UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Tarnowie Wydziału V Gospodarczego przeciwko (...) Sp. z o.o. w C., powódka (...) Sp. z o.o. w upadłości układowej w T. wniosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 3 112,43 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 29 grudnia 2015 roku oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że zakupiła od pozwanego towary wskazane w wystawionych fakturach VAT. Powódka odebrała towary i uregulowała w całości należność wynikającą z wystawionych faktur VAT w drodze zapłaty lub poprzez kompensatę wzajemnych należność. Dnia 29 lipca 2014 r. powódka w uzgodnieniu z pozwaną zwróciła jej część towarów wyszczególnionych w wystawionych fakturach VAT, w związku z czym pozwana wystawiła faktury korygujące do wystawionych faktur sprzedaży, w których wymienione zostały oddane pozwanej towary oraz kwoty jakie powinna pozwana uiścić w związku z zwrotem towarów. Ponieważ pozwana pomimo wielokrotnych monitów nie zwróciła powódce kwot wskazanych w wystawionych fakturach korygujących, pozwana pismem z dnia 21 grudnia 2015 r. wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3 112,43 zł. pismem z dnia 21 grudnia 2015 r. powódka wskazała pozwanej, iż w związku z ogłoszeniem z dniem 29 lipca 2014 r. upadłości (...) S.A. w T. z możliwością zawarcia układu, wszelkie wierzytelności pozwanej, które powstały przed datą ogłoszenia upadłości z mocy prawa weszły w układ.

W dniu 14 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 1132/16 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana (...) Sp. z o.o. w C. wniosła o oddalenie powództwa oraz o obciążenie powódki kosztami postępowania. Pozwana podniosła ponadto zarzut niewłaściwości miejscowej Sądu oraz zgłosiła zarzut potrącenia.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, że faktury wystawnie przez powódkę po dacie ogłoszenia upadłości nie wykreowały jakiegokolwiek zobowiązania pozwanej względem powódki albowiem powódka nie wykonała na rzecz pozwanej żadnego świadczenia, z którym wiązałby się obowiązek zapłaty. Zdaniem pozwanej nie stała się ona wierzycielem powoda, ponieważ wystawienie faktur korygujących doprowadziło jedynie do zmniejszenia zobowiązania powódki względem pozwanej. Pozwana z ostrożność procesowej wskazała, że pismem z dnia 1 lipca 2016 r. złożyła powodowi oświadczenie o potrąceniu wierzytelności dochodzonej pozwem przez powódkę z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktur VAT nr: (...) z 24 kwietnia 2014 r., nr (...) z dnia 12 maja 2014 r., nr (...) z dnia 28 lutego 2014 r. w łącznej kwocie 4506,66 zł. pozwana podniosła również, że zarówno ewentualna wierzytelność powódki jak i wierzytelność pozwanej istniały w dniu ogłoszenia upadłości powódki zatem dokonanie potrącenia jest w pełni zasadne.

Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy postanowieniem z dnia 19 października 2016 r. stwierdził swoja niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tychach.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana wystawiła na rzecz powoda następujące faktury VAT:

- fakturę VAT nr (...) z dnia 24.04.2014 r. na kwotę 1596,29 zł brutto;

- fakturę VAT nr (...) z dnia 12.05.2014 na kwotę 651,90 zł brutto;

- fakturę VAT nr (...) z dnia 28.02.2014 na kwotę 2163,69 zł brutto;

Dowód: faktury VAT (52-54).

Powódka dokonała zapłaty na rzecz pozwanej następujących kwot:

- 2758,92 zł tytułem m.in. wystawianej faktury VAT nr (...);

- 2919,04 zł tytułem m.in. wystawianej faktury VAT nr (...);

Dowód: potwierdzenie przelewu (k. 19, 20, 23, 24, 27, 28), kompensaty (k. 21, 25), spis rozliczonych dokumentów (k. 22), mail (k. 26)

Pozwana wystawiła następujące faktury korygujące:

- fakturę korygująca VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 27.03.2012 r. na kwotę 938,49 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 26.10.2009 r. na kwotę 169,96 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 14.06.2013 r. na kwotę 1356,08 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 15.11.2012 r. na kwotę 271,22 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 20.02.2013 r. na kwotę 53,81 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 27.01.2014 r. na kwotę 269,06 zł brutto;

- fakturę korygującą VAT nr FA-2014 - (...) do faktury (...) z dnia 17.10.2012 r. na kwotę 53,81 zł brutto;

Dowód: faktury korygujące (k. 12-18).

Wezwaniem do zapłaty z dnia 21 grudnia 2015 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3 112,43 zł. W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty pismem z dnia 8 stycznia 2016 r. pozwana oświadczyła, że odmawia dokonania zapłaty żądanej kwoty.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 29), odpowiedz z dnia 8 stycznia 2016 r. (k. 30).

Oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie zauważyć należy, iż rozstrzygnięcie w sprawie zależne jest tylko od oceny prawnej dokumentów złożonych w sprawie. Treści tych dokumentów nie zakwestionowała żadna ze stron, zatem są w pełni wiarygodne dla Sądu.

Sąd zważył co następuje :

Roszczeni pozwu okazało się zasadne w całości.

Powód, którym w niniejszym postępowaniu jest spółka pozostająca w upadłości układowej, dla której wyznaczono nadzorcę sądowego wniósł o zasądzenie od pozwanej spółki kwoty 3 112,16 zł

Powód roszczenie swe oparł na rozliczeniach dokonanych w wyniku zwrotu części zakupionego i zapłaconego towaru. Pozwana spółka wyrażając na to zgodę, wystawiła faktury korygujące, jednakże nie zwróciła nadpłaty. Podkreślił, że roszczenie powstało pod dniu ogłoszenia upadłości, a zatem nie może podlegać potrąceniu ani wygaśnięciu.

Pozwany bronił się twierdząc, że faktury korygujące wystawione po dacie ogłoszenia upadłości nie wykreowały jakiegokolwiek zobowiązania powoda względem pozwanego albowiem powód nie wykonał na rzecz pozwanego żadnego świadczenia. Zauważył, ze wystawienie faktur korygujących doprowadziło jedynie do zmniejszenia zobowiązania powoda względem pozwanego.

Pozwany z ostrożności procesowej na podstawie art. 498 i n. k.c. zgłosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej niniejszym pozwem z wierzytelnością pozwanego wynikającą z dołączonych faktur.

Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie pozwany sprzedawał towary powodowi ( art. 535 k.c. i nast. ). Po ogłoszeniu upadłości układowej powodowej spółki w dniu 29 lipca 2014 r. wystawione zostały faktury korygujące, z których wynika powstałe roszczeni pozwu. Wobec dokonanego zwrotu towaru, należy traktować umowę stron co do tych towarów za niezawartą. Doszło bowiem do odstąpienia od umowy sprzedaży, zaakceptowanego przez pozwaną spółkę.

Zgodnie z treścią art. 494 k.c. strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszytko co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć.

Wobec zaakceptowanego zwrotu towarów, powstało nowe roszczenie o zwrot uiszczonej ceny. W ocenie Sądu nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem pozwanego, że nie powstała nowa wierzytelność. Powstała wierzytelność o zwrot ceny, ponieważ została ona już wcześniej zapłacona.

Odnosząc się do zarzutu potracenia przypomnieć godzi się w tym miejscu, że jak stanowi przepis art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§ 2). Z kolei art. 499 k.c. stanowi, że potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Zgodnie z art. 89 ust. 1 ustawy – prawo upadłościowe i naprawcze obowiązujące w dniu ogłoszenia upadłości układowej potrącenie wzajemnych wierzytelności pomiędzy upadłym a wierzycielem jest niedopuszczalne, jeżeli wierzyciel stał się dłużnikiem upadłego po ogłoszeniu upadłości.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że roszczenie pozwu nie wygasło również z powodu potrącenia, ponieważ pozwany stał się dłużnikiem upadłego po dniu ogłoszenia upadłości.

Nie ulega wątpliwości, że dokonanie takiego potrącenia stałoby się z naruszeniem praw grona wierzycieli powoda. Tak uznał również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 lutego 2016 r. w sprawie o sygnaturze IV CSK 352/15. Z datą ogłoszenia upadłości wzajemne roszczenia wierzycieli i dłużnika podlegają normom prawa upadłościowego. Zarzut potrącenia jest możliwy tylko gdy jest podniesiony wraz ze zgłoszeniem wierzytelności.

Mając na uwadze wszystkie dotychczasowe uwagi Sąd uznał, że roszczenie powódki wynikające z przedstawionych faktur VAT jest wymagalne, zaś potrącenie nie może zostać uwzględnione. Sąd zasądził roszczenie pozwu na podstawie przepisów omówionych wyżej.

O odsetkach orzeczono na mocy art. 481 par. 1 i 2 k.c. ponieważ roszczenie było wymagalne wobec doręczonego wezwania do zapłaty. Pozwana spółka wiedziała o istnieniu zobowiązania, jednak nie uregulowała zobowiązania.

O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 98 w związku z art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. stanowiących zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Jak stanowi art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Zaś stronom reprezentowanym przez radcę prawnego lub rzecznika patentowego oraz Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata (art. 99 k.p.c.). ponieważ zaś powódka wygrała w całości, pozwana została zobowiązana do zapłaty na rzecz powódki kwoty 1 317 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na kwotę tę złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 100 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1 200 zł.

SSR Jolanta Brzęk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE