UZASADNIENIE

A. T. w pozwie przeciwko J. T. wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 września 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 336/14 na rzecz małoletniego F. T. z kwoty 350 złotych miesięcznie do kwoty 500 złotych miesięcznie, płatnych do rąk matki do 10 dnia każdego miesiąca z góry, poczynając od dnia 19.12.2016r. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

Wniosła również o podwyższenie alimentów zasądzonych w/w wyrokiem na jej rzecz z kwoty 200 złotych miesięcznie do kwoty 300 złotych miesięcznie. Nadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu według norm przepisanych oraz nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu wywodziła, że jej sytuacja materialna i osobista uległa pogorszeniu. Nie osiąga żadnych dochodów, jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Nie może podjąć pracy zarobkowej z uwagi na konieczność wychowywania i opieki nad małoletnimi dziećmi. Utrzymuje je jedynie ze środków pochodzących ze świadczeń alimentacyjnych. Wskazała, że pozwany nie interesuje się dziećmi i utrzymuje z nimi jedynie nieregularny i sporadyczny kontakt. W ciągu ostatniego roku ojciec dzieci odwiedził je tylko jeden raz, a jego wizyta trwała wówczas 30 minut. Powódka podała, że alimenty przeznaczane są na koszty wyżywienia, zakup odzieży i obuwia, podstawowych środków bytowych oraz na pokrycie kosztów utrzymania mieszkania na które składają się opłaty za wodę, prąd, gaz, Internet, zakup opału. Nadmieniła, że korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w G.. Małoletni F. M. uczęszcza do przedszkola, w związku z czym ponosi również koszty w postaci opłaty za przedszkole, w tym opłaty za wyżywienie. Uzasadniając pozew wskazała, że wzrosły koszty wyżywienia małoletniego, który potrzebuje zróżnicowanej diety. W ostatnim czasie dzieci przewlekle chorują, co wiąże się z dużymi kosztami poniesionymi na zakup leków.

Pozwany J. T. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Przedstawił, że mieszka z partnerką na wsi. Pracuje zarobkowo, a jego dochód wynosi równowartość najniższego krajowego wynagrodzenia. Ma zadłużenie alimentacyjne, którego nie jest w stanie spłacać. Wskazał, że po uiszczeniu 700 złotych miesięcznie tytułem alimentów, pozostała kwota wynagrodzenia nie wystarcza na zaspokojenie podstawowych potrzeb, w związku z czym pozostaje na utrzymaniu swojej partnerki. W dalszej części odpowiedzi na pozew zaprzeczył aby nie interesował się losem swoich dzieci. Wskazał, że odległość jaka dzieli jego miejsce zamieszkania od miejsca zamieszkania dzieci jest na tyle duża, że z powodów finansowych nie stać go na odwiedziny tak częste, jak sam by tego chciał. Wysyła dzieciom paczki, nadto chciał brać do siebie starszego syna na wakacje, ferie, święta, ale nie zgadzała się na to była żona.

Zakwestionował twierdzenie powódki, że jej sytuacja materialna i osobista uległa pogorszeniu, gdyż dostaje alimenty z funduszu, korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, otrzymuje zasiłek rodzinny oraz środki z programu 500 +.

Konkludując pozwany podkreślił, że nie uchyla się od obowiązku alimentacyjnego, chciałby mieć też częstsze kontakty z dziećmi lecz uniemożliwia to jego sytuacja finansowa.

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 27 lutego 2014r. w sprawie sygn. akt VI RC 1021/12 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo A. T. i J. T. zawarte w dniu 04 czerwca 2005r. w G., z winy pozwanego. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron G. T. i F. T. powierzono matce, ojcu zaś władzę rodzicielską ograniczono do prawa informowania się o istotnych sprawach dzieci w zakresie leczenia i kształcenia. Ustalono ponadto kontakty pozwanego z małoletnimi dziećmi, które będą odbywały się w co drugi weekend każdego miesiąca w miejscu zamieszkania dzieci, w obecności matki zaś w okresie świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych oraz wakacji i ferii każdego roku kontakty pozwanego z małoletnimi odbywać się będą po uzgodnieniu między stronami.

Strony zobowiązane zostały do ponoszenia kosztów wychowania i utrzymania małoletnich dzieci i z tego tytułu zasądzono od J. T. na rzecz małoletniego G. T. alimenty w kwocie po 700 złotych miesięcznie i na rzecz F. T. alimenty w kwocie po 500 złotych miesięcznie, płatne do rąk matki A. T. do dnia 10 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razi zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. Ponadto zasądzono od pozwanego na rzecz A. T. alimenty w wysokości po 300 złotych miesięcznie płatne do dnia 10 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

Na skutek apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 25 września 2014r. sygn. akt I ACa 336/14 zmienił powyższy wyrok w ten sposób, że na rzecz małoletniego G. T. zasądził alimenty w kwocie po 550 złotych miesięcznie, na rzecz małoletniego F. T. alimenty w kwocie po 350 złotych miesięcznie, zaś na rzecz powódki A. T. alimenty w kwocie po 200 złotych miesięcznie (d: wyrok SO w Olsztynie z dnia 27 lutego 2014r. k. 273, wyrok SA w Białymstoku z dnia 25 września 2014r. k. 352 akt sprawy SO w Olsztynie sygn. VI RC 1021/12).

A. T. była wówczas osobą bezrobotną i nie uzyskiwała żadnego dochodu. Otrzymywała zasiłki okresowe z MOPS-u oraz kwotę 1000 złotych miesięcznie z funduszu alimentacyjnego. Mieszkała wraz z dziećmi u swojego ojca i ponosiła w związku z tym opłaty w kwocie 600 złotych.

J. T. mieszkał u brata i utrzymywał się z prac dorywczych, które przynosiły mu dochód w wysokości około 600 – 700 złotych miesięcznie. Podejmował również w tym czasie prace dorywcze poza granicami kraju (d: uzasadnienie k. 298 akt sprawy SO w Olsztynie VI RC 1021/12).

Obecnie starszy syn stron G. T. chodzi do 5 klasy szkoły podstawowej. Uczęszcza na prywatne zajęcia z języka angielskiego, które miesięcznie kosztują 150 złotych. Młodsze dziecko stron F. T. chodzi do przedszkola, którego koszt to 130 złotych. Dzieci często chorują, w związku z czym koniecznym jest kupowanie lekarstw. Nie posiadają własnych dochodów (wyjaśnienia A. T. k. 46 - 46v).

Aktualnie powódka pozostaje bez pracy. Jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Nie otrzymała propozycji pracy z Urzędu Pracy. Mieszka wraz z dziećmi w domu jednorodzinnym, którego w 1/6 części jest współwłaścicielką. Miesięczne koszty związane z mieszkaniem jakie ponosi wynoszą 500 złotych. Łączny koszt utrzymania dzieci to około 1400 złotych. Korzysta z pomocy opieki społecznej (wyjaśnienia A. T. k. 46 – 46v, d: decyzja MOPS k. 8 – 10, rachunki za prąd, telewizję, odpady, wodę, gaz k. 11 – 17, zaświadczenie k. 44).

Powód J. T. jest zatrudniony przy produkcji peletu i zarabia miesięcznie 1400 złotych. Mieszka z partnerką jej domu w miejscowości C. położonej w województwie (...). Koszty jego utrzymania wynoszą 700 złotych miesięcznie. Na utrzymaniu ma jedynie powódkę i małoletnie dzieci stron. Zasądzone alimenty egzekwowane są od niego w drodze egzekucji komorniczej. Posiada zadłużenie alimentacyjne w wysokości powyżej 20 tys. złotych. Wpłaca komornikowi kwotę 700 złotych tytułem alimentów. Nie ma żadnego majątku (wyjaśnienia J. T. k. 46v, d: zaświadczenie o zarobkach k. 36, dowody wpłat k. 37 - 43).

Pozwany utrzymuje sporadyczne kontakty z dziećmi. Małoletni G. był u ojca tylko jeden raz. Młodszego dziecka pozwany nigdy nie zabierał do miejsca swojego zamieszkania. W ostatnim czasie pozwany tylko raz odwiedził dzieci w miejscu ich zamieszkania, a jego wizyta trwała 30 minut. Rzadko i nieregularnie kontaktuje się z nimi telefonicznie. Na święta przesłał dzieciom paczki z prezentami.

Sąd zważył, co następuje :

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o.

Przepis art. 138 kr i o umożliwia korektę zakresu obowiązku alimentacyjnego, w razie zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmiany w zakresie potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Koszty utrzymania dzieci są niewątpliwie wysokie. Prócz potrzeb wynikających z egzystencji, rodzice powinni zapewnić dzieciom również możliwości rozwoju duchowego, rozrywek. Wymienione potrzeby mogą być jednak zaspokojone w sposób ograniczony możliwościami zarobkowymi i majątkowymi rodziców.

Od prawomocnego zasądzenia alimentów upłynęły prawie trzy lata, w którym to okresie wzrosły potrzeby powoda F. T.. Mowa tu głównie o wzroście, jaki wynika z rozwoju dziecka. Niewątpliwie koszty zakupu ubrań małoletniemu, jego wyżywienia, zakupu zabawek, przyborów potrzebnych do przedszkola jak i jego opłacenie, lekarstw są wyższe niż w momencie orzekania o obowiązku alimentacyjnym.

Sytuacji finansowej powódki nie można określić, jako dobrej, przez tymczasowy brak dochodów i majątku. Wiek dzieci ogranicza ją jednak jedynie w pełnym wykorzystaniu możliwości zarobkowych. Małoletni pozostają pod stałą opieką A. T., która spełnia od ich urodzenia obowiązek alimentacyjny określony w art. 135 § 2 kr i o. Zaznaczyć jednakże należy, że powódka odkąd małoletni uczęszczają do szkoły (przedszkola) może wykonywać pracę zarobkową, choćby w niepełnym wymiarze czasu pracy. Tym samym winna zintensyfikować swoje starania o zdobycie zatrudnienia i choćby częściowo partycypować w kosztach utrzymania małoletnich.

J. T. utrzymuje z synami sporadyczne kontakty. Jest zwolniony od codziennej opieki nad nimi, a zatem może w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe, aby zdobyć środki na utrzymanie dzieci.

Gdyby za podstawę ustaleń zakresu świadczeń przyjmować uzyskiwane przez pozwanego dochody, stwierdzić należałoby, że nie ma on możliwości płacenia wyższych alimentów. J. T. jest osobą zaradną i zdolną do pracy. W okresie trwania małżeństwa jego i powódki, gdy pracował osiągał dochody pozwalające mu na utrzymanie siebie i założonej rodziny. W ocenie Sądu zdolności zarobkowe pozwanego są wyższe niż dochody, które aktualnie osiąga. Na utrzymaniu nie ma on aktualnie nikogo poza byłą żoną i dziećmi ze związku z nią. Nie sprawuje nad nikim opieki, a więc może w sposób aktywny działać w kierunku znalezienia zatrudnienia, które przynosiłoby dochód adekwatny do jego zdolności zarobkowych.

Alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie płacone do 10-go każdego miesiąca pokryją rosnące koszty ubrań, wyżywienia, odzieży i edukacji małoletniego F. T., uwzględniają też możliwości pozwanego.

Brak jest przesłanek aby uwzględnić powództwo w zakresie żądania A. T. podwyższenia alimentów jej należnych z kwoty 200 złotych miesięcznie do kwoty 300 złotych miesięcznie. Powódka nie wskazała na żadne okoliczności uzasadniające przekonanie, iż jej usprawiedliwione potrzeby wzrosły. Nie jest także już osobą pozbawioną możliwości podjęcia pracy albowiem dzieci urosły.

W tej części więc Sąd powództwo oddalił.

Jedynie marginalnie wyjaśnić należy, że o ile zgodzić się należy z twierdzeniem pozwanego, iż powódka dysponuje dochodami wyższymi od niego, gdyż pobiera świadczenia z pomocy społecznej oraz programu 500 + to zgodnie z treścią art. 135 § 3 krio - świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2015 r. poz. 859, z późn. zm.) podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji, świadczenia dla rodziny zastępczej, świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. poz. 195) oraz świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 114, z późn. zm.) nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego.

Sąd zwolnił pozwanego od opłaty, od uiszczenia której powodowie byli ustawowo zwolnieni uznając, iż tego rodzaju rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w aktualnej sytuacji finansowej zobowiązanego.

W oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VI RCa 131/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ