UZASADNIENIE

Powód, (...) Bank S.A. z siedzibą w W., wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 25 listopada 2015 r. z pozwem, skierowanym przeciwko M. R., w którym domagał się zasądzenia od niej kwoty 15.503,04 zł., na którą składały się: 14.801,75 zł. z tytułu należności głównej, stanowiącej niespłacony kapitał, kwota 435,87 zł. z tytułu odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 5,64% od dnia 07 kwietnia 2015 r. do dnia 12 października 2015 r., kwota 175,42 zł. tytułem odsetek karnych naliczonych za opóźnienia w wysokości 10% od dnia 07 maja 2015 r. do dnia 24 listopada 2015 r. oraz 90,00 zł. z tytułu opłat i prowizji. Wniósł też o zasądzenie dalszych odsetek umownych od wymagalnej kwoty kapitału, odsetek ustawowych oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powyższego żądania powód podniósł, że strony zawarły w dniu 02 marca 2011 r. umowę pożyczki nr (...). Pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie. Pierwsza zaległość nastąpiła z datą 07 maja 2015 r. W związku z tym powód pismem z dnia 19 sierpnia 2015 r. wypowiedział umowę, stawiając całą należność w stan wymagalności. Pozwana nie spłaciła wymagalnej wierzytelności do dnia sporządzenia pozwu.

Nakazem zapłaty z dnia 30 listopada 2015 r., wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny, nakazał pozwanej M. R. zapłacić powodowi kwotę łączną 15.503,04 zł. z odsetkami i kosztami procesu.

Pozwana M. R. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty.

Postanowieniem z dnia 17 lutego 2016 r. sprawa została przekazana do rozpoznania tut. Sądowi Rejonowemu.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznała fakt zawarcia umowy pożyczki nr (...), natomiast kwestionowała istnienie podstaw do jej wypowiedzenia i w konsekwencji skuteczność wypowiedzenia umowy. Zarzuciła także, że powód nie udowodnił wysokości dochodzonego roszczenia. Zakwestionowała sposób księgowania przez powoda dokonywanych przez nią wpłat i wysokość dochodzonych odsetek umownych. Podniosła, że ponieważ nie miała wiedzy o wypowiedzeniu umowy, systematycznie uiszczała raty, które były księgowane przez powodowy Bank według własnego uznania, pomimo że w tytule przelewu podawała ona numer umowy pożyczki. W ten sposób dokonała wpłat na poczet przedmiotowej pożyczki: w dniu 08 września 2015 r. – 536,03 zł., w dniu 08 października 2015 r. – 91,00 zł., w dniu 20 listopada 2015 r. – 94,00 zł., w dniu 08 grudnia 2015 r. – 91,00 zł., w dniu 22 marca 2016 r. – 300,00 zł. i w dniu 21 lipca 2016 r. – 300,00 zł. Z ostrożności procesowej wniosła o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty, powołując się na swoją sytuację rodzinną i majątkową.

W toku procesu – w związku z dokonanymi przez pozwaną wpłatami po dniu wypowiedzenia umowy – powód pismem z dnia 05 grudnia 2016 r. cofnął powództwo w zakresie kwoty 314,06 zł. i w konsekwencji ostatecznie wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty 15.188,98 zł. wraz z:

- dalszymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 14.801,75 zł. za okres od dnia 25 listopada 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.,

- dalszymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 14.801,75 zł. za okres od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia 22 marca 2016 r., z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek nie może przekroczyć dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych,

- dalszymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 14.787,69 zł. za okres od dnia 23 marca 2016 r. do dnia 21 lipca 2016 r., z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek nie może przekroczyć dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych,

- dalszymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od kwoty 14.487,69 zł. za okres od dnia 22 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek nie może przekroczyć dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych,

- odsetkami ustawowymi liczonymi w skali roku od kwoty 435,87 zł. od dnia wniesienia pozwu do dnia 31 grudnia 2015 r.,

- odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w skali roku od kwoty 435,87 zł. od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

- odsetkami ustawowymi liczonymi w skali roku od kwoty 175,42 zł. od dnia wniesienia pozwu do dnia 31 grudnia 2015 r.,

- odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w skali roku od kwoty 175,42 zł. od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. (karta 229)

Pozwana na cofnięcie wyraziła zgodę. (karta 328)

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana M. R. zawarła w dniu 02 marca 2011 r. z powodem (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), na podstawie której udzielono jej pożyczki w kwocie 15.481,09 zł. na okres 360 miesięcy. Miała być ona spłacana zgodnie z harmonogramem, stanowiącym załącznik do umowy. Przedmiotem pożyczki były opłaty okołokredytowe, ubezpieczenie ochrony prawnej tytułu prawnego do nieruchomości (...) i ubezpieczenie nieruchomości od pożaru i innych zdarzeń losowych. Pozwana zawarła bowiem w tym samym dniu z ww. Bankiem umowę kredytu hipotecznego nr DK/KR-H.-RnS/ (...) na zakup lokalu. W powyższych umowach kredytu i pożyczki wskazano jeden wspólny numer rachunku w powodowym Banku w celu spłaty zarówno kredytu, jak i pożyczki, którego dysponentem była pozwana. W myśl § 4 pkt 4 i 5, pozwana zobowiązała się dokonywać w okresie objętym umową pożyczki spłat rat kapitałowo – odsetkowych i/lub odsetkowych w terminach, kwotach i na rachunek, wskazany w aktualnym harmonogramie spłat. Rzeczywista wysokość rat kapitałowo – odsetkowych miała być określona w harmonogramie spłat. Zgodnie z § 5 pkt 9 umowy, w przypadku niespłacenia przez pożyczkobiorcę w terminie wierzytelności Banku, po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany, od którego Bank pobiera odsetki od należności przeterminowanych. Odsetki od zadłużenia przeterminowanego naliczane są w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego. W § 9 umowy postanowiono, że Bank ma prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia m.in. w przypadku niewykonania lub nieterminowego regulowania przez pożyczkobiorcę zobowiązań, w szczególności w razie, gdy zalega on w całości lub części z zapłatą dwóch rat pożyczki pomimo wezwania do zapłaty nie spłaci zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. W § 12 pożyczkobiorca upoważnił Bank do pobrania należności z tytułu umowy w terminach ich wymagalności ze środków i wpływów na jakimkolwiek rachunku, posiadanym przez pożyczkobiorcę w Banku, przed innymi płatnościami. Załącznikiem do umowy był m.in. Regulamin Kredytowania Hipotecznego, stanowiący integralną część umowy pożyczki (§ 13 umowy). Zgodnie z § 12 pkt C ppkt a ww. Regulaminu, w przypadku wystąpienia zadłużenia przeterminowanego pożyczkobiorca nieodwołalnie upoważnia do pobrania z jakiegokolwiek rachunku, prowadzonego w Banku, którego posiadaczem jest pożyczkobiorca, środków w kwotach, odpowiadających zobowiązaniom pożyczkobiorcy wobec Banku w terminach ich wymagalności i zaliczania pobranych środków na poczet spłaty tych zobowiązań, bez odrębnej dyspozycji pożyczkobiorcy, przed wszystkimi innymi płatnościami, z wyjątkiem tytułów wykonawczych, realizowanych w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej. § 17 Regulaminu określał kolejność zaspokajania należności w ramach jednej umowy. U powoda obowiązuje Tabela Opłat i Prowizji.

(dowód: umowa kredytu i pożyczki z dnia 02.03.2011 r., k. 71-78, harmonogramy spłat, k. 106-112, Tabela Opłat i Prowizji, k. 263-264, Regulamin kredytowania hipotecznego, k. 265-270)

Raty pożyczki płatne były do siódmego dnia każdego miesiąca. W 2015 r. pozwana dopuściła się zaległości w spłacie wymagalnych rat, tj. raty za maj, czerwiec i lipiec. Nie uiściła również w terminie raty za sierpień 2015 r. Pismem z dnia 19 sierpnia 2015 r., powołując się na § 18 Regulaminu kredytowania hipotecznego, powodowy Bank złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki nr (...) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, liczonego od dnia doręczenia wypowiedzenia – w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie. Jednocześnie informował, że w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia całość środków wraz z odsetkami i kosztami staje się wymagalna i podlega natychmiastowemu zwrotowi oraz że Bank rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległości, obejmujących: 82,53 zł. tytułem należności kapitałowej, 286,11 zł. tytułem odsetek umownych, 1,28 zł. tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej i 75,00 zł. tytułem kosztów i opłat za czynności Banku, zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji. Bank przypominał też o terminowym uregulowaniu bieżącej raty pożyczki, której termin płatności przypadał w okresie wypowiedzenia. Pismo to wysłano do pozwanej na adres O., ul. (...). Zostało ono odebrane w dniu 04 września 2015 r. przez M. W. (1), matkę pozwanej. Przekazała ona pozwanej tę korespondencję jeszcze tego samego dnia.

(dowód: harmonogramy spłat, k. 106-112, 232-243, historia rachunku, k. 183-185, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, k. 82-83, potwierdzenie odbioru, k. 84-85, zeznania świadka M. W., k. 211 odw., zeznania pozwanej, k. 212-212 odw.)

Bank informował pozwaną za pośrednictwem poczty elektronicznej o wysokości zaległości w spłacie pożyczki. I tak w dniu 04 września 2015 r. zawiadomił o zaległości w kwocie 445,26 zł., a w dniu 08 września 2015 r. o zaległości w kwocie 536,03 zł. Pozwana kontaktowała się z Bankiem w sprawie zadłużenia telefonicznie. Otrzymała również w ten sposób informację, że anulowanie wypowiedzenia umowy pożyczki zależy od uiszczenia kwoty, obejmującej zaległość z odsetkami i kosztami oraz bieżącej raty.

(dowód: wiadomości, k. 113-114, zeznania świadka M. W., k. 211 odw., zeznania pozwanej, k. 212-212 odw.)

W dniu 08 września 2015 r. na rachunek wspólny dla spłat z tytułu kredytu i pożyczki dokonano przelewu kwoty 536,03 zł. W tytule przelewu wpisano DK/P-RnS/ (...) R. M. Al. (...) 10-225.

(dowód: historia rachunku, k. 116, wyciąg z rachunku, k. 118, zeznania świadka M. W., k. 211 odw.)

W dniu 08 września 2015 r. Bank pocztą elektroniczną przesłał pozwanej zawiadomienie o tym, że kredyt znajduje się w obsłudze działu windykacji. W związku z zaległościami pozwanej w spłacie zobowiązań wobec powodowego Banku, strony zawarły ugodę nr DDR UG/KR-HIP-RnS/3380556/11, która była obsługiwana za pośrednictwem tego samego rachunku, co umowa pożyczki nr (...). Pozwana zawarła z powodowym Bankiem również inną umowę pożyczki o numerze (...) w dniu 02 marca 2011 r., która również była spłacana na ww. rachunek.

(dowód: wiadomość, k. 115, wyciąg z rachunku, k. 118, 119-122, historia rachunku, k. 116, 123, 124, 127, korespondencja, k. 224-226, 244-249, zeznania pozwanej, k. 212)

M. R. dokonała wpłat w następujących datach i kwotach, wskazując w tytule przelewu, że jest to „rata kredytu nr umowy (...) M. R.”:

- w dniu 08 września 2015 r. – 536,03 zł.,

- w dniu 08 października 2015 r. – 91,00 zł.,

- w dniu 20 listopada 2015 r. – 94,00 zł.,

- w dniu 08 grudnia 2015 r. – 91,00 zł.,

- w dniu 22 marca 2016 r. – 300,00 zł.,

- w dniu 21 lipca 2016 r. – 300,00 zł.

(dowód: wyciągi z rachunków, k. 118, 119, 121, 125, 129)

Z powyższych wpłat, dokonaną w dniu 22 marca 2016 r. w kwocie 300,00 zł. Bank zaliczył na poczet pożyczki DK/P-RnS/ (...), przy czym 14,06 zł. na poczet kapitału, a 285,94 zł. na pokrycie kosztów upomnień i windykacji. Wpłaconą w dniu 21 lipca 2016 r. kwotę 300,00 zł. zaliczył na konto ww. pożyczki – w całości na poczet kapitału.

(dowód: zestawienie wpłat dokonanych po wypowiedzeniu umowy, k. 162)

Pozwana od dnia 18 sierpnia 2014 r. zameldowana jest na pobyt stały w O., Aleja (...). W dniu 20 sierpnia 2014 r. złożyła ona wniosek o zmianę danych w zakresie adresu do korespondencji na ww. adres. We wniosku wpisała numer umowy (...).UG./KR-H.-RnS/ (...).

(dowód: zaświadczenie o zameldowaniu, k. 105, wniosek o zmianę danych, k. 104)

Na dzień wypowiedzenia umowy pożyczki, tj. na dzień 12 października 2015 r., niespłacony kapitał wymagalny wynosił 14.801,75 zł., wymagalne niezapłacone odsetki – 435,87 zł., odsetki karne – 2,73 zł. i koszty obsługi – 75,00 zł. Stopa procentowa równa była 5,64%, a stopa odsetek karnych – 10,00%. Po rozliczeniu wpłat, dokonanych przez pozwaną po wypowiedzeniu umowy, tj. w dniu 22 marca 2016 r. w kwocie 300,00 zł. i w dniu 21 lipca 2016 r. w kwocie 300,00 zł., Bank wykazał zaległość w spłacie kredytu w kwocie 14.487,69 zł., zaległość w spłacie odsetek w wysokości 435,87 zł. i kwotę odsetek karnych wynoszącą 1.334,51 zł. Koszty opłat i prowizji równały się zeru.

(dowód: historia rachunku, k. 163-186, zestawienie wpłat dokonanych po wypowiedzeniu umowy, k. 162)

Sąd zważył, co następuje:

W rezultacie poczynionych w sprawie ustaleń roszczenie powoda zasługiwało co do zasady na uwzględnienie, choć nie w całości.

Powód wywodzi swoje roszczenie z umowy pożyczki nr (...) z dnia 02 marca 2011 r., o której twierdził, że została przez niego skutecznie wypowiedziana, czemu pozwana zaprzeczała.

Poza sporem było zawarcie przez strony ww. umowy. Natomiast podstawową kwestią, która podlegała badaniu i rozstrzygnięciu, była skuteczność jej wypowiedzenia przez powodowy Bank.

Zgodnie z powołanymi zapisami umowy pożyczki (§ 9), Bankowi przysługiwało prawo wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia m.in. w przypadku niewykonania lub nieterminowego regulowania przez pożyczkobiorcę zobowiązań, w szczególności w razie, gdy zalegał on w całości lub części z zapłatą dwóch rat pożyczki. Odpowiada to treści § 18 Regulaminu kredytowania hipotecznego, stanowiącego integralną część umowy pożyczki, na który powołał się powód w oświadczeniu o wypowiedzeniu tej umowy.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, stwierdzić należy, że spełnione zostały przesłanki wypowiedzenia przedmiotowej czynności prawnej. Z historii rachunku pozwanej (k. 163-186) wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że pozwana począwszy od maja 2015 r. zaprzestała uiszczania rat i sytuacja taka trwała w kolejnych miesiącach, aż do wypowiedzenia jej umowy w sierpniu 2015 r. Sama pozwana zeznała, że zaległość taka miała miejsce (vide: k. 212 odw.). Podnieść przy tym należy, że chodzi o raty kapitałowo – odsetkowe, a nie jedynie kapitałowe. W umowie z dnia 02 marca 2011 r. mowa jest o ratach odsetkowych lub odsetkowo – kapitałowych (np. w § 4). Bez wątpienia zatem, gdy mowa o zaleganiu z zapłatą rat pożyczki, należy przez to rozumieć nie tylko tę ich część, która obejmuje spłatę kapitału, ale także należnych odsetek.

Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dotarło do adresata, tj. do pozwanej i ta okoliczność również w ocenie Sądu jest pewna. Co prawda pismo Banku, zawierające ww. oświadczenie, nie zostało wysłane na aktualny wówczas adres pozwanej (zameldowana była ona od 18 sierpnia 2014 r. na pobyt stały w O., Aleja (...), k. 105), tylko na adres jej matki, jednakże ta przesyłkę odebrała i tego samego dnia przekazała córce (vide: potwierdzenie odbioru, k. 84, zeznania pozwanej, k. 212 odw., zeznania świadka, k. 211 odw.). W związku z powyższym oświadczenie powoda doszło do pozwanej i to w taki sposób, że mogła się z jego treścią zapoznać (art. 61 § 1 k.c.). Bez znaczenia jest w związku z tym, na jaki adres zostało ono wysłane. O zapoznaniu się przez pozwaną z ww. oświadczeniem świadczy również to, że podjęła ona działania w celu zapobieżenia jego skutkom.

Pozwana podnosiła, że spełniła warunek, od którego Bank uzależniał cofnięcie wypowiedzenia, tj. uiściła kwotę 536,03 zł. Ponieważ została ona zaksięgowana na poczet innego jej zobowiązania – wbrew jej dyspozycji i woli – pozbawiona została w ten sposób deklarowanego przez powoda cofnięcia wypowiedzenia umowy. Zarzucała ona, że nie był to jedyny przypadek zarachowania dokonywanych przez nią wpłat niezgodnie z tytułem przelewu.

W myśl przepisu art. 451 § 1 zd. 1 k.c., dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Unormowanie to nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującego i może być zmienione wolą stron czynności prawnej. Sąd podzielił w tej kwestii stanowisko powodowego Banku, który powoływał się na postanowienia umowy (§ 11 pkt 1) i stanowiącego jego integralną część Regulaminu kredytowania hipotecznego (§ 12 pkt c) i w związku z ich brzmieniem utrzymywał, że miał prawo zaliczyć wpłaty pozwanej na poczet innego jej zadłużenia, tym bardziej, że wszystkie te operacje odbywały się w ramach jednego rachunku, który służył do obsługi trzech różnych produktów bankowych, z których korzystała pozwana w powodowym Banku.

Sąd nie podziela stanowiska pozwanej o niewiążącym charakterze Regulaminu kredytowania hipotecznego. Z § 13 umowy pożyczki wynika, że strony nadały mu moc integralnej części umowy. Praktyka taka, polegająca na odwoływaniu się przez strony umowy do aktów takich, jak regulaminy, ogólne warunki itp., jest obecnie powszechna i jej dopuszczalność jest niekwestionowana.

Podnieść należy, że w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy pożyczki Bank zadeklarował jedynie rozważenie możliwości jego cofnięcia w przypadku uregulowania całości zaległości w okresie wypowiedzenia, natomiast nie stwierdził, że spełnienie powyższego przez pożyczkobiorcę na pewno, a tym bardziej automatycznie, bez dodatkowego oświadczenia, wywoła powyższy skutek, czyli odstąpienie od wypowiedzenia umowy. Pozwana w tym okresie nie była wiarygodnym klientem. Już w dniu 21 sierpnia 2014 r. do umowy kredytu hipotecznego strony zawarły ugodę, na podstawie której Bank rozłożył istniejące zadłużenie na raty. Świadczy to o tym, że pozwana miała problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań. Nieuprawnione jest w związku z tym i nieuzasadnione stanowcze jej twierdzenie, że zaliczenie wpłaty kwoty 536,03 zł. na poczet przedmiotowej pożyczki spowodowałoby skutek w postaci cofnięcia wypowiedzenia.

Na uwagę zasługuje również okoliczność, że zaliczenie wpłat w sposób jak to uczynił Bank, nie spowodowało nadpłaty, czy przedterminowej spłaty tych zobowiązań, na poczet których to nastąpiło. Wprost przeciwnie – powód w piśmie z dnia 26 października 2016 r. (k. 224-226), wskazał, że przeksięgowanie środków z jednej umowy na pokrycie zaległości z tytułu innej umowy, spowodowałoby wzrost zadłużenia na umowie, z której środki byłyby wyksięgowane.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki ze wszystkimi tego konsekwencjami. W wyniku tego powstało zadłużenie przeterminowane. Zgodnie z § 5 pkt 9 umowy, w przypadku niespłacenia przez pożyczkobiorcę w terminie wierzytelności Banku, po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany, od którego Bank pobiera odsetki od należności przeterminowanych, które przewidziano w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego (k. 74 odw.).

Rozważenia wymagała również, kwestionowana przez pozwaną, wysokość roszczenia powoda. Przypomnijmy, że w pozwie, wniesionym w dniu 25 listopada 2015 r., domagał się on zasądzenia kwoty 15.503,04 zł., na którą składały się: 14.801,75 zł. z tytułu należności głównej, stanowiącej niespłacony kapitał, kwota 435,87 zł. z tytułu odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 5,64% od dnia 07 kwietnia 2015 r. do dnia 12 października 2015 r., kwota 175,42 zł. tytułem odsetek karnych naliczonych za opóźnienia w wysokości 10% od dnia 07 maja 2015 r. do dnia 24 listopada 2015 r. oraz 90,00 zł. z tytułu opłat i prowizji.

Wbrew zarzutom pozwanej, Bank udokumentował dochodzoną kwotę 14.801,75 zł. niespłaconego kapitału i 435,87 zł. niezapłaconych wymagalnych odsetek umownych, składając historię rachunku ze wszystkimi należnymi ratami, dokonanymi wpłatami i naliczonymi odsetkami (k. 163-186). Przedstawił również naliczenie odsetek karnych w wykazie na karcie 162 akt.

Jak wyżej opisano, Bank zaliczył na poczet zadłużenia z tytułu pożyczki nr DK/P-RnS/ (...) wpłaty, dokonane przez pozwaną po wypowiedzeniu umowy i już po wniesieniu pozwu: wpłatę z dnia 22 marca 2016 r. w kwocie 300,00 zł., którą zaliczył: 14,06 zł. na poczet kapitału, a 285,94 zł. na pokrycie kosztów upomnień i windykacji, oraz wpłatę z dnia 21 lipca 2016 r. w kwocie 300,00 zł., którą zaksięgował w całości na poczet kapitału. W konsekwencji Bank wykazał zaległość w spłacie kredytu w kwocie 14.487,69 zł., zaległość w spłacie odsetek w wysokości 435,87 zł. i kwotę odsetek karnych wynoszącą 1.334,51 zł., stwierdzając że koszty opłat i prowizji równają się zeru (k. 162). W związku z tym cofnął powództwo o kwotę 314,06 zł. w zakresie żądania zasądzenia należności z tytułu kapitału i ostatecznie swoje roszczenie określił na kwotę 15.188,98 zł. (15.503,04 zł. – 314,06 zł. = 15.188,98 zł.).

Zatem zasadne było zasądzenie na rzecz powoda kwoty 14.487,69 zł. z tytułu niespłaconego kapitału (14.801,75 zł. – 314,06 zł. = 14.487,69 zł., wyliczenie k. 186 i k. 162) i kwoty 435,87 zł. tytułem odsetek umownych (wyliczenie k. 186 i k. 162). Należność z tytułu odsetek karnych powód ostatecznie wykazał jako równą kwocie 1.334,51 zł. (wyliczenie k. 162), jednakże domagał się zasądzenia z tego tytułu kwoty 175,42 zł. (vide: pozew k. 3 i 20). Łącznie daje to sumę 15.098,98 zł. (14.487,69 zł. + 435,87 zł. + 175,42 zł. = 15.098,98 zł.)

Art. 321 § 1 k.p.c. stanowi, że Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzić ponad żądanie. Z tej przyczyny – pomimo tego, że powód wykazywał należność 1.334,51 zł. z tytułu odsetek karnych, zasądzono na jego rzecz kwotę 175,42 zł., dochodzoną pozwem, bowiem takie granice ww. roszczenia zakreślało powództwo.

Natomiast Sąd uznał, że brak podstaw do zasądzenia kwoty 90,00 zł. z tytułu opłat i prowizji. Co prawda w zestawieniu na karcie 162 w rubryce „koszty/opłaty” wykazano pierwotnie tę kwotę, jednakże zaliczono następnie na poczet ww. należności część wpłaty z dnia 22 marca 2016 r. i w podsumowaniu stwierdzono, że kwota opłat i prowizji wynosi zero. Podobnie w ww. rubryce „koszty/opłaty” wpisano 0,00 zł. Potwierdza to też pismo powodowego Banku z dnia 26 października 2016 r., kierowane do pozwanej, w którym w zestawieniu zaległości wykazano kwotę wymagalnego kapitału, odsetki umowne i odsetki karne. Brak natomiast informacji o zaległości z tytułu opłat i prowizji. (k. 226, 255)

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że zgromadzony w sprawie, wyżej opisany, materiał dowodowy potwierdza wysokość roszczenia. Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom świadka M. W. (1) i samej pozwanej, które potwierdziły okoliczności, związane z wypowiedzeniem umowy pożyczki. Uzupełniły one dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne. Nie zostały one skutecznie podważone przez stronę pozwaną. Dotyczy to w szczególności istotnych w sprawie umowy pożyczki, Regulaminu kredytowania hipotecznego, historii rachunku z wysokością rat, terminem i wysokością dokonanych wpłat i wyliczeniem odsetek umownych, oraz zestawienia z karty 162.

W związku z powyższym Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 15.098,98 zł., oddalając jednocześnie powództwo w pozostałej części, tj. co do kwoty 90,00 zł. – jak w punkcie 1 i 3 wyroku.

Na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie w części, w której powód za zgodą pozwanej cofnął pozew – jak w punkcie 2 orzeczenia.

O odsetkach rozstrzygnięto w oparciu o art. 481 k.c., z uwzględnieniem jego zmiany, obowiązującej od dnia 01 stycznia 2016 r. oraz zmieniającej się w toku trwania procesu kwoty roszczenia, obejmującej kapitał pożyczki. Początkowo równał się on kwocie 14.801,75 zł. Następnie pomniejszono ją o wpłatę w kwocie 14,06 zł., dokonaną w dniu 22 marca 2016 r. (14.801,75 zł. – 14.06 zł. = 14.787,69 zł.) i o kolejną wpłatę w wysokości 300,00 zł. (14.787,69 zł. – 300,00 zł. = 14.487,69 zł.).

Sąd uwzględnił wniosek pozwanej o rozłożenie kwoty zasądzonego roszczenia na raty, pomimo że powód oponował temu.

Przepis art. 320 k.p.c. stanowi, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Celem powyższego unormowania jest ochrona dłużnika, przy czym sąd może skorzystać z ww. uprawnienia jedynie wówczas, gdy przemawiają za tym szczególne okoliczności. Rozważając kwestię zastosowania tej instytucji w niniejszej sprawie, Sąd wziął pod uwagę sytuację majątkową i rodzinną pozwanej. Z jej wyjaśnień wynika, że uzyskiwane przez nią dochody są niższe niż konieczne koszty utrzymania. Pozwana w grudniu 2016 r. urodziła dziecko i przebywa na zasiłku macierzyńskim. Jedno z jej dzieci jest niepełnosprawne, co wiąże się z większymi wydatkami, natomiast otrzymywane alimenty to kwota 300,00 zł. Miesięczna rata kredytu, który spłaca, wynosi 1.282,00 zł. Ustalając wysokość raty, Sąd miał na uwadze, że raty pożyczki oscylowały w granicach 100,00 zł. W związku z tym w ocenie Sądu słuszny interes powoda jako wierzyciela nie został naruszony. Należało natomiast mieć na uwadze – z drugiej strony – możliwości realizacji przez pozwaną tak ukształtowanego zobowiązania w jej aktualnej sytuacji.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 k.p.c. i nast., które ustalają reguły ponoszenia tych kosztów. Przepisy te ustanawiają dwie zasady ich ponoszenia, a mianowicie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu i zasadę zwrotu kosztów celowych. W szczególności zgodnie z art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone; Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Powód przegrał jedynie co do kwoty 90,00 zł., która stanowi zaledwie 0,58% dochodzonego roszczenia. Zasadne było w związku z tym w ocenie Sądu zastosowanie normy ze zdania 2 art. 100 k.p.c. Powód poniósł koszty w kwocie 211,00 zł., na którą składa się opłata od pozwu 194,00 zł. i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

W związku z powyższym, Sąd na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. orzekł, jak w punkcie 5 wyroku.

SSR Agnieszka Brzoskowska

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE