Sygn. akt: I C 28/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Marek Jałowiecki - Paruch

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2017 r. w Brzesku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Banku (...) SA w W.

przeciwko nieznanej z miejsca pobytu O. K. reprezentowanej przez kuratora adw. J. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej O. K. na rzecz powoda Banku (...) SA w W. kwotę 3.287,66 zł (trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt siedem złotych 66/100) z umownymi odsetkami obliczanymi wg zmiennej stopy procentowej powoda, które na dzień 31 października 2016r wynosiły 10% w skali roku, ale nie wyższymi niż dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 1 listopada 2016r od kwoty 2.396,40 zł do dnia zapłaty;

II.  z zaliczki złożonej przez powoda Bank (...) SA w W. przyznaje kuratorowi adw. J. B. wynagrodzenie w kwocie 1.107,00 zł;

III.  zasądza od pozwanej O. K. na rzecz powoda Banku (...) SA w W. kwotę 1.230,15 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sędzia

SR Marek Jałowiecki- Paruch

Sygn. akt I C 28/17

UZASADNIENIE WYROKU

Z DNIA 5 MAJA 2017R.

Powód Bank (...) S.A. w W. w pozwie skierowanym przeciwko O. K. domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 3 287,66zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie (przeterminowane) od należności głównej, które na dzień wystawienia wyciągu wynoszą 10% w skali roku i nie mogą przekroczyć dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetek maksymalnych za opóźnienie) obliczone według zmiennej stopy procentowej zgodnie z postanowieniami umowy, cennikiem usług oraz art. 481 kc. od dnia 1.11.2016r. do dnia zapłaty. Powód domagał się także od pozwanej zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego żądania podał, że dochodzona przez niego wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwaną należności wynikającej z umowy karty kredytowej nr (...) z dnia 8.10.2007r. W związku z brakiem spłaty zadłużenia na karcie, powód w dniu 6.11.2014r. wystosował do pozwanej wezwanie do zapłaty, które pomimo dwukrotnego awiza nie zostało przez nią odebrane i wróciło do nadawcy z adnotacją, iż adresat nie mieszka pod wskazanym adresem.

Dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej zarządzeniem z dnia 24.01.2017r. został ustanowiony kurator w osobie adw. J. B. celem reprezentowania interesów pozwanej w niniejszym postępowaniu.

W odpowiedzi na pozew kurator pozwanej domagał się oddalenia powództwa w całości podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia oraz zasadzenia od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, a także przyznania na rzecz kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej wynagrodzenia według norm przepisanych.

W uzasadnieniu kurator wskazał, że ostatnia wpłata z tytułu zadłużenia na karcie kredytowej miała miejsce w dniu 22.01.2014r., zatem roszczenie powoda uległo przedawnieniu po upływie dwóch lat - z dniem 23.01.2016r., tymczasem pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony w dniu 7.11.2016r.

W odpowiedzi powód podtrzymał żądanie pozwu wyjaśniając, iż roszczenie nie uległo przedawnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4.10.2007r. pozwana O. K. wystąpiła z pisemnym wnioskiem do powoda o wydanie karty kredytowej S. z limitem wynoszącym 3000zł. Pismem z dnia 8.10.2007r. Bank (...) S.A. w W. potwierdził zawarcie z pozwaną O. K. umowy nr (...) przyznając jej zgodnie z wnioskiem kartę kredytową S.nr (...) z limitem głównym dla transakcji poprzez Kanały Bankowości Elektronicznej w wysokości 2 500zł. Opłata roczna za obsługę karty w pierwszym roku wynosiła 65zł w kolejnych zaś latach zgodnie z cennikiem usług. Zgodnie z zawartą umową posiadacz karty zobowiązał się w terminach spłat wskazanych w wyciągach zapewnić minimalne kwoty spłaty na rachunku bankowym.

Dowód: wniosek k. 15, potwierdzenie zawarcia umowy wraz z oświadczeniem z dnia 8.10.2007r. k. 13

W dniu 6.04.2010r. pozwana zastrzegła kartę kredytową (...) z powodu jej zagubienia. W miejsce utraconej karty została jej wydana nowa karta kredytowa.

Dowód: zastrzeżenie karty kredytowej z dnia 6.04.2010r. k. 18, wydanie nowej karty kredytowej z dnia 6.04.2010r k. 19

W dniu 29.12.2011r. pozwana ponownie zastrzegła kartę kredytową (...) z powodu jej zagubienia. W miejsce utraconej karty została jej wydana nowa karta kredytowa.

Dowód: zastrzeżenie karty kredytowej z dnia 29.12.2011r. k. 20, wydanie nowej karty kredytowej z dnia 29.12.2011r. k. 21

Pozwana początkowo dokonywała spłaty zadłużenia na karcie zapewniając środki finansowe na koncie, następnie zaś bank obciążał rachunek pozwanej kwotą spłaty. Później jednak zaprzestała spłacać swoje zobowiązania, ostatniej spłaty pozwana dokonała w dniu 22.01.2014r. (wyciąg z rachunku z dnia 31.01.2014r. k. 59).

Dowód: wyciągi z rachunku karty kredytowej k.40-42, 44-85, 99-101, transakcje z wyciągu k. 30-39, 86-98, 143,145, 147, 214

W związku z brakiem spłaty zadłużenia na karcie, powód pismem z dnia 18.03.2014r. wypowiedział zawartą umowę, z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia od dnia doręczenia wypowiedzenia zgodnie z § 46 ust. 1 pkt 2 Regulaminu oraz wezwał pozwaną do uregulowania zobowiązania. Powyższe pismo zostało odebrane przez syna pozwanej (J. K.) w dniu 24.03.2014r.

Dowód: Regulamin k. 284-288, wypowiedzenie umowy k. 43, potwierdzenie odbioru k. 22

W dniu 6.11.2014r. powód wystosował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty. Pismo to zostało wysłane na adres korespondencyjny podany przez O. K.. Pomimo dwukrotnego awiza pozwana nie odebrała przesyłki, która wróciła do nadawcy z adnotacja, iż adresat nie mieszka pod wskazanym adresem.

Dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 6.11.2014r. k. 27, koperta z potwierdzeniem nadania oraz adnotacją o zwrocie przesyłki k.23

W dniu 22.04.2016r. powód Bank (...) S.A. w W. złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagając się zapłaty od pozwanej O. K. kwoty 3 161,59zł wraz z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 2 396,40zł od dnia 13.05.2014r. do dnia zapłaty, w związku brakiem uregulowania przez pozwaną należności wynikającej z umowy karty kredytowej nr (...) z dnia 8.10.2007r. Sprawa została przekazana do tutejszego Sądu, gdzie postanowieniem z dnia 26.09.2016r. sygn. akt(...)postępowanie zostało umorzone w związku z nieuzupełnieniem przez powoda braków pozwu na mocy art. 505 37 § 1 k.p.c. Przedmiotowe postanowienie stało się prawomocne w dniu 11.10.2016r.

Dowód: pozew sygn. akt (...) k. 1-3 postanowienie z dnia 26.09.2016r. k. 9 – wszystkie dokumenty akta (...)

Wysokość wymagalnego zobowiązania pozwanej na dzień 31.10.2016r. wynosiła 3 287,66zł i obejmowała:

- należność główną 2 396,40zł z podziałem na:

a) transakcje bezgotówkowe 103,59zł;

b) transakcje gotówkowe 2 249,67zł;

c) przeniesienie salda z rachunku karty 43,14zł

- odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1.11.2013r. do 31.10.2016r. z tytułu transakcji bezgotówkowych 36,43zł;

- odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1.11.2013r. do 31.10.2016r. z tytułu transakcji gotówkowych 791,27zł;

- odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1.11.2013r. do 31.10.2016r. z tytułu przeniesienia salda z rachunku karty 14,38zł;

- opłaty w wysokości 49,18zł.

Dowód: wyciąg z ksiąg bankowych Banku (...) S.A. w W. k. 29

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przywołanych dokumentów, które nie były kwestionowane przez pozwaną, nie budziły zastrzeżeń Sądu co do ich autentyczności dlatego też zostały uznane za miarodajne. Na marginesie zwrócić należy jedynie uwagę, że Sąd nie dał wiary dołączonemu do pozwu Cennikowi usług obowiązującemu od 1.08.2016r. Chociaż w wyciągu łącznym za okres od 1.03.2016r. do 31.03.2016r. ( k. 106) znajduje się informacja, iż zostały wprowadzone zmiany w Cenniku usług oraz Regulaminie brak jest potwierdzenia nadania powyższego pisma do pozwanej. Ponadto Sąd pominął przedłożone przez powoda wyciągi łączne za okres od listopada 2015r. do października 2016r., ponieważ nie wniosły one nic do sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Powód Bank (...) S.A. w W. w żądaniu pozwu domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 3 287,66zł z umownymi odsetkami od dnia 1.11.2016r. do dnia zapłaty.

Ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwana O. K. zawarła wskazaną w pozwie umowę karty kredytowej z Bankiem (...) S.A. W.. W związku z brakiem spłaty zobowiązań powód wypowiedział pozwanej umowę pismem z dnia 18.03.2014r., zatem wierzytelność dochodzona pozwem stała się wymagalna. W świetle zebranego materiału dowodowego roszczenie powoda jest zasadne- czego strona pozwana nie kwestionowała.

Odnosząc się natomiast do zarzutu przedawnienia, uznać należy, iż wierzytelność będąca przedmiotem niniejszego postępowania nie uległa przedawnieniu.

Umowa o przyznanie limitu kredytowego została zawarta w październiku 2007r. Zgodnie z obowiązującym wówczas art. 6 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz.U.2002.169.1385) roszczenia z tytułu umowy o elektroniczny instrument płatniczy przedawniają się z upływem 2 lat. Powyższa ustawa została uchylona 7.10.2013r. ustawą z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2013.1036), według jednak art. 26 ust. 1 powyższej ustawy do przedawnienia roszczeń z tytułu umów o elektroniczny instrument płatniczy, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i nieprzedawnionych do tego czasu, stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że do umowy karty kredytowej będącej przedmiotem niniejszego postępowania należy stosować przywołany wyżej art. 6 ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, który stanowił o dwuletnim terminie przedawnienia elektronicznych instrumentów płatniczych.

Zgodnie z zawartą umową pozwana zobowiązała się spłacać zadłużenie z tytułu wykorzystanego limitu karty kredytowej w miesięcznych okresach rozliczeniowych co najmniej w wysokości minimalnej kwoty spłaty podanej na wyciągu z rachunku karty. Od zobowiązań zaciąganych w poszczególnych miesiącach biegły więc odrębne okresy przedawnienia dla każdego niespłaconego zaciągniętego zadłużenia. Jak wskazał bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 2008 r. sygn. akt I CSK 243/08 (OSNC 2010/1/16), jeżeli posiadacz karty kredytowej wydanej przez wystawcę na podstawie umowy zawartej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych środkach płatniczych zaprzestał wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia podawanej każdorazowo w doręczanych mu wyciągach bankowych, bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę tych kwot rozpoczyna się z upływem dnia wskazanego w wyciągu jako termin zapłaty kwoty minimalnej.

Z treści art. 120 § 1 kc wynika, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

W doktrynie wymagalność roszczenia utożsamiana jest z chwilą, z której upływem wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia. Według niektórych autorów, przez wymagalność roszczenia powinno się rozumieć ostatni dzień, w którym dłużnik może spełnić świadczenie w sposób zgodny z treścią zobowiązania. Gdyby pozwana wpłacała tylko kwoty minimalne, takie zachowanie należałoby ocenić jako zgodne z umową, wymagalność pozostałego zadłużenia (ponad uiszczone kwoty minimalne) należałoby zatem wiązać dopiero z upływem dnia, w którym limit kredytu zostałby osiągnięty, wcześniej bowiem strona powodowa nie mogła żądać spełnienia tego świadczenia. W takiej sytuacji wymagalność roszczenia z tytułu zadłużenia ponad kwoty minimalne podawane w wyciągach należałoby ustalić przy uwzględnieniu uregulowania przyjętego w art. 120 § 1 zdanie drugie k.c., zgodnie z którym, jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Zwykle jest nią żądanie wykonania świadczenia. W rozpoznawanej sprawie za termin taki należy uznać dzień skutecznego dokonania wypowiedzenia umowy zawartej z pozwaną wraz z wezwaniem do zapłaty.

Ostatniej spłaty zadłużenia na karcie, pozwana dokonała w dniu 22.01.2014r. W związku z brakiem dalszych spłat powód pismem z dnia 18.03.2014r. wypowiedział pozwanej zawartą umowę z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia od dnia odebrania przedmiotowego wypowiedzenia. Pismo to zostało odebrane w dniu 24.03.2014r. Zatem należy uznać, iż umowa została skutecznie wypowiedziana z dniem 24.04.2014r. Stosując dwuletni okres przedawnienia, roszczenie powoda uległoby przedawnieniu z dniem 24.04.2016r. W dniu 22.04.2016r. powód złożył jednak pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym dochodził od pozwanej roszczeń związanych z przedmiotową umową o kartę kredytową. Postępowanie to zostało umorzone na mocy art. 505 37 § 1 k.p.c. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 21.11.2013r. III CZP 66/13 (LEX nr 1388654) wytoczenie powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym zakończonym umorzeniem postępowania na podstawie art. 505 37 § 1 k.p.c. przerywa bieg terminu przedawnienia. Jak wskazał Sad Najwyższy w uzasadnieniu przywołanej uchwały „ zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c., bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia. Taką czynnością procesową jest wniesienie przez powoda pozwu co do roszczenia nim objętego, a zatem także pozwu nakazowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Postępowanie elektroniczne jest odmianą postępowania upominawczego; odróżnia je wprowadzenie formy elektronicznej dokonywania czynności procesowych zarówno przez sąd, jak i przez powoda, a w ograniczonym zakresie także pozwanego. Według art. 505 37 k.p.c. zmienionego ustawą z dnia 10 maja 2013 r., o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 654), po przekazaniu sprawy sądowi ogólnie właściwemu w przypadkach wskazanych w art. 505 33 § 1, art. 505 34 oraz art. 505 36 § 1 k.p.c. przewodniczący wzywa powoda do wykazania umocowania zgodnie z art. 68 zdanie pierwsze k.p.c. oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 zdanie drugie k.p.c., a po przekazaniu sprawy na podstawie art. 505 33 § 1 oraz art. 505 34 § 1 k.p.c. dodatkowo do uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu - w terminie dwutygodniowym pod rygorem umorzenia postępowania. W razie nieusunięcia tych braków, sąd umarza postępowanie.(…) w tym wypadku, w przeciwieństwie do uregulowania dotyczącego zwrotu nieuzupełnionego pozwu (art. 130 § 2 k.p.c.), umorzenia postępowania zawieszonego (art. 182 § 2 k.p.c.) i cofnięcia pozwu (art. 203 § 2 k.p.c.), brak zastrzeżenia, że pozew nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Skoro więc wniesienie pozwu nakazowego w elektronicznym postępowaniu nakazowym wywołuje przerwę biegu przedawnienia i brak unormowania, że w razie umorzenia tego postępowania na podstawie art. 505 37 § 1 in fine k.p.c. pozew wniesiony nie wywołuje skutków materialnych, to istnieje podstawa do przyjęcia a contrario wniosku, że przez umorzenie postępowania materialne skutki jego wniesienia nie zostają unicestwione. Poza tym przepisy kodeksu postępowania cywilnego stanowiące, że pozew nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, mają charakter wyjątkowy, gdyż wprowadzają odstępstwa od generalnej zasady, że pozew wywołuje wszystkie skutki prawne, które wynikają z ustawy, a więc także przerwanie biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Skoro w omawianej regulacji ustawodawca nie przewidział kolejnego wyjątku, to nie można go tworzyć w ramach zabiegów interpretacyjnych opartych na wykładni funkcjonalnej, pozostających w opozycji do wykładni językowej i systemowej art. 505 37 § 1 k.p.c. Trzeba też zwrócić uwagę, że umorzenie postępowania na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. następuje na skutek cofnięcia przez powoda powództwa, natomiast do umorzenia postępowania w wypadku określonym w art. 505 37 k.p.c. dochodzi bez oświadczenia powoda o niepopieraniu żądania pozwu, któremu został co najmniej nadany bieg (art. 505 33 § 1 k.p.c.), albo roszczenie było już uwzględnione nakazem zapłaty, który został z urzędu uchylony (art. 505 34 k.p.c.), lub utracił on moc na skutek prawidłowo wniesionego przez pozwanego sprzeciwu (art. 505 36 k.p.c.). Wobec odmienności tych przyczyn nie można do rozpoznawanego wypadku stosować w drodze analogii unormowania zawartego w art. 203 § 2 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe rozważania, które w pełni podziela Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę należało uznać, że bieg terminu przedawnienia został przerwany poprzez wniesienie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Zgodnie zaś z art. 124. § 1 i 2 kc po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Początek ponownego biegu terminu przedawnienia zostaje przesunięty do momentu zakończenia postępowania. Przez zakończenie postępowania sądowego należy rozumieć uprawomocnienie się orzeczenia zasądzającego roszczenie lub umarzającego postępowanie (Piotr Nazaruk, Komentarz do art.124 Kodeksu cywilnego, stan prawny: 01.05.2014r.). W rozpoznawanej sprawie postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie sygn. akt I (...) stało się prawomocne w dniu 11.10.2016r. zatem od tej daty biegł na nowo termin przedawnienia. Pozew zaś w przedmiotowej sprawie został złożony w dniu 3.11.2016r., zatem przed upływem dwuletniego terminu przedawnienia.

W związku więc z tym, że roszczenie powoda okazało się zasadne i nie uległo przedawnieniu Sąd zasądził od pozwanej O. K. na rzecz powoda Banku (...) SA w W. kwotę 3.287,66 zł z umownymi odsetkami obliczanymi wg zmiennej stopy procentowej powoda, które na dzień 31 października 2016r wynosiły 10% w skali roku, ale nie wyższymi niż dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 1 listopada 2016r od kwoty 2.396,40 zł do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 230,15 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Na koszty te składa się: kwota 100 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 6,15zł- koszty notarialnego poświadczenia pełnomocnictwa za zgodność z oryginałem oraz kwota 1 107zł uiszczonej przez powoda zaliczki na wynagrodzenie kuratora (zgodnie z art. 130 4 § 1 zdanie 1 k.p.c). Sąd przyznał również z zaliczki złożonej prze powoda wynagrodzenie kuratorowi adwokatowi J. B. zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2013.1476). Wysokość wynagrodzenia ustalona została w oparciu § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) na kwotę 900zł, co po doliczeniu podatku vat daje 1 107zł.

SSR Marek Jałowiecki- Paruch