Sygn. akt I C 880/15
Dnia 19 stycznia 2017 roku
Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Bogusław Glinka
Protokolant: Beata Olewińska
po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2017 roku na rozprawie
sprawy z powództwa (...) w K.
przeciwko J. S.
o zapłatę 48 077,19 zł
I/ zasądza od pozwanego J. S. na rzecz powoda (...) w K. kwotę 48 077,19 zł (czterdzieści osiem tysięcy siedemdziesiąt siedem złotych dziewiętnaście groszy) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, jednak nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, od dnia 4 maja 2015 roku do dnia zapłaty;
II/ zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4 821 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;
III/ zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie na rzecz adwokat M. G. kwotę 2952 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu
(...)w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. S. kwoty 48 077,19 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 24236,83 zł od dnia 04 maja 2015 do dnia zapłaty i kosztami procesu.
Na uzasadnienie żądania pozwu powód wskazał, iż na postawie umowy nr (...)zawartej z (...) Bankiem S.A. pozwany zobowiązał się do spłaty zadłużenia za zasadach określonych w Umowie i Regulaminie Udzielania Kredytów i Pożyczek/wydawania kart kredytowych w (...) Bank S.A. W związku z nieuregulowaniem należności w terminie Bank podjął działania windykacyjne i wezwał pozwanego do zapłaty. Całość wierzytelności jest wymagalna od 15 lipca 2010 r. Mimo działań windykacyjnych pozwany nie uregulował w pełni roszczeń z umowy. Pozostała do zapłaty wierzytelność została zbyta w dniu 07 czerwca 2013 r. na rzecz powoda. Wyciąg z ksiąg Banku stanowi dowód istnienia wierzytelności w dniu cesji. Powód poinformował pozwanego o przelewie i wezwał go do zapłaty, jednak do dnia wytoczenia powództwa pozwany zobowiązania nie uregulował. Na wymagalne roszczenie składa się kapitał w kwocie 24 236,83 zł, odsetki umowne 747,53 zł, odsetki karne 22162,15 zł i koszty w wysokości 930,68 zł. W dniu 29 sierpnia 2011 r. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu została nadana sądowa klauzula wykonalności pod sygn. akt I Co 2441/11 i wierzyciel wszczął egzekucję. Następnie w związku ze sprzedażą wierzytelności powodowi Euro Bank złożył wniosek o umorzenie egzekucji na podstawie art. 825 pkt 1k.p.c. Powód wskazał, że wobec podejmowania przez Euro Bank czynności przed sądem doszło do przerwania biegu przedawnienia. Egzekucja prowadzona była przez komornika przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie M. M. pod sygn. akt KM 245/13.
Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w dniu 26 maja 2015 r. pod sygn. akt I Nc 1638/15 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, który następnie utracił moc na skutek wniesienia przez pozwanego sprzeciwu.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty (zatytułowanym jako odpowiedź na pozew), a następnie w toku sprawy pozwany przyznał okoliczności faktyczne pozwu i nie kwestionował roszczenia ani co do zasady, ani wysokości. Podnosił jedynie argumenty dotyczące swojej sytuacji rodzinnej i osobistej, przeżyć psychicznych z tym związanych, dokonanej próby samobójczej i pobytu w szpitalu psychiatrycznym i wskazywał, że nie jest w stanie spłacać zobowiązania, potrzebny jest mu spokój, bowiem choroba może nawrócić. Zarzucił też udzielenie mu kredytu mimo braku zdolności kredytowej.
Stan faktyczny i rozważania prawne.
Niesporne między stronami były następujące okoliczności (przyznane przez powoda fakty i wysokość roszczenia).
W dniu 27 lipca 2009 r. pozwany zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę pożyczki (...)kwotę 24549,81 zł na okres 4 lat z oprocentowaniem stałym w wysokości 17,50% rocznie, nie wyższym niż odsetki maksymalne. Pozwany nie spłacał pożyczki i została ona wypowiedziana przez Bank, który w dniu 02 sierpnia 2011 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), który następnie zaopatrzony został przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie dnia 29 sierpnia 2011 r. w sprawie I Co 2441/11 w klauzulę wykonalności i na jego podstawie prowadzona była egzekucja przez komornika przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie M. M. pod sygn. akt KM 245/13. Pozostała do zapłaty wierzytelność została zbyta przez Bank w dniu 07 czerwca 2013 r. na rzecz powoda. Bank sporządził w dniu 07 czerwca 2013 r. wyciąg z ksiąg banku nr (...) stwierdzający należność z umowy pożyczki nr (...) na dzień przelewu wierzytelności w łącznej wysokości 41 305,49 zł, w tym kapitał 24236,83 zł, odsetki 16137,98 zł i koszty w wysokości 930,68 zł. Następnie w związku ze sprzedażą wierzytelności powodowi Euro Bank złożył wniosek o umorzenie egzekucji na podstawie art. 825 pkt 1k.p.c. Powód sporządził wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej nr (...), w którym wykazał, że zobowiązanie pozwanego wynosiło na dzień nabycia wierzytelności 07 czerwca 2013 r. kwotę 41 305,49 zł, w tym kapitał 24236,83 zł, odsetki 16137,98 zł i koszty w wysokości 930,68 zł. Pismem z dnia 20 kwietnia 2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty. Powód skapitalizował odsetki na dzień 03 maja 2015 r. i łącznie dochodzi wierzytelności w wysokości 48 077,19 zł z odsetkami od kwoty kapitału 24236,83 zł od dnia 04 maja 2015 r. do dnia zapłaty.
Powołany w sprawie biegły z zakresu psychiatrii R. B. w opinii pisemnej z dnia 10 września 2016 r. stwierdziła, że pozwany w dacie zawierania umowy pożyczki nr (...) w dniu 23 lipca 2009 r. miał zachowaną zdolność świadomego i swobodnego powzięcia decyzji i wyrażenia woli.
Dowód: opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 10 września 2016 r.
Sąd ustalił stan faktyczny jako niesporny, wynikający z przyznania faktów, bowiem w części dotyczącej zaciągnięcia zobowiązania oraz powstania bankowego tytułu egzekucyjnego, nadania mu klauzuli wykonalności i prowadzenia egzekucji przez (...) Bank S.A. okoliczności faktyczne były przyznane przez pozwanego, a także wysokość roszczenia była niesporna. Ponieważ pozwany zarzucił biegłej nienależyte osobiste zbadanie pozwanego i brak koniecznej części psychologicznej, biegła przedstawiła wyjaśnienia co do okoliczności badania pozwanego i wydania opinii oraz braku konieczności przeprowadzenia badań psychologicznych wskazując, że najbardziej miarodajne były badania przeprowadzane w okresie zbliżonym do zawarcia umowy pożyczki i dane pozyskane z przedstawionej dokumentacji medycznej, akt sprawy i badania pozwanego były wystarczające do wydania opinii, którą podtrzymała w całości. Sąd uznał, że opinia jest wyczerpująca, jasna i pełna, odpowiada na pytanie Sądu i tezy we wnioskowanym przez pozwanego zakresie. Sporządzona została przez osobę posiadającą wiadomości specjalne, Sąd zaakceptował ją w całości. Okoliczność, że subiektywne poczucie pozwanego, dla którego opinia nie jest korzystna, powoduje jego niezadowolenie i kwestionowanie opinii nie uzasadnia ani jej uzupełnienia, ani powołania innego biegłego. Z tego względu Sąd oddalił wniosek pozwanego o uzupełnienie opinii o część psychologiczną.
Zgodnie z art. 82 k.c. oświadczenie woli jest nieważne, jeśli zostało złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, w szczególności z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo choćby nawet przemijającego zaburzenia czynności psychicznych. Jak wynika z opinii sądowo-psychiatrycznej pozwany nie znajdował się w stanie powodującym nieważność jego oświadczenia woli przy zawieraniu umowy pożyczki w dniu 23 lipca 2009 r. Skoro jego oświadczenie woli jest ważne, a stan faktyczny niesporny, to z zawarcia umowy pożyczki wynikają dla pożyczkobiorcy obowiązki w zakresie terminowego zwrotu pożyczki i zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, a także odsetek za opóźnienie w zwrocie pożyczki. Pożyczka jako umowa uregulowana została w art. 720-724 k.c. oraz w ustawie z 21 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim. Przelew wierzytelności pomiędzy bankiem udzielającym pożyczkę i powodem, także nie kwestionowany przez pozwanego, uregulowany został przede wszystkim w art. 509-510 k.c. i nast., a umowa przelewu z dnia 7 czerwca 2013 r. odpowiada tym regulacjom. Skoro więc pozwany zawarł umowę pożyczki, kwotę pożyczki otrzymał i nie zwrócił jej, a pożyczkodawca skutecznie przeniósł wierzytelność z umowy pożyczki na powoda, to roszczenie w tym zakresie jest uzasadnione w całości.
Pozwany nie wykazał nieważności swego oświadczenia woli, ale należy dodać, że okoliczność ta nawet gdyby została wykazana nie zwalniałaby pozwanego z obowiązku spłaty otrzymanych pieniędzy, tylko wówczas na innej podstawie. Pozwany wskazywał także, że bank jest odpowiedzialny za udzielenie mu pożyczki bez zbadania jego zdolności kredytowej, bowiem posiadał w dacie zaciągania pożyczki inne zobowiązania. Należy jednak wskazać, że pozwany nie złożył żadnych wniosków w tym zakresie i nie wykazał, by tak było, co obciążało go zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu z art. 6 k.c. Trzeba jednak zaznaczyć, że ewentualny brak zdolności kredytowej nie zwalnia biorącego pożyczkę z obowiązku jej spłaty, a przenosi ryzyko odzyskania na dającego pożyczkę, czy nabywcę wierzytelności, jak w niniejszej sprawie ( jest to jednak kwestia odnosząca się do relacji stron umowy przelewu).
Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.
Orzeczenie o kosztach procesu należnych powodowi (pkt II) oparto na art. 98 k.p.c. ustanawiającym odpowiedzialność za wynik sporu. Skoro pozwany przegrał proces w całości obowiązany jest zwrócić powodowi koszty w pełnej wysokości. Na koszty te składa się wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej w wysokości 2400 zł, przy dochodzonej wartości przedmiotu sporu i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 2404 zł uiszczonej opłaty sądowej, łącznie 4821 zł. Trzeba zaznaczyć, że zgodnie z art. 108 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi. Pozwany wprawdzie nie korzystał ze zwolnienia od kosztów sądowych, jednak korzystał z pomocy prawnej udzielonej mu z urzędu, której przesłanki udzielenia są analogiczne jak przy zwolnieniu od kosztów sądowych.
Ponieważ, jak wspomniano wyżej, pozwany korzystał z pomocy prawnej udzielonej mu z urzędu przez adwokata i przegrał spór, wobec czego brak jest podstaw do obciążenia kosztami tej pomocy zarówno powoda, wygrywającego sprawę, jak i samego pozwanego, w świetle art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Mając to na względzie Sąd zasądził na rzecz ustanowionego z urzędu adwokata od Skarbu Państwa koszty nie opłaconej pomocy prawnej w wysokości równej stawce minimalnej 2400 zł, powiększonej o podatek od towarów i usług 23%, łącznie 2952 zł (pkt III).