Sygn. akt VIII U 1939/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 czerwca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27 kwietnia 2016 r. przeliczył A. G. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 czerwca 2016 r. na trwale. W uzasadnieniu wskazano, że renta została przyznana na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej z dnia 22 czerwca 2016 r.

/decyzja – k. 432 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 2 sierpnia 2016 r. złożyła wnioskodawczyni A. G. i wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uznanie jej za całkowicie trwale niezdolną do pracy. W uzasadnieniu ubezpieczona wskazała, że zaskarżoną decyzją, na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS została uznana za częściowo niezdolną do pracy. Podała, że z rozstrzygnięciem tym nie sposób się zgodzić, gdyż jest ona osobą chorą psychicznie i od 1995 r. nieprzerwanie leczy się na schizofrenię. Dodała, że od 1997 r. do 2016 r. nieprzerwanie otrzymywała rentę chorobową z ZUS będąc za każdym uznawana za całkowicie niezdolną do pracy.

/odwołanie – k. 2 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 5/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. G. urodziła się (...)

/bezsporne/

Wnioskodawczyni posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe. Z zawodu jest piekarzem. Od 9 lat jest zatrudniona jako sprzątaczka w zakładzie pracy chronionej.

/bezsporne/

Ubezpieczona była uprawniona do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 1 kwietnia 1997 r. do 31 maja 2016 r.

/bezsporne/

Wnioskodawczyni posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

/bezsporne/

W dniu 27 kwietnia 2016 r. ubezpieczona ponownie złożyła wniosek o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 427 akt ZUS/

Po zapoznaniu się z dokumentacją lekarską oraz na podstawie przeprowadzonego badania Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 23 maja 2016 r. uznał, że wnioskodawczyni jest częściowo trwale niezdolna do pracy. Rozpoznał u badanej zaburzenia schizoafektywne.

/orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 429 akt ZUS, opinia lekarska – k. 62 dokumentacji medycznej/

Wnioskodawczyni w dniu 2 czerwca 2016 r. złożyła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

/sprzeciw – k. 63 – 65 dokumentacji medycznej/

Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 22 czerwca 2016 r. uznała ubezpieczoną za trwale częściowo niezdolną do pracy. Nie stwierdziła całkowitej niezdolności do jakiejkolwiek pracy. Komisja rozpoznała u wnioskodawczyni schizofrenię względną, niedobór masy ciała, przebytą plastykę pochwy i krocza z przezpochwowym usunięciem macicy z powodu obniżenia ścian pochwy, nikotynizm. W badaniu przedmiotowym Komisja nie stwierdziła u ubezpieczonej objawów psychotycznych, funkcjonowanie zawodowe i społeczne prawidłowe. Wnioskodawczyni nie wymagała hospitalizacji psychiatrycznej od 20 lat, leczona klozapiną w niewielkiej dawce od wielu lat z dobrym efektem i w monoterapii, zgłasza okresowe lęki, nastawienia ksobne, nad którymi stara się zapanować.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 431 akt ZUS, opinia lekarska – k. 65 – 66 dokumentacji medycznej/

Powyższe orzeczenie skutkowało wydaniem decyzji przyznającej wnioskodawczyni rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy trwale od 1 czerwca 2016 r.

/decyzja – k. 432 akt ZUS/

Z psychiatrycznego punktu widzenia u wnioskodawczyni rozpoznano schizofrenię paranoidalną. Ubezpieczona jest leczona psychiatrycznie od 1994 r. Wnioskodawczyni pracuje w specyficznych warunkach zakładu pracy chronionej poza godzinami pracy innych osób, nie jest rozliczana z godzin pracy, która nie wypełnia całej dniówki. Jest zatrudniona poniżej swojego wykształcenia. U badanej cały czas utrzymują się zarówno objawy psychotyczne jak i osiowe schizofrenii: afekt blady jednostajnie obniżony, słabo modulowany, ilościowe zaburzenia myślenia pod postacią natłoku myśli, jakościowe pod postacią halucynacji słuchowych, nieufność, podejrzliwość (prawdopodobnie utrzymujące się urojenia prześladowcze), izolacja od otoczenia. Powyższe objawy uniemożliwiają A. G. normalną egzystencję codzienną jak i pracę nawet w warunkach chronionych, ale przewidzianych do tego godzinach pracy, w towarzystwie innych osób. Obecność tych wszystkich objawów powoduje nadal całkowitą niezdolność do pracy w zawodzie piekarza do października 2019 r. Wnioskodawczyni może być zatrudniona wyłącznie w zakładach pracy chronionej.

/opinia biegłego sądowego specjalisty psychiatrii – K. K. – k. 13 – 14, pisemna opinia uzupełniająca – k. 45, ustna opinia uzupełniająca – 00:00:45 – 00:05:52 – płyta CD – k. 60/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinię biegłego psychiatry.

W ocenie Sądu pisemna opinia oraz opinie uzupełniające biegłego psychiatry są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawczyni. Biegły w swojej opinii jednoznacznie uznał, iż schorzenia na jakie cierpi ubezpieczona tj. schizofrenię paranoidalną obniża sprawność wnioskodawczyni w stopniu powodującym długotrwałą całkowitą niezdolność do pracy od daty upływu świadczenia rentowego tj. od 1 czerwca 2016 r. do 31 października 2019 r.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować powyższą opinię pisemną oraz opinie uzupełniające, są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego sądowego psychiatry, gdyż wniosek ten zmierza do przedłużenia postępowania, którego dotychczasowy przebieg pozwala na sformułowanie jednoznacznych wniosków orzeczniczych.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinia biegłego, zarówno pisemna jak i opinie uzupełniające w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu zostały wyjaśnione przez biegłego w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych w opiniach uzupełniających (w szczególności kwestia zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej). W ocenie Sądu brak było podstaw do powoływania kolejnego biegłego sądowego.

Należy zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 nie publ), a taka sytuacja w sprawie nie wystąpiła.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Stosownie do art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2016 r., poz. 887 ze zm.) prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

- jest niezdolny do pracy;

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

- niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z art. 12 powyższej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się, stosownie do art. 13 ust 1 ustawy stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Zdefiniowanie pojęcia "poziom kwalifikacji", użytego w tym przepisie ma istotne znaczenie, bowiem stanowi ono podstawę do ustalania rodzajów prac, które są w zasięgu możliwości ubezpieczonego, mimo stwierdzanego upośledzenia sprawności organizmu, a co za tym idzie, do ustalenia czy ograniczenie zdolności do pracy można zakwalifikować, jako znaczne. O poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana poprzez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy, także pracy fizycznej. Niższy jest zatem poziom kwalifikacji osób wykonujących proste prace fizyczne, niewymagające przyuczenia zawodowego niż poziom kwalifikacji osób wykonujących prace wymagające określonych specjalistycznych umiejętności nabywanych na podstawie przygotowania zawodowego./tak SA w wyroku z dnia 19 listopada 2015 r , III AUa 786/15, Lex nr 1950585/.

Częściowo niezdolny do pracy jest pracownik, który w wyniku choroby ma w istotny sposób ograniczoną zdolność do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Może on natomiast wykonywać zatrudnienie niżej kwalifikowane, o niższych zarobkach, w obniżonym wymiarze godzin. Wykonywanie pracy o takim charakterze nie świadczy o odzyskaniu zdolności do pracy./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 19 stycznia 2016 r, III Aua 342/15, Lex nr 2026205/

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego: akt ZUS, akt sądowych, dokumentacji medycznej oraz z opinii biegłego psychiatry wynika, że wnioskodawczyni jest osobą całkowicie okresowo niezdolną do pracy.

Przyczyną całkowitej okresowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni jest schizofrenia paranoidalna.

Sąd Okręgowy nie podzielił zastrzeżeń organu rentowego albowiem biegły psychiatra w pisemnej oraz ustnej opinii uzupełniającej wyjaśnił wszelkie wątpliwości oraz udzielił odpowiedzi na wszystkie pytania. Wskazał, że ubezpieczona pracuje w zakładzie pracy chronionej i całkowita niezdolność do pracy nie stanowi przeciwskazania do wykonywania pracy w takim zakładzie. Sąd w pełni podzielił opinię biegłego psychiatry, który wskazał, że wnioskodawczyni jest nadal tzn. od daty ustania pobierania renty całkowicie niezdolna do 31 października 2019 r.

Nadto należy wskazać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy na ogólnodostępnym rynku pracy, z wyłączeniem zatrudnienia w warunkach specjalnie przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych, spełnia przesłanki całkowitej niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 u.e.r.f.u.s. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 listopada 2016 r., III AUa 1811/15, LEX nr 2174885).

Co oznacza, że wbrew twierdzeniom organu rentowego, przeszkodą w uznaniu ubezpieczonej za całkowicie niezdolną do pracy nie jest wykonywanie przez nią pracy w zakładzie pracy chronionej.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy niezdolności do pracy od 1 czerwca 2016 r. do 31 października 2019 r.

Data początkowa jest związana z datą kończącą pobieranie przez ubezpieczoną świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy, a data końcowa wynika z opinii biegłego psychiatry.

Ubezpieczona ostatecznie nie kwestionowała okresowego charakteru renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnom. ZUS, wypożyczając akta rentowe.

K.K.-W.

7.08.17(urlop s. ref. 30.06.- 4.08.17)