WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2017 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: A. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 23 listopada 2016 r., znak: (...)

w sprawie: A. Ś.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. Ś. prawo do emerytury od dnia (...) r.,

2)  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

3)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonemu A. Ś. prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych w oparciu o art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie udokumentował na dzień 31.12.1998r., 15 letniego okresu wykonywania pracy w szczególnym charakterze. Pozwany uznał, że powód posiada 26 lat i 19 dni okresów składkowych i nie składkowych i zaliczył ubezpieczonemu 12 lat, 9 miesięcy i 13 dni pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony wnosząc o ich zmianę i przyznanie emerytury, powołując się na swoją pracę w szczególnych warunkach w trakcie zatrudnienia w okresie od 1.01.1975 r. do 30.04.1977 r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w I..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony A. Ś., urodzony (...), w dniu 14.11.2016r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony na dzień 31.12.1998r. udowodnił 26 lat i 19 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

(okoliczności bezsporne),

dowód: wniosek w aktach rentowych)

Ubezpieczony zatrudnił się w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w I. od 7.10.1974 r. jako monter sieci wodno-kanalizacyjnej i wykonywał prace w głębokich wykopach od początku zatrudnienia. Ubezpieczony pracował przy budowaniu sieci wodociągowej i przy usuwaniu awarii na terenie I. i okolic. W kolejnym angażu obowiązującym od 1.01.1975 r. wpisano ubezpieczonemu stanowisko monter wod-kan. i dlatego ubezpieczony wniósł o zaliczenie jako pracy w szczególnych warunkach okresu pracy od 1.01.1975r. W spornym okresie do 30.04.1977r. ubezpieczony wykonywał prace wodno-kanalizacyjne w głębokich wykopach. Oprócz prac wymienionych wcześniej ubezpieczony budował przyłącza, czyścił wpusty uliczne i studzienki. Była to jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony nie korzystał z urlopów bezpłatnych. Otrzymywał w trakcie pracy dodatek szkodliwy i posiłki profilaktyczne. Razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie T. W. i E. R., którzy niemal codziennie widywali ubezpieczonego przy pracy i zeznawali na podstawie własnych obserwacji poczynionych w trakcie zatrudnienia.

dowód: dokumenty osobowe w aktach zeznania świadków T. W. i E. R. oraz zeznania ubezpieczonego -zapis protokołu rozprawy -płyta k.42

W świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 19.07.2016 r. wystawionym przez pracodawcę wskazano, że powód w spornym okresie pracował monter konserwator sieci wodociągowo-kanalizacyjnej.

dowód: świadectwo w aktach osobowych

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach sprawy, których prawdziwości strony nie kwestionowały, akt osobowych powoda, zeznań świadków i powoda.

Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom świadków i powoda, bowiem były one logiczne, spójne i uzupełniały się wzajemnie. Świadkowie pracowali powodem na tych samych obiektach a opisy pracy powoda czerpali więc z własnych obserwacji. Zeznania ubezpieczonego zgodne były z zeznaniami świadków i znajdowały potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów i dlatego również zasługiwały na wiarę. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynikało w sposób nie budzący wątpliwości, że ubezpieczony, w okresie od 1.01.1975 r. do 30.04.1977 r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w I. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co najmniej 8 godzin dziennie przy pracach wodno -kanalizacyjnych, określonych w wykazie A Dział V pkt 1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art. 184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa
do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn
oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem

nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego ( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia

lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna

za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach

do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów

niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest - jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr 14635) - przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.l rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15lat pracy w szczególnych warunkach.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał więc, że w niniejszej sprawie są podstawy do zaliczenia powodowi pracy w okresie od 1.01.1975 r. do 30.04.1977 r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w I. jako pracy w szczególnych warunkach, której wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Powód zatrudniony był bowiem przy pracach wymienionych w wykazie A Dział V pkt 1 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze, skoro organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powoda pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury, "Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzje i orzekł jak w punkcie 1 wyroku, przyznając prawo de emerytury od dnia spełnienia warunku wieku.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono zgodnie z art.98 k.p.c. oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych( pkt 2 wyroku).

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 3 wyroku o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na braki i nieścisłości w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem na okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego.

SSO Ewa Milczarek