Sygn. akt I C 129/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Magdalena Łukaszewicz

Protokolant:

st.sekr. sądowy Anita Topa

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2017 r. w Piszu

sprawy z powództwa R. N.

przeciwko K. N. (1)

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanego K. N. (1) na rzecz powoda R. N. kwotę 45000 zł (czterdzieści pięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25.08.2014r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Nakazuje pobrać od pozwanego K. N. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 2604,11 zł (dwa tysiące sześćset cztery złote 11/100 groszy).

IV.  Zasądza od pozwanego K. N. (1) na rzecz powoda R. N. kwotę 723,40 zł (siedemset dwadzieścia trzy złote 40/100 groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt C 129/15

UZASADNIENIE

R. N. w dniu 25.08.2014r. wytoczyła powództwo przeciwko K. N. (1) o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 75000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 10.09.2006r., po przyjęciu urodzinowym wydanym w domu stron w mieście W. w USA, pozwany pod wpływem alkoholu wszczął awanturę. Uderzył powódkę pięścią w twarz. W wyniku kolejnych uderzeń, których powódka nie pamięta, R. N. doznała załamania szczęki i nosa, uszkodzenia lewego oka, prawego ucha ze znaczną utrata słuchu. Przez prawie dwa tygodnie leżała w szpitalu. Skutki pobicia odczuwa do dnia dzisiejszego, ponadto cierpi na zespół stresu pourazowego.

Pozwany K. N. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Nadto wskazał, iż w dniu 10.09.2006r. nie uderzył powódki, zaś powódka próbuje wykorzystać obrażenia jakich doznała w nieznany pozwanemu sposób w postępowaniu rozwodowym. Zakwestionował zasadność roszczenia i jego wysokość.

Sąd ustalił, co następuje.

R. N. i K. N. (1)byli małżeństwem od 27.07.1991r. do 11.06.20014r., kiedy zapadł prawomocny wyrok w przedmiocie rozwiązania małżeństwa przez rozwód z winy K. N. (1). W nocy z 09 na 10 września 2006 roku w mieszkaniu małżonków przy ul. (...) W miejscowości W., w stanie I. Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej K. N. (1)dokonał uszkodzenia ciała swej żony R. N. poprzez kilkukrotne uderzanie jej pięścią w twarz i głowę w wyniku czego doznała stłuczenia twarzy w okolicy obu oczodołów z wylewem krwawym podspojówkowym oka prawego, złamania żuchwy w okolicy kąta po stronie lewej, przy czym obrażenia te skutkowały rozstrojem zdrowia na okres powyżej siedmiu dni. Za czyn ten, stanowiący występek z art. 157§1 kk, K. N. (1)został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 02.11.2016r. w sprawie II K 155/16 na karę grzywny.

(dowód: wyroki Sądu Rejonowego w Piszu i Sądu Okręgowego w Olsztynie wraz z uzasadnieniem k. 306-307, 96, 90-95, opinie biegłych sądowych: z zakresu psychologii k.134-136, z zakresu laryngologii k. 155-165, 203-2011 z zakresu chirurgii szczękowej k. 247-249, z zakresu okulistyki k. 266, 297)

O pobiciu R. N. zawiadomiła przyjaciółkę K. M., która przyjechał do niej i zabrała ją do swojego mieszkania, w którym podała jej leki przeciwbólowe.

(zeznania świadków: K. M. k.146, Z. C. k.101, P. N. k. 120v-121, J. C. k. 131)

Dnia 11.09.2006r. z uwagi na nasilający się ból i doznane obrażenia R. N. zgłosiła się do szpitala. Dnia 18.09.2006r. R. N. przeszła zabieg operacyjny żuchwy. Zastosowano wewnętrzne unieruchomienie przy pomocy śrub (...) i drutów. Nadal przyjmowała leki przeciwbólowe i pozostawała na płynnej diecie. Dnia 22.09.2006r. opuściła szpital.

(dowód: karta zdrowia pacjenta, wypis k. 24, 25)

Po około 5 tygodniach śruby wraz z drutami zostały usunięte. Do tego czasu R. N. przyjmowała jedynie płynne pokarmy. W wyniku takiej diety schudła 11 kg w bardzo krótkim czasie. Po wyjściu ze szpitala nie wróciła do męża, zamieszkała u znajomej. Około tydzień po zdjęciu drutów wróciła do pracy. Jakiś czas później ponownie zamieszkała wraz z mężem.

(dowód: przesłuchanie R. N. k.309-310)

Dnia 27.09.2006r. R. N. zgłosiła miejscowej Policji domowe pobicie.

(dowód: raport k. 20-23, zeznania świadka K. M. k.146)

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego K. N. (1) jest w niniejszej sprawie niewątpliwa. Podstawą prawną tej odpowiedzialności jest art. 415 k.c., zgodnie z którym, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Sąd przy ustalaniu winy pozwanych, zgodnie z treścią art. 11 k.p.c., był związany ustaleniami prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 02.11.2016r. w sprawie II K 155/16, na mocy którego pozwany został uznany winnym, tego że w nocy z 09 na 10 września 2006 roku w mieszkaniu małżonków przy ul. (...) W miejscowości W., w stanieI.Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej dokonał uszkodzenia ciała swej żony R. N. poprzez kilkukrotne uderzanie jej pięścią w twarz i głowę w wyniku czego doznała stłuczenia twarzy w okolicy obu oczodołów z wylewem krwawym podspojówkowym oka prawego, złamania żuchwy w okolicy kąta po stronie lewej, przy czym obrażenia te skutkowały rozstrojem zdrowia na okres powyżej siedmiu dni.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na treści wyroku Sądu Rejonowego w Piszu wydanego w sprawie II K 155/16 oraz zeznaniach wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków. Sąd nie podzielił wersji zdarzeń przedstawionej przez pozwanego, albowiem były one całkowicie sprzeczne z relacją świadków i powódki oraz z ustaleniami prawomocnego wyroku karnego wydanego w sprawie II K 155/16 tut. Sądu.

Celem ustalenia skutków pobicia powódki Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu chirurgii szczękowej, laryngologii, okulistyki oraz psychologii.

Sąd podzielił opinie biegłych A. S. i biegłego M. H. odnośnie rodzajów obrażeń doznanych przez powódkę i ich skutków. Biegli opierając się na materiale dowodowym sprawy (dokumentacji medycznej) zajęli tożsame stanowisko. Jak wynika z przedstawionej przez powódkę dokumentacji medycznej w szpitalu, do którego się zgłosiła zrobione było badanie tomografem komputerowym. Zdaniem biegłej A. S. badanie takie wykazałoby złamanie i skrzywienie przegrody nosa, a takiej informacji brak w dokumentacji medycznej. W dokumentacji tej brak jest również jakichkolwiek informacji o krwawieniu z ucha bądź urazie ucha. Biegła stwierdziła u powódki obustronny niedosłuch przewodzeniowy jednakże zdaniem biegłej powstał on na skutek przewlekłego nieleczonego obustronnego procesu zapalnego ucha. Zdaniem biegłej laryngologiczne obrażenia ciała powódki tj. stwierdzone złamanie nosa i uszkodzenie prawego ucha z utratą słuchu nie powstały na skutek zdarzenia z dnia 10.09.2006r.

Sąd podzielił również w całości opinie biegłych z zakresu okulistyki i psychologii. Z opinii tych wynikało, iż u powódki nie występuje zespół stresu pourazowego ani trwały uszczerbek w zakresie narządu wzroku.

Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinie sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. W szczególności biegli przy wydawaniu opinii dysponowali dokumentacją medyczną powoda, jak również przeprowadzili stosowne badanie przedmiotowe. Mając na uwadze powyższe oraz treści opinii biegłych S. i H. Sąd nie podzielił opinii sporządzonej przez biegłą L. L., która wskazała, iż zdjęcie RTG wykazało złamanie nosa. Twierdzenie takie nie znajduje uzasadnienia w zgromadzonej dokumentacji medycznej.

Roszczenia pozwu w zakresie zadośćuczynienia opierają się na przepisie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W ramach cytowanego przepisu uwzględnione powinny być okoliczności, które składają się na pojęcie krzywdy i jej rozmiar. Oczywistym jest, że ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu w celu określenia właściwej wysokości zadośćuczynienia nie wyczerpuje oceny i ma jedynie charakter pomocniczy i orientacyjny. W przedmiotowej sprawie pobicie powódki nie pozostawiło trwałych następstw fizycznych, jednakże faktem jest, iż doznała przemocy fizycznej, poniżenia, czasowego uszczerbku na zdrowiu, bólu związanego z samym pobiciem, jak również z pobytem w szpitalu, przeprowadzoną operacją żuchwy, czy tez koniecznością znoszenia przez ok. pięć tygodni śrub i drutów w jamie ustnej. Na skutek pobicia powódka straciła wagę, musiała pozostawać na płynnej diecie, bała się wrócić do własnego domu. Doznała przemocy ze strony osoby najbliższej – męża, co z całą pewnością pozbawiło ją poczucia bezpieczeństwa. Wynikiem tego był strach przed powrotem do domu. Powódka w szpitalu, a potem w obcym dla niej miejscu, przechodziła rekonwalescencję, przy czym nie stać jej było na hospitalizacje w wybranym szpitalu i leczenie u wybranych specjalistów. W okresie tym nie mogła pracować, do pracy wróciła dopiero po ok. 6 tygodniach.

W świetle przepisów kodeku cywilnego podstawowym celem zadośćuczynienia należnego osobie poszkodowanej jest złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna i ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, a przy tym nie prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma zatem charakter kompensacyjny. Jednakże wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać wszystkie okoliczności (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.05.21972r., I CR 106/72, niepubl.) i przedstawiać przy tym ekonomicznie odczuwalną wartość. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny i Sądu Najwyższego, treść art. 445 k.c. pozostawia Sądowi swobodę w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala w okolicznościach konkretnej sprawy uwzględnić indywidualne właściwości i odczucia osoby pokrzywdzonej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.07.1997r., II CKN 273/97, LEX nr 286781).

Bezspornym jest, że w rozpatrywanym przypadku powódka doznała krzywdy ujmowanej jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) i cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi, z rozstrojem zdrowia czy wyłączeniem z normalnego życia).

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu zadośćuczynienie w wysokości 45 000 złotych ma odczuwalny ekonomicznie wymiar, uwzględnia rozmiar krzywdy doznanej przez powódkę na skutek pobicia przez męża, odczuwanych dolegliwości bólowych, czas trwania i rodzaj leczenia. Kwota ta jest także adekwatna do istniejących stosunków majątkowych społeczeństwa, w tym wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przez co utrzymana jest w rozsądnych granicach i w żaden sposób nie podważa kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

Krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowanym w art. 445 k.c., jest szkodą niemajątkową. Charakter tej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego odszkodowania nie należy traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty, o której stanowi art. 445 § 1 k.c., ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, ale jednocześnie nie może być źródłem wzbogacenia (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.02.2000r., III CKN 582/98, LEX nr 52776).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. i art. 455 kc, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 45 000 złotych tytułem zadośćuczynienia, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 25.08.2014 roku do dnia zapłaty.

W pozostałej części Sąd oddalił powództwo.

Sąd nie podzielił stanowiska pozwanego odnośnie zarzutu przedawnienia roszczenia. Jak wynika z treści art. 442 1§2 kc (który z uwagi na przepisy przejściowe ma zastosowanie w tej sprawie) jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa (uprzednio 10 lat). W przedmiotowej sprawie szkoda wynikła z czynu pozwanego stanowiącego występek z art. 157 kk. Powyższe wynika z treści prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Piszu wydanego w sprawie II K 155/16, w związku z czym zastosowanie znajdzie w tym przypadku dwudziestoletni okres przedawnienia roszczenia, który jeszcze nie upłynął.

O kosztach procesu, wobec jedynie częściowego uwzględnienia żądań pozwu, Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 k.p.c., biorąc pod uwagę wygranie sprawy przez powódkę w 60 procentach. Koszty poniesione przez powódkę wyniosły łącznie 3617 złotych, na co składają się: kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa i kwota 3600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 6 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w brzmieniu na dzień wniesienia pozwu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). 60 % ze wskazanej kwoty wynosi 2170,20 zł. Pozwany, tak jak strona powodowa, również poniósł koszty związane z zastępstwem procesowym w kwocie 3617 zł. Pozwany wygrał sprawę w 40 %, stąd należna mu kwota wynosi 1446,80 zł. Sąd dokonał kompensacji kosztów i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 723,40 zł (2 170,20 zł – 1 446,80 zł).

Nadto, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.), Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 2604,11 złotych tytułem nieuiszczonych przez strony kosztów sądowych. Powódka zwolniona została przez Sąd z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 3750 zł oraz zaliczki na wynagrodzenie biegłych. Koszty opinii biegłych sądowych wyniosły łącznie 2256,85 zł i pokryte zostały częściowo z zaliczki w kwocie 1000 zł wpłaconej przez pozwanego. Do zapłaty przez pozwanego na rzecz Skarbu Państwa pozostaje zatem kwota 2604,11 zł (( 3750 zł + 2256,85) x 60% - 1000 zł = 2604,11).