UZASADNIENIE

Do tutejszego Sądu wpłynął pozew M. H. przeciwko P. R. o nakazanie mu opuszczenia i opróżnienia jej nieruchomości – lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), wraz ze wszystkimi jego rzeczami. Ponadto powódka wniosła o zasądzenia od pozwanego na jej rzecz tytułem zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu podano, że w dnia 15 grudnia 2010 r. M. H. zawarła z A. U. (1) i I. N. przedwstępną umowę sprzedaży ww. nieruchomości. Jednocześnie – na prośbę A. U. (1) i I. N. – zezwoliła im, jeszcze przed zawarciem umowy przyrzeczonej, zamieszkać w niej wraz z ich dziećmi. Osoby te, w tym małoletni wówczas P. R., zostały przez nią również zameldowane na pobyt stały.

Pomimo wezwań powódki do zawarcia umowy przyrzeczonej oraz - co najmniej dwukrotnego - ustalenia terminu jej zawarcia w kancelarii notarialnej, umowa ta nie została zawarta.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I C 532/11, Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu nakazał A. U. (1), I. N. oraz małoletnim M. R., J. U. (1) oraz Ł. U. (1) opuścić lokal mieszkalny, położony w Ł. przy ul. (...) oraz opróżnić go ze wszystkich ich rzeczy, przyznając im prawo do wspólnego lokalu socjalnego oraz wstrzymując eksmisję do czasu złożenia im przez Gminę R. oferty zawarcia umowy o najem lokalu socjalnego. W toku ww. sprawy, pozwani nie oświadczyli, aby zamieszkiwał z nimi – w tym czasie - P. R..

Przeprowadzone w sprawie postępowanie egzekucyjne doprowadziło do opuszczenie rzeczonej nieruchomości przez osoby objęte powyższym wyrokiem. Aktualnie lokal jest w posiadaniu P. R., który ma do niego klucze i przechowuje w nim swoje rzeczy.

W toku posiedzenia sądowego wyznaczonego na rozprawę, P. R. wniósł o oddalenia powództwa, oświadczając, iż pomimo tego, że nie łączy go z powódką jakikolwiek stosunek umowny, nie opuści zajmowanej nieruchomości z powodu braki innego miejsca zamieszkania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny ;

M. H. jest właścicielem lokalu mieszkalnego, położonego Ł. przy ul. (...), dla którego Sądu Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu prowadzi księgę wieczystą nr (...).

15 grudnia 2010 r. M. H. zawarła z A. U. (1) i I. N. umowę przedwstępną sprzedaży lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...). Strony nie ustaliły terminu zawarcia umowy przyrzeczonej.

W tym samym dniu, M. H. zezwoliła A. U. (2) i I. N. wraz z ich dziećmi na korzystanie z przedmiotowej nieruchomości.

16 grudnia 2010 r. A. U. (1), I. N. oraz ich małoletni dzieci: J. U. (2), Ł. U. (2), M. R. oraz P. R. zostali przez M. H. zameldowani w ww. lokalu na pobyt stały.

Pismem z dnia 19 maja 2011 r. M. H. wezwała A. U. (1) i I. N. do zawarcia umowy przyrzeczonej. Do zawarcia umowy przyrzeczonej nie doszło.

Dowód: umowa przedwstępna –k.8 – 10 ; wezwanie do zawarcia umowy przyrzeczonej wraz z dowodem nadania –k.11-12 ; odpis z księgi wieczystej nr (...) –k.13 ; zgłoszenie pobytu stałego –k.24 ; dowód z przesłuchania M. H. –k.87.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I C 532/11, Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu nakazał A. U. (1), I. N. oraz małoletnim M. R., J. U. (2) oraz Ł. U. (2), aby opuścili i opróżnili wraz ze wszystkimi ich rzeczami nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...). Ponadto Sąd Rejonowy orzekł o przyznaniu im uprawnienia do wspólnego lokalu socjalnego oraz nakazał wstrzymanie wykonania eksmisji do czasu złożenia im przez Gminę R. oferty zawarcia umowy o najem lokalu socjalnego. Wyrok ten – postanowieniem Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 21 stycznia 2013 r. – został zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

W trakcie powyższego procesu, A. U. (1) oraz I. N. oświadczyli, iż zamieszkują z nimi jedynie małoletni M. R. – 17 lat, Ł. – U.-4 lata oraz J. U. (2) – 4 lata.

Dowód : wyrok Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 16 maja 2012 r. oraz protokół rozprawy z dnia 16 maja 2012 r. – akta Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu(I C 532/11).

Pismem z dnia 9 marca 2015 r. Gmina R. złożyła A. U. (1) oraz I. N. ofertę zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, położonego w R. przy ul. (...).

27 kwietnia 2015 r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kędzierzynie-Koźlu wszczął egzekucję w przedmiocie eksmisji A. U. (1), I. N. oraz małoletnich M. R., J. U. (2) oraz Ł. U. (2) z lokalu mieszkalnego należącego do M. H., wzywając ich do jej dobrowolnego wydania.

26 czerwca 2015 r., podczas egzekucyjnej eksmisji osób objętych ww. tytułem wykonawczym, A. U. (3) oświadczył, że osoby nim objęte opuściły i opróżniły zajmowany wcześniej lokal mieszkalny. W tym czasie w lokalu znajdowały się jeszcze rzeczy należące do P. R..

Pismem z dnia 3 lipca 2015 r. M. H. wezwała P. R. o opuszczenia lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), oraz opróżnienia go ze wszystkimi jego rzeczami.

Dowód: protokół czynności –k.20-23 ; wniosek o wszczęcie egzekucji –k.29 ; zawiadomienie o wszczęciu egzekucji –k.30-34 ; wezwanie do dobrowolnego wydania –k.35-39 ; wezwanie przesądowe wraz z dowodem nadania –k.40- 42

Pozwany P. R. ma 22 lata i z zawodu jest fryzjerem. W latach 2008-2011 uczęszczał do szkoły gimnazjalnej w Z.. W czasie roku szkolnego zamieszkiwał w internacie w miejscu pobierania nauki.

W czerwcu 2011 r., po ukończeniu edukacji szkolnej, zamieszkał na stale wspólnie z A. U. (1) oraz I. N. oraz rodzeństwem w lokalu mieszkalnym, położonym w Ł. przy ul. (...). Zamieszkiwał w nim do lipca 2015 r., gdy przeniósł się – w związku z brakiem dostępu do mediów – do lokalu socjalnego w R. przy ul. (...). Lokal ten ma powierzchnię 85 m² i składa się z 3 pokoi, kuchni, jadalni, łazienki i toalety .Zajmuje pokój wspólnie z małoletnim bratem.

Jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenie w charakterze pracownika produkcyjnego, pobierając miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 1.640 zł miesięcznie. Partycypuje w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje.

Wciąż posiada klucze do lokalu mieszkalnego należącego do M. H., zaś w lokalu tym znajdują się jego rzeczy, jak np. komputer, ubrania. W przeszłości nie regulował na bieżąco wydatków za korzystanie z energii elektrycznej i bieżącej wody w tym lokalu mieszkalnym.

Nie legitymuje się orzeczenie o jakimkolwiek stopniu niepełnosprawności.

Dowód: pismo PZ ds. orzekania o niepełnosprawności –k.64 ; dowód z przesłuchania M. H. –k.87 ; dowód z przesłuchania P. R. –k.88

Sąd Rejonowy zważył, co następuje ;

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Przeprowadzone w spawie postępowanie dowodowe potwierdziło stanowisko powódki M. H., iż pozwany P. R. zajmuje jej lokal mieszkalny bez podstawy prawnej, co w konsekwencji skutkowało nakazaniem mu przez sąd, aby opuścił lokal mieszkalny, położony w Ł. przy ul. (...), a także opróżnił go ze swoich rzeczy.

Z uwagi, iż cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy został przez sąd oceniony jako wiarygodny, stał się on również w całości podstawą faktyczną zapadłego orzeczenia. Tym samym nie zachodzi potrzeba szczegółowego omówienia dowodów, którym sąd nie dał wiary, co umożliwia – już w tym miejscu – przejście do części prawnej uzasadnienia.

W niniejszej sprawie powódka M. H., powołując się na swój tytuł właścicielski do lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), domagała się pozwanego P. R. jego wydania. Jej roszczenie, jak wskazała w treści pozwu, ma oparcie w art. 222 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Tytuł właścicielski powódki został wykazany, dołączonym do pozwu odpisem z księgi wieczystej. Okoliczność tej, co warto dodać, pozwany zresztą nie kwestionował. Podobnie rzecz miała się także z drugą istotną dla sprawy okolicznością.

Otóż, pozwany P. R. na żadnym etapie procesu nie kwestionował twierdzenia powódki, iż nie łączy go z nią jakikolwiek stosunek umowny, na podstawie którego ma prawo do posiadania ww. lokalu mieszkalnego. Ze stanowiskiem tym nie sposób się nie zgodzić. Pozwany zamieszkał w przedmiotowej nieruchomości, na podstawie stosunku prawnego, który nawiązali A. U. (1) i I. N. w dniu 15 grudnia 2010 r. Stosunek ten jednakże ustał, czego wprost dowodzi prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I C 532/11.

Prawo pozwanego(małoletniego w chwili nawiązania tego stosunku prawnego) do zamieszkania w tym lokalu wynikało z obowiązków alimentacyjnych jego matki. Innymi słowy, prawo pozwanego do zamieszkania były prawem pochodnym, czerpiącym swoją moc z prawa do zamieszkania w lokalu, którym legitymowała się I. N.. Z chwilą, gdy prawo I. N. do zamieszkiwania w nim ustało, ustało również prawo o charakterze pochodnym, które przysługiwało pozwanemu. Żadnego wpływu na ten stan rzeczy, wbrew opinii pozwanego, nie miała – i nie może mieć – okoliczność jego zameldowania na pobyt stały w powyższym lokalu. Kwestia ta była już wielokrotnie omawiana w orzecznictwie sądowym, ostatnio np. w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 sierpnia 2015 r., II Ca 1240/15, POSOK). Czynność administracyjno – techniczna w postaci zameldowania nie tworzy po stronie osoby zameldowanej prawa podmiotowego do zamieszkania w tym lokalu. Czynność ta potwierdza bowiem tylko okoliczność, iż dana osoba mieszka pod danym adresem, nie potwierdza zaś faktu, iż przysługuje jej skuteczne wobec właściciela prawo do zamieszkania w nim.

Podsumowując zatem w dotychczasowym zakresie, powódka wykazała, że przysługuje jej prawo własności lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), zaś pozwany nie udowodnił, ażeby przysługiwało mu skuteczne wobec niej uprawnienie do jego posiadania. Okoliczność, iż pozwany wciąż włada przedmiotową nieruchomością wynikała tymczasem, chociażby z faktu posiadania przez niego kluczy do tego lokalu(art.348 k.c.) oraz pozostawienia w nim swoich rzeczy. Nie sposób było także pominąć, iż lokal ten pozwany podał również sądowi jako adres do korespondencji, jak również jego konsekwentne oświadczania procesowe o zamiarze zamieszkiwania w nim.

W tym stanie rzeczy, Sąd Rejonowy, orzekł o obowiązku opuszczenia przez pozwanego przedmiotowego lokalu przez co należy rozumieć również zwrot powódce kluczy do niego, a także nakazał mu opróżnienie go z wszystkich jego rzeczy, które się w nim znajdują.

Ponadto, z uwagi, iż – co zasygnalizowano już wcześniej – pozwany P. R. był przed utratą tytułu prawnego do zamieszkania w rzeczonym lokalu przez jego matkę, osobą uprawnioną do zamieszkania w nim, spełnia on kryteria lokatora w rozumieniu art. 2 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego(dalej: u.o.p.l.) Okoliczność ta sprawia, że w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu, sąd ma obowiązek orzec o jego uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez pozwanych z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (art. 14 ust. 1 i 3 u.o.p.l.) Art. 14 ust1. Ustawy o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego stanowi, iż w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Z kolei ust. 4 powołanego przepisu prawa nakłada na sąd obowiązek orzekania o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1)kobiety w ciąży,

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) ⁽³⁾ lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

3)obłożnie chorych,

4)emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5)osoby posiadającej status bezrobotnego,

6)osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

W niniejszej sprawie nie zachodziły przesłanki obligatoryjnego orzeczenia o posiadaniu uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec podmiotów wskazanych w art. 14 ust. 4 pkt 1-5 ustawy, gdyż orzeczenie eksmisji dotyczyło lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego ( art. 14 ust. 7 u.o.p.l.). Sąd, mając na uwadze okoliczności przedmiotowej sprawy, orzekł o braku uprawnienia pozwanego do lokalu socjalnego. Pozwany znajduje się w dobrej sytuacji materialnej. Jest aktywny zarobkowo, pobierając wynagrodzenie przekraczające minimalne wynagrodzenie za pracę w 2016 r. Jednocześnie korzysta z lokalu socjalnego, w który zamieszkuje jego rodzina, partycypując w kosztach ich utrzymania. Od lipca 2015 nie zaspokaja on swoich potrzeb mieszkaniowych w lokalu mieszkalnym powódki. W przeszłości nie regulował na bieżąco wydatków za korzystanie z energii elektrycznej i bieżącej wody. Dodatkowo jego postawa w postaci uporczywego uchylania się od zwrotu kluczy, pomimo jego niezamieszkiwania w tym miejscu, jest nie do pogodzenia z zasadami współżycia społecznego. Pozwany uporczywie i z lekceważeniem prawa przysługującego powódce odmawiał opuszczenia nieruchomości pomimo ,iż tam faktycznie nie zamieszkiwał od pewnego czasu a swoje centrum życiowe zorganizował w innym lokalu wraz ze swoją rodziną.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu uzasadnia brzmienie art. 98 § 1 k.p.c. Statuuje on regułę, iż koszty procesu ponosi strona, którą sprawę przegrała. Pozwany, co nie powinno budzić wątpliwości, przegrał proces, gdyż żądanie pozwu zostało w całości uwzględnione. W skład kosztów procesu weszła wyłącznie: opłata sądowa od pozwu w wysokości 200 zł(art. 27 pkt 11 u.k.s.c.), do której uiszczenia powódka była obowiązana.

Sygn. akt I C 636/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE