UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 sierpnia 2017r.

Decyzją z dnia 9.09.2016r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku D. Z. z dnia 21.06.2016r. odmówił jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu powołanej decyzji organ rentowy wskazał, że odmawia przyznania prawa od renty, ponieważ zgodnie z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 26.08.2016r. wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła D. Z. wskazując, iż nie zgadza się z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS. Obecnie jest pod stała kontrolą lekarza, a jej stan zdrowia nie uległ poprawie, wręcz przeciwnie, nadal cierpi na bóle kręgosłupa połączone z promieniowaniem do nogi i jej drętwieniem.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

D. Z. urodziła się (...). W dniu 5 sierpnia 2009 r. złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z dnia 7 września 2011 r. ZUS Oddział w Ł. przyznał wnioskodawczyni rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 23 października 2009 r. do 31 października 2011 r. Okres pobierania świadczenia rentowego był wielokrotnie przedłużany.

W dniu 23 czerwca 2016r. D. Z. złożyła ponowny wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 8 sierpnia 2016r. wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy. Podobnie, orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 26 sierpnia 2016r. nie uznano wnioskodawczyni za niezdolną do pracy.

Dowód: dokumentacja w aktach ZUS

Zawód wyuczony wnioskodawczyni to aparatowy przetwórstwa mleczarskiego. W (...) r. ukończyła zasadniczą szkołę zawodową. Wnioskodawczyni pracowała jako pracownik produkcji, sprzedawca oraz pracownik hali w fabryce obuwia.

Dowód: dokumentacja w aktach ZUS

W celu ustalenia stanu zdrowia wnioskodawczyni, w szczególności, czy jest ona nadal częściowo niezdolna do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, kiedy powstała owa niezdolność do pracy, czy nastąpiła istotna poprawa lub istotne pogorszenie stanu zdrowia odwołującej od czasu badania w dniu 14 grudnia 2011r., a także czy niezdolność do pracy ma charakter trwały czy okresowy, Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii.

Biegły sądowy z zakresu neurologii w opinii z dnia 28 grudnia 2016r. sporządzonej w oparciu o badanie sądowo-lekarskie i dokumentację medyczną zauważył, że obecnie w badaniu neurologicznym nie stwierdza się cech rwy kulszowej lub udowej. Siła kończyn jest symetryczna, nie ma niedowładów, a chód wnioskodawczyni jest sprawny. W ostatnio wykonanym badaniu rezonansowym stwierdzono wypukliny dysków L3-S1 ale bez opisanego ucisku na korzenie nerwowe. W stosunku do poprzednich opisów przedmiotowych badań neurologicznych, które są zamieszczone w dokumentacji z poradni neurologicznej nastąpiła poprawa stanu tj. ustąpiły objawy bólowe w typie rwy. Aktualnie nie stwierdza się obecnych uprzednio objawów rozciągowych z kończyn dolnych, Także obraz widoczny w badaniach rezonansu nie stanowi o uznaniu długotrwałej niezdolności do pracy.

W opinii uzupełniającej z dnia 29 marca 2017 r. biegły z zakresu neurologii podtrzymał w całości swoją opinię w sprawie, wskazując, iż istnienie możliwość, że w dniu badania przez ortopedę wnioskodawczyni mogła być opiniowana jako niezdolna do pracy.

Dowód: opinia neurologiczna k.9-11 akt sądowych, opinia uzupełniająca k.20 akt sądowych)

Biegły sądowy z zakresu ortopedii rozpoznał u wnioskodawczyni chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego z objawami korzeniowymi o charakterze nawrotowym. Po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną oraz na podstawie badania lekarskiego, biegły stwierdził, iż wnioskodawczyni w chwili obecnej prezentuje dolegliwości istotnie uniemożliwiające jej wykonywanie pracy zgodnie z kwalifikacjami na otwartym rynku pracy z przyczyn schorzeń ortopedycznych, okresowo przez dwa lata do 31 grudnia 2018 r. Zmiany w kręgosłupie lędźwiowym mimo długotrwałego leczenia zachowawczego powodują istotną dysfunkcję funkcjonalną. Są one obecnie powodem leczenia wnioskodawczyni, która winna też rozważyć intensyfikację leczenia i rehabilitacji oraz leczenie operacyjne.

W opinii uzupełniającej z dnia 2 czerwca 2017 r. biegły z zakresu ortopedii podtrzymał w całości swoją opinię w sprawie. Podkreślił przy tym, że dysfunkcje prezentowane przez wnioskodawczynię maja charakter zasadniczo ortopedyczny ( dyskopatia kręgosłupa z ograniczeniem ruchomości i z zespołem bólowym), a dolegliwości neurologiczne mają charakter nawracający ( obecnie nie powodujący niezdolności do pracy). W kolejnej opinii uzupełniającej biegły ponownie podtrzymał swoje stanowisko zawarte w opinii głównej wskazując, iż opisał dysfunkcje i zaburzenia funkcjonalne, które w jego ocenie powodują niezdolność do pracy.

Dowód: opinia biegłego ortopedy k.16-17 akt sądowych, opinie uzupełniające k.22, 44 akt sądowych

Zarzuty do powyższej opinii biegłego zakresu ortopedii złożył Zastępca Przewodniczącego Komisji Lekarskiej ZUS wnosząc o jej oddalenie w całości oraz wydanie opinii uzupełniającej.

Dowód: k. 39 akt sądowych

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie wskazanych dowodów. Sąd Okręgowy dał wiarę dowodom z dokumentów, albowiem zostały one sporządzone przez powołane do tego osoby, w zakresie przyznanych im kompetencji i w przepisanej formie, a ich autentyczność i treść nie budziły wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy dał wiarę opiniom biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii, albowiem są one fachowe, a ich treść oraz sposób formułowania wniosków nie budzi wątpliwości. Opinie zostały wydane przez biegłych specjalistów, których specjalizacje zawodowe odpowiadają rodzajom schorzeń i dolegliwości wnioskodawczyni. Biegli wydali opinie po badaniu wnioskodawczyni oraz po wnikliwej analizie dokumentacji jej leczenia. Z treści opinii wynika, iż zawierają one wszystkie konieczne elementy (wywiad uzyskany od wnioskodawcy i z zapisu dokumentacji medycznej, rezultaty własnych badań, wskazanie dokumentacji medycznej będącej przedmiotem analizy, rozpoznanie lekarskie i wniosek końcowy dotyczący niezdolności do pracy). Merytoryczna analiza również pozwala na przyznanie opiniom biegłych waloru wiarygodności. Biegli w sposób jasny i logiczny wyjaśnili motywy wydania opinii o takiej treści, wskazując przede wszystkim na przeprowadzone badania.

W ocenie Sądu niezasadne są zarzuty złożone przez Zastępcę Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS, który nie powołał żadnych zasadnych argumentów wskazujących na błędną ocenę merytoryczną, dokonaną przez biegłego ortopedę, czy błędy formalne powstałe przy sporządzaniu opinii. Przedstawiona w zarzutach argumentacja, stanowi wyłącznie polemikę z prawidłową opinią biegłego i jest nieuprawniona.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu ustalono zmianę stopnia niezdolności, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie. Renta z tytułu niezdolności do pracy chroni przed ryzykiem niezdolności do pracy. Specyfika powyższego ryzyka przejawia się w niestałości tego stanu faktycznego i prawnego. W związku z tym prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy może ulec zmianom – zmianie kwalifikacji niezdolności do pracy, jej ustaniu lub ponownemu powstaniu. O zmianach w prawie i wysokości świadczeń rentowych przesądza wynik badania lekarskiego przeprowadzonego przez lekarza orzecznika ZUS i komisji lekarskiej ZUS. W toku postępowania sądowego w przedmiocie odwołania od decyzji organu rentowego, która zależna jest od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, Sąd dokonuje weryfikacji stanowiska lekarza, jak i komisji lekarskiej zakwestionowanych przez wnioskodawcę.

Niezdolność do pracy określa się na podstawie regulacji art. 12-14 w/w ustawy. Zgodnie z art. 12 ust. 1 - 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Za osobę całkowicie niezdolną do pracy uważa się osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się z jednej strony stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, z drugiej zaś możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Ocena powyższa, jako że wymaga odniesienia się do kryteriów medycznych, w szczególności do stopnia naruszenia sprawności organizmu, wymaga zasięgnięcia przez Sąd opinii biegłych dysponujących wiadomościami specjalnymi z zakresu medycyny. Ocena biegłych warunkuje dopiero dalszą analizę prawną niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie, stanowisko wyrażone w decyzji organu rentowego, odmawiające dalszej wypłaty renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy nie było zasadne. Sąd Okręgowy dokonując weryfikacji decyzji organu rentowego oparł się w tej mierze na wiarygodnej opinii biegłego z zakresu ortopedii. Biegły jednoznacznie wskazał na jakie schorzenia cierpi wnioskodawczyni oraz, że jest ona nadal częściowo niezdolna do pracy. Okres tej niezdolności wynosi dwa lata do 31 grudnia 2018 r. Wnioskodawczyni cierpi na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego z objawami korzeniowymi o charakterze nawrotowym. W chwili obecnej prezentuje dolegliwości istotnie uniemożliwiające jej wykonywanie pracy zgodnie z kwalifikacjami na otwartym rynku pracy z przyczyn schorzeń ortopedycznych. Zmiany w kręgosłupie lędźwiowym mimo długotrwałego leczenia zachowawczego powodują istotną dysfunkcję funkcjonalną.

Sąd nie znalazł podstaw, aby zakwestionować opinie biegłego ortopedy, która w jego ocenie jest poprawna zarówno pod względem merytorycznym jak i formalnym. Również złożone zarzuty do tej opinii, nie przywołują żadnych, nowych okoliczności, które mogłyby pozwolić na dokonanie odmiennej oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni. Schorzenia jakie prezentuje wnioskodawczyni w ocenie Sądu nie pozwalają na stwierdzenie, iż jest ona w stanie w jakimkolwiek stopniu wykonywać pracę fizyczną pracownika produkcji, sprzedawcy czy pracownik hali w fabryce obuwia. Dlatego też Sąd oparł orzeczenie na wskazanej opinii biegłego ortopedy, uznając wnioskodawczynię za nadal częściowo niezdolną do pracy. Niezdolność ta ma charakter okresowy – od 1 sierpnia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r.

Jest oczywiste, że ocena niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych. Wprawdzie w ramach przyznanej Sądowi swobody w ocenie dowodów, sąd nie tylko może, ale także powinien uznać opinię jednego biegłego za przekonywającą, a opinię drugiego biegłego zdyskwalifikować (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19.7.1952 r., ŁC 207/52, i z dnia 24.8.1972 r., II CR 222/72), lecz nie może opierać się wyłącznie na własnej wiedzy, oderwanej od specjalistycznej wiedzy medycznej, a tym bardziej jedynie na twierdzeniach strony, odnośnie jej stanu zdrowia (por. wyrok SN z dnia 07.07.2005r. sygn. akt: II UK 277/04) .To właśnie opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku (por. wyrok SA w Rzeszowie z dnia 26.03.2013r., sygn. akt: III AUa 853/12).Biegły ortopeda nie wydał opinii sprzecznej z opinią neurologa, gdyż również jego zdaniem schorzenia natury neurologicznej nie powodują u wnioskodawcy niezdolności do pracy.

Jednocześnie należy wskazać, że do zasad przyznawania i wypłacania świadczeń emerytalno-rentowych zastosowanie ma art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej, zgodnie, z którym, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, przy czym w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego (ust. 1a). W niniejszej sprawie, jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych, niezbędnym dla wyjaśnienia okoliczności spornych w sprawie było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych sądowych i dopiero tak zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na wydanie rozstrzygnięcia. Powoduje to, iż nie można uznać, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność, za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE