Sygn. akt: I C 503/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nidzicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Katarzyna Cygan

Protokolant:

st. sekr. sądowy Małgorzata Jastrzębowska

po rozpoznaniu w dniu 03 lipca 2017 r. w Nidzicy

sprawy z powództwa (...) Bank S.A siedzibą we W.

przeciwko E. F.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej E. F. kwoty 33.835,95 zł ( trzydzieści trzy tysiące osiemset trzydzieści pięć złotych, 95/100) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od kwoty 31.075, 58 zł ( trzydzieści jeden tysięcy, siedemdziesiąt pięć złotych, 58/100) liczonych od dnia 29 lipca 2016 r. do dnia zapłaty,

2.  nie obciąża pozwanej E. F. kosztami postępowania.

Sygn. akt I C 503/16 upr

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, aby pozwana E. F. zapłaciła na jego rzecz kwotę 33.835,95 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od 29 lipca 2016 roku do dnia zapłaty od kwoty 31.075,58 zł oraz koszty procesu. Powód podniósł, że pozwana zawarła z powodem w dniu 26 maja 2014 roku umowę nr NP\ (...), z której warunków pozwana nie wywiązała się wobec czego powód wypowiedział umowę pismem z dnia 14 marca 2016 roku oraz pismem z dnia 22 lipca 2016 roku wezwał pozwaną do zapłaty.

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 01 września 2016 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie nakazał pozwanej, aby zapłaciła na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

Pozwana E. F. w ustawowym terminie złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty podając w nim, że została oszukana przez powoda.

Postanowieniem z dnia 23 września 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty oraz przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Nidzicy.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 26 maja 2014 roku pomiędzy E. F. a (...) Bank S.A. z siedzibą we W. doszło do zawarcia umowy pożyczki powtórnej nr NP.\ (...) oraz umowy ramowej nr UM\ (...).

Na mocy przedmiotowej umowy powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 43.061,69 zł. Ze wskazanej kwoty powód dokonał potrącenia opłaty przygotowawczej za rozpatrzenie wniosku w kwocie 70,00 zł, prowizję w kwocie 145,47 zł oraz opłatę ubezpieczeniową w kwocie 8.601,57 zł. Ostatecznie po potrąceniu przedmiotowych prowizji i opłat powód przekazał pozwanej kwotę 34.244,65 zł. Następnie zgodnie z § 1 pkt 7 umowy pozwana upoważniła powoda do pomniejszenia przekazanej kwoty, o kwotę całkowitego zadłużenia z tytułu aktywnej umowy o nr NP.\ (...) zawartej w dniu 10 kwietnia 2013 roku, które na dzień zawarcia umowy pożyczki wynosiła kwotę 30.394,65 zł. Tym samym stwierdzono, iż całkowita kwota do zapłaty przez pozwaną na rzecz powoda na dzień zawarcia umowy wynosi 57.891,93 zł. Oprocentowanie nominalne pożyczki było stałe i wynosiło 8,70% w stosunku rocznym. Pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki z odsetkami i prowizjami w 84 ratach, których wysokość wynosi 689,20 zł, z wyjątkiem ostatniej raty wyrównawczej, która wynosi 688,33 zł. Strony ustaliły, że przedmiotowe raty będą płatne do 13 dnia miesiąca ustalając termin pierwszej raty w dniu 11 lipca 2014 roku.

W związku z powyższym pozwanej na wskazany numer rachunku bankowego przypisany do konta osobistego o numerze (...) została przelana kwota 3.850,00 zł.

Dowód: umowa pożyczki powtórnej nr NP\ (...) oraz umowa ramowa nr UM\ (...) (k. 30-36), harmonogram spłat (k. 35-36), wniosek kredytowy (k. 37), historia rachunku bankowego pozwanej k.94.

E. F. od grudnia 2015 roku zaniechała płatności rat z przedmiotowej umowy kredytu. W związku z czym powód pismem z dnia 14 marca 2016 roku wypowiedział umowę pożyczki/kredytu nr NP\ (...).

Dowód: raport zestawienia należności (k. 25-28), wypowiedzenie umowy (k. 29).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie stan faktyczny w zasadzie był bezsporny. Pozwana przyznała, iż w dniu 26 maja 2014 roku własnoręcznie podpisała z powodem umowę nr NP.\ (...), którą częściowo spłaciła i od listopada 2015 roku zaniechała dalszych wpłat. Ponadto sama przyznała, że z tytułu pożyczki udzielonej przez powoda otrzymała kwotę około 3.000,00 – 4.000,00 zł co pokrywa się z przedmiotową umową.

W ocenie Sądu, z zebranego w sprawie materiału dowodowego niewątpliwie wynika obowiązek pozwanej do zapłaty na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem. Potwierdzają to zarówno dokumenty dołączone przez powoda do pozwu, jak i sama pozwana, która przyznała, że podpisała się pod przedmiotową umową z tym zastrzeżeniem, że żadnej pożyczki nie brała tylko wcześniej miała inną pożyczkę którą w całości spłaciła. Pozwana w niniejszej sprawie zakwestionowała zawieranie przedmiotowej umowy wskazując, iż została oszukana przez powoda przy zawieraniu umowy będącej przedmiotem niniejszego postępowania.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, iż pozwana powinna udowodnić swoje twierdzenia, tym bardziej, że to ona kwestionowała prawidłowość jak i wysokość otrzymanych środków w ramach zawartej umowy. Winna więc zatem wykazać, że faktycznie otrzymała kwotę niższą niż wynikającą z umowy, na co przeznaczyła otrzymany kredyt oraz czy go spłacała/spłaciła. Zgodnie bowiem z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, a po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 kpc. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzeczniczą obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest – czy też nie jest – dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio kpc). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 kpc uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznany spór jest ich sprawą, a nie sądu.

Mając na uwadze treść zeznań pozwanej, jej wiek oraz brak skorzystania z uprawnienia do domagania się pełnomocnika z urzędu, Sąd zwrócił się samodzielnie do Komendy Powiatowej Policji w N. jak również do Prokuratury Rejonowej w N. o udzielenie informacji czy pozwana zgłaszała możliwość popełnienia przestępstwa na swą rzecz przez pozwanego. W takiej bowiem okoliczności pozwana upatrywała zasadność oddalenia wobec niej powództwa. W odpowiedzi oba podmioty wskazały, że żadnej sprawy w tym przedmiocie nie prowadziły (vide k. 74-75).

W związku z powyższym nie wykazano, aby faktycznie oszustwo na szkodę pozwanej miało miejsce.

Owszem umowa w oparciu o którą oparto powództwo może być dla pozwanej niezrozumiała. Obejmuje bowiem różne kwoty, jednak pozwana nie wykazała jakimkolwiek dowodem, czy to pokwitowaniem, czy to przekazem pocztowym, bankowym, że wypłacono jej mniejszą kwotę kredytu, niż kwotę określoną w umowie. Ponadto wysokość wypłaconej kwoty pozwanej tj. około 3.000-4.000 zł wynika z samej umowy, większa część zaciągniętego zobowiązania została przeznaczona na pokrycie wcześniejszego zobowiązania pozwanej względem powoda tj. umowy nr NP. (...) zwartej w dniu 10 kwietnia 2013 roku – w kwocie 30.394,65 zł. Zatem stwierdzić należy, że przedmiotowa umowa miała charakter umowy konsolidacyjnej poprzednie zadłużenie pozwanej stąd też powód przekazał pozwanej jedynie kwotę 3.850,00 zł.

W ocenie Sądu zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy uzasadnia żądanie strony powodowej. Strona pozwana nie wykazała natomiast, żeby faktycznie miały miejsce oszustwa.

W świetle powyższego Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzoną należność.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc.

Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, całością lub nawet tylko częścią kosztów procesu może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu ustawodawca przewidział specjalne unormowanie pozwalające nie obciążać strony przegrywającej (powoda, pozwanego) obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów. Ideę tę urzeczywistnia wyrażona w powołanym przepisie zasada słuszności. Artykuł 102 kpc nie konkretyzuje w żaden sposób pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych. Wskazanie w tym przepisie na dopuszczalność odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jedynie w wypadkach wyjątkowych ("szczególnie uzasadnionych") wyłącza możliwość stosowania wykładni rozszerzającej. Ocena, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi, pozostawiona została uznaniu sądu. Musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy. Chodzi tu nie tylko o okoliczności związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego obszarem (np. stan majątkowy stron, ich sytuacja życiowa). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Kryteria pomocne przy rozstrzyganiu o istnieniu czy też nieistnieniu przesłanek zastosowania zasady słuszności wskazane zostały w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Sposób skorzystania z art. 102 kpc jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej spór (zob. wyroki SN: z dnia 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, Lex nr 584735 i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, Lex nr 603828 oraz postanowienia SN: z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11, Lex nr 1044004 i z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZ 17/12, Lex nr 1164739). W niniejszej sprawie sytuacja majątkowa i zdrowotna pozwanej wskazuje, iż obciążenie jej kosztami jeszcze pogorszyłoby trudną jej sytuację. Sąd uznał, że brak dostatecznego rozeznania pozwanej wynika z jej wieku i stanu zdrowia, o czym Sąd miał okazję naocznie przekonać się podczas prowadzonego postepowania. Dlatego uznać należy, że istnieją szczególnie uzasadnione okoliczności pozwalające na nieobciążanie pozwanej kosztami procesu.