UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30 marca 2017r.

Małoletnia powódka W. S. reprezentowana przez matkę B. S. wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego ojca G. S. wyrokiem Sądu Rejonowego w Mielcu z dnia 4 października 2004r. o sygn. akt III RC 189/04, z kwoty 300,00 zł (trzysta złotych 00/100) miesięcznie do kwoty 1000,00 zł (tysiąc złotych 00/100) miesięcznie, płatnych do rąk matki do 15-go każdego, następującego po sobie miesiąca z odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat w terminie. W uzasadnieniu wskazano, że pozwany G. S. jest ojcem małoletniej powódki i przysługuje mu pełna władza rodzicielska nad nią. Pozwany reguluje zasądzone alimenty zgodnie z przytoczonym wyżej wyrokiem Sądu. Po za tym nie przyczynia się on w żaden inny sposób do zaspokajania potrzeb małoletniej powódki, nie interesując się jej życiem. Od 2003r. pozwany nie zabiega o kontakt z córką. Miesięcznie na utrzymanie W. S. wydawana jest kwota około 2000 złotych. Dziecko uczęszcza do szkoły. Matka małoletniej pracuje jako pielęgniarka w K., gdzie zarabia 2600 złotych miesięcznie brutto.

Pozwany G. S. w odpowiedzi na pozew uznał żądanie pozwu w kwocie rat alimentacyjnych 400,00 zł (czterysta 00/100 złotych) miesięcznie jednocześnie wniósł o oddalenie żądania powódki w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu wskazał, iż brak kontaktu z dzieckiem wynika z faktu, iż nie znał wcześniej adresu zamieszkania małoletniej powódki, ponieważ żona mu go nie udostępniła. Pozwany podniósł także, że w chwili obecnej nie pracuje, nie osiągnął żadnych dochodów, ponieważ zajmuje się matką, która wymaga stałej, całodobowej opieki.

Bezsporny był następujący stan faktyczny:

Pozwany G. S. jest ojcem małoletniej W. S., ur. (...) Małoletnia powódka ma (...)lat. B. S. i G. S. są małżeństwem, nie toczą się obecnie sprawy o rozwód lub o separacje. Od (...)roku pozostają w ustroju rozdzielności majątkowej. Małżonkowie nie mieszkają razem. Pomiędzy stronami toczyły się wcześniej dwa postępowania o alimenty na rzec małoletniej, zakończone: wyrokiem Sądu Rejonowego w Mielcu z dnia 4 października 2001 r., sygn. akt III RC 419/01, którym zasądzono raty alimentacyjne od pozwanego na rzecz powódki w kwocie po 220 zł (dwieście dwadzieścia złotych 00/100) miesięcznie, oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Mielcu z dnia 4 października 2004r., sygn. akt 189/04, którym podwyższono wysokość rat alimentacyjnych do 300 zł (trzysta złotych 00/100) miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. S. uczy się w Zespole (...) w S., nauka jest bezpłatna, matka dziecka ponosi dodatkowe opłaty związane z zajęciami dydaktycznymi poza szkołą, płacąc kwotę 320 złotych miesięcznie z tytułu korepetycji z matematyki. W 2016r. średni koszt podręczników, przyborów szkolnych, plecaka, ubezpieczenia wyniósł ok. 200 złotych. Dziewczynka zagrożona jest anemią, dlatego jej dieta wymaga wzbogacenia o mikroelementy. Koszt zakupu żywności dla W. to kwota 700 zł miesięcznie. Jest też leczona ortodontycznie, w związku, z czym konieczny był zakup aparatu korekcyjnego za kwotę 3200 zł, koszt jednej wizyty u ortodonty związany z ustawieniem aparatu wynosi 140 zł, wizyty takie odbywają się, co miesiąc i mają trwać ok. 2,5 roku. Wydatki związane z zakupem ubrań to kwota 200 zł miesięcznie. Inne wydatki związane z utrzymaniem dziecka, takie jak kino, wyjście ze znajomymi, inne rozrywki, to kwota ok. 80 zł miesięcznie, na kosmetyki i środki higieniczne wydawana jest zaś kwota ok. 50 zł miesięcznie.

Dowód: zeznania B. S.

zaświadczenie lekarskie k-114

zaświadczenie z (...) im. J. P. II w S. z dnia 3 marca 2017r. k-117

Małoletnia powódka mieszka we wspólnym gospodarstwie domowym z matką, pod jej wyłączną pieczą, korzystając z mediów tj. prąd, gaz, woda, ogrzewanie. B. S. pokrywa wszystkie koszty utrzymania swojego i dziecka, które wynoszą miesięcznie ok. 600 zł (udział powódki wynosi 300 zł). Ponadto, aby poprawić warunki bytowe i wyprowadzić się z hotelu pielęgniarskiego, gdzie uprzednio zamieszkiwała małoletnia powódka wraz z matką, B. S. zaciągnęła w dniu 28.09.2011r. kredyt hipoteczny w wysokości 139 000,00 zł. Miesięczna rata kredytu wynosi 625,15 zł.

B. S. pracuje, jako pielęgniarka w K. gdzie zarabia 2600 zł brutto miesięcznie. Aby poprawić warunki bytowe i uzyskać podwyżkę wynagrodzenia do tej kwoty uczestniczyła w szkoleniu w zakresie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, którego koszt wyniósł 5740 złotych.

Dowód: umowa kredytu z Bankiem (...) s.a. z (...)

aneks do umowy o pracę z dnia (...) (k-24v)

umowa o przeprowadzenie szkolenia specjalistycznego z dnia 14 września 2012r.

Pozwany G. S. z zawodu jest elektromechanikiem, od (...)lat nie pracuje zawodowo, nie jest już zarejestrowany, jako bezrobotny, gdyż korzysta z ubezpieczenia w KRUS. Prowadzi jednak gospodarstwo rolne o pow. 4 ha, którego właścicielem jest jego siostra, na stałe mieszkająca w USA. Pozwany nie korzysta z pomocy MOPS. G. S. sprawuje opiekuje się nad niepełnosprawną matką, która pobiera rentę w wysokości 1050 zł, stanowiąca jednocześnie jego źródło utrzymania. Pozwany mieszka w powiecie (...) ok. 30 km od M., gdzie oferowane jest zatrudnienie dla elektromechaników z wynagrodzeniem od 3000 do. 6000 zł miesięcznie brutto.

Dowód: zeznania stron (k-121-123)

internetowe oferty pracy (k-60-66).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wiarygodnych dowodów z dokumentów tj. umowy kredytu w instytucji finansowej, która była czytelna, podpisana, a żadna ze stron nie kwestionowała jej wiarygodności ani okoliczności nią stwierdzonych. Z tych samych powodów wiarygodne były zaświadczenia o zarobkach matki powódki, o kosztach ponoszonych przez matkę powódki na utrzymanie dziecka, oświadczenie o dochodach pozwanego. Wiarygodne były też rachunki, faktury, potwierdzenia przelewów i wydruki ofert pracy dla elektromechaników, których treści ani wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała.

Podstawą ustalenia stanu faktycznego były także wiarygodne zeznania B. S., która zeznała pewnie i rzeczowo, jednoznacznie wskazując okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawie, jej postawa w trakcie zeznań przekonała Sąd o wiarygodności jej relacji. Zeznania zaś pozwanego G. S. były wiarygodne w takim zakresie, w jakim zostały potwierdzone innymi wiarygodnymi dowodami przeprowadzonymi w toku przewodu sądowego, w pozostałym zakresie Sąd odmówił wiarygodności relacji pozwanego. G. S. unikał jednoznacznych odpowiedzi na pytania dotyczące jego możliwości zarobkowych i majątkowych, cały czas zasłaniając się trudną sytuacją rodzinną i koniecznością sprawowania, osobistej opieki nad matką. Nie był tez w stanie wyjaśnić, z jakich powodów gospodarstwo rolne, które prowadzi nie przynosi żadnych dochodów i dlaczego pracuje w nim „za darmo”. Również zasady doświadczenia życiowego wskazują, że pozwany nie jest w stanie, jak deklarował w trakcie zeznań, utrzymywać się jedynie z renty matki w kwocie 1050 zł, która w znacznej części przeznaczana jest na koszty leków i środków medycznych związanych z chorobą matki pozwanego.

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązek alimentacyjny został zdefiniowany w art. 128 kro i polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w razie potrzeby także środków wychowania. Podstawę prawną roszczenia alimentacyjnego dzieci względem rodziców stanowi art. 133§1 kro, zgodnie, z którym rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Wyjaśnić przy tym należy, że brak samodzielności dziecka odnosi się zarówno do małoletniego, pozostającego pod władzą rodzicielską, jak i do dziecka pełnoletniego, które nie z własnej winy nie potrafi jeszcze utrzymać się bez pomocy rodziców ze względu na swoją sytuację życiową, w szczególności z uwagi na brak wykształcenia czy zawodu. W okolicznościach niniejszej sprawy, nie powinno, więc budzić wątpliwości, że G. S. jest zobligowany do alimentowania swojej córki W. S., która uczy się w szkole średniej i z uwagi na swój wiek (16 lat) nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji.

Zakres świadczenia alimentacyjnego został zaś określony w art. 135 § 1 kro i zgodnie z tym przepisem zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przesłanka usprawiedliwionych potrzeb pozwala dostosować rozstrzygnięcie o alimentach do indywidualnych potrzeb uprawnionego, przy czym pod pojęciem tym należy rozumieć zarówno potrzeby niematerialne (psychiczne, duchowe, indywidualne zainteresowania, hobby, wypoczynek) i materialne (wyżywienie, ubranie, koszty mediów, wykształcenie) na poziomie przeciętnej stopy życiowej populacji, w której żyje i funkcjonuje uprawniony. W toku przewodu sądowego w niniejszej sprawie, ustalono zaś, że B. S. miesięcznie wydaje na zaspokojenie bieżących potrzeb małoletniej W. S. kwotę ponad 1400 zł miesięcznie. Wskazana kwota zaspokaja takie podstawowe potrzeby dziecka jak wyżywienie, ubranie, przybory szkolne, witaminy. Są to, więc niezbędne wydatki mieszczące się na poziomie przeciętnej stopy życiowej w aglomeracji (...). Do wskazanej kwoty koniecznych wydatków na utrzymanie uprawnionej dodać należy także wydatki na leczenie ortodontyczne, na które składają się zakup aparatu w kwocie 3200 zł oraz 140 zł, co miesiąc przez 2 lata, na ustawienie tzw. „podkręcenie” aparatu. Leczenie ortodontyczne, w dzisiejszych czasach, nie jest bowiem czymś wyszukanym ale zapewnia odpowiedni wygląd dziecku co jest szczególne istotne dla dziewczynki w okresie dojrzewania. Koszty utrzymania dziecka to także opłaty za media tj. woda, gaz, energia elektryczna (300 zł), z których korzysta mieszkając wspólnie z matka, bez których obecnie trudno wyobrazić sobie normalne funkcjonowanie.

Druga z przesłanek kształtujących zakres świadczenia alimentacyjnego zgodnie z treścią art. 135 § 1 kro tj. zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, oznacza status materialny, realny do osiągnięcia przy dołożeniu przez zobowiązanego należytej staranności z wykorzystaniem posiadanej wiedzy i umiejętności oraz zasobów majątkowych. Z cytowanego przepisy expilité wynika, więc, że o wysokości obowiązku alimentacyjnego, decydują możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego, a nie jego obecna sytuacja materialna. Ustalając, więc wartość alimentów Sąd uwzględnia możliwe do uzyskania dochody przez zobowiązanego, należycie dbającego o swoje interesy. Jak zaś ustalono w niniejszym postępowaniu G. S. z zawodu jest elektromonterem, może wiec liczyć na oferty pracy, co najmniej 3500 zł brutto. Pomimo to nigdzie nie pracuje zawodowo i jak twierdzi nie osiąga żadnych dochodów utrzymując się jedynie z renty matki, która ona pobiera w kwocie 1050 zł. Pomimo to pozwany pracuje „za darmo” w gospodarstwie swojej siostry, nie osiągając z tego tytułu żadnych profitów czy to w pieniądzu czy w naturze. Przy dołożeniu zaś odpowiednich starań, mógłby otrzymywać wynagrodzenie lub inną rekompensatę, które również mogłyby zwiększyć jego dochody i polepszyć sytuacje majątkową. Z powyższego wprost wynika, ze pozwany ma możliwości uzyskać dochód pozwalający na alimentowanie małoletniej, w kwotach zasądzonych wyrokiem z 30 marca 2017r. Przy dołażeniu należytej staranności i zaangażowania może, bowiem uzyskać dochód na poziomie co najmniej 2500 zł miesięcznie przyjmując, że pracowałby za najniższa stawkę oferowaną elektromechanikowi w powiecie (...), co pozwoliłoby mu na pokrycie alimentów należnych córce w łącznej kwocie 800 zł, bez uszczerbku dla swojego utrzymania.

Przypomnieć też, trzeba, że zgodnie z art. 135 § 2 kro wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim przypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. W niniejszej zaś sprawie, z zeznań obu stron, w tym także z zeznań pozwanego wynika, że piecze nad małoletnią W. S. sprawuje wyłącznie matka B. S., która dba o codzienne utrzymanie córki, ojciec zaś tj. G. S. jedynie sporadycznie odwiedza dziecko i nie ma wiedzy o jego potrzebach ani kosztach utrzymania. W konsekwencji G. S., skoro nie angażuje się w bieżącą opiekę nad córka, został zobowiązany do pokrywania znacznej części kosztów jej utrzymania.

W ocenie Sądu zaś to, że pozwany sprawuje opiekę nad swoją chorą matką, w żadnej mierze nie wpływa na zakres jego zobowiązania alimentacyjnego względem małoletniego dziecka. Zgodnie bowiem z art. 133 § 2 kro, z wyjątkiem dziecka, uprawniony do świadczeń alimentacyjnych, jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Matka pozwanego zaś pobiera stałe świadczenie w postacie renty, co wyżej wskazano; bieżącej pomocy udziela jej także córka, która mieszka na stałe w USA i która, jak przyznał pozwany, przysyła pieniądze „na leczenie” i organizując jej wyjazdy do USA. Wskazane okoliczności nie potwierdzają wiec aby matka G. S. znajduje się w niedostatku. Gdyby zaś pozwany podjął prace zawodową, również on mógłby część swojego dochodu przeznaczyć na pomoc chorej matce, np. w formie dofinansowania profesjonalnego opiekuna lub pielęgniarki, zachowując jednocześnie zdolność alimentowania małoletniej córki. Powyższe wyklucza więc możliwość ograniczenia obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec W. S., z uwagi na sprawowanie opieki nad matką.

Ostatecznie Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku z 30 marca 2017r.

Nie obciążając kosztami postepowania pozwanego stosowano art. 102 kpc, dążąc do uniknięcia konkurencji pomiędzy zobowiązaniami alimentacyjnymi względem małoletniego dziecka, a obowiązkiem pokrycia kosztów postępowania.

Nadając wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie zasądzonych alimentów stosowano art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

.