt)

W dniu 1 marca K. D. przekazał D. S. samochód S. (...).

Dowód: protokół zdawczo - odbiorczy samochodu z 1.03.2016r. (k. 10 akt)

W dniu 3 marca 2016r.D. S. zgłosił szkodę pozwanemu.

Dowód: zgłoszenie szkody (k. 51-54 akt)

W dniu 8 marca 2016r. S. P. sporządził na podstawie protokołu szkody kosztorys w systemie E.’s, zgodnie z którym koszty naprawy pojazdu O. (...) wyliczył na kwotę 6.337,43 zł. Ustalono wartość rynkową pojazdu na kwotę 2.000 zł i wartość rynkową pozostałości zbywalnych w stanie kompletnym na kwotę 400 zł. Proponowaną wartość szkody wskazano na kwotę 1.600 zł.

Dowód: kosztorys naprawy z protokołem szkody i wyliczeniem szkody (k. 93

– 109 akt)

W dniu 15 marca 2016r. pozwany wydał decyzję wypłaty odszkodowania D. S. w kwocie 1.600 zł. W uzasadnieniu wskazano, że przewidywany koszt naprawy jest ekonomicznie nieuzasadniony i odszkodowanie wyliczono jako szkoda całkowita. Wartość rynkowa pojazdu uwzględniając indywidualne cechy pojazdu wskazano na kwotę 2.000 zł. Wartość pozostałości uwzględniając zakres i charakter uszkodzeń wyliczono na kwotę 400 zł. Różnica tych kwot stanowi przyznane odszkodowanie.

Dowód: decyzja wypłaty odszkodowania z 15.03.2016r. (k. 56 – 57 akt)

W dniu 20 marca 2016r. D. S. przekazał K. D. samochód S. (...).

Dowód: protokół zdawczo – odbiorczy z 20.03.2016r. (k. 11 akt)

W dniu 20 marca 2016r. K. D. wystawił wobec D. S. fakturę VAT nr (...) z tytułu wynajmu samochodu S. (...) jako pojazd zastępczy. Okres najmu wskazano od 1 marca 2016r. do 20 marca 2016r. W fakturze ujęto również opłatę za dowóz i odbiór samochodu do i od klienta. Łączna kwota faktury wyniosła 2.810,55 zł, płatną przelewem w terminie 14 dni do 3 kwietnia 2016r.

Dowód: faktura VAT nr (...) z 20.03.2016r. (k. 12 akt)

W dniu 20 marca 2016r. D. S. złożył oświadczenie, że jest właścicielem samochodu O. (...), który został uszkodzony. Pojazd zastępczy wykorzystywany był w celu dojazdu do pracy oraz na zakupy przez niego i członków jego rodziny. Poszkodowany nie godził się na to aby jego standard życia, czyli pozbawienie go auta, uległ pogorszeniu.

Dowód: oświadczenie D. S. (k. 13 - 14 akt)

W dniu 22 marca 2016r. K. D. przekazał pozwanemu skany dokumentów za wynajem pojazdu zastępczego oraz skan faktury za holowanie pojazdu na kwotę 369 zł i dyspozycję wypłaty odszkodowania D. S. na rzecz K. D..

Dowód: korespondencja mailowa K. D. do pozwanego (k.

58 – 71 akt)

W dniu 11 kwietnia 2016r. pozwany wydal decyzję II wypłaty odszkodowania wobec D. S. w kwocie 369 zł stanowiącą zwrot kosztów holowania. Upoważnionym do wypłaty odszkodowania był PHU (...).

Dowód: decyzja II wypłaty odszkodowania z 11.04.2016r. (k. 72 – 73 akt)

W dniu 19 kwietnia 2016r. pozwany wydał decyzję wypłaty odszkodowania – pojazd zastępczy wobec D. S. z tytułu faktury (...) nr (...). Po weryfikacji przyznano kwotę 2.244,75 zł, przyjmując do rozliczenia piętnastodniowy okres od rozpoczęcia najmu pojazdu zastępczego tj. od 1 marca 2016r. do dnia przekazania na rzecz poszkodowanego odszkodowania z tytułu szkody całkowitej pojazdu tj. 16 marca 2016r. Upoważnionego do odbioru odszkodowania wskazano PHU (...).

Dowód: decyzja pozwanego z 19.04.2016r. (k. 22 – 23 akt)

W dniu 28 października 2016r. K. D. zawarł umowę przelewu wierzytelności nr (...) z powodem, w której oświadczył, ze przysługują mu wierzytelności w łącznej kwocie 30.535,95 zł tytułem należności głównej wraz z należnościami ubocznymi, w szczególności odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie w stosunku do sprawców kolizji drogowych i ubezpieczycieli, z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdów zastępczych, szczegółowo wymienione w załączniku nr 1 do umowy. W załączniku nr 1 do umowy wykazano wierzytelność wobec pozwanego w kwocie 565,80 zł z tytułu faktury nr (...).

Dowód: umowa przelewu wierzytelności nr (...) z 28.10.2016r. (k. 17- 18

akt)

W dniu 10 listopada 2016r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 565,80 zł w terminie do dnia 17 listopada 2016r. z tytułu wynagrodzenia za najem samochodu zastępczego marki S. (...) wraz z odsetkami ustawowymi za zwłokę pod rygorem wystąpienia z powództwem sądowym.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 10.11.2016r. z dowodem nadania (k. 20 – 21

akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów. W aktach szkody przedstawionych przez pozwanego nie ma dokumentu przelewu w dniu 16 marca 2016r. odszkodowania z tytułu szkody całkowitej na rzecz D. S..

Sąd zważył co następuje:

Podstawą niekwestionowanej przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę wywołaną przez sprawcę kolizji drogowej w dniu 3 października 2015r. była umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodnie z którą pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony (art. 822 § 1 kodeksu cywilnego).

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynika z przepisu art. 436 § 1 k.c., zgodnie z którym odpowiedzialność określoną w art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. W art. 435 §1 kodeksu cywilnego przewidziano odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie zaś z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2013r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 392 ze zm.) ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W art. 36 ust. 1 ustawy wskazano, że odszkodowanie ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od zakładu ubezpieczeń decydują przepisy kodeksu cywilnego, a w szczególności art. 361-363 oraz 444 – 447.

Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 8 ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej). Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Odpowiada więc za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych granicach naprawienie szkody powinno obejmować wszystkie straty, które poszkodowany poniósł wskutek zaistnienia szkody (art. 361 § 2 k.c.). Przedstawione reguły nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego w sytuacji jego uszkodzenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem samochodu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

W toku likwidacji szkody pozwany uznał zasadność wynajmu pojazdu zastępczego przez okres 15 dni albowiem w dniu 16 marca 2016r. wypłacił poszkodowanemu D. S. odszkodowanie za szkodę całkowitą. Nie przedstawił jednak na tę okoliczność żadnego dowodu. Decyzja o przyznaniu odszkodowania została wydana przez pozwanego w dniu 15 marca 2016r., jednakże kiedy poszkodowany otrzymał środki na zakup nowego samochodu tego nie wykazano. Poszkodowany wynajmował pojazd zastępczy przez okres 20 dni, co należy uznać za okres uzasadniony. Nawet, gdyby odszkodowanie otrzymał w dniu 16 marca 2016r., to potrzebował co najmniej kilku dni na zakup nowego pojazdu. Pozwany nie może oczekiwać, że poszkodowany poniesie w celu zakupu samochodu koszty kredytu.

Obowiązek pozwanego pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego wynika również z wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego. Zgodnie z rekomendacją (...) z dnia 1.12.2009r. poszkodowany może żądać pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres, w którym nie było możliwe korzystanie z pojazdu, który uległ uszkodzeniu. Okres najmu winien być uzasadniony. Długość tego okresu warunkowana jest lojalnym zachowaniem się poszkodowanego wobec ubezpieczyciela.

W toku sporu ustalono, że zachodziła konieczność wynajmu samochodu zastępczego, bowiem samochód uszkodzony w wyniku wypadku komunikacyjnego był samochodem z którego korzystał poszkodowany właściciel pojazdu i za pomocą którego wykonywał działalność gospodarczą.

Zasadny okres zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego obejmuje czas od dnia szkody do dnia otrzymania przez poszkodowanego decyzji pozwanego o przyznaniu odszkodowania i jego otrzymaniu umożliwiającym zakup nowego samochodu lub pokrycie kosztów naprawy, zgodnie z decyzją poszkodowanego.

W rozpoznawanym sporze brak podstaw do uznania, że do zwiększenia rozmiarów szkody przyczyniło się działalnie poszkodowanego. W ocenie Sądu za usprawiedliwione należy uznać korzystanie z pojazdu zastępczego w okresie w którym wystawiano faktury za najem.

Sytuacja, gdy doszło do poniesienia przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu stanowi wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 k.c.). Przeważa w piśmiennictwie stanowisko, że muszą to być wydatki zmierzające do wyłączenia lub ograniczenia szkody i niewątpliwie są nimi koszty wynajmu pojazdu zastępczego w celu kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, ponieważ zapobiegają utracie określonych dochodów (art. 361 § 2 k.c.) Szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. są objęte także wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia ) pojazdu. Zwrotowi mogą podlegać tylko wydatki rzeczywiście poniesione na taki najem…. (OSNC 2012/3/28, LEX nr 1011468, Biul.SN 2011/11/5).

Powód stał się wierzycielem pozwanego na skutek przelewu wierzytelności.

Zgodnie bowiem z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Odpowiedzialność pozwanego względem powoda z tytułu przelanej wierzytelności jest taka sama jak wobec poszkodowanego D. S..

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania Sąd uwzględnił w całości powództwo.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając nimi w całości pozwanego. Na koszty podlegające zwrotowi powodowi przez pozwanego złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 30 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2016r., poz. 1667) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

/-/ SSR Magdalena Berczyńska-Bruś

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE