Sygn. akt.

VI U 329/16

Dnia

8 maja 2017r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Maciej Flinik

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu

8 maja 2017r.

w B.

odwołania

L. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia

24 listopada 2015 r.

Nr

(...)

w sprawie

L. B.

przeciwko:

Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy

1/zmienia zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 24 listopada 2015 roku w ten sposób, przyznaje ubezpieczonemu L. B. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na okres od 1 października 2015 roku do 31 maja 2016 roku,

2/stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji,

3/ wniosek ubezpieczonego o przyznanie prawa do renty z ogólnego stanu zdrowia przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. celem rozpoznania.

Sygn. akt VI U 329/16 UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 listopada 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., na podstawie art. 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych , odmówił ubezpieczonemu L. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy albowiem zgodnie z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 18 listopada 2015 r. nie jest on niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł L. B. wniósł domagając się jej zmiany oraz przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu ubezpieczony opisał przebieg swojego leczenia , wskazał, iż jego dłonie nie są w pełni sprawne , że istnieje silny przykurcz prawej dłoni i z tego powodu nie może wyprostować palców. W związku z tym , że obie dłonie nie są w pełni sprawne nie jest w stanie wykonywać jakiejkolwiek pracy, nie ma pewności w chwytaniu przedmiotów i utrzymaniu ich w rękach.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył , co następuje:

Ubezpieczony L. B. ( z zawodu technik mechanik ) w latach 1985 – 2004 pozostawał zatrudniony w (...) S.A. na stanowiskach robotnika transportowego , magazyniera, samodzielnego referenta i specjalisty. W latach 2004 – 2013 ubezpieczony pracował w (...) S.A. na stanowisku starszego handlowca. W/ w- ny pracę świadczył w biurze zajmując się zamawianiem ( zakupami ) surowców i materiałów do produkcji . Do dnia 30 września 2015 r. ubezpieczony pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy ( poparzeniu parą uległy jego dłonie ) . W związku z powyższym urazem ubezpieczony poddany został łącznie trzem operacjom chirurgicznym dłoni - odpowiednio w dniu 19 lipca 2013 r. , 14 lipca 2014 r. oraz w lutym 2016 r. Przeszczepiano mu wówczas skórę pobraną z ręki na dłoń. W marcu 2016 r. zdjęto w/ w- nemu szwy oraz opatrunki związane z przeprowadzonym zabiegiem ( opatrunek z B. ) . Proces leczenia zakończony został ostatecznie w maju 2016 r. kiedy to lekarz prowadzący ( w ramach telefonicznej konsultacji ) pozwolił ubezpieczonemu na zaprzestanie wykonywania tłustych opatrunków dłoni. W kolejnych miesiącach ubezpieczony we własnym zakresie poprzez ćwiczenia ze specjalną gumą usprawniał dłonie . Ostatnia wizyta kontrolna związana z zabiegiem z lutego ( zaplanowana bezpośrednio po przeprowadzonym zabiegu ) odbyła się w sierpniu 2016 r. / dowód : zeznania ubezpieczonego - zapis AV k. 81 , 112 akt sprawy, dokumentacja medyczna k. 102 – 104 w aktach ZUS /

Zaskarżoną decyzją z dnia 24 listopada 2015 r. organ rentowy odmówił przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy ( na wniosek z 27 sierpnia 2015 r. ) , albowiem komisja lekarska ZUS stwierdziła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

/ okoliczności bezsporne /

U ubezpieczonego stwierdza się encefalopatię prawdopodobnie toksyczną padaczkę alkoholową w wywiadzie, zespół zależności alkoholowej, zaburzenia depresyjne, przebyte oparzenie obu dłoni leczone operacyjnie ze średniego stopnia przykurczem palców II – V ręki lewej z dobrą siłą mięśniową oraz niewielki przykurcz palców III i IV ręki prawej z prawidłową siłą mięśniową – obraz wypadku przy pracy. Obecnie ubezpieczony pozostaje częściowo niezdolny do pracy z ogólnego stanu zdrowia z powodów neurologicznych . Stwierdzana niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy – w tym zakresie zaobserwowano poprawę stanu zdrowia. W związku z wypadkiem ( z uwagi na konieczną przeprowadzoną jeszcze w lutym trzecią operację chirurgiczną dłoni ) ubezpieczony pozostawał częściowo niezdolny do pracy do maja 2016 r.

/dowód: opinie zespołu biegłych sądowych – 58 – 59 , 75 , 86 akt sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach rentowych ZUS, których prawdziwości i wiarygodności strony nie kwestionowały w toku procesu, a także i w głównej mierze na podstawie wskazanych wyżej opinii biegłych oraz - w części w jakiej korespondują z konkluzjami biegłych zeznań ubezpieczonego . Dowód z opinii biegłych, jak podkreśla się w orzecznictwie, podlega ocenie Sądu przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c., na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (zob. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64; uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1354/00, Lex nr 77046). Biorąc pod uwagę przedstawione kryteria należy stwierdzić, że przeprowadzony dowód z opinii biegłych jest w pełni przydatny i wystarczający dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Biegli wchodzący w skład zespołu wydali opinię po gruntownej analizie akt sprawy, uwzględniając całą dostępną dokumentację lekarską i wywiad z ubezpieczonym, a przede wszystkim dokonali badania przedmiotowego. Wnioski opinii sformułowane zostały w sposób jasny i precyzyjny, a końcowe stanowisko zostało przekonująco i logicznie uzasadnione. Przedstawione konkluzje są kategoryczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Biegli są doświadczonymi specjalistami z dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego, a poziom ich wiedzy i sposób umotywowania orzeczenia powoduje, iż Sąd Okręgowy uznaje przeprowadzoną w sprawie opinię za w pełni trafną

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.) z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia: renta z tytułu niezdolności do pracy" – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. W myśl z kolei art. 17 tej ustawy, przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy (ust. 1); świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (ust. 2). Stosownie do treści art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.; powoływana dalej jako „ustawa”) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy; ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (ust. 1). W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3). Zgodnie natomiast z treścią art. 13 ust. 1 ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji (pkt 1); możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (pkt 2). Ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy, w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy, wymaga z reguły wiadomości specjalnych.

W niniejszej sprawie biegli zgodnie orzekli w opinii sądowo – lekarskiej uznanej przez sąd za miarodajną, że rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia związane z wypadkiem przy pracy ( następstwa poparzenia dłoni ) pozbawiały go w okresie do maja 2016 r. częściowo zdolności do wykonywania pracy . Konkluzje biegłych ( notabene zmodyfikowane w tym zakresie po trafnych uwagach ze strony ubezpieczonego odnośnie trzeciego zabiegu chirurgicznego mającego miejsce w lutym 2016 r. ) korespondują z faktem , iż dopiero w marcu 2016 r. ubezpieczonemu zdjęto szwy i opatrunki związane wykonanym przeszczepem dłoni . Chybionymi były przy tym zastrzeżenia organu rentowego i podnoszenie przez ZUS , że przy wydawaniu opinii głównej z listopada 2016 oraz z uzupełniającej z lutego 2017 biegli sądowi wiedzieli o leczeniu operacyjnym dłoni ubezpieczonego w lutym 2016,r, a mimo to nie orzekli wówczas o jego częściowej choćby niezdolności do pracy. W opiniach tych biegli początkowo bezzasadnie pominęli bowiem okres do maja 2016 , koncentrując się na ocenie stanu zdrowia ubezpieczonego w dacie jego badania. Błąd ów szybko naprawili potwierdzając, iż w tamtym czasie ( do maja 2016 r. ) częściowa niezdolność ubezpieczonego do pracy w dalszym ciągu się utrzymywała. Powyższy fakt dalszego występowania częściowej niezdolności w/ w- nego do pracy wydaje się oczywistym w sytuacji tak konieczności przeprowadzenia zaplanowanego na luty 2016 r. zabiegu jak i niezbędnej rekonwalescencji zoperowanej dłoni po wykonanej operacji ( trwającej w istocie do końca maja 2016 r. ). Sens przepisu art. 12 polega na tym, że ostateczna ocena, w jakim stopniu ubezpieczony jest niezdolny do pracy musi uwzględniać także inne elementy poza stricte medycznymi należącymi do kompetencji biegłych z zakresu medycyny. Innymi słowy przy ocenie niezdolności do pracy w myśl art. 12 ustawy emerytalnej o tej niezdolności nie przesądza wyłącznie ocena medyczna stwierdzająca występowanie określonych jednostek chorobowych i ich wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, tylko decydujące znaczenie ma ocena prawna dokonana w oparciu o okoliczności natury medycznej i okoliczności innej natury, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (tak SN w wyrokach z dnia 9 stycznia 2002 r., II UKN 701/00, Lex nr 559961; z dnia 8 maja 2008 r., I UK 356/07, OSNP 2009/17-18/238; z dnia 13 października 2009 r., II UK 106/09, Lex nr 558589 i postanowieniu z dnia 3 września 2008 r., I UK 86/08, Lex nr 565996). Tym samym składająca się z powyższych elementów ocena stanowiąca subsumcję stanu faktycznego do norm prawnych, należąca do wyłącznej kompetencji sądu, pozwala uznać osobę za niezdolną do pracy w świetle powołanej wyżej ustawy i pozwala określić stopień tej niezdolności. Samo naruszenie sprawności organizmu ustalone na podstawie wiadomości specjalnych przez biegłych sądowych nie daje jeszcze możliwości stwierdzenia niezdolności do pracy, jednak wskazuje na podstawową przesłankę prawa do renty – stan zdrowia badanego. Ten co nie powinno budzić jakichkolwiek wątpliwości również ze strony organu rentowego w przypadku ubezpieczonego uniemożliwiał mu do maja 2016 r ( kiedy to po konsultacji telefonicznej z lekarzem prowadzącym zaprzestał stosowania tłustych opatrunków i rozpoczął domową rehabilitację dłoni celem przywrócenia jej pełnej sprawności ) kontynuowanie pracy w zawodzie wyuczonym i wykonywanym - handlowca , zaopatrzeniowca, czy generalnie pracownika biurowego. Następstwa wypadku przy pracy w postaci utrzymującego się przykurczu dłoni utrzymywały się również ( utrzymują nadal ale w znacznie mniejszym stopniu ) po wrześniu 2015 r., a ich ustąpienie w zakresie skutkującym odzyskaniem zdolności do pracy umożliwił dopiero trzeci zabieg operacyjny przeprowadzony w lutym 2016 r, po którym przywrócone zostały w stopniu umożliwiającym pracę funkcje poparzonej dłoni . Trudno wyobrazić sobie, jak wydaje się twierdzić pozwany organ rentowy, iż przy istniejącym przykurczu , osłabieniu chwytności ręki i towarzyszących temu dolegliwościom bólowym dłoni ( palców ) , ubezpieczony był w stanie ( tak przed zabiegiem jak i przez okres po jego wykonaniu , kiedy założone miał szwy oraz opatrunki ) wykonywać prace pracownika biurowego ( handlowca ) to jest korzystać sprawnie z urządzeń biurowych ( typu komputer, faks , telefon ) , poruszać się samochodem i wykonywać inne czynności niezbędne na tym stanowisku.

Zgodnie z art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa. Taka właśnie sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie, gdyż częściowa niezdolność do pracy ubezpieczonego była okresowa . Stan zdrowia uległ w tym zakresie wyraźnej poprawie po maju 2016 r. , wtedy bowiem ubezpieczony ( najwyraźniej czując się już na tyle sprawnym ) zaniechał , po konsultacji telefonicznej z lekarzem leczącym , stosowania opatrunków i rozpoczął proste ćwiczenia usprawniające dłoni ( poprawiające funkcje chwytną palców i siłę dłoni ).

Z uwagi na powyższe, sąd okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji. Prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy sąd przyznał ubezpieczonemu zgodnie z opinia biegłych od 1 października 2015 r. ( od daty wyczerpania poprzednio przyznanego świadczenia ) do 31 maja 2016r.

W odniesieniu do żądania ubezpieczonego przyznania mu prawa do renty z ogólnego stanu zdrowia , które to roszczenie nie było dotąd przedmiotem rozpoznania przez organ rentowy i które pojawiło się po stwierdzeniu przez biegłych, iż od listopada 2016 r. ubezpieczony pozostaje częściowo niezdolny do pracy z ogólnego stanu zdrowia ( przyczyn neurologicznych ) , sąd na podstawie art. 477 ¹⁰§ 2 k.p.c. ( który stanowi , że jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu ) przekazał je do rozpoznania pozwanemu.

W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 ust. 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, pomimo uwzględnienia odwołania ubezpieczonego. Biegli sądowi na etapie wydawania opinii dysponowali bowiem nie tylko materiałem dowodowym zgromadzonym przed organem rentowym, ale również dodatkowym w postaci dokumentacji leczenia związanej z trzecim zabiegiem chirurgicznym ( przeszczepem skóry ) oraz wyjaśnieniami samego ubezpieczonego , co z pewnością w istotny sposób ułatwiło im ocenę jego stanu zdrowia w okresie do maja 2016.

SSO Maciej Flinik