Sygn. akt VI GC 104/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący:

SSR Justyna Supińska

Protokolant:

sekr. sąd. Dorota Moszyk

po rozpoznaniu w dniu 07 lipca 2017 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powódki M. M. kwotę 1 763,95 złotych ( jeden tysiąc siedemset sześćdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami:

-

ustawowymi liczonymi za okres od dnia 26 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

-

ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od powódki M. M. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 578,18 złotych ( pięćset siedemdziesiąt osiem złotych osiemnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 104/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 czerwca 2015 roku powódka M. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 5 968,02 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 4 618,65 złotych za okres od dnia 26 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty i 1 349,37 złotych za okres od dnia 10 maja 2015 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w wyniku kolizji z dnia 14 grudnia 2014 roku uszkodzony został samochód marki F. model P.o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność T. W.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Poszkodowany wynajął u powódki pojazd zastępczy na okres od dnia 14 grudnia 2014 roku do dnia 12 stycznia 2015 roku. W dniu 09 stycznia 2015 roku pozwany przyznał poszkodowanemu odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej. Z tytułu zaś najmu pojazdu zastępczego, podstawienia auta do klienta, odbioru auta od klienta, holowania oraz parkowania pojazdu powódka wystawiła na rzecz poszkodowanego faktury VAT: numer (...) na kwotę 5 827,20 złotych brutto, numer (...) na kwotę 983,39 złotych brutto i numer(...) na kwotę 1 033,20 złotych brutto. Poszkodowany zawarł z powódką umowę przelewu wierzytelności wynikających z powyższych faktur VAT, w wyniku czego pozwany wypłacił powódce tytułem odszkodowania łączną kwotę 3 225,13 złotych brutto obejmującą uznany za zasadny okres 15 dni najmu pojazdu według stawki w kwocie 112,55 złotych brutto (tj. kwotę 1 688,25 złotych brutto), kwotę 983,38 złotych brutto tytułem kosztów holowania oraz kwotę 553,50 złotych brutto tytułem kosztów parkowania.

Natomiast w dniu 16 marca 2015 roku uszkodzony został samochód marki S. model I. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność M. Ż.. Sprawca tego zdarzenia także był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Poszkodowana wynajęła u powódki pojazd zastępczy na okres od dnia 16 marca 2015 roku do dnia 30 marca 2015 roku. W dniu 24 marca 2015 roku pozwany przyznał poszkodowanej odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej. Z tytułu zaś najmu pojazdu zastępczego, podstawienia auta do klienta i odbioru auta od klienta powódka wystawiła na rzecz poszkodowanej fakturę VAT numer (...) na kwotę 3 271,80 złotych. Poszkodowana zawarła z powódką umowę przelewu wierzytelności wynikających z powyższej faktury VAT, w wyniku czego pozwany wypłacił powódce jako odszkodowanie kwotę 1 772,43 złotych tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz kwotę 150 złotych brutto z tytułu usługi podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 05 sierpnia 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. akt IV GNc 3358/15 Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz podniósł, że przyjęta przez powódkę stawka wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego T. W. w kwocie 196,80 złotych brutto za dobę została zawyżona, gdyż poszkodowany winien nająć pojazd zastępczy klasy A, a nie pojazd z autosegmentu o dwie klasy wyższego. W konsekwencji powyższego, pozwany dokonał weryfikacji stawki dobowej najmu z kwoty 196,80 złotych brutto do kwoty 112,55 złotych brutto uznając za zasadny okres najmu pojazdu wynoszący 15 dni.

Odnośnie natomiast szkody powstałej w związku z uszkodzeniem pojazdu marki S. model I. o numerze rejestracyjnym (...) pozwany wskazał, że za zasadny uznał najem pojazdu zastępczego przez okres 14 dni i zweryfikował dobową stawkę najmu z kwoty 196,80 złotych brutto do kwoty 126,61 złotych brutto. Pozwany zarzucił przy tym, że w przypadkach, gdy uszkodzony pojazd jest czternastoletni tak, jak w przypadku pojazdu poszkodowanej, uzasadnionym jest najem pojazdu o klasę niższą, albowiem należy się wówczas kierować nie klasą uszkodzonego samochodu, ale okresem jego eksploatacji i wartością rynkową.

Postanowieniem z dnia 17 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu uznał swą niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania jako właściwemu Sądowi Rejonowemu w Gdyni.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 grudnia 2014 roku uszkodzeniu uległ pojazd marki F. model P.o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność T. W..

Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

niesporne

W dniu 14 grudnia 2014 roku poszkodowany T. W. zawarł z M. M. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. model (...) o numerze rejestracyjnym (...) ustalając stawkę najmu pojazdu na kwotę 160 złotych netto za dobę oraz stawkę w kwocie po 60 złotych za przywóz samochodu do klienta i odbiór samochodu od klienta.

Najem pojazdu zastępczego trwał 29 dni, od dnia 14 grudnia 2014 roku do dnia 12 stycznia 2015 roku.

umowa najmu samochodu – k. 15-16 akt, ogólne warunki najmu pojazdów – k. 19 akt, protokół zdawczo – odbiorczy – k. 17 akt, umowa najmu samochodu – k. 18 akt, oświadczenie – k. 29 akt, zeznania świadka T. W. – k. 113-114 akt

M. M. wystawiła na rzecz T. W. fakturę VAT numer (...) na kwotę 5 827,20 złotych brutto z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez okres 29 dni według stawki w kwocie 160 złotych netto za dobę oraz z tytułu podstawienia samochodu do klienta oraz odbioru pojazdu od klienta w łącznej kwocie 120 złotych brutto.

M. M. wystawiła na rzecz T. W. fakturę VAT numer (...) opiewającą na kwotę 983,39 złotych tytułem refaktury do faktury VAT numer (...) wystawionej przez M. B. tytułem holowania pojazdu oraz fakturę VAT numer (...) na kwotę 1 033,20 złotych tytułem refaktury do faktury VAT numer (...) wystawionej przez M. B. tytułem parkowania pojazdu przez okres 28 dni.

faktura VAT numer (...) – k. 22 akt, faktura VAT numer (...) – k. 23 akt, faktura VAT numer (...) – k. 24 akt, specyfikacja – wyszczególnienie czynności do faktury VAT numer (...) – k. 25 akt, faktura VAT numer (...) – k. 26 akt, faktura VAT numer (...) – k. 27 akt, specyfikacja – wyszczególnienie czynności do faktury VAT numer (...) – k. 28 akt

W dniu 03 marca 2015 roku T. W. zawarł z M. M. umowę przelewu wierzytelności obejmującej zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz dostarczenia i odbioru pojazdu zastępczego od poszkodowanego określonych w fakturze VAT numer (...), a kosztów także holowania i postoju uszkodzonego pojazdu na parkingu określonych w fakturach VAT numer (...).

umowa przelewu wierzytelności – k. 30 akt

Decyzją z dnia 19 grudnia 2014 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. tytułem szkody całkowitej w pojeździe marki F. model P.o numerze rejestracyjnym (...) przyznał poszkodowanemu T. W. odszkodowanie w kwocie 8 400 złotych.

Decyzja ta została nadana do poszkodowanego T. W. w dniu 22 grudnia 2014 roku.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. w dniu 09 stycznia 2015 roku wypłacił poszkodowanemu T. W. odszkodowanie w kwocie 8 400 złotych.

decyzja z dnia 19 grudnia 2014 roku – k. 72 akt, oświadczenie – k. 29 akt, potwierdzenie realizacji przelewu – k. 20 akt, decyzja z dnia 09 stycznia 2015 roku – k. 21 akt

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wypłacił M. M. kwotę 3 225,13 złotych brutto obejmującą uznany za zasadny okres 15 dni najmu pojazdu według stawki w kwocie 112,55 złotych brutto (tj. kwotę 1 688,25 złotych brutto), kwotę 983,38 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów holowania oraz kwotę 553,50 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów parkowania uszkodzonego pojazdu.

niesporne, a nadto: pismo – k. 33-34 akt

W dniu 16 marca 2015 roku uszkodzeniu uległ samochód marki S. model I. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność M. Ż..

Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

niesporne

W dniu 16 marca 2015 roku poszkodowana M. Ż. zawarła z M. M. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. model F. o numerze rejestracyjnym (...) ustalając stawkę najmu pojazdu na kwotę 160 złotych netto za dobę.

Najem pojazdu zastępczego trwał 15 dni, od dnia 16 marca 2015 roku do dnia 30 marca 2015 roku.

umowa najmu – k. 35 akt, karta najmu – k. 36 akt, ogólne warunki najmu pojazdów – k. 37 akt

M. M. wystawiła na rzecz M. Ż. fakturę VAT numer (...) na kwotę 3 271,80 złotych brutto z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez okres 15 dni według stawki w kwocie 160 złotych netto za dobę oraz z tytułu podstawienia samochodu do klienta oraz odbioru pojazdu od klienta w łącznej kwocie 260 złotych brutto.

faktura VAT numer (...) – k. 39 akt

W dniu 30 marca 2015 roku M. Ż. zawarła z M. M. umowę przelewu wierzytelności obejmującej zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz dostarczenia i odbioru pojazdu zastępczego od poszkodowanego określonych w fakturze VAT numer (...).

umowa przelewu wierzytelności – k. 40 akt

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. tytułem szkody całkowitej w pojeździe marki S. model I. o numerze rejestracyjnym (...) przyznał i wypłacił w dniu 24 marca 2015 roku poszkodowanej M. Ż. odszkodowanie w kwocie 5 200 złotych.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wypłacił M. M. kwotę 1 922,43 złotych brutto obejmującą uznany za zasadny okres 14 dni najmu pojazdu według stawki w kwocie 126,61 złotych brutto (tj. kwotę 1 772,43 złotych brutto) oraz kwotę 150 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego.

niesporne

Celowy i ekonomicznie uzasadniony okres parkowania uszkodzonego pojazdu powinien odpowiadać okresowi likwidacji szkody.

Uszkodzony pojazd marki F. model P.należał do pojazdów klasy A.

Na rynku lokalnym właściwym dla poszkodowanego T. W. stawka za dobę najmu pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie uszkodzonego pojazdu wynosiła od 103,32 złotych brutto do 123 zlotych brutto za dobę najmu, zaś zastosowana z tytułu podstawienia i odbioru od poszkodowanego pojazdu zastępczego stawka w wysokości 60 brutto mieściła się w przedziale stawek stosowanym przez wypożyczalnie samochodów świadczące takie usługi na tym rynku.

Uszkodzony pojazd marki S. model I. należał do pojazdów klasy B, tj. pojazdów posiadających pięć miejsc pasażerskich.

Pojazdy klasy A są pojazdami zarejestrowanymi do przewożenia czterech osób.

Na rynku lokalnym właściwym dla poszkodowanej M. Ż. stawka za dobę najmu pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie uszkodzonego pojazdu wynosiła od 110,70 złotych brutto do 123 zlotych brutto za dobę najmu, zaś najwyższa stawka z tytułu usługi podstawienia i odbioru od poszkodowanego pojazdu zastępczego wynosiła 30,75 złotych.


opinia biegłego sądowego M. J. – k. 136-147 akt, uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. J. – k. 160-161 akt

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron w zakresie, w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną.

Sąd uwzględnił także dowody z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których prawdziwość nie była przez nie kwestionowana i które nie budziły wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż nie wnosiły nowych i istotnych okoliczności. Nie miał również znaczenia w niniejszej sprawie przedstawiony przez pozwanego dokument w postaci opinii biegłego sądowego sporządzonej w sprawie o sygn. akt I C 949/14 toczącej się przed Sądem Rejonowym w Ząbkowicach Śląskich, brak jest bowiem podstaw do czynienia ustaleń w niniejszej sprawie w oparciu o opinie biegłych sądowych sporządzone w innych postępowaniach, gdyż sprzeciwiałaby się to zasadzie bezpośredniości postępowania. Wobec powyższego dokumentowi temu należało przyznać wyłącznie walor twierdzeń strony.

Konstruując stan faktyczny Sąd oparł się także na zeznaniach świadka T. W., którym dał wiarę w całości, albowiem pozostawały spójne i logiczne, a nadto znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miała opinia biegłego sądowego w zakresie mechaniki samochodowej M. J.. Przedmiotowa opinia została wydana przez osobę posiadającą wiadomości specjalne z zakresu naprawy i eksploatacji pojazdów silnikowych, a zatem uprawnioną do przeprowadzania badań i sporządzania opinii danego rodzaju. Opinia biegłego sądowego oraz sporządzana opinia uzupełniająca były rzetelne i obiektywne, a ponadto zgodne z zasadami wiedzy fachowej i wymogami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

W odpowiedzi na zastrzeżenia strony powodowej odnośnie przyjętych przez biegłego sądowego odmiennych metod ustalania uzasadnionego okresu najmu przy szkodzie całkowitej w przypadku poszkodowanego T. W. i poszkodowanej M. Ż., biegły sądowy w opinii uzupełniającej wskazał, że w niniejszej sprawie w przypadku pojazdu marki F. model P.została wydana decyzja o szkodzie całkowitej bez wypłaty odszkodowania, tzw. dyferencyjna, tj. ze wskazaniem zainteresowanego zakupem wraku, a w przypadku pojazdu marki S. model I. – po wydaniu decyzji o szkodzie całkowitej wypłacono niezwłocznie odszkodowanie, nadto z akt sprawy nie wynikały okoliczności, które wskazywałyby na podjęcie przez poszkodowanego „należytej staranności w podjętych działaniach w celu sprzedaży wraku". Odnosząc się natomiast do zarzutów dotyczących wysokości stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego, biegły sądowy wskazał, że ilość podmiotów podanych przez niego jest reprezentatywna dla ustaleń tezy dowodowej, zaś faktury VAT za usługi najmu wystawiane są „z dołu”, tj. po ich zakończeniu, kiedy to znanym jest czas najmu i przebieg pojazdu zastępczego, co pozwala na korektę warunków określonych podczas wstępnie zadeklarowanego okresu najmu. W ocenie biegłego sądowego twierdzenie powoda o standardowym zastosowaniu stawki podstawowej przeczy praktyce rynku najmu pojazdów, w którym stosowane są bonifikaty za dłuższe okresy najmu pojazdu. Ponadto biegły sądowy wyjaśnił, że podane przez niego odległości były rzeczywiste i wynikały z mapy.

W ocenie Sądu zgłoszone przez powoda zarzuty do opinii w zakresie ustalonych stawek najmu, podstawienia i odbioru pojazdu od klienta stanowiły jedynie polemikę z ustaleniami biegłego sądowego i nie miały żadnych podstaw merytorycznych, toteż w tym zakresie Sąd uznał opinię sporządzoną przez biegłego sądowego M. J. za pełnowartościowy dowód w niniejszej sprawie.

Odnośnie natomiast uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego T. W. i poszkodowaną M. Ż., to w tym zakresie Sąd nie podzielając wniosków biegłego sądowego, poczynił własne ustalenia.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

W niniejszej sprawie powódka M. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 5 968,02 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 4 618,65 złotych za okres od dnia 26 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty i 1 349,37 złotych za okres od dnia 10 maja 2015 roku do dnia zapłaty, tytułem zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, kosztów podstawienia pojazdu zastępczego klientowi, kosztów odbioru tego pojazdu od klienta oraz kosztów parkowania pojazdu.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i § 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 361 § 2 kodeksu cywilnego statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Wskazać przy tym należy, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i w każdym przypadku należy badać, czy pozbawienie możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanych. W ocenie Sądu obecnie posiadanie samochodu nie jest dobrem luksusowym, z pojazdów korzysta się w wielu, choćby nawet najprostszych, czynnościach życia codziennego, stąd też brak pojazdu spowodowany kolizją powoduje dezorganizację życia lub pracy. Najem pojazdu zastępczego ma więc zapewnić poszkodowanemu normalne funkcjonowanie i wykonywanie czynności życia codziennego i nie można uzależniać go od możliwości korzystania przez poszkodowanego z komunikacji publicznej, tym bardziej, że pojazdy są nabywane nie tylko do realizacji codziennych czynności, ale również do potencjalnej możliwości skorzystania z nich wtedy, gdy zajdzie ku temu potrzeba.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że zarówno w przypadku pojazdu należącego do poszkodowanego T. W. (F. (...)), jak i poszkodowanej M. Ż. (S. (...)) ustalono, że wskutek kolizji, jakim uległy te pojazdy, doszło do tzw. szkody całkowitej, a zatem nieopłacalności naprawy tych pojazdów w stosunku do ich wartości.

W orzecznictwie poświęconemu zasadności ponoszenia kosztów przez ubezpieczyciela za wynajem samochodu zastępczego w przypadku szkody całkowitej ukształtował się pogląd, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna (tzw. szkoda całkowita). Okres ten może obejmować także koszty najmu pojazdu zastępczego do chwili zapłaty odszkodowania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 08 września 2004 roku, sygn. akt IV CK 672/03, Lex numer 14632 oraz w uchwale z dnia 22 lipca 2013 roku, sygn. akt III CZP 76/13, Lex numer 1392609). Postulat pełnego odszkodowania przemawia zatem zdaniem Sądu za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z zastrzeżeniem jednak, że najem uzasadniony jest jedynie za okres między dniem zniszczenia a dniem, w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy niż za czas do zapłaty odszkodowania (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Lex numer 145121).

W niniejszej sprawie w odniesieniu do szkody powstałej w majątku T. W. na skutek kolizji z dnia 14 grudnia 2014 roku uzasadnionym okresem najmu pojazdu zastępczego, w ocenie Sądu, był okres 26 dni, tj. do dnia wypłaty należnego poszkodowanemu odszkodowania, co bezsprzecznie nastąpiło w dniu 09 stycznia 2015 roku, a który to okres pokrywa się jednocześnie z okresem ustalonym również jako upływ przyjmowanego siedmiodniowego okresu na tzw. zagospodarowanie wraku liczonego od otrzymania decyzji o szkodzie całkowitej.

Po dokonaniu wszechstronnej analizy całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł bowiem do przekonania, że niezasadne byłoby przyjęcie za biegłym sądowym, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w przypadku poszkodowanego T. W. należałoby liczyć od wydania przez pozwanego decyzji z dnia 19 grudnia 2014 roku i uwzględniając 7 dni na tzw. zagospodarowanie pozostałości, zakończyć z dniem 30 grudnia 2014 roku (uwzględniając niedziele i święta przypadające w tym okresie). Sąd miał bowiem na względzie, że pozwany wydał decyzję o rozliczeniu szkody metodą szkody całkowitej w dniu 19 grudnia 2014 roku wprawdzie połączoną z ofertą kupna pozostałości, oferta ta jednak nie jest wiążąca i nie skutkuje przecież zawarciem umowy sprzedaży wraku na wskazanych tam warunkach i w dniu wydania decyzji przez pozwanego. Nadto, Sąd zważył, że w decyzji pozwanego mowa jest jedynie o wstępnym oszacowaniu wysokości szkody i brak jest informacji o przyznanej kwocie odszkodowania, gdyż postępowanie likwidacyjne nadal pozostawało w toku. Stąd też w ocenie Sądu niezasadne byłoby przyjęcie, iż uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w przypadku poszkodowanego T. W. należałoby liczyć uwzględniając 7 dni od wydania przez pozwanego decyzji z dnia 19 grudnia 2014 roku.

Nawet zaś gdyby przyjąć, że miarodajna dla oceny uzasadnionego okresu najmu w przypadku poszkodowanego T. W. jest decyzja pozwanego z dnia 19 grudnia 2014 roku, to wskazać należy, że w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym brak jest informacji, kiedy decyzja ta została poszkodowanemu doręczona. Z umieszczonej na niej adnotacji (k. 72 akt) wynika bowiem tylko, że została ona nadana w dniu 22 grudnia 2014 roku, wobec czego uwzględniając okres świąteczno – noworoczny, przyjąć należałoby, co jest powszechnie wiadome, że czas związany z obiegiem korespondencji pocztowej w tym okresie jest wydłużony, a więc wyniósł 10 dni. W konsekwencji w ocenie Sądu przyjąć należałoby, że poszkodowany odebrał decyzję pozwanego opatrzoną datą 19 grudnia 2014 roku najwcześniej w dniu 02 stycznia 2015 roku, a więc doliczając siedmiodniowy okres na zagospodarowanie wraku i w tym przypadku uzasadnionym, w ocenie Sądu, byłby najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego T. W. do dnia 09 stycznia 2015 roku, tj. przez okres 26 dni.

Podkreślić przy tym należy, że zawsze w przypadku szkody całkowitej uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego upływa z dniem wypłaty odszkodowania. Skoro zatem pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie z tytułu przedmiotowej szkody w dniu 09 stycznia 2015 roku, Sąd doszedł do przekonania, że uzasadnionymi kosztami najmu pojazdu zastępczego pozostającymi w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze zdarzeniem z dnia 14 grudnia 2014 roku będą te, które powstały do powyższej daty.

Odnośnie natomiast wysokości stawki najmu pojazdu zastępczego, to wskazać należy, że powódka M. M. domagała się refundacji przedmiotowych kosztów według stawki w kwocie 160 złotych netto za dobę (196,80 złotych brutto), którą to stawkę pozwany zakwestionował i przyznając ustalone przez siebie odszkodowanie obniżył do kwoty 112,55 złotych brutto.

Ustalając wysokość celowej i ekonomicznie uzasadnionej stawki za najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego T. W. Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego M. J., zgodnie z którą pojazd poszkodowanego należał do pojazdów autosegmentu A, zaś wynajęty przez poszkodowanego pojazd zastępczy należał do pojazdów autosegmentu C, tj. pojazdu wyższej klasy, za najem którego obowiązują wyższe stawki.

W świetle całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że brak było podstaw dla uzasadnienia wynajęcia przez poszkodowanego T. W. pojazdu zastępczego wyższej klasy aniżeli uszkodzony pojazd użytkowany dotychczas. W tej sytuacji zasadne było przyznanie odszkodowania skalkulowanego według stawek rynkowych przyjmowanych dla pojazdów z autosegmentu A. Opierając się w tym zakresie na opinii biegłego sądowego M. J., Sąd ustalił, że w grudniu 2014 roku w warsztatach naprawczych i wypożyczalniach samochodów na terenie W. (jako rynku lokalnego dla poszkodowanego T. W.) stosowane były stawki za najem pojazdów klasy A, z limitem dobowego przebiegu kilometrów, w przedziale od kwoty 103,32 złotych brutto do kwoty 123 złotych brutto za dobę najmu. Przyjęta zatem przez pozwanego stawka w wysokości 112,55 złotych brutto za dobę w świetle powyższych ustaleń niewątpliwie pozostawała stawką rynkową.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt wynajmu pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem pojazdu marki F. model P.wynosił iloczyn 26 dni uzasadnionego okresu najmu i stawki w kwocie 112,55 złotych brutto, co daje łącznie kwotę 2 926,30 złotych brutto. Skoro zaś pozwany bezsprzecznie z tego tytułu wypłacił powódce odszkodowanie w kwocie 1 688,25 złotych brutto, do zapłaty pozostała jeszcze kwota 1 238,05 złotych brutto.

Sąd zważył ponadto, że zasadnym było również roszczenie powódki co do kwoty 120 złotych tytułem podstawienia i odbioru od poszkodowanego pojazdu zastępczego.

W oparciu o sporządzoną w niniejszej sprawie opinię biegłego sądowego M. J. Sąd ustalił bowiem, że wypożyczalnie samochodów z terenu W. oferowały w dacie likwidacji szkody usługę podstawienia pojazdu i jego odbioru od klienta, przy dojeździe w obie strony do 50 km, stosując stawki w przedziale od kwoty 43,05 złotych brutto do kwoty 60 złotych brutto. Zastosowaną zatem przez powódkę M. M. stawkę w kwocie 60 złotych brutto uznać należało za rynkową i w konsekwencji uwzględnić jej roszczenie w tym zakresie.

Zasadnym w ocenie Sądu było także żądanie powódki w zakresie zwrotu kosztów parkowania uszkodzonego pojazdu przez okres 26 dni, gdyż okres parkowania pojazdu powinien być tożsamy z okresem likwidacji szkody. Podkreślić przy tym należy, że stawka dobowa za postój uszkodzonego pojazdu na parkingu nie była kwestionowana przez pozwanego. W konsekwencji w tym zakresie roszczenie powódki pozostawało zasadne co do kwoty 405,90 złotych brutto (26 dni x 36,90 złotych brutto – 15 dni x 36,90 złotych, czyli kwotę dotychczas wypłaconą powódce = 405,90 złotych brutto).

W odniesieniu natomiast do szkody powstałej na skutek kolizji z dnia 16 marca 2015 roku w pojeździe marki S. model I. należącym do poszkodowanej M. Ż., to Sąd ustalił, że jak wynika z dołączonego do akt sprawy potwierdzenia przelewu (k. 38 akt), zapłata odszkodowania w kwocie 5 200 złotych na rachunek bankowy poszkodowanej M. Ż. nastąpiła w dniu 24 marca 2015 roku, którą to okoliczność powódka przyznała również w uzasadnieniu pozwu. Zatem nie budziło wątpliwości Sądu, że uzasadnionymi kosztami najmu pojazdu zastępczego pozostającymi w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze zdarzeniem z dnia 16 marca 2015 roku będą tylko te koszty, które powstały do przedmiotowej daty, a zatem przez 9 dni.

Sąd przy tym nie podziela wniosków biegłego sądowego, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w przypadku poszkodowanej M. Ż. wynosił 11 dni, gdyż nawet gdyby przyjąć za biegłym sądowym, że w tym przypadku uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego liczyć należy także przez okres siedmiu dni od dnia poinformowania poszkodowanego o rozliczeniu szkody metodą szkody całkowitej, tj. od dnia 20 marca 2015 roku, to i tak odszkodowanie przysługuje za okres nie dłuższy niż do dnia wypłaty odszkodowania, a więc do dnia 24 marca 2015 roku, a nie jak wskazał biegły sądowy do dnia 27 marca 2015 roku.

W zakresie stawki dobowej najmu pojazdu zastępczego Sąd uznał, że uzasadniona była stawka w kwocie 123 złotych brutto za dobę najmu. Na podstawie sporządzonej w niniejszej sprawie opinii biegłego sądowego M. J. Sąd przyjął bowiem, że uszkodzony pojazd marki S. model I. był pojazdem z autosegmentu B, zaś warsztaty naprawcze i wypożyczalnie samochodów z terenu powiatu (...) stosowały w okresie likwidacji szkody stawki za dobę najmu pojazdów tej klasy, z limitem dobowym przebiegu kilometrów w przedziale od kwoty 110,70 złotych brutto do kwoty 123 złotych brutto. Sąd przyjął zatem, że odszkodowanie należne poszkodowanej z tytułu zwrotu najmu pojazdu zastępczego wynosić powinno kwotę 1 107 złotych brutto (9 dni x 123 złotych = 1 107 złotych), z tym, że pozwany z tego tytułu zapłacił już powódce kwotę 1 772,43 złotych. Jednocześnie Sąd nie podzielił stanowiska strony pozwanej jakoby z uwagi na znaczny stopień wyeksploatowania uszkodzonego pojazdu marki S. model I. poszkodowana M. Ż. winna była wynająć pojazd zastępczy niższej klasy. Sąd zważył bowiem, że kwestią zasadniczą w tym przypadku przy najmie pojazdu zastępczego niższej klasy jest liczba miejsc pasażerskich. W oparciu o sporządzoną w niniejszej sprawie opinię biegłego M. J. Sąd ustalił, że pojazdy klasy A dają możliwość przewiezienia czterech osób łącznie z kierowcą, a pojazdy klasy B dają możliwość przewiezienia czworga pasażerów i kierowcy. W konsekwencji Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia, że poszkodowana zobowiązana była do wynajęcia pojazdu zastępczego klasy A, pomimo faktu, że użytkowany przez nią dotychczas i uszkodzony pojazd marki S. model I. był w znacznym stopniu wyeksploatowany i o funkcjonalności odbiegającej od pojazdów obecnie produkowanych.

W ocenie Sądu na uwzględnienie zasługiwało także żądanie powódki M. M. odnośnie kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego od poszkodowanej – co do zasady, koszty te niewątpliwie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą z dnia 16 marca 2015 roku. Jednakże, jak wynika z ustaleń poczynionych przez Sąd w oparciu o opinię biegłego sądowego, w przypadku podstawienia lub odbioru pojazdu do i od poszkodowanej zamieszkałej w S. rynkowa wysokość stawki wynosić powinna kwotę 30,75 złotych brutto (za jedną usługę), zaś pozwany z tego tytułu zapłacił już powódce łącznie kwotę 150 złotych brutto (za podstawienie i odbiór).

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że skoro tytułem szkody w pojeździe marki S. model I. pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie łącznej 1 922,43 złotych brutto, co było w sprawie bezsporne, zaś wartość przedmiotowej szkody ustalona przez Sąd wyniosła 1 168,50 złotych brutto (9 dni x 123 złotych brutto + 30,75 złotych brutto + 30,75 złotych brutto = 1 168,50 złotych brutto), brak było podstaw do uznania, iż roszczenie powódki w zakresie szkody powstałej w pojeździe marki S. model I. na skutek kolizji z dnia 16 marca 2015 roku było uzasadnione.

W tym stanie rzeczy Sąd zważył, że roszczenie powódki M. M. jest w niniejszej sprawie uzasadnione co do kwoty 1 763,95 złotych brutto, stąd też na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku, mając na uwadze okoliczność, że w toku postępowania data początkowa dochodzonych przez powódkę należności ubocznych od kwoty należności głównej nie została przez pozwanego zakwestionowana.

Uznając zaś dalej idące żądanie pozwu za niezasadne, Sąd oddalił je w punkcie II wyroku na podstawie wymienionych wyżej regulacji stosowanych a contrario

Sąd orzekł o kosztach procesu jak w punkcie III wyroku zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia określoną w art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. W niniejszej sprawie powódka wygrała sprawę w 29,56%, a pozwany w 70,44%. Koszty poniesione przez powódkę wyniosły 1 516 złotych (opłata sądowa od pozwu – 299 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 1 200 złotych i opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 złotych). Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 1 457 złotych (wykorzystana część zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego). Powódce zatem należy się zwrot kosztów procesu w kwocie 448,13 złotych (29,56% z kwoty 1 516 złotych), zaś pozwanemu w kwocie 1 026,31 złotych (70,44% z kwoty 1 457 złotych). Po skompensowaniu obu tych kwot, powódka winna zwrócić pozwanemu kwotę 578,18 złotych, którą Sąd zasądził na jego rzecz w punkcie trzecim wyroku.