Sygn. akt IV U 1877/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Rafał Jerka

Protokolant:

st. sekr. sądowy Alina Dziarkowska

po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy K. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej

na skutek odwołania K. A.

od decyzji Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 3 lipca 2015 r. nr (...)- (...) Decyzja nr (...)

o d d a l a o d w o ł a n i e

/-/ SSO R. Jerka

Sygn. akt IV U 1877/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 lipca 2015 r. nr (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. stwierdził, że K. A. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu chorobowemu od dnia 1 listopada 2013 r. do 28 lutego 2015 r.

W uzasadnieniu powyższej decyzji organ rentowy podniósł, że stosunkowo krótki okres wykazywanej zdolności do prowadzenia działalności gospodarczej, przed wystąpieniem z roszczeniem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego, tj. od 30 grudnia 2013 r., wzbudził wątpliwości organu, co do rzeczywistego wykonywania przez nią działalności gospodarczej. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego organ ustalił, że jedynym celem zgłoszenia działalności była chęć uzyskania prawa do wysokich świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych. Organ rentowy ustalił, że:

- ubezpieczona zgłoszona była w okresie od 1 listopada 2013 r. do 28 lutego 2015 r. jako osoba wykonująca działalność gospodarczą w zakresie: sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet, rejestrując działalność gospodarczą ubezpieczona była w zaawansowanej ciąży

- ubezpieczona zadeklarowała jako podstawę wymiaru składek kwotę 9.000,00 zł, -

- wystąpiła z wnioskiem o wypłatę świadczeń ubezpieczeniowych już od 30 grudnia 2013 r. a pobierała je do 28 lutego 2015 r.,

- bezpośrednio przed zgłoszeniem rozpoczęcia działalności gospodarczej nie posiadała innych tytułów do ubezpieczeń społecznych ( bezrobotna )

- ubezpieczona nie posiada dokumentów potwierdzających zakup i sprzedaż towaru,

- od grudnia 2013 r. zamieszkiwała z rodzicami w E.,

- nie zgłosiła do ewidencji działalności gospodarczej zmiany profilu działalności na kosmetykę (przedłużanie rzęs i stylizację paznokci),

- po wykorzystaniu wszystkich przysługujących świadczeń z ZUS od dnia następnego, tj. 1 marca 2015 r. zawiesiła wykonywanie działalności gospodarczej.

Organ wskazał na brak dowodów wskazujących, że działalność ta miała charakter stabilny, zorganizowany i stały. Z materiału dowodowego nie wynika, aby ubezpieczona dokonała jakichkolwiek obliczeń, czy podjęcie działalności będzie miało sens ekonomiczny, a w poczynionych działaniach nie dostrzega się dążenia do osiągniecia dochodu. Analiza sekwencji zdarzeń pozwala natomiast na przyjęcie, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej było narzędziem do uzyskania nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych jego uczestników.

Odwołanie od decyzji złożyła ubezpieczona, wnosząc o jej zmianę i stwierdzenie, że podlega od dnia 1 listopada 2013 r. do 28 lutego 2015 r. obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu chorobowemu.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że potwierdzeniem wykonywania działalności jest przechowywany przez księgową dowód zakupu odzieży używanej, a następnie sprzedaż jej części za pośrednictwem portalu (...). Skarżąca podniosła również, że prowadziła ewidencję sprzedaży - za listopada 2013 r. - i rozliczyła ryczałt za ten sam miesiąc. Odwołująca podniosła, że starała się pozyskiwać klientów, dlatego też zakupiła telefon komórkowy. Z uwagi na poród, a następnie opiekę nad dzieckiem nie prowadziła działalności w takim zakresie jak przed porodem, jednakże kontynuowała sprzedaż internetową. Ubezpieczona wskazała, ze korzystała z usług księgowej. W ocenie skarżącej brak ujawnienia faktu rozszerzenia działalności o usługi kosmetyczne, nie przesądza, ze takiej działalności nie prowadziła. Wskazała na odbyte szkolenia, zakupiony samochód osobowy i nabycie szeregu materiałów niezbędnych do świadczenia tego rodzaju usług.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Bezpośrednio przed zgłoszeniem rozpoczęcia działalności gospodarczej ubezpieczona K. A. nie posiadała innych tytułów do ubezpieczeń społecznych gdyż w okresie od 26 listopada 212 r. do 4 sierpnia 2013 r. wnioskodawczyni zgłoszona była przez Miejski Urząd Pracy w O. jako osoba bezrobotna

(bezsporne, dane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych i Centralnego Rejestru Płatników Składek)

Jeszcze przed rozpoczęciem działalności gospodarczej wnioskodawczyni okazjonalnie zajmowała się sprzedażą odzieży używanej, także ubrań córki, która urodziła się w dniu (...)

We wrześniu 2013 r. ubezpieczona dokonała za pośrednictwem portalu (...). sprzedaży ubrań dla dziewczynki oraz chłopca w wieku 0-12 miesięcy.

W październiku 2013 r. wnioskodawczyni dokonała za pośrednictwem portalu (...). sprzedaży ubrań dla dziewczynki oraz chłopca w wieku 0-6 miesięcy.

(dowód: wiadomości e-mail z dnia 19.10.2013 r., 1.10.2013 r. – k. 12 i 11 akt ZUS, wiadomość e-mail z dn. 24.09.2013 r. – k. 10 akt ZUS, arkusz 1 – k. 8-9 akt ZUS, wyjaśnienia wnioskodawczyni – k. 79, 205 )

Wnioskodawczyni od dnia 1 listopada2013 r. widnieje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...). Przedmiotem działalności ubezpieczonej miała być sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet ((...) Zgodnie z ujawnionymi danymi w rejestrze głównym miejscem prowadzonej działalności miał być E. (ul. (...), mieszkanie rodziców), natomiast jako dodatkowe miejsce wykonywania działalności wskazany został O. (ul. (...)). Było to mieszkanie wynajmowane przez wnioskodawczynię wspólnie z jej ówczesnym partnerem i ojcem dzieci. Jeszcze w listopadzie 2013 r. odwołująca wyprowadziła się do rodziców do E.. Następnie wnioskodawczyni wynajęła mieszkanie przy ul. (...) w O., a później przeprowadziła się do mieszkania przy ul. (...), również w O..

Ubezpieczona zadeklarowała jako podstawę wymiaru składek kwotę 9.000,00 zł.

W dniu 30 grudnia 2013 r. odwołująca się wystąpiła z wnioskiem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres od 30 grudnia 2013 r. do 29 czerwca 2014 r., dodatkowego zasiłku macierzyńskiego za okres od 30 czerwca 2014 r. do 28 grudnia 2014 r. W okresach od dnia 29 grudnia 2014 r. do 5 lutego 2015 r. oraz od 9 lutego 2015 r. do 28 lutego 2015 r. przebywała na zasiłku opiekuńczym.

(dowód: informacje ujawnione w CEIDG, wyjaśnienia wnioskodawczyni – k. 79v, 205 dane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych i Centralnego Rejestru Płatników Składek)

K. A. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej miała zajmować się sprzedażą odzieży dziecięcej za pośrednictwem portalu (...)

W dniu 16 listopada 2013 r. wnioskodawczyni dokonała zakupu 10 kg odzieży używanej.

(dowód: faktura VAT nr (...) – k. 11)

W listopadzie 2013 r. ubezpieczona dokonała za pośrednictwem portalu (...) sprzedaży ubrań dla chłopca w wieku 0-6 miesięcy. W dniu 26 listopada 2012 r. odwołująca zakupiła telefon komórkowy (...) (...).

W kwietniu 2014 r. wnioskodawczyni dokonała za pośrednictwem portalu (...) sprzedaży (zakupionego na własne potrzeby) laktatora elektrycznego (...) Easy Start oraz ubrań dla chłopca w wieku 0-3 miesiące.

W listopadzie 2013 r. wnioskodawczyni osiągnęła przychód w wysokości 570,00 zł. Był to jedyny przychód ubezpieczonej w całym 2013 roku.

(dowód: wiadomość e-mail z dn. 13.04.2014 r. – k. 15 akt ZUS, wyjaśnienia wnioskodawczyni – k. , wiadomość e-mail z dn. 22.04.2014 r. – k. 14 akt ZUS, wiadomość e-mail z dn. 5.11.2013 r. – k. 13 akt ZUS, faktura VAT (...) – k. 12, ewidencja przychodów za miesiąc listopada 2013 r. – k. 13,rozliczenie ryczałtu za listopad 2013 r. –k. 14, faktura VAT nr (...) – k. 15, (...) k. 17-19v, pismo Naczelnika US w E. z dn. 21.09.2015 r. – k. 52, dokumentacja z biura rachunkowego koperta k. 70, zeznania K. T. (1) k .204 – 205 )

W dniu 3 lipca 2014 r. odwołująca się ukończyła kurs z zakresu przedłużania oraz zagęszczania rzęs metodą 1:1 na poziomie podstawowym. W dniu 9 lipca 2014 r. wnioskodawczyni ukończyła kurs z zakresu przedłużania paznokci metodą żelową z elementami zdobienia.

(dowód: certyfikat nr (...) – k. 19 akt ZUS, certyfikat nr (...)– k. 18 akt ZUS, zeznania T. J. (1) k. 189 -189v)

Wnioskodawczyni wykonywała usługi przedłużania rzęs znajomym. Ubezpieczona nie wydawała rachunków. Informacja o oferowaniu przez nią tego rodzaju usług miała być przekazywana „pocztą pantoflową” oraz za pośrednictwem portalu społecznościowego (...)

(dowód: rzuty ekranu – k. 28-34, zeznania świadka M. H. – k. 77v-78, 205 – 205v , zeznania świadka D. W. – k. 78v)

W ramach prowadzonej działalności wnioskodawczyni nie prowadziła cennika świadczonych przez siebie usług, nie prowadziła harmonogramu wykonywanych usług, ani kalendarza.

Wnioskodawczyni nie stosowała odpłatnych form reklamy (prasa, telewizja lokalna). Informację, że wykonuje usługi z zakresu kosmetologii zamieściła na portalu społecznościowym (...) (konto prywatne).

(dowód: rzuty ekranu – k. 28-34, zeznania świadka M. H. – k. 77v-78, 205v zeznania świadka D. W. – k. 78v)

W dniu 4 lipca 2014 r. wnioskodawczyni dokonała zakupu samochodu używanego Fiat (...) (rok produkcji 2006) za cenę 14 500,00 zł.

(dowód: kserokopia paragonu fiskalnego i faktury VAT nr (...) – k. 17 akt ZUS, zaświadczenie k. 158, 167 )

W 2014 r. wnioskodawczyni osiągnęła przychód w wysokości 6 843,00 zł.

(dowód: (...) k. 21-23, pismo Naczelnika US w E. z dn. 21.09.2015 r. – k. 52)

Rejestrując działalność gospodarcza wnioskodawczyni była w zaawansowanej ciąży. Dziecko urodziła (...) r.

(bezsporne)

Z dniem 1 marca 2015 r. wnioskodawczyni zawiesiła wykonywanie działalności gospodarczej. Z dniem 28 października 2015 r. odwołującą została wykreślona z CEIDG.

(dane ujawnione w CEIDG, wyjaśnienia wnioskodawczyni – k. 81)

Sąd Okręgowy w Olsztynie, zważył, co następuje:

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była ocena, czy K. A. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowi ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, zaś z mocy art. 12 ustawy także obowiązkowi ubezpieczenia wypadkowego. Równocześnie na swój wniosek mogą podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej).

Za osobę prowadząca pozarolniczą działalność ustawa uznaje osobę (fizyczną) prowadzącą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że podstawą do powstania obowiązku ubezpieczenia w oparciu o powyższy przepis jest faktyczne wykonywanie działalności pozarolniczej, co oznacza, że wykonywanie tejże działalności, to rzeczywista działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (por. np. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 listopada 2005 r., I UK 80/05, OSNP 2006 nr 19 - 20, poz. 309; z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07, z dnia 18 lutego 2009 r., II UK 207/08, z dnia 19 lutego 2009 r., II UK 215/08, z dnia 19 lutego 2010 r., II UK 186/09, z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 240/09, z dnia 18 listopada 2011 r., I UK 156/11). Z tego względu sam wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej ma charakter deklaratoryjny i nie zamyka istoty problemu, bowiem stanowi jedynie obalalne domniemanie, że działalność gospodarcza była rzeczywiście podjęta i prowadzona w okresie nim objętym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2000 r., II UKN 568/99, OSNAPiUS 2001 nr 22, poz. 678).

Zgodnie z uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1991 r., (III CZP 117/91) działalność gospodarczą wyróżniają specyficzne właściwości, do których należy zaliczyć: zawodowy (a więc stały) charakter; związaną z nim powtarzalność podejmowanych działań; podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym. Przedmiotowy kierunek zapatrywania został zaaprobowany także w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2005 r. (III CZP 88/04, OSNC 2006 nr 1, poz. 5), w której stwierdzono, że działalnością gospodarczą jest działalność wykazująca zawodowy, czyli stały, charakter, podporządkowanie regułom zysku i opłacalności (lub zasadzie racjonalnego gospodarowania) oraz uczestnictwo w działalności gospodarczej (w obrocie gospodarczym).

W nowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego silnie akcentowany jest fakt, iż elementem kreującym działalność gospodarczą jest jej zarobkowy charakter. Podkreśla się, iż wprawdzie generowanie strat przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą (zamiast spodziewanych zysków), z uwagi na koszty działalności przewyższające dochód, nie przekreśla jej zarobkowego charakteru, ale inaczej należy ocenić sytuację, w której od początku wymiernym, stałym i założonym z góry kosztem, nieznajdującym pokrycia w przewidywanych zyskach, staje się opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości znacznie przekraczającej obowiązujące minimum. Takie multiplikowanie kosztów prowadzonej działalności, nieuzasadnione jest przecież potrzebą inwestowania w podjęte przedsięwzięcie celem jego perspektywicznego rozwoju. W takiej sytuacji z założenia wynik finansowy prowadzonej działalności jest nieistotny. Wskazuje to na intencję (element subiektywny) nie tyle podjęcia i wykonywania zarobkowej działalności gospodarczej, lecz włączenia do systemu ubezpieczeń społecznych w celu uzyskania wysokich świadczeń. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2016 r., I UK 455/15, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2017 r., II UK 98/156, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2017 r.II UK 621/15, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2016 r ., I UK 196/15, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 r. III AUa 1384/15 ).

Wskazane zatem orzecznictwo kreuje swoistą matrycę, która odniesiona do danego ( ustalonego ) stanu faktycznego pozwala bez trudu zakwalifikować daną sytuację jako prowadzenie/ nie prowadzenie działalności gospodarczej. Słusznie akcentuje zarobkowy ( podporządkowany regułom zysku ) aspekt tej działalności wskazując, iż osoba rozpoczynająca faktycznie działalność gospodarczą kieruje się uzyskaniem optymalnego poziomu zależności między kosztem a zyskiem, co, o ile dopuszcza w pierwszym okresie działalności stratę, o tyle rodzi jakiekolwiek prawdopodobieństwo uzyskania zysku w przyszłości.

Przykładowo powyższego testu w sprawie nie przeszła w sprawie II UK 98/16 działalność polegająca na wykonywania usług opiekuńczych przy zadeklarowanej maksymalnej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ( kwocie 9 031,28 zł, składka 2800 zł ) i spodziewanym ( zrealizowanym ) dochodzenie ok. 1000 zł . Podobnie w sprawie II UK 621/15 działalność polegająca na wynajmie nieruchomości o realnym dochodzie miesięcznym 1000 – 1200 zł przy maksymalnej podstawie wymiaru składek. W spawie I UK 196/15 nie znalazło z kolei aprobaty stanowisko upatrujące kwalifikowanie jako działalności gospodarczej sprzedaż używanych ubrań ( należących do członków rodziny ) na targowiskach generujący dochód liczony jedynie w kilkudziesięciu złotych miesięcznie ( przy deklarowanej maksymalnej podstawie wymiaru składki ) Z kolei na tle sprawy III AUa 1384/15 wykluczono zarobkowy charakter działalności gospodarczej w sytuacji gdy osoba ubezpieczona udzielała korepetycji ( z dochodem maksymalnym 400 zł miesięcznie ) przy maksymalnej podstawie wymiaru składek. We wszystkich tych sprawach silnie akcentowano fakt iż podejmowana działalność nie miała realnych widoków na generowania zysku przy z góry znanych ( stałych ) kosztach jej działalności ( szacowanych w oparciu o wysokość należnych składek ubezpieczeniowych )

Odnosząc te uwagi do ustalonego stanu faktycznego w ocenie Sądu nie można mieć wątpliwości iż wymieniona w okresie spornym nie prowadziła tak rozumianej działalności gospodarczej.

Rozważając pierwszy czasookres prowadzonej przez wymienioną działalności tj. od dnia 1 listopada 2013 r. do dnia 30 grudnia 2013 r. ( kiedy to zgłosiła roszczenie o wypłatę zasiłku macierzyńskiego ) zauważyć należy, iż działalność je polegała na sprzedaży używanej odzieży (ubrań dla chłopca w wieku 0 – 6 lat ) głównie za pośrednictwem portalu (...) Jedyny wykazany przychód osiągnięty w 2013 r. wyniósł 570,00 zł, który obciążony był też „ kosztami „ zakupu 10 kg odzieży używanej ( zakup na kwotę 123 zł w dniu 16.11.2013 r. ) oraz telefonu komórkowego (...) (...) ( zakup w dniu 26 listopada 2012 r. ). Przyjmując nawet zatem iż realny dochód z prowadzonej działalności mógłby wynieść w granicach 100 – 200 zł miesięcznie to przy zadeklarowanej maksymalnej podstawie wymiaru miesięcznie składki ( wysokość składki ponad 2000 zł ) nie sposób przyjąć, iż działalność wymienionej była zorientowana na zysk. Innymi słowy taki rodzaj działalności ( sprzedaż używanych ubrań na(...) ) w bliższej i dłuższej perspektywie przy samych tylko stałych kosztach jej prowadzenia związanymi z uiszczaniem składek ( w kwocie ponad 2000 zł ) na ubezpieczenie społeczne ( nie uwzględniając innych kosztów takich jak zakup ubrań, prowizja portalu aukcyjnego, koszt połączeń telefonicznych itp. ) wyklucza w sposób zdecydowany uzyskanie jakiegokolwiek zysku. W tej sytuacji przyjąć należy ( na podstawie okoliczności przedmiotowych ) iż z założenia wynik finansowy prowadzonej przez ubezpieczoną działalności był w tym okresie nieistotny. Wskazuje to na intencję (element subiektywny) nie tyle podjęcia i wykonywania zarobkowej działalności gospodarczej, lecz włączenia do systemu ubezpieczeń społecznych w celu uzyskania wysokich świadczeń.

Odnośnie pozostałego okresu tj. od 30.12.2013 r. do 28.02.2015 r. to należy zauważyć, iż wymieniona w tym okresie pobierała zasiłek macierzyński. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Na podstawie art. 9 ust. 1c przywołanej ustawy systemowej osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 tj. osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą i spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów.

Skoro wymieniona w tym okresie posiadała tytułu ubezpieczenia z art. 6 ust. 1 pkt 19 ( pobierania zasiłku macierzyńskiego ) a nie zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej to decyzji ustalająca iż nie podlega w okresie od 30.12.2013 r. do 28.02.2015 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu , wypadkowemu, chorobowemu jest prawidłowa.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy zbadał czy wymieniona w tym okresie prowadziła działalność, która można zakwalifikować jako działalność gospodarczą. Zauważyć, należy iż w tym okresie wymieniona początkowo zajmowała się prowadzeniem sprzedaży ubrań dziecięcych na portalu(...) po czym w późniejszym okresie „ przebranżowiła się „ i rozpoczęła świadczenie usług w postaci przedłużanie rzęs i stylizacji paznokci głównie osobom z kręgu znajomych.

Zauważyć należy, iż przychód wymienionej z tytułu prowadzonej działalności w całym 2014 r. wyniósł 6 843 zł. Zatem dochód miesięczny ( przychód 6 843 zł :12 = 570,25 zł ) uwzględniając koszty ( zakup tuszów, lakierów itp. ) mógł się kształtować na podobnym poziomie co w 2013 r. – 200, 300 zł. Nadto zakładając, iż wymieniona ( gdyby nie pobierania zasiłku macierzyńskiego ) nadal deklarowałaby najwyższą podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne nietrudno zauważyć iż działalność jej – tak jak w poprzednim okresie - nie była zorientowana na zysk.

Dodatkowo wskazać należy na inne aspekty, które ocenione łącznie utwierdzają w przekonaniu, iż działalności wymienionej w tym okresie nie charakteryzowała się profesjonalizmem, zorganizowaniem, ciągłością tj. takimi atrybutami z którymi wiąże się definicja działalności gospodarczej. Wskazują na to następujące okoliczności:

- brak nastawienia na nieograniczony krąg klientów – reklama, szyld itp. skoro wymieniona usługi swe „reklamowała „ na portalu (...) a kanałem informacyjnym był komunikator (...)( k. 28, 34 ). Treści umieszone na (...) mogą czytać z reguły jedynie osoby „ dodane do kręgu znajomych „ ( to samo dotyczy komunikatora (...) ). W przypadku zaś znaczenia opcji udostępnienia treści nieograniczonej grupie osób istnieje nikłe prawdopodobieństwo iż inny użytkownik portalu przypadkowo natknie się akurat na profil ubezpieczonej.

- świadczenie usług głównie dla osób znajomych i to w niewielkim zakresie skoro przychód miesięczny średnio wyniósł ok 500 zł miesięcznie

- brak dysponowania lokalem do świadczenia usług ( wymagany gabinet z zezwoleniami wystawionym przez sanepid )

- brak cennika świadczonych usług

- zaprzestanie prowadzenia „działalności „ bezpośrednio po okresie pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego co wskazuje na założony z góry brak opłacalności przedsięwzięcia, który wiążę się z obowiązkiem opłacania świadczeń publiczno – prawnych ( podatki, składki ubezpieczeniowe )

Sumą omówionych i zanalizowanych powyżej okoliczności jest to iż nie sposób w ocenie Sądu uznać iżby działalność wymienionej w spornym okresie charakteryzowała się przymiotem zyskowności, opłacalności . Brak jest bowiem realnych przesłanek ku temu aby twierdzić, iż działalność wymienionej przed okresem pobierania zasiłku macierzyńskiego ( listopada, grudzień 2013 r. ) miała w ogóle przynosić zysk w sytuacji gdy ubezpieczona „ handlowała „ odzieżą używaną „ ( wyprzedając także ubranka po swoich dzieciach ) na portalu allegro, z którego dochód miesięczny oscylował w granicach 100 -200 zł przy stałych kosztach – ponad 2000 zł z tytułu opłacania składek ubezpieczeniowych. Z kolei w dalszym okresie ( podczas pobierania zasiłku macierzyńskiego w roku 2014, ) działalność ta ( połączona ze świadczeniem usług kosmetycznych dla kręgu znajomych ) miała tak długo racje jak długo wymieniona nie musiała uiszczać składek na ubezpieczenie społeczne, co może też świadczyć, iż nie miała ona charakteru ciągłego ( prowadzenie działalności w dłuższej perspektywie ) tj. elementu niezbędnego dla kwalifikacji danej działalności jako działalności gospodarczej.

Dla porządku wskazać należy, iż ubezpieczona deklarowała, iż osiągała w usług kosmetycznych wyższej przychody ale ich nie ujawniała, myśląc iż prowadzenia działalności gospodarczej jest zakazane podczas pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Po pierwsze gdyby tak było to powstaje pytanie dlaczego wówczas ujawniła iż w tym okresie osiągnęła dochód w wysokości ok 6000 zł ( gdyby chciała zataić fakt osiągania przychodów w tym okresie to nie wykazywałaby w dokumencie PIT 28 tego faktu ).

Po drugie doświadczenie i zaradność życiowa na podstawowym poziomie podpowiada, iż informacje w zakresie możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego można bez trudu uzyskać przeglądając witryny internetowe ( poradnik ZUS )

Po trzecie skoro wymieniona nie ujawniała przychodu a miała taki obowiązek ( m.in. ze względów podatkowych ) to działalności ta ulokowana była „w szarej strefie „. Przychody zatem z nieujawnionych źródeł dochodów ( nielegalna ) nie może być kwalifikowana na potrzeby niniejszego postępowania jaka aktywność związana z prowadzoną działalnością gospodarczą

Dodać też należy, iż Sąd w niniejszej sprawie uzupełnił materiał dowodowy zgodnie z wytycznymi zawartymi w uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego z dnia 3.11.2016 r. w sprawie III AUa 459/16. I tak przesłuchany świadek K. T. (1) ze względu na skąpy zakres dokumentacji rachunkowo – księgowej ( k. 170 ) nie była w stanie wskazać z jakiego tytułu wymieniona w roku podatkowym 2014 r. osiągnęła przychód 6 843 zł. Świadek wskazał nadto iż ubezpieczona podatkowana była w formie ryczałtu ewidencjonowanego ( tzw. uproszczonej formy opodatkowania ) , gdzie podatek rozliczany jest od osiągniętego przychodu, a nie dochodu, a zatem koszty uzyskania przychodu w ogóle nie są brane pod uwagę. W konsekwencji nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy czy dokonane zakupy ( telefon, samochód ) wymieniona wykazywała jako koszty prowadzonej działalności. Nadto wymieniona nie wskazała, gdzie zamówiła reklamę na samochodzie ( k. 141a, , 150, 157 ) stąd należy przyjąć, iż reklamy tej w rzeczywistości nie zamawiała. Dodatkowo Sad Okręgowy zgodnie z wytycznymi Sądu Odwoławczego ponownie przesłuchał M. H. na okoliczność czasookresu świadek ten kupował ubranka od odwołującej się zaś świadek ten nie był wstanie umiejscowić tej okoliczności w czasie.

Przesłuchani w sprawie świadkowie M. H. D. W., K. T., T. J. zeznawali na okoliczności w zasadzie bezsporne tj. fakt sprzedaży ubrań przez ubezpieczoną i świadczenie usług kosmetycznych ( okoliczności faktyczne ) jednakże o rozstrzygnięciu sprawy zadecydowało zastosowania przepisów prawa materialnego.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oddalił odwołanie.

SSO Rafał Jerka