UZASADNIENIE

S. S. oskarżony został o to, że w dniu 27 sierpnia 2016r. w miejscowości C. przy ul. (...) jechał jako kierujący po drodze publicznej samochodem marki „M. (...)” nr rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości, gdzie pierwsze badanie o godz.00:38 wykazało 0,65 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, drugie badanie o godz.01:16 wykazało 0,58 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a trzecie badanie o godz.01:41 wykazało 0,55 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o czyn z art.178a§1 kk.

Wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2017r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w sprawie sygn. XI K 787/16 przyjmując, że oskarżony S. S. dopuścił się tego, że w dniu 27 sierpnia 2016r. w miejscowości C. przy ul. (...) prowadził w ruchu lądowym samochód marki „M. (...)” nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, co zostało potwierdzone badaniem urządzeniem elektronicznym Alkotest 7110 PL, gdzie pierwsze badanie o godz.00:38 wykazało 0,65 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, drugie badanie o godz.01:16 wykazało 0,58 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a trzecie badanie o godz.01:41 wykazało 0,55 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. czynu z art.178a§1 kk i za to na podstawie art.66§1 kk i art.67§1 kk sąd warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko niemu na 3 lata tytułem próby; na podstawie art.67§3 kk i art.39 pkt 7 kk orzekł świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł na rzecz (...); na podstawie art.67§3 kk i art.39 pkt 3 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii C i C+E oraz D i D+E na okres roku; na podstawie art.67§3 kk i art.39 pkt 3 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii B na okres 2 lat; zasądził od oskarżonego kwotę 100 zł tytułem opłat oraz obciążył go pozostałymi wydatkami w wysokości 1.494,95 zł.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator.

Na podstawie art.425§1 i 2 kpk, art.444 kpk oraz art.447§1 kpk zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego S. S..

Na zasadzie art.427§2 kpk oraz art.438 pkt 3 kpk wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zapadłego orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na niesłusznym uznaniu, iż zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy oraz poczynione ustalenia dają podstawę do warunkowego umorzenia postępowania wobec S. S., podczas gdy prawidłowe ustalenia w zakresie sposobu i okoliczności popełnienia czynu, rodzaju i charakteru naruszonego dobra oraz właściwa ocena zamiaru i motywacji sprawcy prowadzi do wniosku, że społeczna szkodliwość czynu popełnionego przez oskarżonego jest znaczna, co winno skutkować wydaniem wyroku skazującego wobec S. S..

Podnosząc powyższe zarzuty, na podstawie art.427§1 kpk, art.437§1 kpk oraz art.456 kpk wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sadowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna albowiem zarzutowi i argumentom w niej zawartym nie można odmówić słuszności.

Nie przesądzając na obecnym etapie postępowania ostatecznej treści rozstrzygnięcia stwierdzić należy, że zaskarżone orzeczenie ostać się nie może, a to ze względów następujących :

Analiza akt sprawy nie pozostawia wątpliwości co do tego, że zaskarżony wyrok wydany został z rażącym naruszeniem prawa mającym wpływ na treść orzeczenia - a mianowicie art. 66, 67 § 1 k.k. w zw. z art. 115 § 2 kk i art. 424 kpk przy czym waga tych przepisów musiała spowodować konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Przypomnieć należy, że w doktrynie prezentowano w przeszłości różne stanowiska co do tego jakie elementy składają się na społeczną szkodliwość czynu. Obecnie podkreśla się, iż spory na temat okoliczności wpływających na ujemną zawartość czynu przerwał ustawodawca w 1997 r., wprowadzając, do kodeksu karnego określenie tych okoliczności które odpowiadają założeniom tzw. koncepcji kompleksowej. O stopniu społecznej szkodliwości mają zatem decydować wyłącznie okoliczności związane z czynem i to zarówno natury przedmiotowej, jak i podmiotowej (por. W. Wróbel, A. Zoll, Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2010, s. 310 - 312). W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że art. 115 § 2 k.k., który zawiera zamknięty katalog kryteriów oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu, nie pozostawia wątpliwości, że dominujące znacznie mają okoliczności z zakresu strony przedmiotowej, do której dołączono tylko dwie przesłanki strony podmiotowej (postać zamiaru i motywację sprawcy), a pominięto natomiast okoliczności związane z samym podmiotem czynu, tj. sprawcą, takie jak: wiek, opinia, właściwości i warunki osobiste, które wpływają na wymiar kary ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008 r., V KK 1/08, R-OSNKW 2008, poz. 1325).

Słusznie zauważa się też w doktrynie, że stwierdzając znikomy czy też nieznaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, organ procesowy przyjmuje na siebie obowiązek wskazania przyczyn i przekonywującego uzasadnienia powodów decydujących o zasadności umorzenia lub warunkowego umorzenia postępowania karnego (por. M. Królikowski w: M. Królikowski, R. Zabłocki, Komentarz k.k., t. I, Warszawa 2010, s. 199 - 201).

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy obowiązkowi temu nie sprostał.

Analiza uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w sposób jednoznaczny przekonuje o tym, że dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, Sąd ten dokonał ustaleń sprzecznie z treścią materiału dowodowego, a następnie ustalenia te uczynił podstawą swojego rozstrzygnięcia, co w konsekwencji musi prowadzić do jego dyskwalifikacji.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika bowiem, że co prawda Sąd zasadnie przyłożył wielką wagę do kwestii związanych ze stopniem nietrzeźwości oskarżonego oraz okolicznościami zdarzenia a więc mającymi kluczowe znaczenie z punktu widzenia art. 115 § 2 k.k. jednakże zupełnie błędnie i wbrew dowodom zinterpretował te fakty.

I tak nie sposób zaakceptować konstatacji Sądu, iżby za oceną o nieznaczności stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego miał przemawiać fakt, że ilość alkoholu w organizmie oskarżonego była niewielka, na granicy wykroczenia oraz że zachowanie oskarżonego nie spowodowało realnego zagrożenia w ruchu lądowym z uwagi na czas kiedy zdarzenie miało miejsce.

Otóż uszło uwadze Sądu, iż oskarżony w chwili czynu miał 0,65 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a nie 0,65 ‰ , co można byłoby uznać za wartość minimalną i „nieznacznie przekraczającą granice wykroczenia”. Tymczasem 0,65 mg/l to w rzeczywistości 1,36 ‰ , a więc ponad 2,5- krotność stanu nietrzeźwości, który statuuje popełnienie przestępstwa.

Z kolei bez znaczenia jest fakt , że do zdarzenia doszło w nocy , gdy rzeczywiście jest mniejszy ruch lądowy i niższe zagrożenie w ruchu, skoro w realiach sprawy było z goła odmiennie. Oskarżony doprowadził bowiem do kolizji drogowej stracił panowanie nad autem, zjechał na pobocze, uderzył w słup elektryczny, znak drogowy a wreszcie w zaparkowany samochód, w którym były osoby trzecie. Także przy samochodzie był człowiek ( (...). B.). Nadto dwoje z tych osób doznało naruszenia czynności narządów ciała na czas nie przekraczający 7 dni. Tym sposobem nie sposób uznać, iżby sam fakt czasu zdarzenia miał znaczenie dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu.

Powyższe jest szczególnie istotne, że okoliczności popełnienia czynu, o których mowa w art. 115 § 2 k.k., czyli czas i miejsce popełnienia czynu oraz kontekst sytuacyjny zachowania się sprawcy wydają się mieć w realiach sprawy szczególną doniosłość. Stąd wadliwa ocena tego aspektu musiała skutkować uchyleniem rozstrzygnięcia Sądu.

W tym stanie rzeczy należało uchylić wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy i przekazać temu Sądowi sprawę do ponownego rozpoznania, w którym ponownie zostanie dokonana ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, zgodnie z treścią zebranych dowodów i z uwzględnieniem kryteriów określonych w art. 115 § 2 k.k.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE