Sygn. akt IV U 794/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jacek Witkowski

Protokolant

st. sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2017 r. w S.

odwołania W. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 29 sierpnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie W. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I. zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje W. G. prawo do emerytury od dnia 22 lipca 2016 roku;

II. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz W. G. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 794/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 29 sierpnia 2016 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, odmówił W. G. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył W. G. wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Ubezpieczony wniósł o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) S.A., gdzie przez cały okres zatrudnienia pracował na stanowisku spawacza.

W dniu 5 września 2016r. wpłynęły do organu rentowego dwa świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wydane w dniu 24.08.2016r. przez (...) S.A., w których stwierdzono, że W. G. w okresach od 27.06.1988r. do dnia 31.10.1993r. oraz od 1.01.1997r. do 31.12.2008r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza. Wobec powyższego Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16.09.2016r. wydał decyzję, w której odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, jednocześnie zaliczając do stażu pracy w szczególnych warunkach 5 lat, 10 miesięcy i 2 dni. Na podstawie przesłanych przez P.- (...) nowych dowodów do pracy w szczególnych warunkach zaliczono okresy od 27.06.1988r. do 31.10.1993r. oraz od 1.01.1997r. do 31.12.1998r. (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich). Zakład odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury, gdyż na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte we wskazanych decyzjach.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. G., ur. (...), w dniu 22 lipca 2016r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Zawarł w nim także wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 26 lat, 2 miesięcy i 27 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 23 lata, 10 miesięcy i 6 dni, a okresy nieskładkowe wynoszą 2 lata, 4 miesiące i 21 dni. Po uzyskaniu przez ZUS świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach wydano w dniu 16 września 2016r. decyzję, w której do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczono 5 lat, 10 miesięcy i 2 dni, tj. okresy zatrudnienia ubezpieczonego w (...) S.A. w W. od 27.06.1988r. do 31.10.1993r. oraz od 01.01.1997r. do 31.12.1998r. (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich po 14.11.1991r.). Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury (decyzja z 29.08.2016r. k. 12 a.e. i decyzja z 16.09.2016r. k.21 a.e.).

Ubezpieczony od 21 stycznia 1975r. do 4 lutego 1985r. był zatrudniony w (...) Fabryce (...) w S. (następnie Odlewnia (...) w S.) z angażem na stanowisku tokarza. Od dnia 24 kwietnia 1976r. do 13 kwietnia 1979r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową, po zakończeniu której z dniem 8 maja 1979r. powrócił do pracy w Odlewni (...) w S. na stanowisko tokarza w Oddziale W-16. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika, że od 1 maja 1980r. został przeniesiony z działu mechanicznego W-16 na stanowisko oczyszczacza odlewów w Oddziale Oczyszczalni W-15, następnie zaś był pracownikiem Oddziału W-14. W dokumentach tych zostało także zawarte stwierdzenie, że ubezpieczony zatrudniony był w odlewni jako wykańczacz odlewów czy też tokarz na obróbce zgrubnej. Ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy i jego praca polegała na obróbce zgrubnej tj. na oczyszczaniu surowych odlewów stalowych i żeliwnych z wierzchniej warstwy. Odbywało się to mechanicznie na dużej tokarce karuzelowej wyposażonej w specjalne noże. Na wydział przychodził surowy odlew z zanieczyszczeniami i nadlewami. Zadaniem ubezpieczonego było oczyszczanie ich z piachu i z naddatku zgodnie z rysunkiem. Był to pierwszy etap wykańczania odlewów (obróbka zgrubna). Procesowi obróbki towarzyszył hałas oraz duże zapylenie. Spod noża wydobywał się również piach, który pozostawał na odlewie jeszcze po procesie odlewania. Jeżeli była taka potrzeba, tj. gdy nóż nie był w stanie usunąć nadlewu, ubezpieczony szlifował go szlifierką. Po tej wstępnej obróbce odlew trafiał do dalszej obróbki. Pracę tę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (dokumenty zgromadzone w aktach osobowych i aktach organu rentowego; wyjaśnienia i zeznania ubezpieczonego k. 17-17v, k. 44v-45 i k. 66 a.s.; zeznania świadka A. M. k.50-50v a.s.; zeznania świadka Z. C. k. 65v a.s.).

W okresie od 27.06.1988r. do 31.12.2013r. W. G. był zatrudniony w (...) S.A. w W., gdzie od 27.06.1988r. do 31.10.1993r. pracował jako spawacz-monter, od 1.11.1993r. do 31.12.1996r. był zatrudniony na stanowisku „operatora automatycznej linii (...), zaś od 1.01.1997r. do 31.12.2008r. był spawaczem. Pracodawca wystawił mu świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze za okresy od 27.06.1988r. do 31.10.1993r. oraz od 01.01.1997r. do 31.12.2008r., które to okresy z ograniczeniem do 31.12.1998r. zostały uwzględnione przez organ rentowy w decyzji z dnia 16 września 2016r. (dokumenty zgromadzone w aktach osobowych i aktach organu rentowego).

W. G. jako członek otwartego funduszu emerytalnego złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, co uczynił wraz z wnioskiem o emeryturę w dniu 22 lipca 2016r. (okoliczność bezsporna, wniosek zawarty we wniosku o emeryturę k. 2 a.e.; zeznania ubezpieczonego k. 66 a.s.).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie W. G. okazało się co do zasadny uzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r. poz. 887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z § 2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało ustalenia, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 3 maja 2016r., spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy, a także jako członek otwartego funduszu emerytalnego wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Ostatecznie decyzją z dnia 16 września 2016r. organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w szczególnych warunkach okres 5 lat, 10 miesięcy i 2 dni.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Odlewni (...) w S. (wcześniej (...) Fabryka (...) w S.) od 21 stycznia 1975r. do 4 lutego 1985r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach. Praca ta polegała na obróbce odlewów stalowych i żeliwnych poprzez usuwanie z nich nadlewów za pomocą specjalnych maszyn – tokarek karuzelowych. W ocenie Sądu pracę tą zaliczyć należy do pracy w szczególnych warunkach, o której mowa w wykazie A dział III poz.23 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Regulacja ta stanowi o pracy polegającej na wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów. Nie ulega wątpliwości, że usuwanie z odlanych elementów nadlewów powstałych w procesie odlewania mieści się w pojęciu wykańczania odlewów, przy czym był to pierwszy etap takiego wykańczanie (obróbka zgrubna). Wskazać przy tym należy, że zgodnie z dokumentami zawartymi w aktach osobowych ubezpieczonego, w tym w świadectwie pracy stanowisko pracy ubezpieczonego określone było jako tokarz. Niemniej, jak wynika z ugruntowanych poglądów Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, dla ustalenia, czy osoba wykonywała pracę w szczególnych warunkach istotne są faktycznie wykonywane czynności, a nie literalna nazwa stanowiska pracy. W zakresie rodzaju czynności wykonywanych przez ubezpieczonego podczas zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie Sąd oparł się na zeznaniach świadków: A. M. i Z. C., którzy wykonywali taką samą pracę jak wnioskodawca. Zeznania świadków są spójne i korespondują z zeznaniami ubezpieczonego, dlatego stanowią wiarygodny dowód w sprawie. Co więcej także miejscami w dokumentach zawartych w aktach osobowych znajdują się stwierdzenia, że ubezpieczony zatrudniony był w odlewni jako wykańczacz odlewów, oczyszczacz odlewów czy też tokarz na obróbce zgrubnej. Do pracy w szczególnych warunkach zaliczono również okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 24 kwietnia 1976r. do 13 kwietnia 1979r., bowiem zarówno przed jej rozpoczęciem jak i po zakończeniu ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach, a do pracy w Odlewni (...) w S. powrócił w ciągu 30 dni od zakończenia służby wojskowej, tj. z dniem 8 maja 1979r., na dotychczasowe stanowisko pracy. Po doliczeniu w/w okresu zatrudnienia W. G. w wymiarze 10 lat do dotychczas uwzględnionego przez organ rentowy (5 lat, 10 miesięcy i 2 dni) należało uznać, że ubezpieczony na datę 1 stycznia 1999r. wykazał staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący ponad 15 lat. Tym samym nie zachodziła potrzeba badania okresu zatrudnienia wnioskodawcy w (...) S.A. od 1.11.1993r. do 31.12.1996r.

Całokształt okoliczności sprawy pozwolił ustalić, że ubezpieczony w dniu złożenia wniosku o emeryturę, tj. 22 lipca 2016r., spełnił wszystkie przesłanki określone w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art.477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że W. G. przysługuje prawo do emerytury od 22 lipca 2016r., tj. od dnia, w którym ubezpieczony złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art.98 § 1 i 3 kpc w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r. poz. 1800) Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 360 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według stawek obowiązujących przed październikiem 2016r.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.