UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie nakazał pozwanym A. W., J. W., K. W., aby opróżnili i wydali powódce Gminie M. S. w stanie wolnym lokal mieszkalny numer (...) położony przy ulicy (...) w S. (punkt I.) oraz ustalił, że pozwanym A. W., J. W., K. W. nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego (punkt II.). Ponadto odstąpił od obciążania pozwanych kosztami procesu (punkt III.) oraz przyznał pełnomocnikowi z urzędu J. W. – adw. J. S. kwotę 147,60 zł brutto tytułem kosztów udzielonej pomocy prawnej z urzędu (punkt IV.).

Powyższe orzeczenie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 08 czerwca 2010 roku powódka Gmina M. S. zawarła z J. W. i A. W. umowę najmu lokalu, położonego w S., przy ulicy (...), na trzecim piętrze budynku mieszkalnego, wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu Gminy M. S.. Najemcy wskazali jako osoby razem z nimi zamieszkujące i pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym, m.in. K. W.. Umowa została zawarta na czas oznaczony do dnia zakończenia remontu lokalu położonego w S., przy ulicy (...), usytuowanego na czwartym piętrze kondygnacji budynku, jednak nie dłużej niż do dnia 08 czerwca 2011 roku. W piśmie z dnia 11 maja 2011 roku skierowanym do powódki, pozwana J. W. wniosła o umożliwienie jej oraz mężowi A. W. pozostania w lokalu mieszkalnym, przy ulicy (...), do którego zostali tymczasowo skierowani na okres jednego roku, przez dłuższy okres czasu, a w miarę możliwości o przeprowadzenie zamiany należnego im lokalu, przy ulicy (...) na inny, położony na parterze bądź też na pierwszym piętrze budynku mieszkalnego. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że pomimo faktu, że lokal mieszkalny przy ulicy (...) znajduje się dość wysoko, to i tak niżej niż mieszkanie, przy ulicy (...), stąd też pozostanie w nim byłoby dla małżonków J. i A. W. korzystniejsze, ze względu na sytuację zdrowotną pozwanego. Pismem z dnia 19 lipca 2011 roku powódka poinformowała pozwaną J. W., że sprawa nie może zostać rozstrzygnięta zgodnie z jej oczekiwaniem, ponieważ brak jest ku temu podstaw prawnych. Lokal, przy ulicy (...) w S. został jej wskazany na czas trwania remontu lokalu, przy ulicy (...) w S.. Jednocześnie wezwano pozwaną do opuszczenia lokalu przy ulicy (...) w S. i przeniesienie się do wyremontowanego lokalu, przy ulicy (...) w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma. Zaznaczono, że niezastosowanie się do wezwania skutkować będzie wszczęciem postępowania. Pismem z dnia 06 lutego 2012 roku powódka wezwała pozwanych J. W., A. W. i K. W. do niezwłocznego, najpóźniej w terminie do dnia 08 lutego 2012 roku opuszczenia i wydania zajmowanego przez nich lokalu mieszkalnego położonego w S., przy ulicy (...). W treści pisma wskazano, że w razie nieopuszczenia i niewydania lokalu w wyznaczonym terminie, sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego w celu przeprowadzenia eksmisji. Pismem z dnia 21 lutego 2012 roku skierowanym do powódki pozwany A. W. wskazał, że nie jest w stanie wyprowadzić się wraz z rodziną z lokalu mieszkalnego, przy ulicy (...) w S., ze względu na bardzo zły stan zdrowia. Wnioskiem z dnia 06 kwietnia 2012 roku pozwani A. W. i J. W. zwrócili się do powódki o zamianę z urzędu lokalu mieszkalnego, przy ulicy (...) w S., na lokal usytuowany na parterze, albo na pierwszym piętrze budynku. W uzasadnieniu wskazano na zły stan zdrowia pozwanych, którzy mają problem z poruszaniem się i wchodzeniem po schodach. W odpowiedzi, pismem z dnia 27 sierpnia 2012 roku powódka poinformowała pozwanych, że sprawa może być skierowana do rozpatrzenia przez Społeczną Komisję Mieszkaniową. Warunkiem skierowania sprawy jest dostarczenie powódce orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z (...) Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Pozwany A. W. utrzymuje się ze świadczenia rentowego w wysokości 1.150,00 złotych z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Od lat 70-tych do lat 90-tych był honorowym krwiodawcą. W lutym 2011 roku ponownie zgłosił się do stacji krwiodawstwa. Po przeprowadzonych badaniach stwierdzono u niego marskość wątroby, infekcję HCV. Nadto choruje na zwyrodnienie kręgosłupa i przepuklinę pachwinową. Pozwany jest pod stałą kontrolą lekarzy. Pozwana J. W. nie pracuje. Utrzymuje się ze świadczenia rentowego pobieranego przez jej męża. Choruje na wirusowe zapalenie wątroby typu „C”, które przeszło w marskość wątroby, ma nadciśnienie. Cierpi na depresję. Z tego powodu leczyła się u psychiatry. Pozostaje pod opieką lekarską. Pozwani nadal zamieszkują w spornym lokalu. Oprócz nich nikt inny w nim nie zamieszkuje. Mają możliwość ponownego zamieszkania w lokalu przy ul (...).

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo jest uzasadnione. Sąd wskazał, iż podstawą zawartego w pozwie żądania wydania lokalu stanowią przepisy kodeksu cywilnego związane z uprawnieniami właściciela. Sąd mając na uwadze art. 222 § 1 k.c. zaznaczył, iż bezsporne w niniejszej sprawie było, że powodowej Gminie przysługuje prawo własności lokalu przy ulicy (...) w S., nadto że pomiędzy Gminą M. S. a J. W. i A. W. przestała obowiązywać umowa najmu lokalu mieszkalnego, przy ulicy (...), zawarta na czas oznaczony do dnia zakończenia remontu lokalu położonego, przy ulicy (...) w S., jednak nie dłużej niż do dnia 08 czerwca 2011 roku. Bezsporne jest, że pozwani ów lokal nadal zajmują bez jakiegokolwiek tytułu prawnego. Dlatego Sąd Rejonowy w całości uwzględnił powództwo. Sąd nie znalazł podstaw do oddalenie powództwa ze względu na zasady współżycia społecznego. Sąd stwierdził, że pozwani nie wykazali aby istniały jakieś szczególne okoliczności uzasadniające oddalenie powództwa. W opinii Sądu wbrew ich stanowisku nie może o tym świadczyć stan ich zdrowia oraz konieczność zamieszkania w lokalu mieszkalnym usytuowanym do pierwszego piętra budynku mieszkalnego. Sąd zaznaczył, iż pozwanym przysługuje uprawnienie do lokalu mieszkalnego położonego w S., przy ulicy (...), a powódka Gmina M. S. przeprowadzała remont, w/w lokalu w związku z czym zawarła z pozwanymi umowę najmu lokalu mieszkalnego, przy ulicy (...) w S.. Sąd mając na względzie art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 31, poz. 266 ze zm.) wskazał, że umowa najmu spornego lokalu została zawarta z pozwanymi na czas nie dłuższy niż do dnia 08 czerwca 2011 roku. W tym czasie powódka wyremontowała lokal przy ulicy (...) w S. i udostępniła go pozwanym. Zatem w ocenie Sądu brak podstaw do przyjęcia, że orzeczenie opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego, przy ulicy (...) w S., naruszałoby zasady współżycia społecznego, tym bardziej że pozwani mają uprawnienie do lokalu mieszkalnego, wyremontowanego przez powódkę, a więc mają gdzie zamieszkać. Sąd zaznaczył, że ewentualnie błędy popełnione w czasie remontu lokalu przy ul. (...) po pierwsze nie zostały wykazane, a po drugie nie mają wpływu na żądanie wydania spornego lokalu. Zdaniem Sądu trudno także przyjąć, że dalsze zamieszkiwanie w spornym lokalu umożliwi im swobodne poruszanie się. Sąd Rejonowy nie kwestionując okoliczności, że pozwani J. W. i A. W. są osobami schorowanymi, mają problemy z poruszaniem się i wchodzeniem po schodach, zaznaczył iż nie można pominąć, że lokal przy ulicy (...), usytuowany jest na trzecim piętrze kondygnacji budynku, a lokal, przy ulicy (...) - na czwartym piętrze. Tymczasem z twierdzeń tych pozwanych wynika, że powinni zamieszkiwać na parterze lub na pierwszym piętrze. Przyjmując te twierdzenia za prawdziwe, zamiana lokalu położnego na czwartym piętrze na lokal położony na piętrze trzecim, z punktu widzenia ich stanu zdrowia, niczego nie załatwia. To nadal będzie lokal nieodpowiadający ich potrzebom zdrowotnym. Sąd wskazał, że kolejną kwestią, która nie może umknąć z pola widzenia jest fakt, że właścicielem spornego lokalu jest Gmina M. S. i to właściciel, a nie najemca, ma prawo decydować kto i w jakim zakresie będzie korzystał z przedmiotu własności. Uwzględniając roszczenie opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego Sąd Rejonowy wskazał, iż był jednocześnie zobligowany do rozstrzygnięcia czy pozwanym przysługuje status lokatora, a w konsekwencji czy przysługuje im prawo do lokalu socjalnego. Sąd mając na względzie art. 14 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. Nr 31, poz.266 z 2005 r. ze zm.) stwierdził, że bez wątpienia pozwani J. W., A. W. i K. W. nie posiadają uprawnień do lokalu socjalnego, ponieważ mają możliwość zamieszkania w innym lokalu niż dotychczas używany, a położonym w S., przy ulicy (...). Sąd zaznaczył, iż stan faktyczny w przedmiotowej sprawie był niesporny pomiędzy stronami. Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanej J. W. o zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia wniosku złożonego przez pozwanych Gminie M. S. o zamianę lokalu, przy ulicy (...) na inny lokal położony na parterze lub pierwszym piętrze, albowiem okoliczność ta nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy opróżnienia i wydania powódce lokalu, przy ulicy (...) usytuowanego na trzecim piętrze budynku mieszkalnego. W punkcie III wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu kierując się zasadą słuszności w art. 102 k.p.c. Powódka wygrała sprawę w całości, jednakże pomimo tego, Sąd Rejonowy postanowił odstąpić od obciążania pozwanych kosztami procesu. Pozwana J. W. została zwolniona od ponoszenia kosztów sądowych w całości. W stosunku do pozostałych pozwanych A. W. i K. W. Sąd wziął pod uwagę okoliczności związane z ich stanem majątkowym i sytuacją życiową. Sąd zwrócił uwagę na fakt, iż jedynym źródłem utrzymania pozwanych jest świadczenie rentowe A. W. w wysokości 1.150 złotych. K. W. pozostaje z A. W. we wspólnym gospodarstwie domowym. Co więcej, jest on osobą schorowaną. Od lat 70-tych do lat 90-tych był on honorowym dawcą krwi, co w konsekwencji doprowadziło u niego do marskości wątroby i infekcji HCV. Fakt, że przez wiele lat był on honorowym dawcą krwi, a zatem pomagał innym ludziom, narażając siebie na utratę zdrowia i związane z tym konsekwencje, konieczność pozostawania pod kontrolą lekarską sprawia, że obciążanie pozwanych kosztami procesu jawi się jako nieuzasadnione. Pozwana J. W. miała ustanowionego pełnomocnika z urzędu, którego koszty pomocy prawnej udzielonej z urzędu nie zostały opłacone. Sąd miała przy tym na względzie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 146, poz. 1188 ze zm.), § 2 ust. 3, § 10 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku, w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348 ze zm.), art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm. Wobec tego Sąd przyznał pełnomocnikowi pozwanej J. W. kwotę 147,60 zł, na którą składa się kwota 120 zł powiększona o podatek VAT w kwocie 27,60 zł, o czym orzekł w punkcie IV wyroku.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli pozwani J. W. oraz A. W. i K. W..

J. W. zaskarżyła powyższy wyrok w całości, zarzucając mu:

-niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy a w szczególności niewyjaśnienie podstaw faktycznych żądania w sytuacji gdy pozwana J. W. nie była stroną umowy najmu lokalu przy ul. (...) w S.;

-naruszenie art. 5 k.c. poprzez błędną wykładnię powołanego przepisu polegającą na przyjęciu, że sytuacja zdrowotna i majątkowa pozwanej J. W. i jej małżonka nie jest wyjątkowa i nie istnieją podstawy do oddalenia powództwa z uwagi na zasady współżycia społecznego;

Wskazując na powyższe zarzuty J. W. wniosła o uchylenie wyroku w zakresie jej dotyczącym w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu.

Skarżąca podniosła, że w piśmie procesowym z dnia 10 stycznia 2013 r. pełnomocnik pozwanej J. W. wskazał, że powództwo nie powinno zostać zasądzone w oparciu o wskazane w pozwie podstawy faktyczne. Powódka w pozwie wskazała, że łączyła ją z pozwaną umowa najmu z dnia 8 czerwca 2010 r. lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w S.. Tymczasem pozwana nie była stroną powołanej umowy. Skarżąca wskazała, że rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy tę okoliczność pominął i zagadnieniem tym się w ogóle nie zajął. Również uzasadnienie wyroku nie wskazuje przyczyn dla których przy rozpoznaniu sprawy podniesiona okoliczność nie została wyjaśniona. Zadaniem skarżącej przy ponownym rozpoznaniu wyjaśnienia wymagać będzie okoliczność podstaw dających prawo pozwanej do zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu. Apelująca nie zgodziła się też ze stanowiskiem Sądu, że stan faktyczny niniejszej sprawy nie ma charakteru wyjątkowego i nie uzasadnia powołania się na zasady współżycia społecznego. Skarżąca podniosła, że zarówno ona jak i jej mąż cierpią na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Skarżąca podkreśliła też, że pozwany A. W. przez większą część życia oddawał krew honorowo i jest bardzo prawdopodobne, że do zakażenia mogło dojść podczas kolejnego pobrania krwi. Ponadto oboje pozwani cierpią na inne choroby współistniejące z WZW, mają problemy z wchodzeniem na wyższe kondygnacje budynku. W ocenie skarżącej jakkolwiek Sąd I instancji fakty te ustala to dokonuje nieprawidłowej ich oceny i nie znajduje podstaw zastosowania dyspozycji art. 5 k.c. jako przeszkody uwzględniającej powództwo. Sytuacja zdrowotna i majątkowa pozwanej J. W. i jej męża ma charakter - w rozumieniu art. 5 k.c. – wyjątkowy, a udzielenie ochrony prawnej stanowisku pozwanych w niczym nie naruszyłoby przyjętej w społeczeństwie zasady słuszności.

W odpowiedzi na apelację pozwanej J. W. strona powodowa wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

A. W. we wniesionej apelacji podniósł, iż Sąd nie wziął pod uwagę, iż pozwani starają się o lokal o mniejszej powierzchni i niższej kondygnacji ze względu na stan zdrowia i niskie dochody. Ponadto mieszkanie przy ul. (...) jest większe od lokalu przy ul. (...), wiec czynsz będzie wyższy na co nie będzie go stać. Skarżący wskazał, że brakuje mu zaświadczenia komisji lekarskiej o niepełnosprawności, na którą stawił się 13 lutego 2013 r. i oczekuje na decyzję. Skarżący zaznaczył, że T.B.S. wyraził zgodę na taką zamianę i powiadomił o tym Z.BI.L.K. pismem z dnia 30 marca 2012 r. Skarżący dodał, że przeprowadzka będzie wiązać się z ogromnymi wydatkami, w tym na zakup nowych mebli, na co go nie stać, a te które mają są w złym stanie. Skarżący wskazał, że chciałby aby pozwani pozostali w obecnym mieszkaniu do czasu przyznania lokalu na niższej kondygnacji i mniejszego.

W odpowiedzi na apelację pozwanego A. W. strona powodowa wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Apelacja K. W. wniesiona w dniu 25 lutego 2013 r. (k. 84-85) postanowieniem z dnia 25 marca 2013 r. została odrzucona przez Sąd Rejonowy (k. 90), a następnie jej zażalenie na powyższe postanowienie zostało oddalone przez Sąd Okręgowy w Szczecinie postanowieniem z dnia 6 września 2013 r. (k. 134).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja J. W. oraz apelacja A. W. są niezasadne.

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Rejonowy zgodnie z przepisami procedury cywilnej zgromadził materiał dowodowy oraz dokonał jego oceny w granicach określonych w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy i przyjmuje je za własne, bez potrzeby ich powtórnego przytaczania. Jednocześnie na ich podstawie Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny prawnej.

W ramach kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się w postępowaniu Sądu I instancji jakichkolwiek uchybień prawa materialnego czy procesowego.

Podstawą prawną powództwa był przepis art. 222 § 1 k.c., który stanowi że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Do uwzględnienia żądania powództwa opartego na tej podstawie konieczne jest wykazanie przesłanek pozytywnych w postaci uprawnienia właścicielskiego powoda oraz władania przez stronę pozwaną lokalem, jak również brak przesłanki negatywnej jaką jest istnienie przez stronę pozwaną skutecznego uprawnienia do władania rzeczą.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż mieliśmy do czynienia z sytuacją, w której z pozwanymi małżonkami J. W. i A. W. – najemcami lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...), została zawarta z powódką Gminą M. S. w dniu 8 czerwca 2010 r. na czas jego remontu, nie dłużej niż do dnia 8 czerwca 2011 r., umowa najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Sąd nie podziela stanowiska pozwanej J. W., iż nie była stroną umowy najmu lokalu przy ul. (...) w S., gdyż dokument umowy podpisał wyłączenie jej mąż. Zgodnie z art. 680¹§ 1 k.c. małżonkowie są najemcami lokalu bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa. Jeżeli między małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa albo rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków do wspólności najmu stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej. Mając powyższe unormowanie na względzie Sąd orzekający wskazuje, iż w sprawie okolicznością bezsporną było, że nawiązanie stosunku najmu w dniu 8 czerwca 2010 r. nastąpiło w czasie trwania związku małżeńskiego J. W. i A. W., a także że nawiązanie tego stosunku najmu miało służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny. Zatem na gruncie art. 680¹ § 1 k.c. pozwana J. W. stała się z mocy prawa najemcą z chwilą podpisania przedmiotowej umowy przez jej męża.

Kolejno Sąd Okręgowy wskazuje, iż w sprawie bezspornym było także, że strona powodowa jest właścicielem lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w S. i że lokal ten jest nadal zajmowany przez pozwanych pomimo, że z dniem 8 czerwca 2011 r. umowa najmu z dnia 8 czerwca 2010 r. zakończyła się. Zatem od dnia 9 czerwca 2011 r. pozwani utracili ten tytuł prawny do dysponowania wymienionym lokalem. Pozwani nie posiadali także innego tytułu prawnego do dysponowania tym lokalem. Ponadto również po wydaniu przez Sąd I instancji zaskarżonego orzeczenia nie wystąpiły podstawy do przyjęcia, iż uzyskali oni jakikolwiek tytuł prawny do dysponowania tym lokalem. W tym pozwani nie wykazali, aby zawarli ponownie umowę najmu lokalu położonego przy ul. (...) w S., czy chociażby jego użyczenia. Zdaniem Sądu Okręgowego z treści pisma z dnia 21 maja 2013 r. (k. 106), na które powołał się pozwany A. W., nie można w żaden sposób wywodzić, iż między stronami doszło do zawarcia umowy uprawniającej pozwanych do dalszego zajmowania tego lokalu, albo, że zostali oni zwolnieni przez powoda z obowiązku jego wydania. Skoro zaś od dnia 9 czerwca 2011 r. pozwanym nie przysługiwało skuteczne względem powoda uprawnienie do władania lokalem przy ul. (...) w S., to w takiej sytuacji nawet uwzględnienie stanowiska pozwanych, iż remont lokalu przy ul. (...) w S. został przeprowadzony nieprawidłowo, nie daje automatycznie uprawnienia do dalszego zajmowania lokalu przy ul. (...) w S. aż do czasu dokonania ewentualnych poprawek, czy usunięcia usterek. Tym samym okoliczność ta, jak słusznie ocenił Sąd I instancji, nie ma żadnego wpływu na żądanie wydania spornego lokalu. W konsekwencji pozwanym zamieszkującym przedmiotowy lokal nie przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania nim.

Przechodząc do zarzutu naruszenia prawa materialnego w postaci przepisu art. 5 k.c., to Sąd Odwoławczy podziela ocenę Sądu I instancji co do braku podstaw do oddalenia powództwa o wydanie lokalu ze względu na zasady współżycia społecznego. Sąd Rejonowy przeprowadził w tym zakresie szczegółową i rzeczową analizę. Zdaniem Sądu orzekającego nie ma podstaw do uznania jako nadużycie prawa podmiotowego - roszczenia powoda o wydanie lokalu. Okoliczności powoływane przez pozwanych J. W. i A. W. związane z ich trudną sytuacją życiową, w tym materialną, a przede wszystkim zdrowotną, nie świadczą o nadużyciu przez powoda prawa podmiotowego do żądania wydania przedmiotu najmu. Tym samym powoływanie się pozwanego dodatkowo na orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 13 lutego 2013 r. nie mogło wpłynąć na rozstrzygnięcie w sprawie. Przede wszystkim należy podkreślić, iż umowa najmu lokalu przy ul. (...) w S. została zawarta w celu remontu lokalu położonego w S., przy ulicy (...), a więc polepszenia dotychczasowych warunków w jakich zamieszkiwali pozwani. Tym samym już od chwili zawarcia tej umowy pozwani byli świadomi celu jej zawarcia, jak też powinni liczyć się z tym, iż po przeprowadzeniu remontu będą zobowiązani do przeprowadzki do dotychczas zajmowanego nie wyremontowanego lokalu. Dodatkowo położenie lokalu przy ul (...) w S. na trzecim piętrze nie zapewniało pozwanym komfortu, czy też istotnej poprawy ich sytuacji życiowej z punktu widzenia komunikacji. Natomiast w przypadku oddalenia powództwa rozstrzygnięcie to doprowadziłoby do sytuacji uprzywilejowania pozwanych i naruszenia uzasadnionych interesów powódki, gdyż pozwani mieliby uprawnienie do zajmowania dwóch lokali. W tym stanie rzeczy nie sposób poczytywać zachowania powoda domagającego się wydania lokalu jako niezgodnego z zasadami współżycia społecznego. Zatem Sąd Rejonowy słusznie uwzględnił roszczenie powoda. Tym samym nie było podstaw do wzruszenia zaskarżonego wyroku.

W świetle powyższych rozważań Sąd Odwoławczy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie I. sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie II. wyroku na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przepis ten wyraża podstawową zasadę rozstrzygania o kosztach postępowania - odpowiedzialności za jego wynik, która jednak w pewnych sytuacjach doznaje ograniczeń. Ma to miejsce m.in. w przypadku o jakim mowa w art. 102 k.p.c. zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Regulacja ta ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Jednocześnie nie konkretyzuje ona przesłanki uzasadniającej jej zastosowanie, uzależniając ją od wystąpienia wypadków szczególnie uzasadnionych, a więc pozostawiając ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1973 r., sygn. akt II CZ 210/73, Lex nr 7366). Do okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy zastosowaniu tej regulacji zaliczyć można zarówno te związane z samym przebiegiem postępowania, jak też dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony.

W ocenie Sądu Okręgowego w okolicznościach rozpatrywanej sprawy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek w rozumieniu art. 102 k.p.c., który może stanowić podstawę do odstępstwa od zasady odpowiedzialności za wynik postępowania. Przemawia za tym trudna sytuacja życiowa pozwanych, w tym zdrowotna i materialna. W tym stanie rzeczy zdaniem Sądu Okręgowego uzasadnionym jest odstąpienie od obciążania pozwanych kosztami postępowania apelacyjnego.

W punkcie III. sentencji wyroku Sąd Okręgowy przyznał adwokatowi W. S. od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 110,70 zł, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej J. W. z urzędu w postępowaniu apelacyjnym. Wymieniony pełnomocnik ustanowiony z urzędu złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej w tym postępowaniu, składając jednoczenie oświadczenie, o którym mowa w § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 461). Wysokość tych kosztów została ustalona na podstawie § 2 ust. 1-3, § 10 pkt 1 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 oraz § 19 wymienionego rozporządzenia i uwzględnia stawkę podatku od towarów i usług.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE