UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 26 stycznia 2015r. D. P. odwoływał się od dokonanego mu w dniu 19 stycznia 2015r. wypowiedzenia umowy o pracę wskazując, iż było ono nieuzasadnione, a przyczyna w nim podana nieprawdziwa i pozorna. Jak twierdził, wykonał zadanie stworzenia planu działania nowego kanału agencyjnego, zaś wypowiedzenie warunkowane było osobistą niechęcią do niego P. O. koordynującego ten projekt. Powód wskazywał, że w datach określonych w wypowiedzeniu jako daty wydawania mu poleceń służbowych związanych z przygotowaniem planu spotykał się z P. O., który jako działający poza strukturą pracodawcy nie był jego przełożonym i nie mógł mu wydawać (zresztą tego nie czynił) żadnych poleceń służbowych. Powód podkreślał swoją pełną swobodę co do daty przygotowania planu jak i doboru osób współpracujących przy jego tworzeniu. Zaznaczał też, że nie było jeszcze wiadome, czy nowy kanał funkcjonować będzie w ramach pozwanej czy poza nią. Powód (już w toku procesu) zakwestionował prawidłowość wypowiedzenia powołując się na brak upoważnienia do dokonania takiej czynności przez osobę podpisującą oświadczenie. Ostatecznie powód dochodził odszkodowania w wysokości 36.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 19 stycznia 2015r. (k. 2-5, 75, 84 – 86, 353v).

Pozwany pracodawca (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o oddalenie powództwa, powołując się na opóźnienie w złożeniu pozwu z uwagi na wynikającą z prezentaty sądu datę wpływu pisma 29 stycznia 2015r., nadto zaś wskazując na zasadność wypowiedzenia. Zauważył, iż pozwana kooperuje z Energią dla Firm S.A. będącą dostawcą energii i paliw gazowych. Z tego względu wskazany podmiot, jako zlecający, bierze aktywny udział w wykonywań zadań przez personel pozwanej. Ustalenie planu działania sprzedaży agencyjnej, zatwierdzonego przez podmiot zlecający jest kluczowym elementem zarobkowania pozwanej, której przychód to głównie prowizja od zawartych na rzecz (...) dla Firm umów. Istotny z perspektywy pozwanej plan kanału agencyjnego nie został opracowany przez powoda, a zakończony dopiero przez jego następcę. (k. 54 - 55).

Każda ze stron wystąpiła też o zasądzenie od przeciwnika na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Strony niniejszego procesu zawarły w dniu 1 lipca 2014r. umowę o pracę na czas nieokreślony. W ramach tej umowy D. P. został zatrudniony na stanowisku Dyrektora Sprzedaży Kanału A. z wynagrodzeniem zasadniczym 12.000 zł i premią, której zasady przyznawania miał regulować załącznik do umowy. W umowie wskazano dla każdej ze stron trzymiesięczny okres wypowiedzenia z możliwością jego skrócenia za obustronnym pisemnym porozumieniem.

Niesporne, nadto umowa o pracę k. 2 i nast. cz. B akt osobowych powoda (także k. 10 – 12 akt).

Przed nawiązaniem stosunku pracy strony współpracowały w oparciu o umowę zlecenia.

Niesporne, nadto umowa- k. 6 - 8

Pozwana należy do grupy kapitałowej spółek energetycznych i prowadzi poprzez współpracujących agentów sprzedaż (...) spółki (...) dla firm.

Niesporne, nadto zeznania świadka W. P. – k. 349 – 350, przesłuchanie za pozwaną J. M. – k. 324v - 326

Przełożonym powoda w okresie zatrudnienia był jedyny członek zarządu pozwanej - prezes J. M..

Niesporne, nadto informacja z KRS – k. 154 - 159

Do zadań powoda należało kontrolowanie sprzedaży, poszukiwanie nowych partnerów do sprzedaży oraz nadzorowanie pracy agentów.

Niesporne, nadto przesłuchanie J. M. za stronę pozwaną – k. 324v -326 w zw. z k. 78-79, zeznania świadków: J. J. – k. 196-197v, M. H. – k. 235-236

We wrześniu 2014r. J. M. cofnął powodowi pełnomocnictwo do zawierania w imieniu spółki umów agencyjnych z agentami oraz innych czynności związanych z modyfikacją czy rozwiązywaniem tych umów.

Niesporne, nadto odwołanie pełnomocnictwa – k. 9

Począwszy od listopada 2014r. D. P. z własnej inicjatywy przygotowywał plan powstania nowego kanału agencyjnego dla spółek grupy kapitałowej, do której należy pozwana. Czynności te podejmował za akceptacją R. Z. osoby, w oparciu o której kapitał powstała grupa.

Dowód: przesłuchanie powoda D. P. – k.352-353 w zw. z k.77v-78, 104, przesłuchanie za stronę pozwaną J. M. – k. 324v – 326 w zw. z k. 78 - 79

Powód mógł przy opracowaniu planu korzystać z pomocy dowolnych konsultantów, ze swej strony właściciel spółek wskazał jedynie do współpracy P. O., prezesa (...) dla firm, jednej ze spółek grupy. To z nim jako reprezentantem właściciela, koordynatorem projektu, powód miał się spotykać i przedstawiać aktualny stan prac.

Niesporne, nadto przesłuchanie powoda D. P. – k.352-353 w zw. z k.77v-78, 104

P. O. był osobą oceniającą projekty sprzedażowe merytorycznie dla wszystkich spółek grupy kapitałowej.

Dowód: przesłuchanie J. M. za stronę pozwaną- k. 324v – 326 w zw. z k. 78 – 79

Powód przygotowując plan konsultował się z wieloma osobami celem określenia mocnych i słabych stron starej struktury sprzedaży agencyjnej, by te ostatnie wyeliminować przy wprowadzaniu nowych rozwiązań. Dodatkowo prowadził rozmowy w zakresie wprowadzenia urządzenia mierzącego jakość energii. Z przebiegu konsultacji nie wynikało, by powód miał określone terminy stworzenia planu lub jego elementów czy określone wytyczne co do jego kształtu.

Dowód: zeznania świadków: J. J. – k. 196 – 197, M. H. – k. 235 – 236, M. W. – k. 350v – 351, Ł. D. – k. 351 – 352, przesłuchanie powoda D. P. – k.352-353 w zw. z k.77-78,

Powód spotykał się z P. O. omawiając postępy prac w dniach 13 listopada 2014r. 23 listopada 2014r. i 23 grudnia 2014r.

Niesporne

Plan nowego kanału agencyjnego został przedstawiony przez powoda P. O. w dniu 19 stycznia 2015r. Obejmował on plan działania, tabele obejmujące założenia finansowe, wzór umowy agencyjnej z załącznikami.

Niesporne, nadto przesłuchanie powoda – k. 352 – 353 w zw. z k. 77v – 78, dokumentacja dotycząca nowego kanału agencyjnego – k. 17 - 39

W tym samym dniu prezes spółki (...) dla firm (...) w obecności pracownika działu (...) wręczył D. P. pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę datowane na 19 stycznia 2014r. W oświadczeniu tym wskazane zostało, iż przyczyną wypowiedzenia jest niewykonanie wydanego przez przełożonego w dniach 13 listopada 2014r. , 23 listopada 2014r. oraz 23 grudnia 2014r. polecenia służbowego w zakresie przygotowania planu działania dla nowego kanału agencyjnego. Jak zaznaczono, do dnia oświadczenia jego adresat pomimo kilkukrotnych przypomnień nie wykonał polecenia służbowego i nie przygotował planu działania dla nowego kanału agencyjnego, co stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych określonych w art. 100 k.p. tj. obowiązku stosowania się do poleceń przełożonych dotyczących pracy oraz obowiązku sumiennego i starannego wykonywania pracy.

Niesporne, nadto wypowiedzenie umowy o pracę k. 1 cz. C akt osobowych powoda (także k. 13 akt).

Oświadczenie zostało podpisane przez A. P.. Wymieniona nie jest pracownikiem pozwanej spółki, a zatrudniona pozostaje w innym podmiocie prowadzącym obsługę spółek grupy kapitałowej, do której należy pozwana, m.in. w zakresie kadr i płac. Pracownicy tego podmiotu są przypisani do obsługi konkretnych spółek, a działają w zakresie prawa pracy w oparciu o pisemne pełnomocnictwa. A. P. nie była wyznaczona do obsługi pozwanej i nie posiadała pisemnego upoważnienia do dokonywania w jej imieniu czynności z zakresu prawa pracy.

Dowód: zeznania świadka A. P. – k. 265 – 267, przesłuchanie J. M. za stronę pozwaną – k. 324 – 326 w zw. z k. 78 - 79

Wcześniej, w czasie spotkania ani podczas poprzednich spotkań P. O. nie prezentował wobec powoda żadnego niezadowolenia co do postępu prac nad planem.

Dowód: przesłuchanie powoda – k. 353 – 353 w zw. z k. 77v – 78

Decyzja o wypowiedzeniu powodowi umowy o pracę była podjęta wspólnie przez J. M. i P. O. z inicjatywy tego ostatniego.

Dowód: przesłuchanie za stronę pozwaną J. M. – k. 324 – 326 w zw. z k. 78 - 79

Stanowisko zajmowane w pozwanej spółce przez powoda, objął po nim W. P..

Niesporne

Nie kontynuował on prac na planem przygotowanym przez powoda.

Dowód: zeznania świadka W. P. – k. 323 – 324, 349 - 351

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo okazało się nieomal w całości uzasadnione.

Powód wywodził swoje roszczenia z art. 45 § 1 kodeksu pracy (dalej k.p.) Zgodnie z tym przepisem w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W niniejszej sprawie powód kwestionował zarówno prawidłowość jak i zasadność wypowiedzenia.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego przemawiała za uznaniem, iż oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę było dotknięte uchybieniem formalnym samodzielnie skutkującym koniecznością uznania go za wadliwe.

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem pochodzić musi od pracodawcy. Powinno zatem być zaopatrzone w podpis osoby uprawnionej do czynności z zakresu prawa pracy mieszczącej się w katalogu wskazanym w art. 3¹ § 1 k.p., ewentualnie osoby posiadającej od niej stosowne pełnomocnictwo do dokonania takich czynności. Wypowiedzenie wymaga formy pisemnej (art. 30 §3 k.p.), ale niezachowanie tej formy nie skutkuje nieważnością, a jedynie wadliwością oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy. Jako wadliwe ocenić należy zatem złożenie na piśmie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy podpisanego przez osobę nie mającą umocowania do takiej czynności.

Z przesłuchania J. M. wynikało, że wypowiedzenie umowy o pracę było zgodne z jego wolą. Nakazuje to uznanie oświadczenia o wypowiedzeniu z dnia 19 stycznia 2015r. za skuteczne. Ustalenia braku wiedzy i woli rozwiązania umowy przez osobę uprawnioną do reprezentacji pozwanej nie sposób byłoby opierać na zeznaniach świadka Ł. D., który twierdził, iż słyszał od J. M., że to nie on zwolnił powoda i nie wie, za co zwolnienie nastąpiło. Nie kwestionując podawania przez świadka prawdziwych okoliczności, wskazać należy, iż zeznawał on po upływie nieomal dwóch i pół roku od zdarzenia, co w istocie wyklucza możliwość dosłownego przytaczania przez niego padających wówczas słów. Twierdzenie J. M., iż to nie on zwolnił powoda mogło oznaczać, że inicjatywa nie wyszła od niego czy też, że nie był on obecny przy tej czynności (co byłoby zbieżne z okolicznościami podawanymi przez prezesa zarządu pozwanej), a nie że o niej nie wiedział lub że nie odpowiadała jego woli. Nadto J. M. mógł nie być zwyczajnie zainteresowany przytaczaniem Ł. D. kwestii związanych ze zwolnieniem powoda, stąd taka a nie inna treść jego wypowiedzi.

W niniejszej sprawie osoba, która podpisała pełnomocnictwo - A. P., nie posiadała, co bezsporne, pisemnego pełnomocnictwa do działania w sprawach z zakresu prawa pracy w imieniu pozwanej ani do dokonania wskazanej jednostkowej czynności. Strona pozwana wywodziła, iż A. P. została ustnie umocowana do podpisania wypowiedzenia. Na podstawie zebranego materiału dowodowego nie sposób jednak było ustalić, kiedy i w jakich okolicznościach miało to nastąpić. Mający udzielić pełnomocnictwa i pełnomocnik nie wskazywali tego w sposób zbieżny, rozmowy J. M. ze świadkiem bezpośrednio przed wręczeniem powodowi wypowiedzenia nie potwierdzają też billingi telefoniczne, których autentyczność nie była kwestionowana. Co prawda nie został przedstawiony billing rozmów z telefonu J. M., więc nie sposób wykluczyć, że było zrealizowane połączenie telefoniczne między wymienionymi, wykazanie jednak, iż doszło do umocowania należy do strony pozwanej i to ona powinna przedstawić na tę okoliczność przekonujące dowody. Tymczasem świadek A. P., choć przekonana o swoim umocowaniu, nie pamiętała szczegółów jego udzielania (pamiętając wiele innych okoliczności), a przesłuchanie zarówno jej jak i prezesa pozwanej nie jest w części związanej z przygotowaniem wypowiedzenia spójne. Gdyby bowiem treść wypowiedzenia była już przygotowana w dniu 15 stycznia 2015r., co nie korespondowało z uprzednim przesłuchaniem informacyjnym J. M., prezes zarządu pozwanej mógł dokument podpisać, a tylko przy jego wręczeniu pracownikowi posłużyć się inną osobą.

Nie tylko jednak wadliwość wypowiedzenia przemawiała za uwzględnieniem żądania pozwu.

Wskazana w wypowiedzeniu przyczyna w postaci niewykonania w terminie planu nowego kanału agencyjnego, przy założeniu jej wystąpienia w rzeczywistości, uzasadniałaby wypowiedzenie. Usytuowanie poza spółką osoby wydającej powodowi polecenia związane z planem (powód przeczył poleceniom, ale przyznawał, iż przedstawiał P. O. poszczególne etapy planu, co świadczy o nadzorczej roli tego ostatniego) czy ewentualne niemieszczenie się przygotowania planu w czynnościach przypisanych dla stanowiska powoda, nie miałyby tu znaczenia. Udział pozwanej w grupie kapitałowej ściśle współpracujących spółek pozwalał, w ocenie sądu, na wskazanie osoby spoza spółki, ale zatrudnionej w ramach podmiotu należącego do grupy, do nadzorowania wykonania czynności mających znaczenie dla całej grupy. Rodzaj zadania, nawet jeśli nie mieścił się w zakresie obowiązków powoda z uwagi na możliwość działania nowego kanału poza strukturami pozwanej, był uzgodniony, co bezsporne, przez strony stosunku pracy. Zasygnalizowane tu okoliczności nie wymagają jednak szerszego omówienia, albowiem pozwana nie wykazała zaistnienia przyczyny wskazanej w wypowiedzeniu.

Z zeznań powoda i wnioskowanych przez niego świadków wynika, iż D. P. podejmował czynności mające na celu przygotowanie planu działania nowego kanału agencyjnego, w efekcie których powstały określone dokumenty załączone do pozwu. Stworzenia przez powoda tych dokumentów strona pozwana nie kwestionowała podnosząc jedynie, iż nie odpowiadają one biznesplanowi, jaki ten miał opracować.

Wykazanie zasadności wypowiedzenia w przypadku sporu sądowego należy do pracodawcy. To zatem strona pozwana winna naprowadzić stosowane dowody co do celu postawionego powodowi, wymagań, znanych mu oczekiwań i terminów realizacji, w tym tego, jaki zakres planu wymagał pisemnego usystematyzowania. Tymczasem jedynym zaprezentowanym dowodem na okoliczność zasadności wypowiedzenia było przesłuchanie prezesa pozwanej, a zatem osoby wydatnie zainteresowanej wynikiem postępowania, co więcej, jak już wskazano, zeznającej w sposób niespójny co do innych okoliczności (A. P. słuchana była na okoliczność wypowiedzenia, W. P. nie miał wiedzy co do zadania postawionego powodowi, wniosek o przesłuchanie P. O. został zaś cofnięty). To zbyt mało w sytuacji zaprzeczania przez powoda ustalonym terminom wykonania zadania czy wymaganemu kształtowi planu. Oczywiście sąd nie podchodzi bezkrytycznie do twierdzeń powoda co do pełnej jego swobody zarówno co do czasu przygotowania planu jak i jego zakresu, niemniej jednak ciężar udowodnienia niezrealizowania określonych wymogów ciążył na pozwanej. Żaden z przesłuchanych świadków wnioskowanych przez powoda nie miał wiedzy co do określonych terminów realizacji planu ani jego formy, choć w jakimś zakresie uczestniczył w tworzeniu koncepcji. Wydaje się, iż mając ściśle określone wymogi związane z przygotowaniem planu, powód informowałby o nich współpracowników, ewentualnie wymagał od nich określonych działań w ściśle podanym czasie, tymczasem ci wskazywali na swobodną współpracę. Sąd nie miał żadnych podstaw do kwestionowania zbieżnych w tym zakresie ze sobą i przesłuchaniem powoda zeznań J. J., M. H., M. W., Ł. D. nie dysponując w istocie żadnym przekonującym dowodem pozostającym z nimi w sprzeczności.

Nie zostało zatem wykazane przez pozwaną, że powód nie wywiązał się w terminie z prac, które powinien wykonać ani że wykonany plan odbiegał w swym kształcie (formie, rozmiarze, zakresie zagadnień) od wskazywanego (wymaganego) przez pracodawcę (innych osoby w jej imieniu).

Tym samym nie została wykazana zasadność wypowiedzenia.

Zgodnie z art. 47¹ k.p. odszkodowanie, o jakim mowa w art. 45 § 1 k.p. przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy nie niższej od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Ten ostatni w przypadku powoda odpowiadał zgodnie z umową (...) miesiącom (art. 36 § 1 k.p.), uznanie zatem wypowiedzenia za niezgodne z prawem przemawiało za przyznaniem D. P. trzykrotności jego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za urlop (§2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia i innych należności przewidzianych w kodeksie pracy Dz.U.1996.62.289 z poźn. zm.). Wynagrodzenie zasadnicze powoda w ostatnim miesiącu pracy przyjmowane do wyliczeń zgodnie z § 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (dz. U 2002.214.1810 z późn.zm.) wynosiło 12.000 zł, co uzasadniało zasądzenie na rzecz powoda całej dochodzonej kwoty.

Sądowi znane jest orzecznictwo Sądu Najwyższego, z którego wynika, iż art. 47¹ k.p. odwołuje się do okresów wypowiedzenia przewidzianych w ustawie, a nie w umowie. Wydane było ono jednak w sprawach, gdy umowny okres wypowiedzenia był dłuższy od maksymalnego przewidzianego kodeksem pracy, co nie ma miejsca w sprawie niniejszej. Długość okresu wypowiedzenia wskazana w umowie mieści się w granicach określonych w art. 47¹ k.p., co dawało podstawy do zasądzenia na rzecz powoda odszkodowania w żądanej wysokości.

Na uwzględnienie zasługiwało w znacznej części także zgłoszone żądanie odsetek.

Powód ma prawo do odsetek od odszkodowania od dnia następnego po dniu doręczenia przeciwnikowi odpisu pisma modyfikującego żądanie poprzez dochodzenie odszkodowania w miejsce przywrócenia do pracy (traktowanego jak wezwanie do zapłaty). Od tego dnia pozwana pozostawała bowiem w opóźnieniu, co w świetle art. 481 § 1 k.c w zw. z art. 300 k.p. daje powodowi prawo do odsetek. Powodowi nie należą się natomiast odsetki za okres wcześniejszy, jako że pozwany nie dysponował wiedzą o jego roszczeniu. Choć bowiem toczył się spór sądowy, podczas którego mogło dojść do modyfikacji żądania, pozwany nie miał wiedzy co do ewentualnej kwoty żądanej przez powoda. Nie miał też w istocie podstaw do zapłacenia pracownikowi odszkodowania, skoro ten zgłaszał inne żądanie. W tych warunkach sąd zasądził na rzecz powoda odsetki od kwoty 36.000 zł od dnia 23 czerwca 2015r. oddalając powództwo o odsetki w pozostałym zakresie.

Orzeczenie o kosztach procesu wydano w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, w tym koszty działania zawodowego pełnomocnika i poniesione przez niego wydatki. Zasądzona na rzecz powoda kwota odpowiada sumie wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika ustalonej zgodnie z w § 12 ust. 1 pkt 1 obowiązującego w dacie wnoszenia pozwu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. 2016. 461 z późn. zm) i uiszczonej opłaty od pozwu.

Obciążenia pozwanej jako przegrywającej proces wydatkami postępowania (kosztami dojazdu świadka) znajduje oparcie w treści art. 113 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U 2016. 623)

Na podstawie art. 477² § 1 k.p.c. sąd był zobligowany do nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Orzeczenia w tym zakresie zawarte zostało w punkcie V wyroku.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak na wstępie.

Dokonując ustaleń faktycznych sąd poza powołanymi wcześniej dowodami ze źródeł osobowych oparł się na niekwestionowanych przez strony dokumentach.

Z uwagi na ciężar dowodu zbytecznym było przesłuchanie pozostałych świadków wnioskowanych przez powoda na okoliczność niezasadności wypowiedzenia.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE